《綠色短評》 |
| | | 轉寄 |
Tsoânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱TsoânTâiJī
Má Ingkiú tsêng tsóngthóng káⁿ bē sînking tshòloān?
Tiongkok itti̍t kā Hiangkáng tsún tsoh "itkoklióngtsè" ê kiànpúntû lâi iúkoái Tâioân, suijiân ū tsi̍tkóa tshintshiūⁿ Má Ingkiú tsêng tsóngthóng tsitkhoán ê gōnglâng, siongsìn Tiongkok bôlūn ántsóaⁿ mā bôkhólêng hó͘ⁿtēng Tēⁿ Siópêng tshintshùi só͘ kóng ê Hiangkáng "gō͘tsa̍p nî bē piàn". Tānsī tōapō͘hūn ê Tâioânlâng bô siongsìn Tiongkok Kiōngsántóng kóng ê ōe, jîtshiáⁿ Hiangkánglâng tùi Tiongkok jú lâi jú giâmkeh ê thóngtī hongsik tsia̍h bē siau, tsi̍tpiàn pí tsi̍tpiàn koh khah piàⁿsì teh tuikiû bîntsú kah tsūiû, hō͘ Pakkiaⁿ tsènghú tsin thâuthiàⁿ. Tsòikīn m̄nā o͘pe̍h lia̍h tsūiûphài ê gīoân, liân pān pòtsóa ê Lê Tìing mā ēng ûihoán kokanhuat ê tsōemiâ kā lia̍hkhì kuaiⁿ, tī iáubōe símphòaⁿ tsìntsêng, tsōemiâ tio̍h tsi̍ttiâu koh ke tsi̍ttiâu. Siōng khàm līphó͘ ê sī, kiⁿî saⁿgue̍h tsa̍pit,"Tiongkok tsoân kok jînbîn tāipiáu tāihōe" piáukuat thongkòe siukái [ kuanû oânsiān Hiangkáng te̍kpia̍t hêngtsèngkhu soánkí tsètō͘ ê kuattēng ], khakpó "í àikoktsiá ūi tsú thé ê ' káng lâng tī káng ". Ēsái kóng sī kā "itkok lióngtsè " ê kiànpúntû kuiê thiahthiahtiāu. Má Ingkiú tsêng tsóngthóng nátshiūⁿ sī hō͘ Tiongkok Kiōngsántóng ê kùná kòng tsi̍tē tsiah tsingsîn, saⁿgue̍h tsa̍pjī, Má Ingkiú tshutse̍k Sun Tiongsuaⁿ sēsè 96 tsiunî kìliām ua̍htāng tsiapsiū hóngbūn ê sî piáusī, tse sī ùi 1984 nî Tēⁿ Siópêng thêtshut "itkoklióngtsè" ê siūⁿhuat ílâi, tsitê kò͘sióng tsèngsik ê tsìnji̍p le̍ksú. Má Ingkiú koh kóng, ōaⁿ tsi̍tkùōe lâi kóng, tse téngî sī suankò "itkok lióngtsè" ê síbông, hō͘ i kámkak tsin ûihām.
Koh khah ûihām ê sī, saⁿgue̍h tsa̍ptshit, Tiongkok koktâipān huatgiânjîn Tsu Hōngliân tshiàngsiaⁿ, hibāng Tâioân iúkuan tsèngtóng kah jînsū ētàng khehkuan, būsi̍t khòaⁿthāi oânsiān Hiangkáng te̍kkhu soánkí tsètō͘ ê iúkuan tsòhuat, hiatsak phiankiàn, tio̍h bêngpiān sīhui. Ìsù sī kóng Má Ingkiú tsêng tsóngthóng bēhiáu piānpia̍t sūhui.
