《綠色短評》

 | | | 轉寄

咱聽tio̍h有良心koh有勇氣ê中國人ê聲音！

作者 李南衡, TsoânTâijī/全台字 by Tsng Hūiphêng 2022.03.27

Tsoânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱TsoânTâiJī

《 Le̍ksik toánphêng 》 Lí Lâmhêng

Lán thiaⁿtio̍h ū liôngsim koh ū ióngkhì ê Tiongkok lâng ê siaⁿim!

　　 Jīgue̍h jīsì, Gôlô tāikun tshimji̍p kongtáⁿ kehpiah kok 烏克蘭, kok kok tsènghú kah jînbîn hunhun tùi Gôlô huatsiaⁿ khiántsik sīmtsì tsìnhêng tsètshâi, bô kúi kang lio̍ksio̍k ū tsin tsē koktsè tso͘tsit, ha̍ktsiá, ūntōnggoân tùi Gôlô tsìnhêng tétsè; lēnggōa tsi̍thong bīntùi 烏克蘭 huattshut siaⁿoān kah bu̍ttsu sīmtsì búkhì ê oântsō͘.

　　 Jīgue̍h jīla̍k, Lâmkiaⁿ Tāiha̍k kàusiū Sun Kang í "Kang Mn̂g Ti̍tgiân" miâ gī, tī Tiongkok siākau mûithé "Bîsìn" téngbīn huatpiáu tsi̍t phiⁿ "Gôlô tùi 烏克蘭ê ji̍ptshim kah goán ê thāitō͘", lāṳông phuephêng Gôlô sinûi tsi̍tê Liânha̍pkok Siongjīmlísū kok, koh sī tsi̍tê ū hu̍ttsú búkhì ê tōa kok, kèngjiân tùi jio̍ksió ê hiaⁿtītsipang tshuttshiú kā phah. Bôlūn Gôlô ū tshing tiâu líiû, bānpuaⁿ tsiohkháu, ēng búle̍k ji̍ptshim tsi̍tê tsúkoân to̍kli̍p ê kokka, tio̍h sī tùi ēng Liânha̍pkok Hiàntsiuⁿ tsoh kitshó͘ ê koktsè kuanhē tsúntsik ê thúnta̍h, sī tùi hiān ū koktsè an tsoânthé hē ê phòhoāi. Pauhâm Pakkiaⁿ Tāiha̍k kàusiū Ông Li̍psin, Hiangkáng Tāiha̍k kàusiū Tshî Kokkî, Pakkiaⁿ Tshinghôa Tāiha̍k kàusiū Tiōng(仲) Úibîn, Ho̍ktàn Tāiha̍k kàusiū Tân Gān(雁) téng timiâ le̍ksú ha̍ktsiá mā tsòhóe tshiònggī, kiônglia̍t hoántùi Gôlô tùi 烏克蘭 huattōng tsiàntsing, kiankuat tsitshî 烏克蘭 jînbîn póka ōikok ê hêngtōng, kiônglia̍t ho͘io̍k Gôlô tsènghú kah Phûting tsóngthóng thêngtsí tsiàntsing, tio̍h ēng tâmphòaⁿ káikuat kiùhun.

　　C hit phiⁿ bûntsiuⁿ huatpiáu liáuāu, sûisî tī "Bîpua̍h","Bîsìn" téngbīn tsosiūtio̍h tsi̍t tōatīn "五毛" ûitsâu, phuephòaⁿ tsiahê ha̍ktsiá "ûipōe kokka li̍ptiûⁿ","kàuio̍k kài ê thíjio̍k","Gō͘ tshú nāu Tionghôa", koh khah līhāi ê sī ū bāngiú kóng i íking hiòng iúkuan tongkio̍k kí pò. Sòa lo̍hkhì ê sī "Kangmn̂g Ti̍tgiân" só͘ū ê bûntsiuⁿ lóng tsóng hông tshingtû liáuliáu, jîtshiáⁿ kā Sun Kang ê miâ thâitiāu khì. Kúi tiámtsing āu hit phiⁿ bûn tio̍h tsosiū Tiongkok bānglo̍k ê hongsó. Hiangkáng Tāiha̍k Le̍ksú o̍h kàusiū Tshî Kokkî sī kîtiong tsi̍t ūi tshiamsútsiá, i tī BBC Tiongbûn ê hóngbūn tiong ti̍tpeh tsítshut,"tshimlio̍k tio̍h sī tshimlio̍k, bēsái ánnetiantò sīhui." In gō͘ ūi kàusiū tsintsiàⁿ sī"Tiongkok Le̍ksúo̍hka ê kiaungō͘".

