《陳雷文選》 |
| | | 轉寄 |
(Siá hō͘ ha̍k-sing pîng-iú ê tāi-tsì 26)(寫hō͘學生朋友 ê 代誌 26)
Hông-hun ê kò͘-hiong / 黃昏ê故鄉
Tsuè-kīn thiaⁿ-tio̍h nn̄g-tsat kuan-û Bûn-hē ê sin-bûn. Tsi̍t-tsat sī I 92 huè phuà-pēⁿ ji̍p-īⁿ, tsi̍t-tsat sī tī Tâi-lâm beh khí tsi̍t-king im-ga̍k-thiaⁿ kì-liām i. Hō͘ guá siūⁿ-khí 18 tang tsîng, tāi-piáu Tâi-bûn Thong-sìn tī Tâi-pak hóng-mn̄g I kap in bó͘ Bûn-hiong ê tāi-tsì.(“Jîn-sing kua-ông” khan tī Tâi-bûn Thong-sìn 86 kî. 2001 nî 4 gue̍h-hūn)Hit sî guá tsiah tsai, I guân-miâ kiò-tsò Ông suī-hô, kap guá kāng kò͘-hiong Muâ-tāu lâng. I kóng tshin-sin ê king-giām, 1960 nî-tāi í-āu tâi-gú-kua hō͘ tsìng-hú kìm-tshiò ê tsōng-hóng. Saⁿ-tâi tiān-sī-tâi tsi̍t-ji̍t hān hòng-sàng nn̄g-tiâu, tó tsit-tiâu tio̍h-ài kái tó tsi̍t-kù tsiah ē-sái tshiò, tó tsit-tiâu bē-sái tshhio3, ū-sî ū-kóng lí-iû, ū-sî bô. “ma-ma tshiáⁿ-lí ài pó-tiōng” bē-sái tshiò, in-uī ē「íng-hióng ping-á sū-khì」. Hit nî I í-king tshit-tsa̍p guā--a, m̄-kú I kap Bûn-hiong khuàⁿ--khí-lâi lóng bē-su 4, 50 huè niā-niā.
最近聽tio̍h 2 節關於文夏 ê 新聞. 一節是伊92 歲破病入院, 一節是tī 台南beh起一間音樂館紀念伊. Hō我想起 18冬前, 代表台文通訊 tī台北訪問伊kap in某文香 ê 代誌. (“人生歌王”刊 tī台文通訊86期. 2001 年4 月份 )Hit時我tsiah 知, 伊原名叫做王瑞河, kap我仝故鄉麻豆人. 伊講親身 ê經驗, 1960 年代以後台語歌hō͘政府禁唱 ê 狀況. 3 台電視台一日限放送2條, tó 一條tio̍h-ài 改tó 一句tsiah ē 使唱, tó 一條bē使唱, 有時有講理由, 有時無. “ 媽媽請你愛保重” bē使唱, 因為ē「影響兵 á ê 士氣」. Hit年伊已經70 外--a, m̄-kú 伊kap文香看--起-來攏bē輸4, 50 歲niā-niā.
Tiong-kok tsìng-kuân uī-siáⁿ-mi̍h kìm Tâi-gú-kua kìm tsiah-giâm?Siau-bia̍t Tâi-uân ì-sik kap jīn-tông, siōng-hó ê hong-huat sī siau-bia̍t Tâi-uân-uē, Tâi-uân-kua. Tsîng-āu kìm-tshiò ê Tâi-uân-kua lóng-tsóng 1,000 tiâu í-siōng. Bûn-hē siá kap tshiò ê kua tshing guā tiâu lāi-té, tan-tan 50 tiâu bô kìm. Ka-tsài Tâi-uân-kua tsin lūn-miā, pí Tâi-uân-uē khah lūn. Tsin-tsē lâng thau-thau á tshiò. King-kuè kài-giâm-līng kìm kah beh-sí beh-sí, kái-giâm liáu-āu, siōng-tsá koh ū-siaⁿ--ê tō-sī lán ê Tâi-uân liû-hîng-kua. Ē-sái kóng, liû-hîng-kua thè Tâi-uân-uē lâu tsi̍t-lia̍p hué-tsí, tán ū sáng-so͘h (iông-khì)ê khong-khì tńg--lâi ê sî, hō͘ hué koh to̍h--khí-lâi.
中國人政權為啥物禁台語歌禁tsiah 嚴?消滅台灣意識kap 認同, 上好 ê方法是消滅台灣話, 台灣歌. 前後禁唱 ê台灣歌攏總 1,000 條以上.文夏寫kap 唱 ê 歌千外條內底, 單單50 條無禁. 佳哉台灣歌真lūn命, 比台灣話khah lūn. 真tsē人偷偷 á 唱. 經過戒嚴令禁kah beh死beh死 , 解嚴了後,上早koh有聲--ê tō是咱 ê台灣流行歌. Ē使講, 流行歌替台灣話留一粒火tsí, 等有sáng-soh (氧氣)ê 空氣轉--來 ê 時, hō͘火koh to̍h--起-來.
Tse tō-sī Bûn-hē ê it-sing, I ê sū-gia̍p tāi-piáu ê ì-gī. “phiau-lōng tsi lú ” (Bûn-hē tsa̍p-peh huè sî tsò ê tē-it tiâu kua) “ hông-hun ê kò͘-hiong “ “ ma-ma tshiáⁿ-lí ài pó-tiōng “ .......hō͘ tshian-tshian-bān-bān huán-khòng kìm-siaⁿ(kìm-uē kìm-kua)ê Tâi-uân-lâng phah-khui nâ-âu, lán kám-siā i. Tsiok-hok i jîn-sing tsi̍t-ê buán-hâ buán-thiⁿ ngó͘-tshái bí-lē ê hông-hun.
Tse tō是文夏ê一生, 伊ê事業代表 ê意義. “ 漂浪之女”(文夏18 歲時做 ê第一條歌) “ 黃昏 ê 故鄉” “ 媽媽請你愛保重”..... hō͘千千萬萬反抗禁聲(禁話禁歌)ê 台灣人拍開nâ-âu , 咱感謝伊. 祝福伊 ê 人生一个晚霞滿天五彩美麗 ê黃昏.
(Tsok-tsiá tsù:tshiáⁿ-iōng pe̍h-uē-jī) (作者 注:請用白話字)