Nā kóng Má Ingkiú tsêng tsóngthóng bēhiáu piānpia̍t sūhui, m̄bián Tiongkok koktâipān lâi jīntsèng, tsoân Tâioân ê lâng lóng mā tsaiiáⁿ. 2020 nî pehgue̍h tshetsa̍p, Má Ingkiú tsêng tsóngthóng kóng, Tiongkok ê kong tâi tsiànlio̍k sī "siútsiàn tio̍h sī tsiongtsiàn", ìsù sī kóng tsi̍t khaisí tsiàn tio̍h tsiàn suah, Tiongkok ittàn huattōng tsiàntsing tio̍h ē tī tsin té ê sîkan lāi phah suah, hō͘ Tâioân bô kihōe tán Bíkun lâi tsioân, jîtshiáⁿ hiāntsāi Bíkun kinpún bôkhólêng lâi. Tsò tsóngthóng ê lâng tio̍h ingkai mài hō͘ tsiàntsing huatsing. Ìsù sī kóng i tsò tsóngthóng ê sî, Tiongkok bôlūn kóng siáⁿ, i lóng kín kóng sī sī sī, hó hó hó, tio̍h sī phiahbián tsiàntsing. Má Ingkiú tsêng tsóngthóng bēhiáu piānpia̍t sīhui kah tsitkhoán! Lí nā kantāⁿ thiaⁿtio̍h siaⁿ, khólêng ē siūⁿkóng sī Tiongkok tùitâipān ê lâng teh kóngōe.
Saⁿgue̍h tsa̍ptshit, Bíkok kokbūkhing Antony Blinken tsêngāu ū tī Ji̍tpún kah Lâmhân huatpiáu tâmōe, tsíkhòng Tiongkok tī Tanghái, Lâmhái kah kîtha kokka huatsing léngthó͘ tsinggī ê sî, in ê só͘ kóng só͘ tsò jú lâi jú ū tshimlio̍ksèng kah appiksèng, tùi Tâioân ê tsuthài, m̄nā bô kàngkē khue̍k kíntiuⁿ, hoántńg sī singkoân. I kiôngtiāu, Bíkok bē tiāmtiām tsē leh khòaⁿ, bô koán, jîtshiáⁿ kéngkò Tiongkok bēsái o͘pe̍h loān tāng, nāsī ū pitiàu, Bíkok ē ka hoánkik phah tòtńg.
Má Ingkiú tsêng tsóngthóng saⁿ kóng sì m̄tio̍h, i ê tshùiphóe hông ánne siàn kòelâi koh siàn kòikhì, Má Ingkiú tsêng tsóngthóng káⁿ bē sînking tshòloān? (210319)
Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版
Má Ing-kiú tsêng tsóng-thóng káⁿ bē sîn-king tshò-loān?
Tiong-kok it-ti̍t kā Hiang-káng tsún tsoh "it-kok-lióng-tsè" ê kiàn-pún-tû lâi iú-koái Tâi-oân, sui-jiân ū tsi̍t-kóa tshin-tshiūⁿ Má Ing-kiú tsêng tsóng-thóng tsit-khoán ê gōng-lâng, siong-sìn Tiong-kok bô-lūn án-tsóaⁿ mā bô-khó-lêng hó͘ⁿ-tēng Tēⁿ Sió-pêng tshin-tshùi só͘ kóng ê Hiang-káng "gō͘-tsa̍p nî bē piàn". Tān-sī tōa-pō͘-hūn ê Tâi-oân-lâng bô siong-sìn Tiong-kok Kiōng-sán-tóng kóng ê ōe, jî-tshiáⁿ Hiang-káng-lâng tùi Tiong-kok jú lâi jú giâm-keh ê thóng-tī hong-sik tsia̍h bē siau, tsi̍t-piàn pí tsi̍t-piàn koh khah piàⁿ-sì teh tui-kiû bîn-tsú kah tsū-iû, hō͘ Pak-kiaⁿ tsèng-hú tsin thâu-thiàⁿ. Tsòe-kīn m̄-nā o͘-pe̍h lia̍h tsū-iû-phài ê gī-oân, liân pān pò-tsóa