《綠色短評》

 | | | 轉寄

勇敢拒絕藍白兩黨ê仇恨言論！

作者 李南衡, TsoânTâijī/全台字 by Tsng Hūiphêng 2022.12.04

Tsoânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱TsoânTâiJī

《 Le̍ksik toánphêng 》　 Lí Lâmhêng

　　 Ióngkám kītsua̍t nâ pe̍h nn̄g tóng ê siûhūn giânlūn!

　　2016 nî itgue̍h tsa̍pla̍k, Bîntsìntóng Tshòa Ingbûn tòngsoán tsóngthóng, tēit thâuthiàⁿ ê būntê sī nîkim káikik. Ta̍kê lóng tsaiiáⁿ nî kim nā bô káikik, kok tsióng nîkim ē tī kúi nî lāi siosòa phòsán, kàusî ē khikkhui tio̍h thèhiu ê kunkongkàu jînoân niá bô tsîⁿ. Tsiptsèng ê Bîntsìntóng piàⁿsì tī 2017 nî la̍kgue̍h jītshit li̍phuatīⁿ siutsèng thongkòe káikik àn, 2018 nî tshitgue̍h khaisí si̍tsi. Tsúiáu sī kongbūoân thèhiu kim 18％ iuhūi tsûnkhoán 2 nî pòaⁿ kui lêng kah kîtha káikik tshòsi, hō͘ tsin tsē lâng súnsit tsîⁿtsâi tshintshiūⁿ kuah tio̍h bah ē thiàⁿ. Kantāⁿ 18% iuhūi tsûnkhoán pō͘hūn tio̍h tshiaukòe 33 bān gōalâng siū énghióng, tsi̍tê katêng 3 ê lâng lâi sǹg tio̍h ū 100 bān lâng ē siūkhì. Tsa̍pitgue̍h jīsì tsoân kok káuha̍pit tōa soán, Tiongkok Kokbîntóng līiōng tsittiám sòaⁿ pò siûhūn giânlūn, ínkhí tsin tsē lâng oànhūn tsiptsèng ê Bîntsìntóng! Tōa soán ê kiatkó Bîntsìntóng tōa su, ti̍thattshī kah koān tshītiúⁿ Bîntsìntóng ùi hiān ū ê13 se̍k kiám kah tshun 6 se̍k, Tiongkok Kokbîntóng ùi 6 se̍k tōatōa tsēngka piàn 15 se̍k. Tēhng gīhōe tsóngse̍ktshù, Bîntsìntóng ùi 308 se̍k lo̍h kàu 238 se̍k, sit 70 se̍k; Tiongkok Kokbîntóng ùi 374 se̍k tsēngka kàu 394 se̍k, ke 20 se̍k. Tiongkok Kokbîntóng huisiông tikì in ê siûhūn giânlūn tsiâⁿ ūhāu.

　　 Tsia̍hliáu tsai tsubī, kiⁿî káuha̍pit tōa soán, Tiongkok Kokbîntóng the̍h bē tshut siáⁿmi̍h hó tsèngkiàn, kantāⁿ siūⁿkhí sì nî tsêng ê phiat pō͘ — siûhūn giânlūn, kiⁿî sī tsètsō jînbîn tùi Tâipak tshītiúⁿ hāusoánjîn Tân Sîtiong pō͘tiúⁿ ê siûhūn, iánhòa tsoh tùi tsiptsèng Bîntsìntóng ê siûhūn, ùi Tâipaktshī thòaⁿ kàu tsoân kok. Tng iáubōe ū e̍kbiâu lán tio̍h ū tsúnpī tsîⁿ, hiòng sèkài kok e̍kbiâu kongsi tēng hòe, inūi Tiongkok ê tsó͘gāi, kok e̍kbiâu kongsi bô beh tshut hòe hō͘ lán, hit sî Tiongkok pàng siaⁿ kóng ū e̍kbiâu ēsái bē lán, Tiongkok Kokbîntóng tōa sèsiaⁿ kóngtio̍h kín kā Tiongkok bé. Tongsî ê ōehok pō͘tiúⁿ Tân Sîtiong kóng nā tsiàu nn̄ghōaⁿ tiâulē puttsún hiòng Tiongkok bébē iio̍h kah e̍kbiâu, bô sing siuhuat biánkóng. Tiongkok Kokbîntóng mē kóng tsèngtī ìsik hêngthài tìsú bô beh tsiapsiū Tiongkok e̍kbiâu. Sèkài kok kok tsaiiáⁿ lán ê tshùkéng, Ji̍tpún tsêngāu sàng lán 420 bān gōa tse AZ e̍kbiâu, Bíkok tsêngāu sàng lán 400 bān tse Moderna e̍kbiâu, liân 波蘭、立陶宛、斯洛伐克、捷克 mā sàng lán kúi tsa̍pbān tse e̍kbiâu. Tiongkok Kokbîntóng mē kóng lán Tâioân sī "e̍kbiâu khittsia̍h".

