《Hūiphêng ê 古坑咖啡》 |
| | | 轉寄 |
Goán pa-.a, tshut-sì tī Hûn-lîm koān Kó͘-kheⁿ Lûn-á, keh-piah tsng ū Môa-hn̂g, hū-kīn ê tsng-siā, ē-tàng ēng goán sè-hàn tsi̍t siú liām-iâu"Làm-á lám tsa-bó͘, Lûn-á lûn tshia-kó͘, Kó͘-kheⁿ kòng kó͘, Tsúi-tùi tshōa-bó͘ " lâi hêng-iông. Goán kong-.a, goán pâ-.a, lóng sī tōa-kiáⁿ. Tshut-sì hit-tsūn sī Ji̍t-pún sî-tāi, m̄-koh tha̍k-tsheh ê sî í-king sī Kok-bîn-tóng thóng-tī, tī tsng-.ni̍h in hit iân-.ê, lóng sī ēng Ji̍t-pún miâ teh tshing-ho͘, he sī in se̍k-sāi ê miâ-jī, goán ka-tso̍k line ê thoân-miâ mā sī tsioh i ê Ji̍t-pún miâ 武彥(HIKHO).
Goán lāu-pē sī tsò-sit-lâng, i sin-tsâi sûi-jiân sán-thio, m̄-koh khang-khòe ē tsò, kha-tshiú liú-lia̍h, 10 kúi hòe tsiū tsò tōa-lâng khang-khòe, tī in hit iân-.ê, tāi-ke o-ló, khòaⁿ i siàu-liân tī Kim-mn̂g tsò-ping ê siòng-phìⁿ, mā sī iân-tâu-á-sàng.
I tsia̍h-pn̄g ê sî, m̄-bat thiaⁿ i oàn-thàn bô tshài á-sī pn̄g siuⁿ lia̍p, phòe tshài ū kàu séng; i ài tsia̍h hái-sán, iû-kî-sī tshiⁿ ê tsîm-á, hî-á, tshue-.e, tsú thng-.e siōng ha̍h i ê bī, khòaⁿ i teh tshńg, he m̄-tsai ū jōa hó-tsia̍h leh.
Góa tùi i siōng tsá ê ìn-siōng sī sè-hàn ê sî, tī kong-thiaⁿ phâng bīn-tháng tsúi, tsē tī hō͘-tēng kā góa sé sing-khu, tha̍k kok-sió ê sî, goán tsng-.ni̍h tng teh sî-kiâⁿ tsèng siông-jiông, goán tau mā khí 2, 3 tòng siông-jiông-liâu (tsá-tsêng sī ēng tik-kóng tsò kè-á, sok-ka-pò͘ tsò piah, gōa-khak khàm kam-tsià ha̍h, lāi-té ū 2 lêng, tsi̍t lêng ū 3, 4 tsàn ê siông-jiông pêⁿ, pêⁿ lāi-té ū tiū-tsháu pûi, khún-si, téng-bīn khàm thô͘).
Tsèng siông-jiông ê khang-khòe ū kàu tsē, tshiūⁿ-kóng sio tsēng-khì 2 mê 2 ji̍t; au tiū-tsháu pûi, tiū-tsháu pûi sī kā tiū-tsháu tsián hō͘ té, ak-tsúi, iā pûi-liāu (jiō-sò͘ kah kòe-tsio̍h-á ..) , péng 6, 7 piàn, tsiah ēng bi̍t-á-nâ té khì pho͘ siông-jiông pêⁿ; thai tshân-thô͘ ê khang-khòe, góa mā tsò ū tio̍h, tsē tī thai-á ê piⁿ-a kā tshân-thō͘ thai hō͘ sè lia̍p koh iā tsio̍h-hue sat-khún, tsiah ēng pùn-ki té khì khàm siông-jiông pêⁿ.
Siông-jiông tōa tsâng, pòaⁿ-mê tio̍h khí-tshn̂g, tshiat siông-jiông, bē siông-jiông kha ( ē-tàng bē-tsîⁿ tsò sì-siù-á ) , tsái-khí tsiū ū sing-lí-lâng tsài óaⁿ-kóe kah pau-á bán-thô lâi bē, lâng he óaⁿ-kóe khiū-teh-teh, téng-bīn ū tsham tshài-pó͘ ,nā tsham soàn-jiông tāu-iû, tsia̍h khí-.lâi ū kàu hó tsu-bī; pau-á kah bán-thô, nā tsham hiam tāu-iû, mā sī ū kàu tsán, hit-tsūn tshù-lāi toh-téng ê tshài, sù-siông lóng sī siông-jiông liāu-lí, m̄-sī siông-jiông khan keⁿ, bô- tio̍h-sī siông-jiông tshá hô-liân-tāu, kiuⁿ-si môa-iû tshá siông-jiông.
Koh lâi tsiū-sī sió-kang tng tsē ê sî, In 4, 5 tiám khì bô-êng tshân ê khang- khòe, tńg-lâi tsia̍h tsái-khí, tsia̍h suah, koh kóaⁿ khì tsò sió-kang; tsò sió-kang nā khah tsá tńg-lâi, tio̍h koh khì tshân-.ni̍h, bô-êng kah àm-bîn-bong, tsiah kam tńg-lâi tshù.