ê Lê Tì-ing mā ēng ûi-hoán kok-an-huat ê tsōe-miâ kā lia̍h-khì kuaiⁿ, tī iáu-bōe sím-phòaⁿ tsìn-tsêng, tsōe-miâ tio̍h tsi̍t-tiâu koh ke tsi̍t-tiâu. Siōng khàm lī-phó͘ ê sī, kin-nî saⁿ-gue̍h tsa̍p-it,"Tiong-kok tsoân- kok jîn-bîn tāi-piáu tāi-hōe" piáu-kuat thong-kòe siu-kái [ kuan-û oân-siān Hiang-káng te̍k-pia̍t hêng-tsèng-khu soán-kí tsè-tō͘ ê kuat-tēng ], khak-pó "í ài-kok-tsiá ūi tsú- thé ê ' káng lâng tī káng ". Ē-sái kóng sī kā "it-kok lióng-tsè " ê kiàn-pún-tû kui-ê thiah-thiah-tiāu. Má Ing-kiú tsêng tsóng-thóng ná-tshiūⁿ sī hō͘ Tiong-kok Kiōng-sán-tóng ê kùn-á kòng tsi̍t-ē tsiah tsing-sîn, saⁿ-gue̍h tsa̍p-jī, Má Ing-kiú tshut-se̍k Sun Tiong-suaⁿ sē-sè 96 tsiu-nî kì-liām ua̍h-tāng tsiap-siū hóng-būn ê sî piáu-sī, tse sī ùi 1984 nî Tēⁿ Sió-pêng thê-tshut "it-kok-lióng-tsè" ê siūⁿ-huat í-lâi, tsit-ê kò͘-sióng tsèng-sik ê tsìn-ji̍p le̍k-sú. Má Ing-kiú koh kóng, ōaⁿ tsi̍t-kù-ōe lâi kóng, tse téng-î sī suan-kò "it-kok lióng-tsè" ê sí-bông, hō͘ i kám-kak tsin ûi-hām.
Koh khah ûi-hām ê sī, saⁿ-gue̍h tsa̍p-tshit, Tiong-kok kok-tâi-pān huat-giân-jîn Tsu Hōng-liân tshiàng-siaⁿ, hi-bāng Tâi-oân iú-kuan tsèng-tóng kah jîn-sū ē-tàng kheh-kuan, bū-si̍t khòaⁿ-thāi oân-siān Hiang-káng te̍k-khu soán-kí tsè-tō͘ ê iú-kuan tsò-huat, hiat-sak phian-kiàn, tio̍h bêng-piān sī-hui. Ì-sù sī kóng Má Ing-kiú tsêng tsóng-thóng bē-hiáu piān-pia̍t sū-hui.
Nā kóng Má Ing-kiú tsêng tsóng-thóng bē-hiáu piān-pia̍t sū-hui, m̄-bián Tiong-kok kok-tâi-pān lâi jīn-tsèng, tsoân Tâi-oân ê lâng lóng mā tsai-iáⁿ. 2020 nî peh-gue̍h tshe-tsa̍p, Má Ing-kiú tsêng tsóng-thóng kóng, Tiong-kok ê kong tâi tsiàn-lio̍k sī "siú-tsiàn tio̍h sī tsiong-tsiàn", ì-sù sī kóng tsi̍t khai-sí tsiàn tio̍h tsiàn suah, Tiong-kok it-tàn huat-tōng tsiàn-tsing tio̍h ē tī tsin té ê sî-kan lāi phah suah, hō͘ Tâi-oân bô ki-hōe tán Bí-kun lâi tsi-oân, jî-tshiáⁿ hiān-tsāi Bí-kun kin-pún bô-khó-lêng lâi. Tsò tsóng-thóng ê lâng tio̍h ing-kai mài hō͘ tsiàn-tsing huat-sing. Ì-sù sī kóng i tsò tsóng-thóng ê sî, Tiong-kok bô-lūn kóng siáⁿ, i lóng kín kóng sī sī sī, hó hó hó, tio̍h sī phiah-bián tsiàn-tsing. Má Ing-kiú tsêng tsóng-thóng bē-hiáu piān-pia̍t sī-hui kah tsit-khoán! Lí nā kan-tāⁿ thiaⁿ-tio̍h siaⁿ, khó-lêng ē siūⁿ-kóng sī Tiong-kok tùi-tâi-pān ê lâng teh kóng-ōe.
