《綠色短評》

 | | | 轉寄

抵制北京冬奧，咱政府敢ē使無出聲？

作者 李南衡, TsoânTâijī/全台字 by Tsng Hūiphêng 2021.12.26

Tsoânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱TsoânTâiJī

《 Le̍ksik toánphêng 》 Lí Lâmhêng

Tétsè Pakkiaⁿ Tangò , lán tsènghú káⁿ ēsái bô tshut siaⁿ?

　　 Tsa̍pjīgue̍h tshela̍k, Bíkok Pe̍kkiong tsiamtùi mênî beh tī Pakkiaⁿ kíhêng ê tangkùi Òūnhōe. Suanpò͘ beh tsháitshú gōakau tétsè , iā tio̍hsī bô phài jīmhô gōakau ah sī kuaⁿhong tāipiáu tshamka, tānsī Bíkok Tangò tāipiáutūi ê soántshiú, kàuliān thoân téng lóng ē tsiàusiông tshamka. Tsitê hêngtōng sī inūi Tiongkok tī Sinkiang tshîsiok tsìnhêng tsióngtso̍k bia̍ttsua̍t kah hoán jînlūi tsōehêng. Bíkok sī giâ Olympic tsingsîn tējī kah tēla̍k tiám só͘ the̍h ê "îhō͘ jînsèng tsungiâm kah jînkoân" tsit ki tōakî teh kóng ōe. Tiongkok gōakau pō͘ huatgiânjîn Tiō Li̍pkiàn kóng, Tionghong tùi Bíhong ê kítōng piáusī "kiônglia̍t putboán, kiankuat hoántùi, íking hiòng Bíhong thêtshut giâmtsiàⁿ kausia̍p, Bíhong nāsī tsi̍t lâng hoān tsènglâng, Tionghong ittēng ē tsháitshú kiankuat hoántsè ê tshòsi."

　　 Bíkok khui tshut tēit tshèng liáuāu, "Gō͘gán Liânbêng" kokka — Niúselân, Òtsiu, Canada, Ingkok lóng tsóng tòe Bíkok ê khapō͘, beh tsháitshú gōakau tétsè Pa̍kkiaⁿ Tangò . Tēitê tshutsiaⁿ ê sī Niúselân, piáusī bē phài kuaⁿoân tshutse̍k, kanta kiôngtiāu kah e̍ktsêng khóliōng iúkuan. Tsiok hótshiò·ê sī, Tiongkok kuaⁿhong suah kóng,"kinpún bô iautshiáⁿ lín lâi! "Mē kóng tsiahê kokka sī teh tsèngtī tshátsoh, tsū tsoh totsêng. Sīmtsì kuaⁿ pò 《 Khoânkiû Sîpò 》 tsóngpiantsi̍p Ô͘ Siktsìn khí phùibīn kóng, Bíkok suanpò͘ kuaⁿoân lóng bô beh tshutse̍k Pakkiaⁿ Tangòhōe , haha, Tiongkok lâng kóng, lán káⁿ ū hihán in lâi?

　　 Tétsè Òūnhōe pun tsoh saⁿ kip, siōng giâmtiōng·ê sī tsoânbīn tétsè, siōng 1980 nî So͘liântī Bo̍ksukho kípān ê hākùi Òūnhōe, Bíkok tio̍h sī kītsua̍t phài tshut ūntōnggoân tsham isi, í khònggī So͘liân ji̍p tshim Ahùhān. Tējī kip sī kingtsè tétsè, suijiân ū phài ūntōnggoân tshamsài, tānsī bô beh kah tsúpānkok ê sionggia̍p kikò͘ tsìnhêng ha̍ptsok, mā bô tsoánpò͘ tsúpānkok ê tiānsītâi tsiatbo̍k. Siōng kài khin ê tio̍h sī Bíkok tsit piàn tsháitshú ê gōakau tétsè. Bíkok tsènghú ê khóliōng sī, Òūnhōe múi sì nî tsiah pān tsi̍t piàn, tsin tsē ūntōnggoân tī i ê singgâi lāi kanta ū ke̍ktsió ê kihōe ētàng tshamú Òūnhōe. Puttsún ūntōnggoân tshamka m̄nā ē kā goânpún ū khólêng tittio̍h tsióngpâi ê kihōe pe̍hpe̍h niū hō͘ pa̍t kok ê ūntōnggoân, tsènghú mā tsin ū khólêng hông mē kóng sī ûipōe ūntōng tsingsîn, tsèngtī kanū ūntōng. Inūi sī siōng khin ê tétsè, bo̍kkoài Bíkok tsêng kokbūkhing Phôngphéo（Mike Pompeo）ē mē kóng tsit tsióng tétsè ia̍h bē thiàⁿ ia̍h bē tsiūⁿ, tiantò sī kakī sitkhì li̍ptiûⁿ. Kanta ' gōakau tétsè’ kinpún bô kàu la̍t! Τiongkiōng tsèngkoân ná ū teh kiaⁿ lí siáⁿmi̍h gōakau tétsè, inūi kàu lō͘bé písài iûgoân sī tsiàusiông tsìnhêng, Pakkiaⁿ kāngkhoán ē sái kakī kóng sī bānpang lâi tiâu, tsiàusiông tsútō sènglī. Pàiting ingkai ngē (ngē) khílâi, tsiàⁿbīn kah Τiongkiōng Òūn tùi siah! Tétsè pakkiaⁿ Tangò .