　　 Bíkok tsènghú ēng tshiaukòe 180 ik bíkim tsàntsō͘ io̍h tshiúⁿ géng tsè Covid19 e̍kbiâu, tī té sîkan lāi géng tsè tshut koân hāule̍k e̍kbiâu; kantāⁿ ū e̍kbiâu bô kàu, Bíkok tsènghú koh tâuji̍p 32 ik bíkim géng tsè khòngpēⁿ to̍k io̍h phìⁿ. Lán tsènghú kó͘lē púnkok io̍h tshiúⁿ géng tsè e̍kbiâu, Kotuan sêngkong liáu, kó͘lē tāike tsù Kotuan e̍kbiâu. Tiongkok Kokbîntóng ê siûhūn giânlūn kóng tsènghú tô͘lī tshiúⁿsiong. Tsō iâu kóng tsènghú bé Kotuan e̍kbiâu kùi jōatsē. Liân goânpún khòaⁿ·khílâi tsiâⁿ tsiàⁿphài ê 黃珊珊, kèngjiân ēng "bô͘tsâi hāibēng" tsiah okto̍k ê ōe lâi mē Tân Sîtiong pō͘tiúⁿ.

　　 Tsêng kúi kang, Ji̍tpún Nagasaki Shinbun pòtō Bîntsìntóng Hualiân koāntiúⁿ hāusoánjîn Kolas Yotaka tsham soán sinbûn, kóng i jīnûi tse sī tsi̍t tiûⁿ kokí goântsūbîn tso̍k jīntông jîtshiáⁿ kā tsūsìn tshōe·tńglâi ê ūntōng. Kolas kiôngtiāu,"lán lāisim bô siûhūn, tútú kah in tòhoán, lán sī simkuaⁿ té ū ài." siānliông ê Tâioân lâng, lán bô khiàm siûhūn, ióngkám kītsua̍t nâ pe̍h nn̄g tóng ê siûhūn giânlūn. (221117)

Tsù, 波蘭、立陶宛、斯洛伐克、捷克　黃珊珊　 tshiáⁿ liām Hôagí


Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版


《 Le̍k-sik toán-phêng 》　 Lí Lâm-hêng

　　 Ióng-kám kī-tsua̍t nâ pe̍h nn̄g tóng ê siû-hūn giân-lūn!

　　2016 nî it-gue̍h tsa̍p-la̍k, Bîn-tsìn-tóng Tshòa Ing-bûn tòng-soán tsóng-thóng, tē-it thâu-thiàⁿ ê būn-tê sī nî-kim kái-kik. Ta̍k-ê lóng tsai-iáⁿ nî kim nā bô kái-kik, kok tsióng nî-kim ē tī kúi nî lāi sio-sòa phò-sán, kàu-sî ē khik-khui tio̍h thè-hiu ê kun-kong-kàu jîn-oân niá bô tsîⁿ. Tsip-tsèng ê Bîn-tsìn-tóng piàⁿ-sì tī 2017 nî la̍k-gue̍h jī-tshit li̍p-huat-īⁿ siu-tsèng thong-kòe kái-kik àn, 2018 nî tshit-gue̍h khai-sí si̍t-si. Tsú-iáu sī kong-bū-oân thè-hiu kim 18％ iu-hūi tsûn-khoán 2 nî pòaⁿ kui lêng kah kî-tha kái-kik tshò-si, hō͘ tsin tsē lâng sún-sit tsîⁿ-tsâi tshin-tshiūⁿ kuah tio̍h bah ē thiàⁿ. Kan-tāⁿ 18% iu-hūi tsûn-khoán pō͘-hūn tio̍h tshiau-kòe 33 bān gōa-lâng siū éng-hióng, tsi̍t-ê ka-têng 3 ê lâng lâi sǹg tio̍h ū 100 bān lâng ē siū-khì. Tsa̍p-it-gue̍h jī-sì tsoân kok káu-ha̍p-it tōa soán, Tiong-kok Kok-bîn-tóng lī-iōng tsit-tiám sòaⁿ pò siû-hūn giân-lūn, ín-khí tsin tsē lâng oàn-hūn tsip-tsèng ê Bîn-tsìn-tóng! Tōa soán ê kiat-kó Bîn-tsìn-tóng tōa su, ti̍t-hat-tshī kah koān tshī-tiúⁿ Bîn-tsìn-tóng ùi hiān ū ê13 se̍k kiám kah tshun 6 se̍k, Tiong-kok Kok-bîn-tóng ùi 6 se̍k tōa-tōa tsēng-ka piàn 15 se̍k. Tē-hng gī-hōe tsóng-se̍k-tshù, Bîn-tsìn-tóng ùi 308 se̍k lo̍h kàu 238 se̍k, sit 70 se̍k; Tiong-kok Kok-bîn-tóng ùi 374 se̍k tsēng-ka kàu 394 se̍k, ke 20 se̍k. Tiong-kok Kok-bîn-tóng hui-siông tik-ì in ê siû-hūn giân-lūn tsiâⁿ ū-hāu.

