《綠色短評》

 | | | 轉寄

楊黃美幸大出手做國民外交！

作者 李南衡, TsoânTâijī/全台字 by Lîm Tsùnio̍k 2021.01.24

Tsoânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱TsoânTâiJī

Tsa̍pjī go̍eh tshikáu, sī Tshikhoh( Czets）tsêng tsóngthóng Habie kòesin káu tsiunî kìliām ji̍t, i sī Τhiangôjiông kikbēng ê susióngka tsi it, 1993 nî kàu 2003 nîkan tamjīm Tshikhoh Κiōnghôkok tsóngthóng. Lo̍hjīm āu kehtńgnî ê 2004 nî ū lâi Tâioân hóngbūn, kúi piàn tī Liânha̍pkok thè Tâioân kóngōe. Ūitio̍h kámliām Habie tsêng tsóngthóng tùi Tâioân, Tshikhoh nn̄g kok kuanhē ê kònghiàn, IûⁿN̂g Bíhēng te̍kpia̍t tī tsit kang suanpò͘, bé tsi̍t tâi Phòetòhu kǹgkhîm sàng hō͘ Tshikhoh siúto͘ Pulaha(布拉格）ê imga̍k thiaⁿ, tsò tsi̍t kiāⁿ sêngkong ê kokbîn gōakau. 　　 IûⁿN̂g Bíhēng tsēngsàng tsit tâi kǹgkhîm ū kúi tsàn ê ìgī. Tē it, kiⁿî káugo̍eh Tshikhoh kokhōe gītiúⁿ tshōa tsi̍t tīn káutsa̍p lâng thôan lâi hóngbūn Tâioân, ínkhí Tiongkok putbóan, sûisî kā gôanpún kóng hó ê kǹgkhîm tēngtuaⁿ tshúsiau tiāu, Tshikhoh siōng ū miâ ê kǹgkhîm tsètsō siong Phòetòhu bô tāi bô tsì sàu tio̍h hongthai bóe, IûⁿN̂g Bíhēng itti̍t thè in phō putpêng. Tē jī, thiaⁿ kóng tsit king Tshikhoh kokpó kip ê Phòetòhu kǹgkhîm kongsi ēng gō͘ nî ê sîkan, te̍kpia̍t phah tsō tsi̍t tâi khèngtsiok tshònggia̍p 150 tsiunî ê kǹgkhîm, koh thiaⁿ kóng in tsiâⁿ ǹgbāng tsit tâi kǹgkhîm ētàng lâu tī Tshikhoh. Τē saⁿ, Iūkoh thiaⁿ kóng siúto͘ Pulaha ê Lutohu imga̍k thiaⁿ tsiok ǹgbāng ētàng ū tsit tâi kìliām kǹgkhîm. IûⁿN̂g Bíhēng kah tshù.Ni̍h ê lâng tshamsiông liáuāu, kuattēng bélâi sàng hō͘ imga̍k thiaⁿ. Tē sì, Tsiok túhó tsit tâi kìliām kǹgkhîm ê kèsiàu kah káugo̍eh hō͘ Tiongkok tshúsiau tēngtuaⁿ ê kimgia̍h Sintâipè la̍k, tshitpah bān tshaputto pêⁿ tsē, mā sǹg sī Tâioân hêng Tshikhoh ê Phòetòhu kǹgkhîm kongsi tsi̍tê pó͘sióng. 　　 Tongjiân, siōng tiōngiàu ê ìgī sī kìliām Tshikhoh tsêng tsóngthóng Habie kòesin káu tsiunî kìliām ji̍t, kámsiā i tsāiseⁿ tùi Tâioân ê iúhó pangbâng, hiòng i tìkèng. 　　 Ū lâng ē mn̄g kóng IûⁿN̂g Bíhēng sī siáⁿmi̍h lâng? Κîsi̍t i sī tsi̍tê phó͘thong lâng, i khì Bíkok liûha̍k liáuāu, inūi jia̍tsim kuansim Tâioân suah hông lia̍ttsò o͘ miâtuaⁿ, i bat hông sóan tsò "Tsoân Bí Tâioân Τônghiong hōe" hōetiúⁿ, o͘ miâtuaⁿ káitû liáuāu tsiah ētàng tńglâi Tâioân, tī Bîntsìn tóng tiongiong tóng pō͘ tamjīm koktsè sūbū pō͘ tsújīm, Bîntsìn tóng Apíⁿ tsóngthóng tsiptsèng liáuāu, bat tsò kòe Gōakaupō͘ Giánkiù Siatkè Úigôanhōe tsúúi, Κiâubū Úigôanhōe hù úigôantiúⁿ téng tsitbū. Liáuāu bat tamjīm Tâioân Βîntsú kikimhōe hù tsiphêngtiúⁿ, Tshòa Ingbûn tsóngthóng phèngtshiáⁿ i tamjīm bô jīmsó͘ tāisài kúi nî āu sîtiāu. Hiāntshúsî sī Tân Βûnsêng Phoksū Κikimhōe tángsūtiúⁿ, Κoktsè Tsūiû Hūlí Liânbêng hù tsúse̍k, Athài Tsūiû Hūlí Hia̍phōe lísūtiúⁿ. 　　 Ū thiaⁿ tsi̍tê gōng lâng kóng, kuan tsi̍t tâi kǹgkhîm sǹgtsò siáⁿmi̍h kokbîn gōakau? I m̄tsai, tùi gōakok lâng tsi̍tê tìmthâu, tsi̍tê bîbîá tshiò, jīmhô iúhó ê piáuhiān lóng sī kokbîn gōakau. Sintâipè la̍k, tshitpah bān, mài kóng sī tsi̍tê kokka, tùi tsi̍tê tsâithoân á.sī tsi̍tê hógia̍h lâng lâi kóng mā sī sió tsîⁿ, m̄koh, tùi tsi̍tê pêngbîn lâi kóng, sī tsi̍t tiâu tōa tiâu tsîⁿ, sinbûn pòtō kóng i kah tshù.ni̍h ê lâng tshamsiông tsiah kuattēng ê, khòaⁿtshut Tâioân lâng ê hó lítik. IûⁿN̂g Bíhēng si̍ttsāi ta̍ttit lán tōatōa ka suehsiā kah oló!


Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版
Tsa̍p-jī-go̍eh tshe-káu, sī Tshikhoh( Czets）tsêng tsóng-thóng Habie kòe-sin káu tsiu-nî kì-liām ji̍t, i sī Τhian-gô-jiông kik-bēng ê su-sióng-ka tsi it, 1993 nî kàu 2003 nî-kan tam-jīm Tshikhoh Κiōng-hô-kok tsóng-thóng. Lo̍h-jīm āu keh-tńg-nî ê 2004 nî ū lâi Tâi-oân hóng-būn, kúi piàn tī Liân-ha̍p-kok thè Tâi-oân kóng-ōe. Ūi-tio̍h kám-liām Habie tsêng tsóng-thóng tùi Tâi-oân, Tshikhoh nn̄g kok kuan-hē ê kòng-hiàn, Iûⁿ-N̂g Bí-hēng te̍k-pia̍t tī tsit kang suan-pò͘, bé tsi̍t tâi Phòetòhu kǹg-khîm sàng hō͘ Tshikhoh siú-to͘ Pulaha(布拉格）ê im-ga̍k thiaⁿ, tsò tsi̍t kiāⁿ sêng-kong ê kok-bîn gōa-kau. 　　 Iûⁿ-N̂g Bí-hēng tsēng-sàng tsit tâi kǹg-khîm ū kúi tsàn ê ì-gī. Tē it, kin-nî káu-go̍eh Tshikhoh kok-hōe gī-tiúⁿ tshōa tsi̍t tīn káu-tsa̍p lâng thôan lâi hóng-būn Tâi-oân, ín-khí Tiong-kok put-bóan, sûi-sî kā gôan-pún kóng hó ê kǹg-khîm tēng-tuaⁿ tshú-siau tiāu, Tshikhoh siōng ū miâ ê kǹg-khîm tsè-tsō siong Phòetòhu bô tāi bô tsì sàu tio̍h hong-thai bóe, Iûⁿ-N̂g Bí-hēng it-ti̍t thè in phō put-pêng. Tē jī, thiaⁿ kóng tsit king Tshikhoh kok-pó kip ê Phòetòhu kǹg-khîm kong-si ēng gō͘ nî ê sî-kan, te̍k-pia̍t phah tsō tsi̍t tâi khèng-tsiok tshòng-gia̍p 150 tsiu-nî ê kǹg-khîm, koh thiaⁿ kóng in tsiâⁿ ǹg-bāng tsit tâi kǹg-khîm ē-tàng lâu tī Tshikhoh. Τē saⁿ, Iū-koh thiaⁿ kóng siú-to͘ Pulaha ê Lutohu im-ga̍k thiaⁿ tsiok ǹg-bāng ē-tàng ū tsit tâi kì-liām kǹg-khîm. Iûⁿ-N̂g Bí-hēng kah tshù-.Ni̍h ê lâng tsham-siông liáu-āu, kuat-tēng bé-lâi sàng hō͘ im-ga̍k thiaⁿ. Tē sì, Tsiok tú-hó tsit tâi kì-liām kǹg-khîm ê kè-siàu kah káu-go̍eh hō͘ Tiong-kok tshú-siau tēng-tuaⁿ ê kim-gia̍h Sin-tâi-pè la̍k, tshit-pah bān tsha-put-to pêⁿ tsē, mā sǹg sī Tâi-oân hêng Tshikhoh ê Phòetòhu kǹg-khîm kong-si tsi̍t-ê pó͘-sióng. 　　 