Saⁿ-gue̍h tsa̍p-tshit, Bí-kok kok-bū-khing Antony Blinken tsêng-āu ū tī Ji̍t-pún kah Lâm-hân huat-piáu tâm-ōe, tsí-khòng Tiong-kok tī Tang-hái, Lâm-hái kah kî-tha kok-ka huat-sing léng-thó͘ tsing-gī ê sî, in ê só͘ kóng só͘ tsò jú lâi jú ū tshim-lio̍k-sèng kah ap-pik-sèng, tùi Tâi-oân ê tsu-thài, m̄-nā bô kàng-kē khu-e̍k kín-tiuⁿ, hoán-tńg sī sing-koân. I kiông-tiāu, Bí-kok bē tiām-tiām tsē leh khòaⁿ, bô koán, jî-tshiáⁿ kéng-kò Tiong-kok bē-sái o͘-pe̍h loān tāng, nā-sī ū pit-iàu, Bí-kok ē ka hoán-kik phah tò-tńg.
Má Ing-kiú tsêng tsóng-thóng saⁿ kóng sì m̄-tio̍h, i ê tshùi-phóe hông án-ne siàn kòe-lâi koh siàn kòe-khì, Má Ing-kiú tsêng tsóng-thóng káⁿ bē sîn-king tshò-loān? (210319)
馬英九前總統敢bē神經錯亂?
中國一直kā香港準作「一國兩制」ê見本櫉來誘拐台灣,雖然有一寡親像馬英九前總統tsit款ê戇人,相信中國無論按怎mā無可能否定鄧小平親嘴所講ê香港「五十年bē變」。但是大部分ê台灣人無相信中國共產黨講ê話,而且香港人對中國愈來愈嚴格ê統治方式食bē消,一遍比一遍koh khah拼勢teh追求民主kah自由,hō͘北京政府真頭疼。最近m̄-nā烏白掠自由派ê議員,連辦報紙ê黎智英mā用違反國安法ê罪名kā掠去關,tī猶未審判進前,罪名tio̍h一條koh加一條。上蓋離譜ê是,今年三月十一,「中國全國人民代表大會」表決通過修改《關於完善香港特別行政區選舉制度ê決定》,確保「以愛國者為主體ê『港人治港』」。Ē-sái講是kā「一國兩制」ê見本櫉歸個拆拆掉。馬英九前總統那像是hō͘中國共產黨ê棍á摃一下才精神,三月十二,馬英九出席孫中山逝世96週年紀念活動接受訪問ê時表示,tse是ùi 1984年鄧小平提出「一國兩制」ê想法以來,這個構想正式ê進入歷史。馬英九koh講,換一句話來講,tse等於是宣告「一國兩制」ê死亡,hō͘伊感覺真遺憾。
Koh khah遺憾ê是,三月十七,中國國台辦發言人朱鳳蓮唱聲,希望台灣有關政黨kah人士會tàng客觀、務實看待完善香港特區選舉制度ê有關做法,hiat-sak偏見,tio̍h明辨是非。意思是講馬英九前總統bē曉辨別事非。
若講馬英九前總統bē曉辨別事非,m̄免中國國台辦來認證,全台灣ê人攏mā知影。2020年八月初十,馬英九前總統講,中國ê攻台戰略是「首戰tio̍h是終戰」,意思是講一開始戰tio̍h戰煞,中國一旦發動戰爭tio̍h會tī真短ê時間內拍suah,hō͘台灣無機會等美軍來支援,而且現在美軍根本無可能來。做總統ê人tio̍h應該mài hō͘戰爭發生。意思是講伊做總統ê時,中國無論講啥,伊攏緊講是是是,好好好,tio̍h是避免戰爭。馬英九前總統bē曉辨別是非kah tsit款!你若kan-ta聽tio̍h聲,可能會想講是中國對台辦ê人teh講話。
三月十七,美國國務卿富林肯(Antony Blinken)先後有tī日本kah南韓發表談話,指控中國tī東海、南海kah其他國家發生領土爭議ê時,in ê所講所做愈來愈有侵略性kah壓迫性,對台灣ê姿態,m̄-nā無降低區域緊張,反轉是升懸。伊強調,美國bē恬恬坐leh看無管,而且警告中國bē使烏白亂動,若是有必要,美國會kā反擊拍倒轉。
馬英九前總統三講四m̄-tio̍h,伊ê嘴phóe hôngán-ne搧過來koh搧過去,馬英九前總統敢bē神經錯亂? (210319)