　　 Tsia̍h-liáu tsai tsu-bī, kin-nî káu-ha̍p-it tōa soán, Tiong-kok Kok-bîn-tóng the̍h bē tshut siáⁿ-mi̍h hó tsèng-kiàn, kan-tāⁿ siūⁿ-khí sì nî tsêng ê phiat pō͘ — siû-hūn giân-lūn, kin-nî sī tsè-tsō jîn-bîn tùi Tâi-pak tshī-tiúⁿ hāu-soán-jîn Tân Sî-tiong pō͘-tiúⁿ ê siû-hūn, ián-hòa tsoh tùi tsip-tsèng Bîn-tsìn-tóng ê siû-hūn, ùi Tâi-pak-tshī thòaⁿ kàu tsoân kok. Tng iáu-bōe ū e̍k-biâu lán tio̍h ū tsún-pī tsîⁿ, hiòng sè-kài kok e̍k-biâu kong-si tēng hòe, in-ūi Tiong-kok ê tsó͘-gāi, kok e̍k-biâu kong-si bô beh tshut hòe hō͘ lán, hit sî Tiong-kok pàng siaⁿ kóng ū e̍k-biâu ē-sái bē lán, Tiong-kok Kok-bîn-tóng tōa sè-siaⁿ kóng-tio̍h kín kā Tiong-kok bé. Tong-sî ê ōe-hok pō͘-tiúⁿ Tân Sî-tiong kóng nā tsiàu nn̄g-hōaⁿ tiâu-lē put-tsún hiòng Tiong-kok bé-bē i-io̍h kah e̍k-biâu, bô sing siu-huat bián-kóng. Tiong-kok Kok-bîn-tóng mē kóng tsèng-tī ì-sik hêng-thài tì-sú bô beh tsiap-siū Tiong-kok e̍k-biâu. Sè-kài kok kok tsai-iáⁿ lán ê tshù-kéng, Ji̍t-pún tsêng-āu sàng lán 420 bān gōa tse AZ e̍k-biâu, Bí-kok tsêng-āu sàng lán 400 bān tse Moderna e̍k-biâu, liân 波蘭、立陶宛、斯洛伐克、捷克 mā sàng lán kúi tsa̍p-bān tse e̍k-biâu. Tiong-kok Kok-bîn-tóng mē kóng lán Tâi-oân sī "e̍k-biâu khit-tsia̍h".

　　 Bí-kok tsèng-hú ēng tshiau-kòe 180 ik bí-kim tsàn-tsō͘ io̍h tshiúⁿ géng tsè Covid-19 e̍k-biâu, tī té sî-kan lāi géng tsè tshut koân hāu-le̍k e̍k-biâu; kan-tāⁿ ū e̍k-biâu bô kàu, Bí-kok tsèng-hú koh tâu-ji̍p 32 ik bí-kim géng tsè khòng-pēⁿ to̍k io̍h phìⁿ. Lán tsèng-hú kó͘-lē pún-kok io̍h tshiúⁿ géng tsè e̍k-biâu, Ko-tuan sêng-kong liáu, kó͘-lē tāi-ke tsù Ko-tuan e̍k-biâu. Tiong-kok Kok-bîn-tóng ê siû-hūn giân-lūn kóng tsèng-hú tô͘-lī tshiúⁿ-siong. Tsō iâu kóng tsèng-hú bé Ko-tuan e̍k-biâu kùi jōa-tsē. Liân goân-pún khòaⁿ-·khí-lâi tsiâⁿ tsiàⁿ-phài ê 黃珊珊, kèng-jiân ēng "bô͘-tsâi hāi-bēng" tsiah ok-to̍k ê ōe lâi mē Tân Sî-tiong pō͘-tiúⁿ.

