《老人kah海》

 | | | 轉寄

《老人kah海》_37, Goán ná hiaⁿtī tângtsê kiâⁿ /阮ná兄弟同齊行

作者 Ernest Hemingway, 台譯：宋麗瓊 林俊育 2019.12.29

I m̄ bián ēng lôking （compass; Hôagí ê羅盤）to̍h tsaiiáⁿ sai lâmhong sī tī tóūi; i tsíiàu kámkak bō͘e̍k hong ê hong hiòng kah tsûn phâng ê khan ín to̍h ē tsai. Góa siōng hó sī pàng tsi̍t tiâu sè tiâu hîsòaⁿ, pa̍k tsi̍tê thng sî á hêng ê ké jī, thang tiò tsi̍tkóa siáⁿmi̍h lâi tsia̍h kah khipsiu tsúi hūn. M̄ koh, i tshōe bô ké jī, jîtshiáⁿ i ê uná lóng íking nōakhì à. Só͘í, i ēng hîkau kā lâukòe tsûnpiⁿ ê bébóetsô kau kòelâi, koh kā i hiùhiù.Leh, hō͘ tshàng tī bébóetsô lāité ê sèbóe hêá lak lo̍h·lâi tsûnpang. In lóngtsóng ū tsa̍p gōa tsiah, ua̍h thiàuthiàu ná suatsáu（sand flea）. Lāulâng ēng tōa pû ang kah kítsáiⁿ kā hêá ê thâu liàm tiāu, liân khak kah bóe lóng pō͘ kah nōa nōa tsia̍h lo̍hkhì. In tsin sè tsiah, m̄ koh, i tsai in ū êngióng, jîtshiáⁿ tsubī mā bē bái.

Lāulâng iáu ū nn̄g tshùi tsúi tī tsúikoàn lāité, tsia̍h hêá liáuāu, i lim pòaⁿ tshùi. Suijiân ū thua tāngmi̍h, sió tsûn kiâⁿ liáu sǹg tsin sūnlī, i kā tōa pèⁿ （tiller） gia̍p tī kuehlangkha hōaⁿ tōa. I khòaⁿ ē tio̍h hî, jîtshiáⁿ tsíiàu khòaⁿ i ê siang tshiú kah kámkak i ê khatsiahāu khò tī tsûnbóe, i to̍h tsaiiáⁿ tse m̄ sī teh bînbāng, sī tsintsiàⁿ huatsing ê tāitsì. Tī tsingtàu iáubōe suah ê sî, ū tsi̍t tsūn, i lâng kámkak tsin bô sóngkhoài, suah siūⁿ kóng he kiámtshái sī tsi̍t tiûⁿ bînbāng. Liáuāu, tng i khòaⁿ tio̍h hî thiàutshut tsúibīn, koh tī lo̍h tsúi tsìntsêng tiāⁿtiāⁿ phû tī khongtiong ê sî, i to̍h khaksìn ū huisiông kîī ê tāitsì huatsing, hō͘ i m̄ káⁿ siongsìn. Hit sî, i ê ba̍ktsiu khòaⁿ bē tshing, suijiân i tsitmá kah tsátsêng kângkhoán, koh khòaⁿ ē tshing ā.

Taⁿ i tsaiiáⁿ hî tī tsia, i ê tshiú kah khatsiahphiaⁿ mā m̄ sī hihoàn ê mi̍hkiāⁿ. I siūⁿ, tshiú tsin kín to̍h ē hó; góa hō͘ in tī háitsúi nih huehlâu tshing ā, kiâm tsúi ē kā in i hó; háiuan àm nâ ê háitsúi sī siōng hó ê io̍h'á. Tsitmá góa ài tsò ê kantaⁿ sī pótshî thâukhak tshingtshéⁿ; siang tshiú íking oânsêng in ê kangtsok, jîtshiáⁿ goán kiâⁿ liáu mā tsin sūn. I ê tshùi ha̍p leh, i ê bóeliu khílo̍h phûtōng, goán ná hiaⁿtī tângtsê tī hái nih teh kiâⁿ. Liáuāu, i ê thâukhak siókhóa á bô tshingtshó, só͘í i siūⁿ, tàuté sī hî tshiáⁿ góa lâi, á sī góa tshiáⁿ i lâi ê leh? nāsī góa kā i thua tī tsûn āu, tse to̍h bô būntê, sī góa tshiáⁿ i lâi ê; á sī hî nāsī hông khǹg tī tsûn ·ni̍h, tsungiâm tsoân sit, ánne mā bô būntê. M̄ koh, in sī pēng king pa̍k tsòhóe, tângtsê teh kiâⁿ. Lāulâng siūⁿ, i nā ài, ho͘ i tshōa hó lah. Góa tsísī ēng kúikè tsiah pí i khah gâu, i khiok bô tsûnsim beh hāi góa. In kiâⁿ liáu tsin sūn, lāulâng kā tshiú tsìm tī kiâm tsúi ·nih, koh tsīnliōng tshì beh pótshî thâukhak tshingtshéⁿ. Ū koânkoân ê tsikhûn （cumulus clood）kah bē tsió ê kńg hûn （cirrus）tī in téngbīn, só͘í lāu lâng tsaiiáⁿ kui mê lóng ē ū hong. Lāulâng putsî teh khòaⁿ hî, beh khaktēng tse sī tsin ê. Kòe tsi̍t tiámtsing āu, thâutsi̍t bóe suahî lâi kongkik i.

