《《平民ê基督傳》》

 | | | 轉寄

Jī koàn Tē gō͘ tsiuⁿ Ba̍ktshiūⁿ 二卷第五章 木匠

作者 Tâi e̍k:Ko Tiktsiong,Siutēng Lîm Tsùnio̍k & Tsng Hūiphêng 2024.04.07

Tē gō͘ tsiuⁿ Ba̍ktshiūⁿ


Lán tsit sî si̍ttsāi sī ài tsìntsêng lâi siūⁿ khah hn̄g khì ê sū, tùi I tòtńg lâi Natsalia̍t liáuāu, to íking kòeliáu tsa̍ppeh nî kú lah. Tsóng·sī lán ài koh tsi̍t pái lâi khòaⁿ I ê kò͘hiong Natsalia̍t. Tsitê sîntông Iésu sī íking tōahàn tsiâⁿ nî, iūkoh hitê ba̍ktshiūⁿ Iôséhuh, mā sī íking kòeóng. Só͘í hitê bôliâu ê kóaⁿhū Mâlíah, tshiú kanta phō I só͘ thiàⁿ ê kiáⁿ, putsî to nââukńg tīⁿ, tīteh iutshiû. Ah! si̍ttsāi Mâlíah tiàm tī hitkhoán pisiong ê sî, Iésu ū thang tiàm tī I ê sin piⁿ sī tsin hokkhì, iā m̄ hāntiāⁿ tī tsit sî niāniā, tī tsionglâi I ta̍kpái ko͘to̍k bôliâu ê sî, Iésu ū thang tiàm tī I ê sin piⁿ sī tsin bānhēng; inūi Iésu sī tsin gâu hōngióng I ê lāubú Mâlíah. Lí khòaⁿ, I suijiân hō͘ lâng tèng tī hitê tshiⁿtshám ê si̍pjīkè ê sî, iā sī tìì lâi siāukài I ê lāubú hō͘ I só͘ tsìtshin ê ha̍ksing Iôhaneh, thang khòaⁿkò͘ i, kóng,"hūjînlâng ah, khòaⁿ, lí ê kiáⁿ! Koh tùi ha̍ksing kóng, khòaⁿ, lí ê lāubú."

Tsiàu khòaⁿ, Iésu sī ū tsòba̍k lâi hōngióng I ê lāubú Mâlíah. Κiámtshái I ê hiaⁿtī íki̍p tsímōe sī lóng íking ha̍phun liáu, sûi lâng lóng ū kiànsiat in sûi lâng ê katêng. Hiahê bat Iésu ê Natsalia̍t lâng ū kiàntsèng kóng,"Tsitê kám m̄ sī ba̍ktshiūⁿ, Mâlíah ê kiáⁿ?" Tshintshiūⁿ ánne, lán thang siūⁿ, Iésu tī bē tshutthâu thoânkàu, siàuliân ê sîtāi, sī ū tsiâⁿtsò tsi̍tê ba̍ktshiūⁿ, lâi thàn tsîⁿ hōngióng I ê tsiúkóaⁿ ê lāubú Mâlíah.

Tshì siūⁿ Siōngtè ê kiáⁿ, I ê unjiû kah khiamsùn kàu ántsóaⁿ! Iésu ū tsiâⁿtsò tsi̍tê tsòkang lâng, lâi tsīn púnhūn tī I ê thâulō͘, tsiâⁿtsò tsi̍tê ba̍ktshiūⁿ, lâi thàn tsîⁿ hōngióng I ê lāubú Mâlíah. Lán kám m̄ sī ài tsaiiáⁿ Iésu tùi tsitgia̍p kah kimtsîⁿ sī phō siáⁿmi̍h khoán ê ìkiàn? Tshiáⁿ lâi siūⁿ tsitê ba̍ktshiūⁿ ê tiàm, só͘ hiántshut ê kúinā hāng ê kàsī. Iésu sī ū tsò gûlê tàⁿ, lán thang khaksìn, I só͘ tsò·ê, sī puttsí hó. Hoānnā ū himbō͘ sêngsi̍t, ē sìniōng tit ê tshiúlō͘ ê tsohsitlâng, úntàng sī ài beh lâi tshōe Iésu, tùi I bé in só͘ suiàu ê mi̍h tsiah tio̍h.