　　 Tshutsì singkhu tio̍h bô hósè, kiâⁿlō͘ iôiô páipái, kóngōe bô tsin tshingtshó, sìtsa̍p hòe ê lí sijîn Û Siùhôa tī Gôlô ji̍ptshim 烏克蘭ê tēsaⁿ kang, siá tsi̍t phiⁿ 《 Kîtó sû》 kóng, góa kîkiû sikua ētàng tsó͘tòng tsi̍t tâi tsiàntshia / kâm tio̍h ba̍ksái ê sikua ētàng tsó͘tòng koh khah tsē / góa kîkiû súi hue ētàng tùikhòng tshèngtsí / tsi̍t pé 康乃馨ētàng anùi tsi̍t ūi bútshin / góa kîkiû hiahê gíná, hiahê gíná ah/ētàng tī kelō͘ tsáu tsông thitthô / góa kîkiû hôpêng! / góa kîkiû hiahê giâ tshèng tàu tshèngbóe to ê tùite̍k tsiá /kā tùihong kóngtshut lín kakī bútshin ê miâ, bó͘kiáⁿ ê miâ / góa kîkiû múi tsi̍tê huatkhí tshimlio̍k tsiàntsing ê lâng / tinsioh kakī ê bêngū /tinsioh múi tsi̍tê tsiànsū ê seⁿmiā / tinsioh múi tsi̍tê pêngbîn ê seⁿmiā / góa kîkiû tī íking totsai tolān ê tēkiû téngbīn / ji̍tthâu phó͘tsiò / bô pí tsiàntsing koh khah siâok ê tāitsì / bô pí tsiàntsing koh khah kēkip ê tshimlio̍k / góa kîkiû hôpêng! Û Siùhôa lúsū sûisî tsiap tio̍h tsi̍t tōatui lâng ê bújio̍k kah loān mē.

M̄ sī Tiongkok lâng ê liôngsim lóng hō͘ káu kākhì, sī tsin tsē iáu ū liôngsim ê Tiongkok lâng m̄ káⁿ tshut siaⁿ.

Lán tsin huaⁿhí thiaⁿtio̍h ū liôngsim koh ū ióngkhì ê Tiongkok lâng ê siaⁿim. (220311)

Tsù, 烏克蘭　"五毛"　康乃馨　　 tshiáⁿ ēng Hôagí liām

Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版

《 Le̍k-sik toán-phêng 》 Lí Lâm-hêng

Lán thiaⁿ-tio̍h ū liông-sim koh ū ióng-khì ê Tiong-kok lâng ê siaⁿ-im!

　　 Jī-gue̍h jī-sì, Gô-lô tāi-kun tshim-ji̍p kong-táⁿ keh-piah kok 烏克蘭, kok kok tsèng-hú kah jîn-bîn hun-hun tùi Gô-lô huat-siaⁿ khián-tsik sīm-tsì tsìn-hêng tsè-tshâi, bô kúi kang lio̍k-sio̍k ū tsin tsē kok-tsè tso͘-tsit, ha̍k-tsiá, ūn-tōng-goân tùi Gô-lô tsìn-hêng té-tsè; lēng-gōa tsi̍t-hong bīn-tùi 烏克蘭 huat-tshut siaⁿ-oān kah bu̍t-tsu sīm-tsì bú-khì ê oân-tsō͘.

