《陳雷文選》

 | | | 轉寄

寫hō͘學生朋友 ê 代誌 4 - 有hīⁿ 無嘴

作者 陳雷 2019.11.10

（Siá hō͘ ha̍k-sing pîng-iú ê tāi-tsì 4）（寫hō͘學生朋友 ê 代誌 4）

Ū-hīⁿ bô-tshuì / 有hīⁿ 無嘴

Lí tāi-khài bat thiaⁿ tuā-lâng kóng ‘ gín-á lâng ū-hīⁿ bô-tshuì ’ tsit-kù uē. Ì-sù tō-sī, gín-á thiaⁿ tuā-lâng kóng uē, ē-sái thiaⁿ bē-sái khioh-khì o͘-pe̍h kóng. Tān-sī tī bó͘-tsióng tsîng-hîng, ì-sù sī, uē ē-hiáu thiaⁿ, tān-sī bē-hiáu kóng, iah-sī bē-sái kóng. Só͘-í tuā-lâng mā-ū ‘ū-hīⁿ bô-tshuì’ ê tiûⁿ-ha̍p.

你大概bat 聽大人講‘gín-á 人有hīⁿ 無嘴’ 這句話. 意思tō是, gín-á 聽大人講話, ē使聽bē使khioh去烏白講. 但是tī 某種情形, 意思是, 話會曉聽,但是bē曉講, iah是bē使講 . 所以大人mā是有 ‘有hīⁿ 無嘴’ ê 場合.

Gio̍k-thîng （in lāu-bú kiò I a-gio̍k)tsū sè-hàn tsin gâu tha̍k-tsheh, si piau-tsún ê bô͘-huān ha̍k-sing. Tsóng--sī khah khiàm tsū-sìn. Tâi-lâm lú-tiong pit-gia̍p liáu-āu, khó-tiâu Tâi-tāi guā-bûn hē, tsiong-lâi thang tshut-kok tha̍k phok-sū.

玉婷（In老母叫伊阿玉）自細漢真gâu讀冊, 是標準 ê 模範學生. 總--是khah欠自信. 台南女中畢業了後,考tiâu台大外文系, 將來通出國留學讀博士.

Tsù-tsheh hit ji̍t, lāu-bú huaⁿ-huaⁿ-hí-hí puê I lâi tâi-pak. Hué-tshia tíng tshit huan-hù peh huan-hù, kau-tāi bē-suah. A-gio̍k kui-lō͘ tiām-tiām. Ū-sî tshìn-tshái ìn tsi̍t-nn̄g-kù. Iā bô tsù-sim teh thiaⁿ, kài-sîng sim-lāi bē tit-tiāⁿ. In bú--a kiò-sī tsa-bó͘-kiáⁿ tē-it pái tshut-guā kín-tiuⁿ, kā I an-uì, ū siáⁿ tāi-tsì, tsò-lí khà tiān-uē tńg--lâi.

註冊hit日, 老母歡歡喜喜陪伊來台北. 火車頂七吩咐八吩咐, 交代bē suah. 阿玉規路tiām-tiām, 有時tshìn-tshái應一二句, 也無注心teh聽, 概成心內bē得定. In母--a 叫是查某kiáⁿ 第一擺出外緊張. kā伊安慰, 有啥代誌, 做你khà電話轉--來.

Ko-thih lâi-kàu Tâi-pak tshia-thâu, a-gio̍k lú-lâi lú kín-tiuⁿ, kù-tsāi lāu-bú án-tsuáⁿ lō, tsi̍t-kù uē lóng m̄ ìn. Tha-khu-sih tsē lâi-kàu Tâi-tāi, lāu-bú tshi-tshi-tshap-tshap iáu kóng bē-suah. A-gio̍k siū-khì m̄ tshap--I, tsò thâu-tsîng ka-tī ti̍t-ti̍t kiâⁿ, lāu-bú tuà āu-bīn tsi̍t-kha tsi̍t-pō͘ tuè leh jiok. Lâi-kàu tsù-tsheh-tso͘, tsi̍t-tīn ha̍k-sing pâi tī hia, thiaⁿ in kóng-uē, lóng-sī piau-tsún ê Tâi-pak kok-gí, mā-ū 2, 3 ê teh kóng Ing-gí, ka-tī suah m̄-káⁿ khui-tshuì. Hiông-hiông thiaⁿ tio̍h kha-tsiah āu lāu-bú teh hiu:「 A-gio̍k--a……」 khì tsi̍t-ē ua̍t-thâu kā lāu-bú giú-leh, thua khì piⁿ--a jiáng:「 你不要再在這裡講台語好不好！…」Piau-tsún ê Tâi-lâm kok-gí.

高鐵來到台北車頭, 阿玉lú來lú緊張, 據在老母按怎lō, 一句話攏m̄ kā應. Tha-khu-sih坐來到台大,老母tshi-tshi-tshap-tshap 講iáu 未suah. 阿玉受氣m̄插伊, 做前家己直直行, 老母tuà後面一腳一步tuè leh jiok. 來到註冊組, 一陣學生排tī hia, 聽in講話, 攏是標準 ê 台北國語, mā有2,3 个teh講英語, 家己suah m̄敢開嘴. 雄雄聽tio̍h kha-tsiah 後老母teh hiu:「 阿玉--a……」氣一下越頭 kā老母手giú--leh, 拖去邊--a 嚷：「你不要再在這裡講台語好不好！…」標準 ê 台南國語.

Lāu-bú tsiah tsai-iáⁿ, guân-lâi tsa-bó͘-kiáⁿ kín-tiuⁿ sī in-uī kiaⁿ kiàn-siàu, huan-ló lāu-bú lâi Tâi-pak kóng Tâi-gí, lâng thiaⁿ-tio̍h ē khuàⁿ in sông! Hiông-hiông siūⁿ-khí, sè-hàn sî tī ha̍k-hāu kóng-uē kuà káu-pâi hua̍t-tsîⁿ, ū-hīⁿ bô-tshuì, tsit-má bô kuà káu-pâi bô hua̍t-tsîⁿ, kâng-khuán ū-hiⁿ bô-tshuì…….

老母tsiah知影, 原來查某kiáⁿ teh緊張是因為驚見笑, 煩惱老母來台北講台語,人 聽tio̍hē看in sông ！雄雄想起, 細漢時tī學校講話掛狗牌罰錢, 有hīⁿ無嘴, tsit-má 無掛狗牌無罰錢, 仝款有h īⁿ無嘴……

（Tsok-tsiá tsù : tshiáⁿ-iōng pe̍h-uē-jī ）（ 作者注 ： 請用白話字 ）