《Kahui ê Tâi-bûn Phû-tô-hn̂g》

 | | | 轉寄

轉去母校 ê 台語演講 創作日期:2020/07/05

作者 Ko Ka-hui 2022.09.14

Góa jîn-sing tiong ū tsi̍t ê tsin tiōng-iàu ê bo̍k-phiau, tō-sī tī 30 hòe tsìn-tsêng ē-táng tńg-khì tāi-ha̍k ê bú-hāu hun-hióng, pān tsi̍t tiûⁿ Tâi-gí ián-káng hō͘ ha̍k-tē、ha̍k-mōe thiaⁿ. Jû-kin, góa tī téng kò gue̍h oân-sêng tsit kiāⁿ tāi-tsì, sim-lāi tsiok huaⁿ-hí tsiok boán-tsiok--ê! Tō tī téng kò gue̍h ê 10 hō hit kang, góa e-tsái-á siōng kok-hāu ê khò kàu 11 tiám gōa, tō kín tńg-khì tsia̍h-pn̄g, hêng-lí khóaⁿ-khóaⁿ--leh, beh tsē kheh-ūn khì Si̍t-tsiān tāi-ha̍k lāi-bûn hāu-khu ê kàu-sik tsò tsún-pī, ē kì--eh kàu ha̍k-hāu ê sî-kan iáu-bōe 2 tiám.
Siūⁿ kóng thê-tsá kàu, tsò tsún-pī sī hó-tāi, ián-káng sī 3 tiám tsiah khai-sí. Sui-bóng góa tsìn-tsêng í-king ū pān kòe 3 tiûⁿ Tâi-bûn hun-hióng hōe--ah, m̄-koh kóng si̍t-tsāi ōe, mā-sī ke kiám-á ē kín-tiuⁿ. Beh khai-sí ê tsìn-tsêng, tī tāi-ha̍k kà góa ê só͘-ha̍k lāu-su koh ū lâi tshōe--góa, si̍t-tsāi tsin thiòng! Ián-káng tsi̍t khai-sí góa sió-khóa-á siāu-kài góa ka-tī liáu, tō khai-sí siāu-kài góa ê kàu-ha̍k kap Tâi-bûn ê hun-hióng. Siāng tiōng-iàu ê sī Tâi-gí bûn tsit ê pō͘-hūn, siàu-liân-lâng khah bô liáu-kái.
Só͘-pái góa hun-hióng”Gua̍t-lâm tsé-tsé hō͘ góa ê khé-huat ”、”Siàu-liân Tâi-gí lāu-su ê sim-siaⁿ”，koh ū 2 phiⁿ góa siá ê té-phiⁿ siáu-suat:”A-liân sit-tsong kì” kap ”Seⁿ-jîn ê seⁿ-sí tsin loân”. In-ūi sî-kan iú-hān, kò͘-sū bô-huat-tō͘ tsoân-pō͘ pàng hō͘--liáu, tō kéng siōng tsing-tshái ê pō͘-hūn lâi pàng.
Góa koh kā in kóng, ài tsim-tsiok thiaⁿ, ē mn̄g būn-tê sàng lé-mi̍h tshut--khì. Thiaⁿ liáu góa tō khai-sí mn̄g būn-tê, m̄-koh ta̍k-ê tsiok pì-sù, góa tō iōng tiám--ê, ū jīn-tsin thiaⁿ--ê, sing iu-sian kiò. Góa tō kóng tsīn-liōng iōng Tâi-gí kóng, án-ne tsiah ē tsìn-pō͘ o͘! In the̍h-tio̍h lé-mi̍h ê sî tsin-tsiàⁿ ū kàu huaⁿ-hí--neh! Góa sàng kā tsi̍t ê Tâi-gí ma-ma bé ê tah-tsóa, tah-tsóa siá”Tùi góa kóng Tâi-gí”, koh ū góa kū-nî 11 gue̍h hūn ê sè-tiuⁿ hái-pò, iáu-koh ū Tâi-bûn Bóng-pò.
Góa kā in kóng Tâi-gí ū nn̄g tsióng jī, tsi̍t tsióng sī Hàn-jī, tsi̍t tsióng sī Lô-má-jī. Koh ū kóng-tio̍h Lô-má-jī ê tiōng-iàu-sèng. Góa tō kóng:”Tsò tsi̍t ê Hôa-gí lāu-su bōe-hiáuㄅ、ㄆ、ㄇ, kám ē-tàng tsò Hôa-gí ê lāu-su?” He sī bô khó-lêng ê tāi-tsì lah! Só͘-pái tsò tsi̍t ê Tâi-gí lāu-su, it-tēng ài ē-hiàng Lô-má-jī, jî-tsiáⁿ í-āu nā-sī beh o̍h kî-tha kok-ka ê gí-giân, ē tsin-kín tō ē-hiáu o͘!
Kiông-tiāu Tâi-gí Lô-má-jī ê tiōng-iàu-sèng. Ē-kì--tit teh ián-káng ê kòe-têng tiong, góa ū mn̄g kóng lín kám-kak ē-hiáu Tâi-gí kám-ū tiōng-iàu? In tsiok tsē lâng gia̍h-tshiú. Góa koh mn̄g:”Lín kám-kak ài kà lán āu tsi̍t tāi Tâi-gí kám-ū tsin iàu-kín?” In koh jú tsē lâng jīn-tông. Ǹg-bāng góa iā-tsí tshut-khì, tsia ê siàu-liân-lâng ē-táng thé-hōe góa ê iōng-sim.
Góa mā ū kóng Tâi-gí jīn-tsèng ê suat-bêng hō͘ in thiaⁿ, ǹg-bāng koh khah tsē siàu-liân-lâng ke lâi khó. In-ūi Tâi-gí tâi tī ku-nî 7--gue̍h khí-kó͘, kok-kagí-giân huat-tián huat thong-kòe, bó-gí siū-tio̍h pó-tsiong, bī-lâi bó-gí ê khang-khòe ē jú lâi jú- tsē, mā kó͘-lē Kheh-ka kap goân-tsū-bîn ê pêng-iú ē-sái kóng ka-tī ê bó-gí.
Ián-káng ê siōng-bóe góa iōng khin-sang tshù-bī ê hong-sik kiat-sok, góa tshiùⁿ 2 tiâu góa ùi Hôa-gí kua kái-pian tsò Tâi-gí kua hō͘ ta̍k-ê thiaⁿ, tsò tsi̍t ê siu-bóe. Kám-siā tsú-pān tan-ūi ê iōng-sim, hō͘ góa ū ki-hue khiā tī ha̍k-hāu ê tâi-á-téng kóng bó-gí hō͘ ta̍k-ke jīn-bat. Mā kám-siā tsia ê ha̍k-tē、ha-mōe, to-siā、ló͘-la̍t!