Tong-jiân, siōng tiōng-iàu ê ì-gī sī kì-liām Tshikhoh tsêng tsóng-thóng Habie kòe-sin káu tsiu-nî kì-liām ji̍t, kám-siā i tsāi-seⁿ tùi Tâi-oân ê iú-hó pang-bâng, hiòng i tì-kèng. 　　 Ū lâng ē mn̄g kóng Iûⁿ-N̂g Bí-hēng sī siáⁿ-mi̍h lâng? Κî-si̍t i sī tsi̍t-ê phó͘-thong lâng, i khì Bí-kok liû-ha̍k liáu-āu, in-ūi jia̍t-sim kuan-sim Tâi-oân suah hông lia̍t-tsò o͘ miâ-tuaⁿ, i bat hông sóan tsò "Tsoân Bí Tâi-oân Τông-hiong hōe" hōe-tiúⁿ, o͘ miâ-tuaⁿ kái-tû liáu-āu tsiah ē-tàng tńg-lâi Tâi-oân, tī Bîn-tsìn tóng tiong-iong tóng pō͘ tam-jīm kok-tsè sū-bū pō͘ tsú-jīm, Bîn-tsìn tóng A-píⁿ tsóng-thóng tsip-tsèng liáu-āu, bat tsò kòe Gōa-kau-pō͘ Gián-kiù Siat-kè Úi-gôan-hōe tsú-úi, Κiâu-bū Úi-gôan-hōe hù úi-gôan-tiúⁿ téng tsit-bū. Liáu-āu bat tam-jīm Tâi-oân Βîn-tsú ki-kim-hōe hù tsip-hêng-tiúⁿ, Tshòa Ing-bûn tsóng-thóng phèng-tshiáⁿ i tam-jīm bô jīm-só͘ tāi-sài kúi nî āu sî-tiāu. Hiān-tshú-sî sī Tân Βûn-sêng Phok-sū Κi-kim-hōe táng-sū-tiúⁿ, Κok-tsè Tsū-iû Hū-lí Liân-bêng hù tsú-se̍k, A-thài Tsū-iû Hū-lí Hia̍p-hōe lí-sū-tiúⁿ. 　　 Ū thiaⁿ tsi̍t-ê gōng lâng kóng, kuan tsi̍t tâi kǹg-khîm sǹg-tsò siáⁿ-mi̍h kok-bîn gōa-kau? I m̄-tsai, tùi gōa-kok lâng tsi̍t-ê tìm-thâu, tsi̍t-ê bî-bî-á tshiò, jīm-hô iú-hó ê piáu-hiān lóng sī kok-bîn gōa-kau. Sin-tâi-pè la̍k, tshit-pah bān, mài kóng sī tsi̍t-ê kok-ka, tùi tsi̍t-ê tsâi-thoân á-.sī tsi̍t-ê hó-gia̍h lâng lâi kóng mā sī sió tsîⁿ, m̄-koh, tùi tsi̍t-ê pêng-bîn lâi kóng, sī tsi̍t tiâu tōa tiâu tsîⁿ, sin-bûn pò-tō kóng i kah tshù-.ni̍h ê lâng tsham-siông tsiah kuat-tēng ê, khòaⁿ-tshut Tâi-oân lâng ê hó lí-tik. Iûⁿ-N̂g Bí-hēng si̍t-tsāi ta̍t-tit lán tōa-tōa ka sueh-siā kah o-ló!



