《《台灣青年》精選台譯》

 | | | 轉寄

"Tâi-oân Tshing-liân" Tē-it koàn tē-sì hō Huat-khan-sû/《台灣青年》第一卷第四號 發刊詞

作者 編輯部, 台譯：Lîm Tsùn-io̍k 2020.05.17

Kiông-tsiá pēng bô it-tēng éng-oán sī kiông-tsiá, jio̍k-tsiá mā éng-oán bô it-tēng ing-kai éng-oán sī jio̍k-tsiá. Tsóng-.sī, kiông-tsiá oá-khò ka-kī ê kiông-sè lâi théng-kiông, tsiū án-ne tsiâⁿ-tsò piàn jio̍k ê in-sò͘, á jio̍k-tsiá tī put-hēng ê tsōng-hóng hā hùn-huat tô͘-kiông, it-ti̍t ló͘-le̍k phah-piàⁿ, tsiū án-ne tsiâⁿ-tsò piàn kiông-tsiá ê kàⁿ-bó. Le̍k-sú siōng tsit khóan ê lē kóng bē-liáu, tsiáng-ak la̍k kok pà-kôan ê kiông Tsîn ê bia̍t-bông, phō thóng-it sè-kài bāng-sióng ê Lô-má ê tsiong-kiat, bat khòng-tsè tang-hong bō͘-e̍k ê Hô-lân ê sue-lo̍h, tsi̍t sî tsiàm-niá tōa-phìⁿ léng-thó͘ ê Spanish ê sit-pāi téng-téng. Koh khah bián-kóng tong-kim Au-tsiu tōa kiông kok ê kun-kok tsú-gī pún-tsun ê Tik-kok pāi-tsiàn, kám m̄-sī kiông-tsiá m̄-sī éng-oán kiông-tsiá ê lē? Koh ū pī Ngô͘, Phó͘, Ò saⁿ kok hun-kuah ê Pho-lân, hō͘ Austria tsing-ho̍k ê Czets kah Slovakia, tsit-má lóng í-king kiàn-li̍p to̍k-li̍p ê kok-ka, Lō͘-se-a tè-kok pī thui-huan suah kiàn-li̍p lô-kang lông-bîn tsèng-hú, Boán-tshing tè-kok bia̍t-bông suah piàn-sêng Hàn tso̍k sè-le̍k ê ho̍k-hing, lóng sī tshian-sin bān-khó͘ ê jio̍k-tsiá piàn-sêng kiông-tsiá ê hó koh sik-tòng ê lē. Τī kok-tsè kan, bîn-tso̍k kan í-ki̍p siā-hōe kah kò-jîn tsi kan, mā lóng sī án-ne.

Tī tsia kiau-ngō͘ kóng sī só͘-ūi ê sè-kài kiông-tsiá, tio̍h hó-hó-á kàu-io̍k kah tsí-tō jio̍k-tsiá, lâi siu-sêng jîn-tō tsèng-gī ê hó kóe-tsí, kian-kiông jio̍k-tsiá sái khioh-ka̍k ê sim-lêng, hō͘ in ē-tàng kám-kik hùn-huat, tui-kiû kái-tsō kéng-gū ê hēng-hok, án-ne tsiah ē-tàng tsin-tsiàⁿ tshiau-ua̍t iu-lua̍t kiông-jio̍k, si̍t-hiān lí-sióng ê tsèng-gī, jîn-tō tsú-gī kah tsū-iû hô-pêng, m̄-koh put-hēng ê sī tī jîn-lūi siā-hōe ê le̍k-sú siōng, lī-kí pâi-tha tsú-gī tsin tsiong-hián, tī kiông-tsiá siū-tio̍h jio̍k-tsiá ê hóan-kik tsiah bián-kióng lâi hóe-kái, á tī jio̍k-tsiá piàn-sêng kiông-tsiá ê sî, tōa-pō͘-hūn tsiū án-ne bē kì-tit kòe-khì ê khó͘-kéng. Só͘-í ūn-miā ê miā-ūn sī tsi̍t sî sēng tsi̍t sî sue, bûn-hòa mā tsi̍t sî khí tsi̍t sî lo̍h; le̍k-sú ê sûn-khoân, tang-sai lóng kāng-khóan, kó͘-kim bô siáⁿ-mi̍h bô kāng. Só͘-í tī kok-tsè kan tiāⁿ-tiāⁿ huat-sing kiông-jio̍k tsiàn-tsing, tsióng-tso̍k tsi kan tsóng-.sī ē huat-sing iu-sèng lua̍t-pāi, jî-tshiáⁿ tī siā-hōe lāi-pō͘ tiāⁿ-tiāⁿ ū kai-kip tsing-tàu, kò-jîn hō͘-siong tsi kan ê sing-tsûn kēng-tsing bô tsí-kéng. Ngh, lán só͘-ūi ê sè-kài kiông-tsiá kám thang bô sàm-su?! Jio̍k-tsiá kám thang bô hó-hó-á hóan-séng?!

強者並無一定永遠是強者，弱者mā永遠無一定應該永遠是弱者。總是，強者óa靠ka-kī ê強勢來逞強，就án-ne成做變弱ê因素，á弱者tī不幸ê狀況下奮發圖強，一直努力phah拚，就án-ne成做變強者ê酵母。歷史上tsit款ê例講bē-liáu：掌握六國霸權ê強秦ê滅亡，抱統一世界夢想ê羅馬ê終結，bat控制東方貿易ê荷蘭ê衰落，一時佔領大片領土ê西班牙ê失敗等等。Koh khah免講當今歐洲大強國ê軍國主義本尊ê德國敗戰，kám m̄是強者m̄是永遠強者ê例？Koh有被俄、普、奧三國分割ê波蘭，hō͘ 奧地利征服ê捷克kah斯洛伐克，tsit-má lóng已經建立獨立ê國家，露西亞帝國被推翻suah建立勞工農民政府，滿清帝國滅亡suah變成漢族勢力ê復興，lóng是千辛萬苦ê弱者變成強者ê好koh適當ê例。Τī國際間、民族間以及社會kah個人之間，mā lóng是án-ne。 Tī tsia驕傲講是所謂ê世界強者，tio̍h好好á教育kah指導弱者，來收成人道正義ê好果tsí，堅強弱者使khioh-ka̍k ê心靈，hō͘ in ē-tàng感激奮發，追求改造境遇ê幸福，án-ne tsiah ē-tàng真正超越優劣強弱，實現理想ê正義、人道主義kah自由和平，m̄-koh 不幸ê是tī人類社會ê歷史上，利己排他主義真彰顯，tī強者受tio̍h弱者ê反擊tsiah勉強來悔改，á tī弱者變成強者ê時，大部分就án-ne bē記得過去ê苦境。所以運命ê命運是一時盛一時衰，文化mā一時起一時落；歷史ê循環，東西lóng仝款，古今無啥物無仝。所以tī國際間tiāⁿ-tiāⁿ發生強弱戰爭，種族之間總是ē發生優勝劣敗，而且tī社會內部tiāⁿ-tiāⁿ有階級爭鬥，個人互相之間ê生存競爭無止境。Ngh，咱所謂ê世界強者kám thang無三思？！弱者kám thang無好好á反省？！