　　 Tiongkok m̄nā ū nn̄g tshing gōa lia̍p huitôaⁿ tsng hiòng Tâioân, bô hòngkhì búle̍k káihòng Tâioân, Tâioân lâng Lí Bêngtiat khì Tiongkok sûisî sittsong, hông lia̍hkhì phòaⁿ hêng kuaiⁿkaⁿ, tsōe miâ sī i tī Tâioân hoān tianho̍k (Tiongkok) kokka tsèngkoân tsōe, Tiongkok sûipiān kóng lán ê Hêngtsèngīⁿtiúⁿ So͘ Tsintshiong, Li̍phuatīⁿtiúⁿ Iû Sikkhun, gōakaupō͘tiúⁿ Gô͘ Tsiausiat sī "Tâito̍k bânkò͘ hūntsú", jîtshiáⁿ tshiàngsiaⁿ beh tùi in saⁿê lâng tsháitshú "têngkài" tshòsi. Káihòngkun kunki ta̍k kang puelâi lán ê Huihâng Sikpia̍tkhu jiáuloān. Beh ántsóaⁿ tétsè Pakkiaⁿ Tangò , lán Hú káⁿ ēsái bô tshut siaⁿ? (211210)


Olínphíkhù tsúgī tsingsîn tējī kah tēla̍k tiám thêki̍p îhō͘ jînsèng tsungiâm ki̍p jînkoân, put tsò jīmhô khîsī ki̍p tshapia̍t thāigū, tānsī Τiongkiōng to̍ktshâi kiâⁿkèng tùi Setsông, Sinkiong kah Tiongkok kénglāi îkoân lu̍tsu ê tshimhāi, tùi jînkoân ūntōng ki̍p Hiangkáng ê tshimhāi, íki̍p tùi Tâioân ê uihia̍p, kipún siōng kai kah Òūn tsingsîn pōetō jîtî sio tútak,


Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版

《 Le̍k-sik toán-phêng 》 Lí Lâm-hêng

Té-tsè Pak-kiaⁿ Tang-ò , lán tsèng-hú káⁿ ē-sái bô tshut siaⁿ?

　　 Tsa̍p-jī-gue̍h tshe-la̍k, Bí-kok Pe̍k-kiong tsiam-tùi mê-nî beh tī Pak-kiaⁿ kí-hêng ê tang-kùi Ò-ūn-hōe. Suan-pò͘ beh tshái-tshú gōa-kau té-tsè , iā tio̍h-sī bô phài jīm-hô gōa-kau ah sī kuaⁿ-hong tāi-piáu tsham-ka, tān-sī Bí-kok Tang-ò tāi-piáu-tūi ê soán-tshiú, kàu-liān thoân téng lóng ē tsiàu-siông tsham-ka. Tsit-ê hêng-tōng sī in-ūi Tiong-kok tī Sin-kiang tshî-siok tsìn-hêng tsióng-tso̍k bia̍t-tsua̍t kah hoán jîn-lūi tsōe-hêng. Bí-kok sī giâ Olympic tsing-sîn tē-jī kah tē-la̍k tiám só͘ the̍h ê "î-hō͘ jîn-sèng tsun-giâm kah jîn-koân" tsit ki tōa-kî teh kóng ōe. Tiong-kok gōa-kau pō͘ huat-giân-jîn Tiō Li̍p-kiàn kóng, Tiong-hong tùi Bí-hong ê kí-tōng piáu-sī "kiông-lia̍t put-boán, kian-kuat hoán-tùi, í-king hiòng Bí-hong thê-tshut giâm-tsiàⁿ kau-sia̍p, Bí-hong nā-sī tsi̍t lâng hoān tsèng-lâng, Tiong-hong it-tēng ē tshái-tshú kian-kuat hoán-tsè ê tshò-si."