　　 Tsêng kúi kang, Ji̍t-pún Nagasaki Shinbun pò-tō Bîn-tsìn-tóng Hua-liân koān-tiúⁿ hāu-soán-jîn Kolas Yotaka tsham soán sin-bûn, kóng i jīn-ûi tse sī tsi̍t tiûⁿ ko-kí goân-tsū-bîn tso̍k jīn-tông jî-tshiáⁿ kā tsū-sìn tshōe-·tńg-lâi ê ūn-tōng. Kolas kiông-tiāu,"lán lāi-sim bô siû-hūn, tú-tú kah in tò-hoán, lán sī sim-kuaⁿ té ū ài." siān-liông ê Tâi-oân lâng, lán bô khiàm siû-hūn, ióng-kám kī-tsua̍t nâ pe̍h nn̄g tóng ê siû-hūn giân-lūn. (221117)

Tsù, 波蘭、立陶宛、斯洛伐克、捷克　黃珊珊　 tshiáⁿ liām Hôa-gí



　　2016年一月十六，民進黨蔡英文當選總統，第一頭疼ê問題是年金改革。Ta̍k个lóng知影年金若無改革，各種年金ē tī幾年內相續破產，到時ē克虧tio̍h退休ê軍公教人員領無錢。執政ê民進黨拼勢tī 2017年六月二七立法院修正通過改革案，2018年七月開始實施。主要是公務員退休金18％優惠存款2年半歸零kah其他改革措施，hō͘真tsē人損失錢財親像割tio̍h肉ē疼。干單18%優惠存款部分tio̍h超過33萬外人受影響，一个家庭3个人來算tio̍h有100萬人ē受氣。十一月二四全國九合一大選，中國國民黨利用tsit點散播仇恨言論，引起真tsē人怨恨執政ê民進黨！大選ê結果民進黨大輸：直轄市kah縣市長民進黨ùi現有ê13席減kah tshun 6席，中國國民黨ùi 6席大大增加變15席。地方議會總席次，民進黨ùi 308席落到238席、失70席；中國國民黨ùi 374席增加到394席，加20席。中國國民黨非常得意inê仇恨言論tsiâⁿ有效。

　　食了知滋味，今年九合一大選，中國國民黨提bē出啥物好政見，干單想起四年前ê phiat步—仇恨言論，今年是製造人民對台北市長候選人陳時中ê仇恨，演化作對執政民進黨ê仇恨，ùi台北市thòaⁿ到全國。當猶未有疫苗咱tio̍h有準備錢，向世界各疫苗公司訂貨，因為中國ê阻擾，各疫苗公司無beh出貨hō͘咱，hit時中國放聲講有疫苗ē-sái賣咱，中國國民黨大細聲講tio̍h緊kā中國買。當時ê衛福部長陳時中講若照兩岸條例不准向中國買賣醫藥kah疫苗，無先修法免講。中國國民黨罵講政治意識形態致使無beh接受中國疫苗。世界各國知影咱ê處境，日本前後送咱420萬外劑AZ疫苗，美國前後送咱400萬劑Moderna疫苗，連波蘭、立陶宛、斯洛伐克、捷克mā送咱幾十萬劑疫苗。中國國民黨罵講咱台灣是「疫苗乞食」。

　　美國政府用超過180億美元資助藥廠研製Covid-19疫苗，tī短時間內研製出高效力疫苗；干單有疫苗無夠，美國政府koh投入32億美元研製抗病毒藥片。咱政府鼓勵本國藥廠研製疫苗，高端成功了，鼓勵tāi-ke注高端疫苗。中國國民黨ê仇恨言論講政府圖利廠商。造謠講政府買高端疫苗貴jōa-tsē。連原本看起來tsiâⁿ正派ê黃珊珊，竟然用「謀財害命」tsiah惡毒ê話來罵陳時中。

　　前幾工，日本Nagasaki Shinbun（「長崎新聞」）報導民進黨花蓮縣長候選人Kolas Yotaka參選新聞，講伊認為tse是一場高舉原住民族認同而且kā自信tshōe轉來ê運動。Kolas強調：「咱內心無仇恨，tú-tú kah in倒反，咱是心肝底有愛。」善良ê台灣人，咱無欠仇恨，勇敢拒絕藍白兩黨ê仇恨言論。 (221117)

註：波蘭、立陶宛、斯洛伐克、捷克　　黃珊珊　　請唸華語