十二月初九（2020年），是Tshikhoh（捷克）前總統Habie（哈維爾）過身九週年記念日，伊是天鵝絨革命ê思想家之一，1993年到2003年間擔任Tshikhoh共和國總統。落任後隔tńg年ê 2004年有來台灣訪問，幾遍tī聯合國替台灣講話。為tio̍h感念Habie前總統對台灣、Tshikhoh兩國關係的貢獻，楊黃美幸特別tī tsit工宣布，買一台Phòetòhu鋼琴送hō͘ Tshikhoh首都Pulaha（布拉格）ê音樂廳，做一件成功ê國民外交。 　　
楊黃美幸贈送tsit台鋼琴有幾層ê意義。第一，今年九月Tshikhoh國會議長tshōa一陣九十人團來訪問台灣，引起中國不滿，隨時kā原本講好ê鋼琴定單取消掉，Tshikhoh siōng有名ê鋼琴製造商Phòetòhu無tāi無tsì掃tio̍h風颱尾，楊黃美幸一直替in抱不平。
第二，聽講tsit間Tshikhoh國寶級ê Phòetòhu鋼琴公司用五年ê時間，特別打造一台慶祝創業150週年ê鋼琴，koh聽講in tsiâⁿ ǹg望tsit台鋼琴ētàng留tī Tshikhoh。
第三，Iūkoh聽講首都Pulaha ê Lutohu音樂廳tsiok ǹg望ētàng有tsit台記念鋼琴。楊黃美幸kah厝裡ê人參詳了後，決定買來送hō͘ 音樂廳。第四，Tsiok tú好tsit台記念鋼琴ê價數kah九月hō͘中國取消訂單ê金額新台幣六、七百萬差不多平tsē，mā算是台灣還Tshikhoh ê Phòetòhu鋼琴公司一个補償。 　　
當然，siōng重要个意義是記念Tshikhoh前總統Habie過身九週年記念日，感謝伊在生對台灣ê友好幫忙，向伊致敬。 　　
有人ē問講楊黃美幸是啥物人？其實她是一个普通人，她去美國留學了後，因為熱心關心台灣suah hông列做烏名單，伊bat hông選做「全美台灣同鄉會」會長，烏名單解除了後tsiah ētàng tńg來台灣，tī民進黨中央黨部擔任國際事務部主任，民進黨阿扁總統執政了後，bat做過外交部研究設計委員會主委、僑務委員會副委員長等職務。了後bat擔任台灣民主基金會副執行長，蔡英文總統聘請伊擔任無任所大使幾年後辭掉。現此時是陳文成博士基金會董事長、國際自由婦女聯盟副主席、亞太自由婦女協會理事長。 　　
有聽一个戇人講，捐一台鋼琴算做啥物國民外交？伊m̄知，對外國人一个tìm頭、一个微微á笑、任何友好个表現lóng是國民外交。新台幣六、七百萬，mài講是一个國家，對一个財團á是一个好額人來講mā是小錢，m̄koh，對一个平民來講，是一條大條錢，新聞報導講伊kah厝裡的人參詳tsiah決定ê，看出台灣人的好女德。楊黃美幸實在值得咱大大ka說謝kah oló！