《老人kah海》

 | | | 轉寄

《老人kah海》_14, Bē kìtit tangsî khaisí kakī se̍hse̍h liām / Bē記得tang時開始ka-kī se̍hse̍h唸

作者 Ernest Hemingway, 台譯：Manlajo, 修訂：宋麗瓊 2019.06.02

Lāu lâng tōasiaⁿ kóng,"Tshńg’á! i ētàng tsò tsi̍tê tsin tsán ê jī, i ingkai ū tshit, peh kin tāng."

I bē kìtit i tangsî thâu tsi̍t pái kah kakī tōasiaⁿ se̍hse̍h liām. Ítsêng, kakī tsi̍tê ê sî, i ē tshiùⁿ kua; ū sî, tī hîtsûn á sī háiku tsûnténg, àmsî lián tio̍h i kakī tsi̍tê hōaⁿ tōa ê sî, i mā ē tshiùⁿ kua. I hoānsè sī tùi gín’á lī khui liáu āu, tsiah khaisí kakī tsi̍tê ê sî ē tshut siaⁿ se̍hse̍h liām, m̄ koh, i bē kìtit à. I kah gín’á tsòhóe lia̍hhî ê sî, in óngóng kantaⁿ tī pitiàu ê sî tsiah ē kóngōe. Tī àmsî, á sī tú tio̍h honghō͘ bô huattō͘ tshut hái ê sî, in tsiah ē kautâm. Itpuaⁿ lâng jīnûi, tī háisiōng, bô pitiàu ê sî to̍h mài kóngōe sī tsi̍t tsióng hó tikhēng, lāu lâng mā ánne teh siūⁿ, ánne teh tsunsiú. M̄ koh, i tsitmá íking kúināpái tōasiaⁿ kóngtshut i teh siūⁿ ê, hôaiⁿti̍t bē khì tshá tio̍h lâng.

I tōasiaⁿ kóng,"pa̍t lâng nā thiaⁿ tio̍h góa tshut siaⁿ se̍hse̍h liām, ittēng ē kā góa tòngtsò siáu ê, m̄ koh, sūsi̍t siōng kìjiân góa bô siáu, só͘í bián khì tshap in. Ū tsîⁿ ê lâng tī tsûn Ni̍h ū lajioh, ētàng tùi in kóng ōe, koh ē pàng sàng iákiû ê siausit hō͘ in thiaⁿ."

I siūⁿ, Tsitmá bô sîkan thang khì siūⁿ iákiû ā, tsitmá kantaⁿ ài siūⁿ tsi̍t kiāⁿ tāitsì, to̍h sī góa miā tiong tsùtiāⁿ ê tāitsì. I siūⁿ, Hit tīn hî ê hūkīn hoānsè ū tōabóe hî. Góa kantaⁿ lia̍h tio̍h tsi̍t bóe làutīn teh thótsia̍h ê tshńg’á, kîtha ê hî íking tsáu tsin kín koh tsáu hn̄ghn̄g khì à. Kin’áji̍t tsúibīn ê hî lóng siû tsin kín, koh siû hiòng tang pak, kám kóng ta̍k kang ê tsitê sîkan lóng ē ánne? Á sī, he sī góa só͘ m̄ tsai ê teh beh piànthiⁿ ê tiāuthâu?

Tsitmá i íking khòaⁿ bē tio̍h le̍ksik ê háihōaⁿ, kantaⁿ khòaⁿ ē tio̍h nâsik suaⁿlūn ná hō͘ seh khàm leh ê pe̍hsik suaⁿtsiah, kah in téngbīn khòaⁿ khí Lâi ná tshintshiūⁿ sī seh suaⁿ ê pe̍hhûn. Hái sik huisiông àm o͘, ji̍tkng tī tsúinih hóansiā tshut tsháisik ê kng tòa, pan pantiám tiám ê phûiû singbu̍t, taⁿ hō͘ tsiàⁿ tiongtàu ê ji̍tthâu tsiò kah íking khòaⁿ bē tio̍h ā; lāu lâng kantaⁿ khòaⁿ ē tio̍h tī tsheⁿ lingling ê hái tsúi tiong ke̍ktōa ke̍k tshim ê tsháisik kng tòa, koh khòaⁿ tio̍h i ê hîsòaⁿ ti̍tti̍t tîm lo̍h khì tsi̍t inglí tshim ê só͘tsāi.

Tshńg’á, thóhái lâng kā hit lūi ê hî lóng ánne kiò, kantaⁿ beh bē, á sī beh ōaⁿtsò hîjī ê sî, tsiah ē ēng in tsuansio̍k ê miâ. Hia ê tshńg’á, taⁿ lóng koh tshàng ji̍pkhì tshimhái à. Ji̍tthâu tsitmá tsin iām, lāu lâng ê āmkún āu kámkak ē tio̍h; i ná kò tsûn, kōaⁿ ná lâu lo̍hkhì i ê kha脊phiaⁿ. I siūⁿ, góa ēsái kā tsûn pàng hō͘ i phiauliû, sió khùn tsi̍tē, koh kā kha pa̍k tsi̍t liàn hîsòaⁿ, hî giú ê sî, tsiah thang kā góa kiòtshéⁿ. M̄ koh, kin’áji̍t sī tē 85 kang, góa tio̍h ài hóhó á lia̍hhî. Tú tī i tng tehkhòaⁿ i ê hîsòaⁿ ê sî, i khòaⁿ tio̍h tsi̍t ki tshuntshut tsûn gōa ê tsheⁿ sik tiòkuaⁿ hiônghiông tìm lo̍hkhì.