Tshintshiūⁿ ánne, Iésu ū kàsī lán tsai, tī Siōngtè ê bīntsêng, ū sêngsi̍t ê lôtōng, si̍ttsāi sī éngoán ū kèta̍t tī·leh. Tsū kó͘ ílâi, lâng lóng sī khòaⁿ khin tsho͘kang. Iésu ê tshùpiⁿ mā sī thítshiò kóng,"Tsitê kám m̄ sī ba̍ktshiūⁿ?" Tsásî Kikhéloh(Cicero) ū kóng,"kinbah lôtōng ê thâulō͘ lóng sī tsho͘sio̍k, hātsiān. Tī hitkhoán tsho͘kang ê só͘tsāi, bô ū siáⁿmi̍h ē ēngtit kiòtsò sī kosiōng ê sū tī·leh." Tshì siūⁿ, tsitê siōng tsho͘kang ê Iésu, ū ántsóaⁿ hō͘ ittshè ū sêngsi̍t ê kang lâi tsiâⁿ tsiūⁿ kosiōng ê sū! si̍ttsāi hiahê tsē tī í·ni̍h teh tsòba̍k ê lâng, sī thang lia̍h Iésu tsò in ê Tsú lâi kah I kaupôe.

Ài lán tītsia lâi tsimtsiok siūⁿ, Iésu ántsóaⁿ tehkhòaⁿ kimtsîⁿ ê būntê. I tiāⁿtio̍h sī ū kautsiap kimtsîⁿ tsiah tio̍h, I úntàng sī bat khì bé tshâliāu, iā bat bé I só͘ tsò ê mi̍hkiāⁿ, koh mā sī bat tī tiàm·n̍i̍h kah lângkheh bébē. Só͘í Iésu ū kàsī lán tsai, bôlūn sī tsò siáⁿmi̍h khoán ê singlí, kàugia̍h sī ēthang hō͘ i tsiâⁿtsò sèng ê sū. Tshiú the̍h kimtsîⁿ, to m̄ sī ū pí gia̍h àikok ê tokiàm khah hātsiān, iūkoh siàukūi mā sī ēthang tshingkhì, bô ū tshògō͘, thang tsiâⁿtsò Siōngtè ê sèngtôaⁿ.

Tshiáⁿ koh iântshiân Tsi̍tēá, lâi siūⁿ tī hitê kangtiûⁿ lāi ê tsit hāng sūsi̍t. Lán thang phahsǹg ū tsētsē sèsè Hàn ê gíná, lóng m̄ kiaⁿ, hótáⁿ ji̍pkhì hitê kangtiûⁿ khioh khautohue, iā hiahê gíná úntàng tsin thiàⁿ Iésu. Tútú sī tsiàu hokimsu só͘ kóng,"Siōngtè kah lâng lóng thiàⁿ·I."Lán khaksìn, gíná sī lóng tsin thiàⁿ·I, iūkoh tsitê ba̍ktshiūⁿ Iésu úntàng mā sī tsin gâu thiàⁿ hiahê sèsèhàn ê gíná, ài in lâi tshōe I tsiah tio̍h. Bô giâugî, I úntàng koànsì gâu kóng hóthiaⁿ ê kò͘sū hō͘ in thiaⁿ; inūi tī āuji̍t lán to ū khòaⁿkìⁿ I siôngsiông tùi sèhàn gíná kóngkhí hóthiaⁿ ê kò͘sū, só͘í lán ohtit siūⁿ, I tī khah tsá tsit sî, lóng m̄bat kóngkhí. Khaksi̍t ū tsētsē gíná lâi tī I ê kangtiûⁿ ē pí tī hōetn̂gni̍h só͘ beh siū ê tsongkàu kàuio̍k, sī kohkhah ū thang tittio̍h kàsī, lâi tsaibat Siōngtè ê thiàⁿ kah I ê tsiàukò͘.

Iésu ê īpī ê sîkan, íking pikkīn tī lō͘bóe, hit sî I ê simlāi ū tsûn siáⁿmi̍h khoán ê tōa ê susiúⁿ, lán m̄ káⁿ tsìntsêng lâi thuisióng. Putkò, lán kanta thang phahsǹg, I tī ji̍t· sî sī tsē tī í·n̍i̍h teh tsòba̍k, kàu hônghun, ji̍t beh àm ê sî, to̍h pehtsiūⁿ khì Natsalia̍t ê suaⁿlūná ê téngbīn, tī hia tiāmtsēng lâi be̍ksióng I ê òbiāu ê tsionglâi, kiámtshái iā tshintshiūⁿ tī khah āulâi ê khoánsit, ū tiàm tī suaⁿ téng,"Τhong mê I kîtó Siōngtè."