C hit bóe suahî ē lâi pēng m̄ sī ìgōa ê tāitsì. Tng hiahê àm ângê hueh hûn tîm lo̍h khì, koh sòaⁿkhui tī tsi̍t ing lí tshim ê hái ·ni̍h ê sî, i phīⁿtio̍h hueh bī, to̍h tùi tshimhái siû khílâi. I lâi tit tsin kín koh tsin thu̍tjiân, oântsoân bô sèjī kínsīn to̍h tshiong tshut nâsik ê tsúibīn, hiān sin tī ji̍tthâu hē. Liáuāu i koh tshàng ji̍p khì hái nih, tshōe tio̍h khìbī, jiânāu khaisí iân sió tsûn kah hî kiâⁿkòe ê lō͘ sòaⁿ siû óa lâi.

Ū sî i ē phīⁿ bô bī, m̄ koh, tsin kín i to̍h ē koh phīⁿtio̍h; á sī ū sî kantaⁿ phīⁿtio̍h tsi̍t sut'á khìbī, i to̍h ē phahpiàⁿ kín iânlō͘ jiok oá lâi. I sī tsi̍t bóe tsin tōa bóe ê ianásua （Mako shark; Hôagí ê尖吻鯖鯊 ）, thékeh seⁿ tsò tsin tsán, ē tàng kah hái nih siōngkín ê hî siû pêⁿ kín, tûliáu tshùi ígōa, tsoânsin lóng seⁿ tsò tsiâⁿ súi. I ê khatsiah ná kîhî hiah nâ, paktó͘ gîn pe̍h, phôe kngku̍t hó khòaⁿ; i seⁿ tsò kah kîhî kângkhoán, tsísī ke tsi̍tê ke̍ktōa ê téngēhoâiⁿ. Tsitmá, i ê tshùi ha̍p ân, tú tī tsúibīn hē kínkín teh siû, koânkoân ê pōikî phòa tsúi ti̍t kiâⁿ, bô iôpái. I ha̍p leh ê téngēhoâiⁿ ê siang tûn lāité, só͘ū peh pâi ê tshùikhí lóng hiòng lāi thántshua̍h; in m̄ sī kah tōa pō͘hūn suahî kângkhoán ê phó͘thong tsuihêng ê tshùikhí, in ná tshintshiūⁿ sī lâng ê tséngthâu'á khiû tsò kha jiáu tsi̍tiūⁿ, tn̂gtō͘ tshaputto ū lāulâng ê tséngthâu'á hiah tn̂g, siangpêng lī kah ná thìthâu to. Tsit tsióng suahî, í hái nih só͘ū ê hî ūi tsia̍h; in soktō͘ hiahni̍h kín, hiahni̍h ióngtsòng, koh búkhì tsing liông, só͘í in bô jīmhô kîtha ê thiante̍k. Tsitmá, i phīⁿ tio̍h khah tshiⁿ ê hueh bī, só͘í kasok tsiântsìn, nâsik ê pōikî phòakhui háitsúi ti̍tti̍t lâi.