I kah goán bú-á bô-mê-bô-ji̍t ūi tsit ê ke teh phah-piàⁿ lúi-tsik, tsiah tī góa ko-tiong ê sî, kā goán tau ê thô͘-piah-tshù huan khí lâu-á-tshù, koh ū hak kúi nā tè tshân
Khah tsá ê i, tû-liáu hun-sàu í-goā, sán bóng sán, m̄-koh iáu ná gû hiah-nih ióng, 10 kúi nî tsêng hit pái ê tshiú-su̍t, tsiah huat-kak i ê sin-thé í-king phah-tsiat, kái-hun khiūⁿ-tshùi bô koh tsia̍h pin-nn̂g, úi-sū-pih, pó-tiâu sèⁿ-miā, tsit kúi nî siū tio̍h COPD hì-pēⁿ ê tsik-bôa, hō͘ i koh khah sán, khòaⁿ tī sī-sè ê goán, si̍t-tsāi tsin m̄-kam, m̄-koh tsòe-kīn khòaⁿ i sin-thé tsiām-tsiām ióng-kiāⁿ, tsin thè i huaⁿ-hí.
Kám-siā i kah goán bú-.á, tshiâⁿ- ióng goán tōa-hàn, hō͘ goán o̍h tio̍h khûn-khiām phah-piàⁿ, kha-ta̍h-si̍t-tē, bián-kiaⁿ bōe tshut-thâu-thiⁿ.
阮爸-.a,出世tī雲林縣古坑崙仔,隔壁庄有麻園,附近个庄社,會當用阮細漢一首念謠「湳仔攬查某,崙仔輪車鼓,古坑摃鼓,水碓娶某」來形容。阮公-.a,阮爸-.a,lóng是大囝。出世彼陣是日本時代,m̄-koh 讀冊个時已經是國民黨統治,tī 庄裡in彼沿-.ê,攏是用日本名teh稱呼,he是in熟似个名字,阮家族line 个團名mā是借伊ê日本名武彥(HIKHO).
阮老爸是做穡人, 伊身材雖然瘦thio,m̄-koh khang-khòe會做,跤手liú-lia̍h,10幾歲就做大人khang-khòe,tī in彼沿-.ê, 大家o-ló,看伊少年tī金門做兵个相片,mā是緣投sàng。
伊食飯个時,m̄-bat 聽伊怨嘆無菜抑是飯siuⁿ灄(lia̍p),配菜有夠省;伊愛食海產,尤其是鮮ê蟳仔,魚仔,炊-.e,煮湯-.e上ha̍h伊个味,看伊teh 吮(tshńg),he毋知有偌好食咧.
我對伊上早个印象是細漢个時,tī公廳phâng面桶水, 坐tī戶碇kā我洗身軀,讀國小个時,阮庄裡當teh時行種松茸,阮tau mā 起2,3棟松茸寮(早前是用竹管做架仔,塑膠布做壁,外殼khàm甘蔗ha̍h ,內底有2 lêng,一lêng 有3,4層个松茸pêⁿ,pêⁿ內底有稻草肥,菌絲,頂面崁塗).
種松茸个工課有夠濟,像講燒淨氣2暝2日;嘔稻草肥,稻草肥是kā 稻草剪互短,沃水,掖肥料(尿素kah過石仔..),péng 6,7遍,才用篾仔籃té去舖松茸棚;篩田土ê 工課,我mā 做有著,坐tī 篩仔ê邊仔kā田土篩hō͘細粒koh掖石灰殺菌,才用糞箕té去崁松茸棚.
松茸大欉,半暝著起床,切松茸,賣松茸腳(會當賣錢做四秀仔),早起就有生理人載碗粿kah包仔饅頭來賣,人he碗粿khiū-teh-teh ,頂面有摻菜脯若tsham蒜頭豆油,食起來有夠好滋味;包仔tsham饅頭,若tsham hiam豆油,mā是有夠讚,hit陣厝內桌頂个菜,四常攏是松茸料理,毋是松茸牽羹,無著是松茸炒荷蘭豆,薑絲麻油炒松茸.
閣來就是小工當tsē个時,In 4,5 點去無閒田个工課,轉來食tsái起,食suah,koh趕去做小工;做小工nā 較早轉來,著koh去田裡,無閒kah暗眠摸,tsiah甘轉來厝.
伊kah阮母仔無暝無日為這个家teh phah拚累積,tsiah tī我高中个時,kā 阮兜个塗壁厝翻起樓仔厝,koh 有hak幾若tè田
較早个伊,除了薰嗽以外,瘦罔瘦,m̄-koh 猶若牛hiah-nih 勇,10幾年前彼pái个手術,tsiah 發覺伊个身體已經拍折,改薰khiūⁿ喙無閣食檳榔,維士比,保牢性命,這幾年受著COPD肺部个折磨,予伊閣較瘦,看佇序細个阮,實在真m̄甘,m̄-koh最近看伊身體漸漸勇健,真替伊歡喜.
感謝伊kah阮母仔,晟養玩大漢,予阮學著勤儉拍拚,跤踏實地,免驚bōe出頭天.