　　 Bí-kok khui tshut tē-it tshèng liáu-āu, "Gō͘-gán Liân-bêng" kok-ka — Niú-se-lân, Ò-tsiu, Canada, Ing-kok lóng tsóng tòe Bí-kok ê kha-pō͘, beh tshái-tshú gōa-kau té-tsè Pa̍k-kiaⁿ Tang-ò . Tē-it-ê tshut-siaⁿ ê sī Niú-se-lân, piáu-sī bē phài kuaⁿ-oân tshut-se̍k, kan-ta kiông-tiāu kah e̍k-tsêng khó-liōng iú-kuan. Tsiok hó-tshiò-·ê sī, Tiong-kok kuaⁿ-hong suah kóng,"kin-pún bô iau-tshiáⁿ lín lâi! "Mē kóng tsiah-ê kok-ka sī teh tsèng-tī tshá-tsoh, tsū tsoh to-tsêng. Sīm-tsì kuaⁿ pò 《 Khoân-kiû Sî-pò 》 tsóng-pian-tsi̍p Ô͘ Sik-tsìn khí phùi-bīn kóng, Bí-kok suan-pò͘ kuaⁿ-oân lóng bô beh tshut-se̍k Pak-kiaⁿ Tang-ò-hōe , ha-ha, Tiong-kok lâng kóng, lán káⁿ ū hi-hán in lâi?

　　 Té-tsè Ò-ūn-hōe pun tsoh saⁿ kip, siōng giâm-tiōng-·ê sī tsoân-bīn té-tsè, siōng 1980 nî So͘-liântī Bo̍k-su-kho kí-pān ê hā-kùi Ò-ūn-hōe, Bí-kok tio̍h sī kī-tsua̍t phài tshut ūn-tōng-goân tsham isi, í khòng-gī So͘-liân ji̍p tshim A-hù-hān. Tē-jī kip sī king-tsè té-tsè, sui-jiân ū phài ūn-tōng-goân tsham-sài, tān-sī bô beh kah tsú-pān-kok ê siong-gia̍p ki-kò͘ tsìn-hêng ha̍p-tsok, mā bô tsoán-pò͘ tsú-pān-kok ê tiān-sī-tâi tsiat-bo̍k. Siōng kài khin ê tio̍h sī Bí-kok tsit piàn tshái-tshú ê gōa-kau té-tsè. Bí-kok tsèng-hú ê khó-liōng sī, Ò-ūn-hōe múi sì nî tsiah pān tsi̍t piàn, tsin tsē ūn-tōng-goân tī i ê sing-gâi lāi kan-ta ū ke̍k-tsió ê ki-hōe ē-tàng tsham-ú Ò-ūn-hōe. Put-tsún ūn-tōng-goân tsham-ka m̄-nā ē kā goân-pún ū khó-lêng tit-tio̍h tsióng-pâi ê ki-hōe pe̍h-pe̍h niū hō͘ pa̍t kok ê ūn-tōng-goân, tsèng-hú mā tsin ū khó-lêng hông mē kóng sī ûi-pōe ūn-tōng tsing-sîn, tsèng-tī kan-ū ūn-tōng. In-ūi sī siōng khin ê té-tsè, bo̍k-koài Bí-kok tsêng kok-bū-khing Phông-phé-o（Mike Pompeo）ē mē kóng tsit tsióng té-tsè ia̍h bē thiàⁿ ia̍h bē tsiūⁿ, tian-tò sī ka-kī sit-khì li̍p-tiûⁿ. Kan-ta ' gōa-kau té-tsè’ kin-pún bô kàu la̍t! Τiong-kiōng tsèng-koân ná ū teh kiaⁿ lí siáⁿ-mi̍h gōa-kau té-tsè, in-ūi kàu lō͘-bé pí-sài iû-goân sī tsiàu-siông tsìn-hêng, Pak-kiaⁿ kāng-khoán ē sái ka-kī kóng sī bān-pang lâi tiâu, tsiàu-siông tsú-tō sèng-lī. Pài-ting ing-kai ngē (ngē) khí-lâi, tsiàⁿ-bīn kah Τiong-kiōng Ò-ūn tùi siah! Té-tsè pak-kiaⁿ Tang-ò .

　　 Tiong-kok m̄-nā ū nn̄g tshing gōa lia̍p hui-tôaⁿ tsng hiòng Tâi-oân, bô hòng-khì bú-le̍k kái-hòng Tâi-oân, Tâi-oân lâng Lí Bêng-tiat khì Tiong-kok sûi-sî sit-tsong, hông lia̍h-khì phòaⁿ hêng kuaiⁿ-kaⁿ, tsōe miâ sī i tī Tâi-oân hoān tian-ho̍k (Tiong-kok) kok-ka tsèng-koân tsōe, Tiong-kok sûi-piān kóng lán ê Hêng-tsèng-īⁿ-tiúⁿ So͘ Tsin-tshiong, Li̍p-huat-īⁿ-tiúⁿ Iû Sik-khun, gōa-kau-pō͘-tiúⁿ Gô͘ Tsiau-siat sī "Tâi-to̍k bân-kò͘ hūn-tsú", jî-tshiáⁿ tshiàng-siaⁿ beh tùi in saⁿ-ê lâng tshái-tshú "têng-kài" tshò-si. Kái-hòng-kun kun-ki ta̍k kang pue-lâi lán ê Hui-hâng Sik-pia̍t-khu jiáu-loān. Beh án-tsóaⁿ té-tsè Pak-kiaⁿ Tang-ò , lán Hú káⁿ ē-sái bô tshut siaⁿ? (211210)