Lán thang sióngsiōng, I lóng bô teh kuansim tī I púnsin ê sū, lóng bô lâng tsi̍t khik kú, tsuantsuan ài kah I ê Pē tsòhóe kaupôe. Lán thang siūⁿ, I ta̍k ji̍t lóng ū teh subō͘ hiahê bat siū tōa ê kámtōng ê bāngsióng ka, siong, íkip I ê tông tso̍k ê sianti lâng ê sūtsik. Tī tsiahê ji̍t, Iésu lâi siūⁿ tsit tsióng ê sū sī tsin ha̍hgî. Lán nāsī ū tshimtshim lâi siūⁿ Iésu ántsóaⁿ ū tsunkèng Kūiok ê sèngtsheh, to̍h tsíū tùi ánne lán thang kohkhah seⁿkhí ài tha̍k sèngtsheh ê sim. I sī tsíū thang tha̍k hit pún hiānkim tsētsē lâng só͘ ài khòaⁿ khin ê Kūiok ê sèngtsheh, I ū tsísī lán tsaiiáⁿ siáⁿmi̍h só͘tsāi sī Kūiok sèngtsheh ê bô oântsoân ê tiám, sòa íntshōa lán lâi bat hitê khah kosióng ê ìgī. Putkò tī I ê itsing, Kūiok sèngtsheh sī tsò I ê kàuio̍k ê sèngtsheh, iā sī tsò I ê thoântō ê sèngtsheh. I sī ū tsànsêng hit tiongkan ê kinpún ê tōlí. I sī ū tsiapla̍p Kūiok sèngtsheh, khòaⁿtsò sī teh īpī I púnsin ê tsheh, iā kàsī ha̍ksing tio̍h tùi Kūiok sèngtsheh lâi tshōe tshut I ê sūsi̍t. I sī ū ēng Kūiok sèngtsheh lâi piānhō͘ I ê sùbēng, sòa lâi siôngsè suatbêng si̍pjīkè ê òbiāu. M̄nā sī ánne, I ū kā hitê lāibīn ê tōlí lâi iúⁿtshī I púnsin ê tsingsîn singua̍h, iā ta̍kpái tī I ê singua̍h ê tōa gûiki ê sî, Kūiok sèngtsheh sī ū tsò I ê khùila̍t lâi hûtshî I; inūi I sī ū sêngjīn Kūiok sèngtsheh sī Siōngtè ê giâmsiok ê ōe.

Tshintshiūⁿ ánne, hitê tiāmtsēng īpī ê sîkan, sòatsiap ti̍tti̍t kòikhì, kàu "Iésu tshutthâu ê sî, ioklio̍k saⁿtsa̍p hòe." Kiatkio̍k I ê tsingsîn ê tsoánki sī íking kīn lah, I ê sîkî sī íking kàu lah!

Tng hit sî tī tsoân Pale̍ksuting ê lâng lóng ū tōa iôtsuah, tōa siū kámtōng. Inūi hitê tiāmtsēng ê gō͘ sèkí íking kòikhì liáu, tī tsit sî ū tsi̍tê sianti kiòtsò kiâⁿsélé Iôhaneh ū koh hingkhí tī Isulael ê tiongkan. Tsèng lâng tāike tōasiaⁿ lóng teh mn̄g kóng,"Lí kám sī Eliiah?" inūi tsiàu Iûthàilâng itpuaⁿ ê sìngióng, Eliiah sī tio̍h koh lâi, iā Eliiah nā lâi, hit sî in só͘ teh thènghāu ê Mesíiah sī íking kàu tī mn̂gkháu.

Kiâⁿsélé Iôhaneh, ū tshimtshim iôtsuah hiahê teh thènghāu, teh liâubāng ê kokbîn, lâi tùi in kóng,"Lín tio̍h hóikái! inūi Mesíiah beh lâi lah! Siōngtè ê kok kīn lah! góa sī siū tshikhián tī I ê bīntsêng, lâi thè I tsúnpī lō͘."

Hitê siausit ū iôtsuah thoân kàu tī Ioltàn gōa tshittsa̍p ing lí ê tsiuûi, tsētsē ê tsngkhalâng lóng ueue khuehkhueh tsūtsi̍p lâi thiaⁿ Iôhaneh só͘ kiàntsèng ê ōe, sòa tòa tsētsē siausit tńgkhì sûi lâng ê só͘tsāi. Tsoân Natsalia̍t ê lâng mā sī lóng iôtsuah khílâi. Tāike lóng bô teh kóng pa̍t mi̍h sū.

