《老人kah海》

 | | | 轉寄

《老人kah海》_28, Ēng singkhu lâi kiámkhin hîsòaⁿ ê giú la̍t /用身軀來減輕魚線ê giú力

作者 Ernest Hemingway, 台譯：宋麗瓊 林俊育 2019.10.27

Thiⁿ àm à; tī káu gue̍h, ji̍t tsi̍t lo̍h hái, thiⁿ to̍h sûi àm. I theⁿ tī tsûnthâu àu kū ê tshâ pang téng, tsīnliōng hiohkhùn. Tē it phue tsheⁿsîn íking tshutlâi à, i m̄ bat hit lia̍p Rigel tsheⁿ （ e̍ktsù, Rigel, la̍hhō͘ tsō β, tī La̍hhō͘ tsheⁿtsō ê tsiàⁿ pêng hē kak, ia̍h to̍h sī la̍hhō͘ ê tò khaba̍k, sī tsi̍t lia̍p tōa hêng pe̍hsik ê tsheⁿ. I sī tsoân thiⁿ tē tshit kng ê tsheⁿ ）ê miâ, m̄ koh, khòaⁿ tio̍h i, i to̍h tsaiiáⁿ só͘ū ê tsheⁿ liâmpiⁿ lóng beh tshutlâi à, i teh beh ū hn̄ghn̄g ê pêngiú lâi tsòphōaⁿ ā.

I tōa siaⁿ kóng,"C hit bóe hî mā sī góa ê pêngiú. Góa m̄ bat thiaⁿkòe á sī khòaⁿkòe tsit khoán hî, m̄ koh, góa tio̍h ài thâi i; katsài lán m̄ bián khì thâi thiⁿtsheⁿ."

I siūⁿ, siūⁿ khòaⁿ māi leh, nāsī lâng ta̍k kang tio̍h ài khì thâi gue̍hniû, ē ántsóaⁿ leh? gue̍hniû ē tôtsáu khì. M̄ koh, siūⁿ khòaⁿ māi leh, nāsī lâng ta̍k kang tio̍h ài khì thâi ji̍tthâu, koh ē ántsóaⁿ leh? i siūⁿ, katsài lán seⁿ tsò tsin hó ūn.

Liáuāu, i khóliân hit bóe tōa hî bô mi̍h thang tsia̍h, m̄ koh i beh thâi i ê kuatsim pēng bô inūi thè i siongsim suah lâi káipiàn. I siūⁿ, i ētàng tshī gōa tsē lâng leh? M̄ koh, in kám ū ta̍ttit tsia̍h i? bô, tongjiân sī ·bô. Tùi i ê hêngûi kah i ê tsunkùi lâi khòaⁿ, bô lâng ta̍ttit tsia̍h i.

I siūⁿ, góa bô liáukái tsiahê tāitsì. Tsóng ·sī, katsài lán m̄ bián tshì beh khì thâi ji̍tthâu, á sī gue̍hniû, á sī tsheⁿsîn; lâng khò hái ûising, thâi lán tsintsiàⁿ ê hiaⁿtī to̍h tsin ū kàu à. I siūⁿ, Taⁿ, góa ài khólī tsingka tsó͘la̍t ê būntê; he ū hótshù, mā ū honghiám. I nā piàⁿmiā thua, tsûntsiúⁿ só͘ tsōsêng ê tsó͘la̍t ē hō͘ tsûn piàn bô khin, góa kiámtshái tio̍h ài pàng tsin tn̂g ê hîsòaⁿ, tìsú hō͘ i tsáu khì. Tsûn nā khah khin, ē iântiông goán sianghong ê thòngkhó͘, m̄ koh tùi góa lâi kóng khah antsoân, inūi i ê soktō͘ tsin kín, m̄ koh iáubōe oântsoân huathui. M̄ koán ántsóaⁿ, góa tio̍h ài lâi thâi hit bóe puehî hó͘, tsiah bē pháiⁿ khì, mā àitsia̍h tsi̍tkóa, lâi pó͘tshiong théla̍t.

Tsitmá góa beh koh hioh tsi̍t tiámtsing, kámkak i ióngtsòng koh úntēng liáuāu, góa tsiah khì tsûnbóe thâi hî, koh sūnsòa tsò tshut kuattēng. Tī kâng tsitê sîkan, góa ēsái tsùì i ê kítōng, khòaⁿ i sī m̄ sī ū siáⁿmi̍h piànhòa? pa̍k tsûntsiúⁿ sī hó kètì; m̄ koh, taⁿ iáusī antsoân tē it. I iáu sī tsin liáuputkhí ê hî, góa khòaⁿ tio̍h tiò kau tī i ê tshùi kak, i ê tshùi ha̍p ânân. Tiòkau êlêngtī bô sǹg siáⁿ, iaugō êlêngtī, íki̍p tùihù i bô liáukái ê tùitshiú, tsiah sī thiⁿ tōa ê būntê. Hiohkhùn lah, lāulâng ah, hō͘ i khì thuabôa, ti̍tkàu lí tio̍h koh tshuttshiú ê sî. I siongsìn i ū hiohkhùn nn̄g tiámtsing; gue̍hniû ài khah òaⁿ tsiah ē tshutlâi, só͘í i bô huattō͘ kó͘kè sîkan. I si̍ttsāi mā bô tsintsiàⁿ hiohkhùn, tsísī khah pàng khinsang niāniā. I ê kingkahthâu iáusī teh sêngtam hî ê giú la̍t, m̄ koh, i kā tò tshiú khòa tī tsûnthâu ê tsûn kîⁿ, kā tùihù hî ê giú la̍t ê jīmbū tsiāmtsiām kau hō͘ sió tsûn púnsin.