I kóng,"lâi ā! lâi ā!", koh khinkhin’á kā tsûntsiúⁿ khǹg tī tsiúⁿ kè. I tshun tshiú khì giú hîsòaⁿ, ēng tsiàⁿ tshiú ê tōa pû ang kah kítsáiⁿ khinkhin’á nih teh, bô kámkak ū peⁿ ân á sī tāngliōng, só͘í i kā hîsòaⁿ khinkhin’á la̍k leh. Kòe tsi̍t sî á, koh lâi ā; tsit pái sī tshìthàm sèng, sió giú tsi̍tē, bô bênghián, mā bô tōala̍t; m̄ koh, i tsai he sī siáⁿ; tī 185 kongtshioh ēbīn, ū tsi̍t bóe málînhî（marlin） teh tsia̍h un’á. Tshiúkang tsètsō ê tiòkau tùi sèbóe tshńg’á ê thâu thóng tshutlâi, hiahê un’á sī pau tī tiòkau ê tsiambé kah kau sin.


老人大聲講：「串á！牠ētàng做一个真tsán ê餌，牠應該有七、八斤重。」

伊bē記得伊tang時頭一pái kah kakī大聲se̍hse̍h唸。以前，kakī一个ê時，伊ē唱歌；有時，tī漁船á是海龜船頂，暗時輪tio̍h伊kakī一个hōaⁿ舵ê時，伊mā ē唱歌。伊hoānsè是tùi gín’á離開了後，tsiah開始 kakī一个ê時ē出聲se̍hse̍h唸，m̄ koh，伊bē記得à。伊kah gín’á做伙掠魚ê時，in往往kantaⁿ tī必要ê時tsiah ē講話。Tī暗時，á是tú tio̍h風雨無法度出海ê時，in tsiah ē交談。一般人認為，tī海上，無必要ê時to̍h mài講話是一種好德行，老人mā ánne teh想，ánne teh遵守。M̄ koh，伊tsitmá已經kúināpái大聲講出伊teh想ê，橫直bē去吵tio̍h人。

伊大聲講：「別人若聽tio̍h我出聲se̍hse̍h唸，一定ē kā我當做痟ê，m̄ koh，事實上既然我無痟，所以免去tshap in。有錢ê人tī船裡有lajioh，ētàng對in講話，koh ē放送野球ê消息hō͘ in聽。」 伊想：Tsitmá無時間thang去想野球ā，tsitmá kantaⁿ ài想一件tāitsì，to̍h是我命中註定ê tāitsì。伊想：Hit陣魚ê附近hoānsè有大尾魚。我kantaⁿ掠tio̍h一尾落陣teh討食ê串á，其他ê魚已經走真緊koh走遠遠去à。今á日水面ê魚lóng泅真緊，koh泅向東北，kám講ta̍k工ê tsitê時間lóng ē ánne？Á是，he是我所m̄知ê teh beh變天ê兆頭？ Tsitmá伊已經看bē tio̍h綠色ê海岸，kantaⁿ看ē tio̍h藍色山崙ná hō͘ 雪khàm leh ê白色山脊，kah in頂面看起來ná親像是雪山ê白雲。海色非常暗烏，日光tī水裡反射出彩色ê光帶，斑斑點點ê浮游生物，taⁿ hō͘ 正中晝ê日頭照kah已經看bē tio̍h ā；老人kantaⁿ看ē tio̍h tī青lingling ê海水中極大極深ê彩色光帶，koh看tio̍h伊ê魚線直直沉落去一英哩深ê所在。

串á，討海人kā hit類ê魚lóng ánne叫，kantaⁿ beh賣，á是beh換做魚餌ê時，tsiah ē用in專屬ê名。Hia ê串á，taⁿ lóng koh tshàng入去深海à。日頭tsitmá真炎，老人ê頷頸後感覺ē tio̍h；伊ná划船，汗ná流落去伊ê kha脊phiaⁿ。 伊想：我ēsái kā船放hō͘ 它漂流，小睏一下，koh kā腳縛一liàn魚線，魚giú ê時，tsiah thang kā我叫醒。M̄ koh，今á日是第85工，我tio̍h ài好好á掠魚。Tú tī伊當teh看伊ê魚線ê時，伊看tio̍h一支伸出船外ê青色釣杆雄雄tìm落去。

伊講：「來ā！來ā！」，koh輕輕á kā船槳khǹg tī槳架。伊伸手去giú魚線，用正手ê大pû翁kah kítsáiⁿ輕輕á nih teh，無感覺有繃ân á是重量，所以伊kā魚線輕輕á la̍k leh。過一時á，koh來ā；tsit pái是試探性，小giú一下，無明顯，mā無大力；m̄ koh，伊知he是啥；tī 185公尺下面，有一尾馬林魚（marlin）teh食鰮á。手工製造ê釣鉤tùi細尾串á ê頭thóng出來，hiahê鰮á是包tī釣鉤ê尖尾kah鉤身。