《《台灣青年》精選台譯》

 | | | 轉寄

"Tâi-oân Tshing-liân" tē-it kòan tē 2 hō Huat-khan-sû/《台灣青年》第一卷第二號 發刊詞

作者 編輯部, 台譯：Lîm Tsùn-io̍k 2020.04.12

Tsū-tī Lêng-le̍k ê Ióng-sêng

Tī kòe-khì ê jī-tsa̍p-gō͘ nî tiong king, Tâi-oân khak-si̍t sī tsi̍t-ê tsèng-hú ê bô lêng sî-tāi. Bô no͘h, he sī tsuan-tsè tsèng-tī kah kéng-tshat kóan-lí ê sî-tāi. Saⁿ-pah gōa bān jîn-bîn tī i ê thóng-tī hā, kan-taⁿ sī ū hīⁿ bô tshùi ê tsōng-hóng, si̍t-tsè-siōng mā sī sim-sin bô tsū-iû ê tsōng-thāi. Tùi siā-hōe ê kak-tō͘ lâi khòaⁿ, in sī tī-lí ê bô-lêng-tsiá —tùi kok-ka kah oân-tsôan ê pī-tī-tsiá ê jîn-lūi kak-tō͘ lâi khòaⁿ, he sī tōa-tōa ê lo̍k-ngó͘. Eh, tsit tsióng hui tsū-jiân ê ki-hêng lâng, kám thang hō͘ i tsûn-tsāi tī tong-kim ê sin sî-tāi kah sin sè-kài?

Sū-si̍t siōng, sî-tāi ê tiâu-liû kah sè-kài tsâi-hù ê tsìn-pō͘ bô iông-ín tsit tsióng bô tsū-jiân ê ki-hêng lâng ê tsûn-tsāi, ēng bûn-kuaⁿ tshú-tāi tsóng-tok ê bú-kuaⁿ, tsēng-ka tsū-tī, jî-tshiáⁿ tsiâⁿ-tsò khó-giām sī m̄-sī ū oân-tsôan ê tī-lí lêng-le̍k ê sî-tāi.

Lia̍t-ūi hiaⁿ-tī tsí-mōe! Κhó-giām tsū-tī lêng-le̍k ê sî-tāi í-king kàu loh, tse sī lán lâng ê sí-bông kuan-thâu. Bô-lūn sī éng-kiú kuaⁿ-tī á-sī oân-tsôan ê tsū-tī, sī lo̍k-tē á-sī ki̍p-keh, lóng tshú-kuat tī kim-āu lán ê tsū-ngó͘ ì-sik thêng-tō͘. Pún-té pī-thóng-tī-tsiá it-tēng tio̍h tāi-sing ho̍k-tsiông thóng-tī-tsiá, tshing-tsò liông-bîn ê ke̍k-tuan tsuan-tsè ê ì-sik hêng-thài í-king tsiâⁿ-tsò kòe-khì ê bîn-bāng. Jîn-bîn ê hok-lī sī jîn-bîn ka-kī ê tsú-tiuⁿ, iû jîn-bîn ka-kī lâi kóan-lí ê bîn-tsú su-sióng, jú lâi jú siū-tio̍h lán lâng ê kiông-lia̍t iau-kiû. Oāⁿ kù ōe lâi kóng, i koh khah sī tùi jîn-bîn tsèng-tī ì-sik ê hóan-èng, khiok m̄-sī tùi tsū-tī ê hiān-tāi hiàn-tsèng tsèng-tī ê sêng-se̍k. Só͘-í tī bô jîn-bîn tsū-kak ê tsèng-tī jīn-bat ê tsōng-hóng hā, tso̍at-tùi bô khó-lêng si̍t-hêng tsū-tī, bián-kóng mā tsai, tī si̍t-hêng tsū-tī ê só͘-tsāi it-tēng tio̍h í jîn-bîn ê tsèng-tī ì-sik tsū-kak tsò ki-tshó͘.

Lia̍t-ūi hiaⁿ-tī tsí-mōe! Tsiong-lâi, nā-sī lí siūⁿ beh tui-kiû tsi̍t-ê oân-tsôan ê tsū-tī, tsit-má it-tēng tio̍h kā tsing-le̍k tsi̍p-tiong tī tsū-tī hong-bīn ê ióng-sêng kah pôe-hùn. Lán it-tēng tio̍h sûi-sî tshiok-tsìn tsū-tī só͘ su-iàu ê kàu-io̍k, jî-tshiáⁿ pôe-ióng tsiâⁿ-tsò kong-bîn só͘ su-iàu ê kong-kiōng tsing-sîn kah tsū-li̍p tsing-sîn. Só͘-í, nā-sī lán tsù-ì lán ê ji̍t-siông sing-ua̍h, jî-tshiáⁿ ūi khak-pó ka-kī tsò-kàu siōng hó ê kiōng-tông ló͘-le̍k hùn-tàu, to̍h ē tùi lán tó-sū ê tsiân-tô͘ tshiong-móa ǹg-bāng, jî-tshiáⁿ tsin hēng-hok.

自治能力ê養成

Tī過去ê二十五年中間，台灣確實是一个政府ê無能時代。無no͘h，he是專制政治kah警察管理ê時代。三百gōa萬人民tī它ê統治下，kan-taⁿ是有耳無嘴ê狀況，實際上mā是心身無自由ê狀態。Tùi社會ê角度來看，in是治理ê無能者—tùi國家kah完全ê被治者ê人類角度來看，he是大大ê落伍。Eh，tsit種非自然ê畸形人，kám thang hō͘ 它存在tī當今ê新時代kah新世界？

事實上，時代ê潮流kah世界財富ê進步無容允tsit種無自然ê畸形人ê存在，用文官取代總督ê武官，增加自治，而且成做考驗是m̄是有完全ê治理能力ê時代。

列位兄弟姊妹！考驗自治能力ê時代已經到loh，這是咱人ê死亡關頭。無論是永久官治á是完全ê自治，是落第á是及格，lóng取決tī今後咱ê自我意識程度。本底被統治者一定tio̍h tāi先服從統治者，稱做良民ê極端專制ê意識形態已經成做過去ê眠夢。人民ê福利是人民ka-kī ê主張，由人民ka-kī來管理ê民主思想，jú來jú受tio̍h咱人ê強烈要求。換句話來講，它koh khah是對人民政治意識ê反映，卻m̄是對自治ê現代憲政政治ê成熟。所以tī無人民自覺ê政治認bat ê狀況下，絕對無可能實行自治，免講mā知，tī實行自治ê所在一定tio̍h以人民ê政治意識自覺做基礎。

列位兄弟姊妹！將來，若是你想beh追求一个完全ê自治，tsit-má一定tio̍h kā精力集中tī自治方面ê養成kah培訓。咱一定tio̍h隨時促進自治所需要ê教育，而且培養成做公民所需要ê公共精神kah自立精神。所以，若是咱注意咱ê日常生活，而且為確保ka-kī做到siōng好ê共同努力奮鬥，to̍h ē對咱島嶼ê前途充滿ǹg望，而且真幸福。