I siūⁿ, nā ēsái kā hîsòaⁿ pa̍k leh, tāitsì to̍h tsin kántan. M̄ koh, i nā siókhóa tshuah.Leh, to̍h ē kā hîsòaⁿ giú tn̄g; góa tio̍h ài ēng singkhu lâi kiámkhin hîsòaⁿ ê giú la̍t, koh sûisî tsún pī'iōng siang tshiú pàng hîsòaⁿ.

I tōa siaⁿ kóng,"M̄ koh, lāulâng ah, lí lóng iáu bô khùn; íking kòeliáu pòaⁿ kang koh tsi̍t mê, taⁿ koh tsi̍t kang ā, lí lóng iáu bô khùn. Lí ài siathuat tī i antsēng koh úntēng ê sî sió khùn tsi̍tē; lí nā bôkhùn, lí ê thâukhak to̍h bē tshingtshéⁿ."


天暗à；tī九月，日一落海，天to̍h隨暗。伊theⁿ tī船頭àu舊ê柴枋頂，盡量歇睏。第一批星辰已經出來à，伊m̄ bat hit粒Rigel星（譯註：Rigel，獵戶座β，tī獵戶星座ê正pêng下角，ia̍h to̍h是獵戶ê倒腳目，是一粒大型白色ê星。它是全天第七光ê星）ê名，m̄ koh，看tio̍h它，伊to̍h知影所有ê星liâmpiⁿ lóng beh出來à，伊teh beh有遠遠ê朋友來做伴ā。

伊大聲講：「Tsit尾魚mā是我ê朋友。我m̄ bat聽過á是看過tsit款魚，m̄ koh，我tio̍h ài thâi牠；佳哉咱m̄免去thâi天星。」

伊想：想看māi leh，若是人ta̍k工tio̍h ài去thâi月娘，ē án怎leh？月娘ē逃走去。M̄ koh，想看māi leh，若是人ta̍k工tio̍h ài去thâi日頭，koh ē án怎leh？伊想：佳哉咱生做真好運。

了後，伊可憐hit尾大魚無物thang食，m̄ koh伊beh thâi牠ê決心並無因為替牠傷心suah來改變。伊想：牠ētàng飼gōa tsē人leh？M̄ koh，in kám有值得食牠？無，當然是無。Tùi牠ê行為kah牠ê尊貴來看，無人值得食牠。

伊想：我無了解tsiahê tāitsì。總是，佳哉咱m̄免試beh去thâi日頭，á是月娘，á是星辰；人靠海為生，thâi咱真正ê兄弟to̍h真有夠à。 伊想：Taⁿ，我ài考慮增加阻力ê問題；he有好處，mā有風險。牠若拚命拖，船槳所造成的阻力ē hō͘ 船變無輕，我kiámtshái tio̍h ài放真長ê魚線，致使hō͘ 牠走去。船若khah輕，ē延長阮雙方ê痛苦，m̄ koh對我來講khah安全，因為牠ê速度真緊，m̄ koh iáu未完全發揮。M̄管án怎，我tio̍h ài來thâi hit尾飛魚虎，tsiah bē pháiⁿ去，mā ài食一kóa，來補充體力。

Tsitmá我beh koh歇一點鐘，感覺牠勇壯koh穩定了後，我tsiah去船尾thâi魚，koh順續做出決定。Tī仝tsitê時間，我ēsái注意牠ê舉動，看牠是m̄是有啥物變化？縛船槳是好計智；m̄ koh，taⁿ iáu是安全第一。牠iáu是真了不起ê魚，我看tio̍h釣鉤tī牠ê嘴角，牠ê嘴合ânân。釣鉤êlêngtī無算啥，iau餓êlêngtī，以及對付牠無了解ê對手，tsiah是天大ê問題。歇睏lah，老人ah，hō͘ 牠去拖磨，直到你tio̍h koh出手ê時。 伊相信伊有歇睏兩點鐘；月娘ài khah òaⁿ tsiah ē出來，所以伊無法度估計時間。伊實在mā無真正歇睏，只是khah放輕鬆niāniā。伊ê肩胛頭iáu是teh承擔魚ê giú力，m̄ koh，伊kā倒手khòa tī船頭ê船墘，kā對付魚ê giú力ê任務漸漸交hō͘ 小船本身。

伊想：若ēsái kā魚線縛leh，tāitsì to̍h真簡單。M̄ koh，牠若小khóa tshuah.leh，to̍h ē kā魚線giú斷；我tio̍h ài用身軀來減輕魚線ê giú力，koh隨時準備用雙手放魚線。

伊大聲講：「M̄ koh，老人ah，你lóng iáu無睏；已經過了半工koh一暝，taⁿ koh一工ā，你lóng iáu無睏。你ài設法tī牠安靜koh穩定ê時小睏一下；你若無睏，你ê頭殼to̍h bē清醒。」