O-lín-phí-khù tsú-gī tsing-sîn tē-jī kah tē-la̍k tiám thê-ki̍p î-hō͘ jîn-sèng tsun-giâm ki̍p jîn-koân, put tsò jīm-hô khî-sī ki̍p tsha-pia̍t thāi-gū, tān-sī Τiong-kiōng to̍k-tshâi kiâⁿ-kèng tùi Se-tsông, Sin-kiong kah Tiong-kok kéng-lāi î-koân lu̍t-su ê tshim-hāi, tùi jîn-koân ūn-tōng ki̍p Hiang-káng ê tshim-hāi, í-ki̍p tùi Tâi-oân ê ui-hia̍p, ki-pún siōng kai kah Ò-ūn tsing-sîn pōe-tō jî-tî sio tú-tak,




　　十二月初六，美國白宮針對明年behtī北京舉行ê冬季奧運會。宣佈beh採取外交抵制，也tio̍h是無派任何外交ah 是官方代表參加，但是美國冬奧代表隊ê選手、教練團等lóngē照常參加。Tsit-ê行動是因為中國tī新疆持續進行種族滅絕kah反人類罪行。美國是giâ Olympic精神第二kah第六點所提ê「維護人性尊嚴kah人權」tsit枝大旗teh講話。中國外交部發言人趙立堅講，中方對美方ê舉動表示「強烈不滿、堅決反對，已經向美方提出嚴正交涉，美方若是一人犯眾人，中方一定ē採取堅決反制ê措施。」

　　美國開出第一銃了後，「五眼聯盟」國家—紐西蘭、澳洲、加拿大、英國lóng總tòe美國ê腳步，beh採取外交抵制北京冬奧。第一個出聲ê是紐西蘭，表示bē派官員出席，kan-ta 強調kah疫情考量有關。足好笑ê是，中國官方suah 講：「根本無邀請lín來！」罵講tsiah-ê國家是teh政治炒作、自作多情。甚至官報《環球時報》總編輯胡錫進起屁面講：美國宣布官員lóng無beh出席北京冬奧會，哈哈，中國人講，咱敢有稀罕in來？

　　抵制奧運會分作三級，上嚴重ê是全面抵制，像1980年蘇聯tī莫斯 科舉辦ê夏季奧運會，美國tio̍h是拒絕派出運動員參賽，以抗議蘇聯入侵阿富汗。第二級是經濟抵制，雖然有派運動員參賽，但是無beh kah主辦國ê商業機構進行合作，mā無轉播主辦國ê電視台節目。上kài輕êtio̍h是美國tsit遍採取ê外交抵制。美國政府ê考量是，奧運會每四年才辦一遍，真tsē運動員tī伊ê生涯內kan-ta 有極少ê機會ē-tàng參與奧運會。不准運動員參加m̄-nāēkā原本有可能得tio̍h獎牌ê機會白白讓hō͘別國ê運動員，政府mā真有可能hông罵講是違背運動精神，政治干預運動。因為是上輕ê抵制，莫怪美國前國務卿Phông-phé-o（Mike Pompeo）ē罵講tsit種抵制亦bē疼亦bē tsiūⁿ，顚倒是家己失去立場。Kan-ta 『外交抵制』根本無夠力！中共政權ná有teh驚你啥物外交抵制，因為到路尾比賽猶原是照常進行，北京仝款ē使家己講是萬邦來朝、照常主導勝利。拜登應該硬（ngē）起來，正面kah中共奧運對siah！抵制北京冬奧。

　　中國m̄-nā有兩千外粒飛彈裝向台灣，無放棄武力解放台灣，台灣人李明哲去中國隨時失踨、hông掠去判刑關監，罪名是伊tī台灣犯顛覆（中國）國家政權罪，中國隨便講咱ê行政院長蘇貞昌、立法院長游錫堃、外交部長吳釗燮是「台獨頑固分子」，而且唱聲beh對in三個人採取「懲戒」措施。解放軍軍機ta̍k工飛來咱ê飛航識別區擾亂。Beh按怎抵制北京冬奧，咱府敢ē使無出聲？ (211210)




奧林匹克主義精神第二及第六點提及維護人性尊嚴和人權，不做任何歧視和差別待遇，但是中共獨裁行徑對西藏、新疆及中國境內維權律師ê侵害，對人權運動和香港ê侵害，以及對台灣ê威脅，基本上皆與奧運精神背道而馳相牴觸，