　　 Jī-gue̍h jī-la̍k, Lâm-kiaⁿ Tāi-ha̍k kàu-siū Sun Kang í "Kang Mn̂g Ti̍t-giân" miâ gī, tī Tiong-kok siā-kau mûi-thé "Bî-sìn" téng-bīn huat-piáu tsi̍t phiⁿ "Gô-lô tùi 烏克蘭ê ji̍p-tshim kah goán ê thāi-tō͘", lāi-iông phue-phêng Gô-lô sin-ûi tsi̍t-ê Liân-ha̍p-kok Siong-jīm-lí-sū kok, koh sī tsi̍t-ê ū hu̍t-tsú bú-khì ê tōa kok, kèng-jiân tùi jio̍k-sió ê hiaⁿ-tī-tsi-pang tshut-tshiú kā phah. Bô-lūn Gô-lô ū tshing tiâu lí-iû, bān-puaⁿ tsioh-kháu, ēng bú-le̍k ji̍p-tshim tsi̍t-ê tsú-koân to̍k-li̍p ê kok-ka, tio̍h sī tùi ēng Liân-ha̍p-kok Hiàn-tsiuⁿ tsoh ki-tshó͘ ê kok-tsè kuan-hē tsún-tsik ê thún-ta̍h, sī tùi hiān ū kok-tsè an tsoân-thé hē ê phò-hoāi. Pau-hâm Pak-kiaⁿ Tāi-ha̍k kàu-siū Ông Li̍p-sin, Hiang-káng Tāi-ha̍k kàu-siū Tshî Kok-kî, Pak-kiaⁿ Tshing-hôa Tāi-ha̍k kàu-siū Tiōng(仲) Úi-bîn, Ho̍k-tàn Tāi-ha̍k kàu-siū Tân Gān(雁) téng ti-miâ le̍k-sú ha̍k-tsiá mā tsò-hóe tshiòng-gī, kiông-lia̍t hoán-tùi Gô-lô tùi 烏克蘭 huat-tōng tsiàn-tsing, kian-kuat tsi-tshî 烏克蘭 jîn-bîn pó-ka ōe-kok ê hêng-tōng, kiông-lia̍t ho͘-io̍k Gô-lô tsèng-hú kah Phû-ting tsóng-thóng thêng-tsí tsiàn-tsing, tio̍h ēng tâm-phòaⁿ kái-kuat kiù-hun.

　　C hit phiⁿ bûn-tsiuⁿ huat-piáu liáu-āu, sûi-sî tī "Bî-pua̍h","Bî-sìn" téng-bīn tso-siū-tio̍h tsi̍t tōa-tīn "五毛" ûi-tsâu, phue-phòaⁿ tsiah-ê ha̍k-tsiá "ûi-pōe kok-ka li̍p-tiûⁿ","kàu-io̍k kài ê thí-jio̍k","Gō͘ tshú nāu Tiong-hôa", koh khah lī-hāi ê sī ū bāng-iú kóng i í-king hiòng iú-kuan tong-kio̍k kí pò. Sòa lo̍h-khì ê sī "Kang-mn̂g Ti̍t-giân" só͘-ū ê bûn-tsiuⁿ lóng tsóng hông tshing-tû liáu-liáu, jî-tshiáⁿ kā Sun Kang ê miâ thâi-tiāu khì. Kúi tiám-tsing āu hit phiⁿ bûn tio̍h tso-siū Tiong-kok bāng-lo̍k ê hong-só. Hiang-káng Tāi-ha̍k Le̍k-sú o̍h kàu-siū Tshî Kok-kî sī kî-tiong tsi̍t ūi tshiam-sú-tsiá, i tī BBC Tiong-bûn ê hóng-būn tiong ti̍t-peh tsí-tshut,"tshim-lio̍k tio̍h sī tshim-lio̍k, bē-sái án-netian-tò sī-hui." In gō͘ ūi kàu-siū tsin-tsiàⁿ sī"Tiong-kok Le̍k-sú-o̍h-ka ê kiau-ngō͘".

　　 Tshut-sì sing-khu tio̍h bô hó-sè, kiâⁿ-lō͘ iô-iô pái-pái, kóng-ōe bô tsin tshing-tshó, sì-tsa̍p hòe ê lí si-jîn Û Siù-hôa tī Gô-lô ji̍p-tshim 烏克蘭ê tē-saⁿ kang, siá tsi̍t phiⁿ 《 Kî-tó sû》 kóng, góa kî-kiû si-kua ē-tàng tsó͘-tòng tsi̍t tâi tsiàn-tshia / kâm tio̍h ba̍k-sái ê si-kua ē-tàng tsó͘-tòng koh khah tsē / góa kî-kiû súi hue ē-tàng tùi-khòng tshèng-tsí / tsi̍t pé 康乃馨ē-tàng an-ùi tsi̍t ūi bú-tshin / góa kî-kiû hiah-ê gín-á, hiah-ê gín-á ah/ē-tàng tī ke-lō͘ tsáu tsông thit-thô / góa kî-kiû hô-pêng! / góa kî-kiû hiah-ê giâ tshèng tàu tshèng-bóe to ê tùi-te̍k tsiá /kā tùi-hong kóng-tshut lín ka-kī bú-tshin ê miâ, bó͘-kiáⁿ ê miâ / góa kî-kiû múi tsi̍t-ê huat-khí tshim-lio̍k tsiàn-tsing ê lâng / tin-sioh ka-kī ê bêng-ū /tin-sioh múi tsi̍t-ê tsiàn-sū ê seⁿ-miā / tin-sioh múi tsi̍t-ê pêng-bîn ê seⁿ-miā / góa kî-kiû tī í-king to-tsai to-lān ê tē-kiû téng-bīn / ji̍t-thâu phó͘-tsiò / bô pí tsiàn-tsing koh khah siâ-ok ê tāi-tsì / bô pí tsiàn-tsing koh khah kē-kip ê tshim-lio̍k / góa kî-kiû hô-pêng! Û Siù-hôa lú-sū sûi-sî tsiap tio̍h tsi̍t tōa-tui lâng ê bú-jio̍k kah loān mē.