Iésu mā ū thiaⁿkìⁿ, koh ū liáukái hitê ìgī. Tùi ánne, I tī tsi̍t àm ū siōng bóe, éngoán lâi pànghā tsòba̍k ê khìkū. Tse to̍h sī hitê tn̂gtn̂g tiāmtsēng ê īpī ê sîkî ê tsiongbóe.

"Hit sî Iésu tùi Galílaiah kàu Ioltàn, tsiūkīn Iôhaneh, beh tùi I siū sélé."



第五章 木匠


咱tsit時實在是ài進前來想khah遠去ê事，tùi伊倒tńg來拿撒勒了後，to已經過了十八年久à。總是咱ài koh一pái來看祂ê故鄉拿撒勒。Tsitê神童耶穌是已經大漢成年，又koh hitê木匠約瑟mā是已經過往。所以hitê無聊ê寡婦馬利亞，手kantaⁿ抱她所疼ê kiáⁿ，不時to嚨喉管tīⁿ，tī teh憂愁。Ah!實在馬利亞tiàm tī hit款悲傷ê時，耶穌有thang tiàm tī她ê身邊是真福氣，也m̄限定tī tsit時niāniā，tī將來她ta̍k pái孤獨無聊ê時，耶穌有thang tiàm tī她ê身邊是真萬幸；因為耶穌是真gâu奉養祂ê老母馬利亞。你看，祂雖然hō͘人釘tī hitê悽慘ê十字架ê時，也是致意來紹介祂ê老母hō͘祂所至親ê學生約翰，thang看顧她，講：「婦人人ah，看，你ê kiáⁿ！」Koh tùi學生講：「看，你ê老母。」

照看，耶穌是有做木來奉養祂ê老母馬利亞。Κiámtshái祂ê兄弟以及姊妹是lóng已經合婚了，隨人lóng有建設in隨人ê家庭。Hiahê bat耶穌ê拿撒勒人有見證講：「Tsitê kám m̄是木匠，馬利亞ê kiáⁿ？」親像ánne，咱thang想，耶穌tī bē出頭傳教，少年ê時代，是有成做一个木匠，來thàn錢奉養祂ê守寡ê老母馬利亞。

試想上帝ê kiáⁿ，祂ê溫柔kah謙遜到án怎！耶穌有成做一个做工人，來盡本份tī祂ê頭路，成做一个木匠，來thàn錢奉養祂ê老母馬利亞。咱kám m̄是ài知影耶穌tùi職業kah金錢是抱啥物款ê意見？請來想tsitê木匠ê店，所顯出ê幾nā項ê教示。耶穌是有做牛犁擔，咱thang確信，祂所做ê，是不止好。凡若有欣慕誠實，ē信用得ê手路ê作穡人，穩當是ài beh來tshōe耶穌，tùi祂買in所需要ê物tsiah tio̍h。

親像ánne，耶穌有教示咱知，tī上帝ê面前，有誠實ê勞動，實在是永遠有價值tī leh。自古以來，人lóng是看輕粗工。耶穌ê厝邊mā是恥笑講：「Tsitê kám m̄是木匠？」早時Kikhéloh(Cicero)有講：「筋肉勞動ê頭路lóng是粗俗、下賤。Tī hit款粗工ê所在，無有啥物ē用得叫做是高尚ê事tī leh。」試想，tsitê siōng粗工ê耶穌，有án怎hō͘一切有誠實ê工來tsiâⁿ siōng高尚ê事！實在hiahê坐tī椅裡teh做木ê人，是thang掠耶穌做in ê主來kah祂交陪。

Ài咱tī tsia來tsimtsiok想，耶穌án怎teh看金錢ê問題。祂定tio̍h是有交接金錢tsiah tio̍h，祂穩當是bat去買柴料，也bat買祂所做ê物件，koh mā是bat tī店裡kah人客買賣。所以耶穌有教示咱知，無論是做啥物款ê singlí，夠額是ē thang hō͘祂成做聖ê事。手the̍h金錢，to m̄是有比gia̍h愛國ê刀劍khah下賤，又koh賬櫃mā是ē thang清氣，無有錯誤，thang成做上帝ê聖壇。