伊m̄免用羅經（compass；華語ê羅盤）to̍h知影西南方是tī tó位；伊只要感覺貿易風ê風向kah船帆ê牽引to̍h ē知。我siōng好是放一條細條魚線，縛一个湯匙á形ê假餌，thang釣一kóa啥物來食kah吸收水份。M̄ koh，伊tshōe無假餌，而且伊ê鰮á lóng已經爛去à。所以，伊用魚鉤kā流過船邊ê馬尾藻鉤過來，koh kā它hiùhiù.leh，hō͘ 藏tī馬尾藻內底ê細尾蝦á lak落來船枋。In lóng總有十gōa隻，活跳跳ná沙蚤（sand flea）。老人用大pû翁kah kítsáiⁿ kā蝦á ê頭liàm掉，連殼kah尾lóng pō͘ kah爛爛食落去。In真細隻，m̄ koh，伊知in有營養，而且滋味mā bē bái。

老人iáu有兩嘴水tī水罐內底，食蝦á了後，伊lim半嘴。雖然有拖重物，小船行了算真順利，伊kā舵柄（tiller）挾tī kuehlangkha hōaⁿ舵。伊看ē tio̍h魚，而且只要看伊ê雙手kah感覺伊ê kha脊後靠tī船尾，伊to̍h知影這m̄是teh眠夢，是真正發生ê tāitsì。Tī爭鬥iáu未suah ê時，有一tsūn，伊人感覺真無爽快，suah想講he kiámtshái是一場眠夢。了後，當伊看tio̍h魚跳出水面，koh tī落水tsìn前定定浮tī空中ê時，伊to̍h確信有非常奇異ê tāitsì發生，hō͘ 伊m̄敢相信。Hit時，伊ê目tsiu看bē清，雖然伊tsitmá kah早前仝款，koh看ē清ā。

Taⁿ伊知影魚tī tsia，伊ê手kah kha脊phiaⁿ mā m̄是虛幻ê物件。伊想：手真緊to̍h ē好；我hō͘ in tī海水裡血流清ā，鹹水ē kā in醫好；海灣暗藍ê海水是siōng好ê藥á。Tsitmá我ài做ê kantaⁿ是保持頭殼清醒；雙手已經完成in ê工作，而且阮行了mā真順。牠ê嘴合leh，牠ê尾溜起落浮動，阮ná兄弟同齊tī海裡teh行。了後，伊ê頭殼小khóa á無清楚，所以伊想：到底是魚請我來，á是我請牠來ê leh？若是我kā牠拖tī船後，這to̍h無問題，是我請牠來ê；á是魚若是hông khǹg tī船裡，尊嚴全失，ánne mā無問題。M̄ koh，in是並肩縛做伙，同齊teh行。老人想：牠若ài，ho͘ 牠tshōa好lah。我只是用詭計tsiah比牠較gâu，牠卻無存心beh害我。 In行了真順，老人kā手浸tī鹹水裡，koh盡量試beh保持頭殼清醒。有koânkoân ê積雲（cumulus clood）kah bē少ê捲雲（cirrus）tī in頂面，所以老人知影kui暝lóng ē有風。老人不時teh看魚，beh確定這是真ê。過一點鐘後，頭一尾鯊魚來攻擊牠。

Tsit尾鯊魚ē來並m̄是意外ê tāitsì。當hiahê暗紅ê血雲沉落去，koh散開tī一英里深ê海裡ê時，牠鼻tio̍h血味，to̍h tùi深海泅起來。牠來得真緊koh真突然，完全無細膩謹慎to̍h衝出藍色ê水面，現身tī日頭下。了後牠koh潛入去海裡，tshōe tio̍h氣味，然後開始沿小船kah魚行過ê路線泅óa來。

有時牠ē鼻無味，m̄ koh，真緊牠to̍h ē koh鼻tio̍h；á是有時kantaⁿ鼻tio̍h一屑á氣味，牠to̍h ē phah拚緊沿路jiok oá來。牠是一尾真大尾ê煙á鯊（Mako shark；華語ê尖吻鯖鯊），體格生做真tsán，ē tàng kah海裡siōng緊ê魚泅平緊，除了嘴以外，全身lóng生做tsiâⁿ súi。牠ê kha脊ná旗魚hiah藍，腹肚銀白，皮光滑好看；牠生做kah旗魚仝款，只是加一个極大ê頂下頦。Tsitmá，牠ê嘴合ân，tú tī水面下緊緊teh泅，koânkoân ê背鰭破水直行，無搖擺。牠合leh ê頂下頦ê雙唇內底，所有八排ê嘴齒lóng向內坦斜；in m̄是kah大部分鯊魚仝款ê普通錐形ê嘴齒，in ná親像是人ê指頭á khiû做腳爪一樣，長度差不多有老人ê指頭á hiah長，雙pêng利kah ná剃頭刀。Tsit種鯊魚，以海裡所有ê魚為食；in速度hiahni̍h緊，hiahni̍h勇壯，koh武器精良，所以in無任何其他ê天敵。Tsitmá，牠鼻tio̍h khah tshiⁿ ê血味，所以加速前進，藍色ê背鰭破開海水直直來。