M̄ sī Tiong-kok lâng ê liông-sim lóng hō͘ káu kā-khì, sī tsin tsē iáu ū liông-sim ê Tiong-kok lâng m̄ káⁿ tshut siaⁿ.

Lán tsin huaⁿ-hí thiaⁿ-tio̍h ū liông-sim koh ū ióng-khì ê Tiong-kok lâng ê siaⁿ-im. (220311)

Tsù, 烏克蘭　"五毛"　康乃馨　　 tshiáⁿ ēng Hôa-gí liām



　　二月二四，俄羅大軍侵入攻打隔壁國烏克蘭，各國政府kah人民紛紛對俄羅發聲譴責甚至進行制裁，無幾工陸續有真tsē國際組織、學者、運動員對俄羅進行抵制；另一方面對烏克蘭發出聲援kah物資甚至武器ê援助。

　　二月二六，南京大學教授孫江以「江門直言」名義，tī中國社交媒體「微信」頂面發表一篇「俄羅對烏克蘭ê入侵kah阮ê態度」，內容批評俄羅身為一個聯合國常任理事國、koh是一個有核子武器ê大國，竟然對弱小ê兄弟之邦出手kā拍。無論俄羅有千條理由，萬般借口，用武力入侵一個主權獨立ê國家，tio̍h是對用聯合國憲章作基礎ê國際關係凖則ê踐（thún）踏，是對現有國際安全體系ê破壞。包含北京大學教授王立新、香港大學教授徐國琦、北京清華大學教授仲偉民、復旦大學教授陳雁等知名歷史學者mā做夥倡議，強烈反對俄羅對烏克蘭發動戰爭，堅決支持烏克蘭人民保家衛國ê行動，強烈呼籲俄羅政府kah浮丁總統停止戰爭，tio̍h用談判解決糾紛。

　　Tsit篇文章發表了後，隨時tī「微博」、「微信」頂面遭受tio̍h一大陣「五毛」圍剿（tsâu），批判tsiah-ê學者「違背國家立場」、「教育界ê恥辱」、「五鼠鬧中華」，koh khah厲害ê是有網友講伊已經向有關當局舉報。續落去ê是「江門直言」所有ê文章lóng總hông清除了了，而且kā孫江ê名刣掉去。幾點鐘後hit篇文tio̍h遭受中國網絡ê封鎖。香港大學歷史學教授徐國琦是其中一位簽署者，伊tīBBC中文ê訪問中直剖指出，「侵略tio̍h是侵略，bēsái án-ne顚倒是非。」In五位教授真正是「中國歷史學家ê驕傲」。

　　出世身軀tio̍h無好勢，行路搖搖擺擺、講話無真清楚、四十歲ê女詩人余秀華tī俄羅入侵烏克蘭ê第三工，寫一篇《祈禱辭》講：我祈求詩歌ē-tàng阻擋一台戰車／含tio̍h目屎ê詩歌ē-tàng阻擋koh khahtsē／我祈求súi花ē-tàng對抗銃子／一把康乃馨ē-tàng安慰一位母親／我祈求hiah-ê gín-á，hiah-ê gín-á ah／ētàng tī街路走蹤thit-thô／我祈求和平！／我祈求hiah-ê夯銃鬥銃尾刀ê對敵者／kā對方講出恁家己母親ê名，某子ê名／我祈求每一個發起侵略戰爭ê人／珍惜家己ê名譽／診惜每一個戰士ê生命／珍惜每一個平民ê生命／我祈求tī已經多災多難ê地球頂面／日頭普照／無比戰爭koh khah邪惡ê代誌／無比戰爭koh khah低級ê侵略／我祈求和平！余秀華女士隨時接tio̍h一大堆人ê侮辱kah亂罵。

M̄是中國人ê良心lóng hō͘狗咬去，是真tsē猶有良心ê中國人m̄敢出聲。 咱真歡喜聽tio̍h有良心koh有勇氣ê中國人ê聲音。(220311)

註：烏克蘭　「五毛」　康乃馨　　請用華語唸