請koh延tshiân tsi̍tē'á，來想tī hitê工場內ê tsit項事實。咱thang phah算有tsētsē細細漢ê gín'á，lóng m̄驚，好膽入去hitê工場拾khau刀花，也hiahê gín'á穩當真疼耶穌。Tútú是照福音書所講：「上帝kah人lóng疼祂。」咱確信，gín'á是lóng真疼祂，又koh tsitê木匠耶穌穩當mā是真gâu疼hiahê細細漢ê gín'á，ài in來tshōe祂tsiah tio̍h。無僥疑，伊穩當慣勢gâu講好聽ê故事hō͘ in聽；因為tī後日咱to有看見伊常常tùi細漢gín'á講起好聽ê故事，所以咱oh得想，伊tī khah早tsit時，lóng m̄ bat講起。確實有tsētsē gín'á來tī祂ê工場ē比tī會堂裡所beh受ê宗教教育，是koh khah有thang得tio̍h教示，來知bat上帝ê疼kah祂ê照顧。

耶穌ê預備ê時間，已經逼近tī路尾，hit時祂ê心內有存啥物款ê大ê思想，咱m̄敢進前來推想。不過，咱kantaⁿ thang phah算，伊tī日時是坐tī椅裡teh做木，到黃昏，日beh暗ê時，to̍h peh tsiūⁿ去拿撒勒ê山崙á ê頂面，tī hia恬靜來默想祂ê奧妙ê將來，kiámtshái也親像tī khah後來ê款式，有tiàm tī山頂，「Τhong暝祂祈禱上帝。」

咱thang想像，祂lóng無teh關心tī祂本身ê事，lóng無人一刻久，專專ài kah祂ê父做伙交陪。咱thang想，祂ta̍k日lóng有teh思慕hiahê bat受大ê感動ê夢想家、詩翁，以及祂ê同族ê先知人ê事蹟。Tī tsiahê日，耶穌來想tsit種ê事是真合宜。咱若是有深深來想耶穌án怎有尊敬舊約ê聖冊，to̍h只有tùi ánne咱thang koh khah生起ài讀聖冊ê心。祂是只有thang讀hit本現今tsētsē人所ài看輕ê舊約ê聖冊，伊有指示咱知影啥物所在是舊約聖冊ê無完全ê點，續引tshōa咱來bat hitê khah高尚ê意義。不過tī祂ê一生，舊約聖冊是做祂ê教育ê聖冊，也是做祂ê傳道ê聖冊。祂是有贊成hit中間ê根本ê道理。祂是有接納舊約聖冊，看做是teh預備祂本身ê冊，也教示學生tio̍h tùi舊約聖冊來tshōe出祂ê事實。祂是有用舊約聖冊來辯護祂ê使命，續來詳細說明十字架ê奧妙。m̄nā是ánne，祂有kā hitê內面ê道理來養飼祂本身ê精神生活，也ta̍k pái tī祂ê生活ê大危機ê時，舊約聖冊是有做祂ê氣力來扶持祂；因為祂是有承認舊約聖冊是上帝ê嚴肅ê話。

親像ánne，hitê恬靜預備ê時間，續接直直過去，到「耶穌出頭ê時，約略三十歲。」結局祂ê精神ê轉機是已經近lah，祂ê時期是已經到à!

當hit時tī全巴勒斯坦ê人lóng有大搖tsuah，大受感動。因為hitê恬靜ê五世紀已經過去了，tī tsit時有一个先知叫做行洗禮約翰有koh興起tī以色列ê中間。眾人大家大聲lóng teh問講：「你kám是以利亞？」因為照偤太人一般ê信仰，以利亞是tio̍h koh來，也以利亞若來，hit時in所teh thèng候ê彌賽亞是已經到tī門口。

行洗禮約翰，有深深搖tsuah hiahê teh thèng候，teh遼望ê國民，來對in講：「Lín tio̍h悔改！因為彌賽亞beh來ā!上帝ê國近lah!我是受差遣tī祂ê面前，來替祂準備路。」

Hitê消息有搖tsuah傳到tī約旦外七十英里ê周圍，tsētsē ê庄腳人lóng ee khehkheh聚集來聽約翰所見證ê話，續帶tsētsē消息tńg去隨人ê所在。全拿撒勒ê人mā是lóng搖tsuah起來。大家lóng無teh講別物事。

耶穌mā有聽見，koh有了解hitê意義。Tùi ánne，祂tī一暗有siōng尾，永遠來放下做木ê器具。這to̍h是hitê長長恬靜ê預備ê時期ê終尾。

「Hit時耶穌tùi加利利到約旦，就近約翰，beh tùi伊領受洗禮。」