《綠色短評》

 | | | 轉寄

中國鸚哥鳥koh teh講話ah！

作者 李南衡, TsoânTâijī/全台字 by Tsng Hūiphêng 2023.01.01

Tsoânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱TsoânTâiJī


《 Le̍k-sik toán-phêng 》　　　 Lí Lâm-hêng

　　　　　　 Tiong-kok ing-ko-tsiáu koh teh kóng-ōe ah!

　　 Tiong-kok tsin tsē só͘-tsāi kian-tshî tsi̍t kang tsò nn̄g piàn hu̍t-sng kiám-tshik, khòaⁿ lí sī im-sèng ah-sī iông-sèng hoán-èng, nā iông-sèng tio̍h kiông-tsè sàng-khì oân-tsoân bô tī-liâu ê hong-tshng pēⁿ-īⁿ, tāng-bē-tio̍h to̍h hong tsit-ê siâⁿ, hong hit-ê tshī, si̍t-tsāi tsin hó-tshiò. Kang-tshiúⁿ thêng kang, kang-lâng bô kang tsò, siong-tiàm kuaiⁿ mn̂g, bú kah tsoân-kok jîn-bîn tsia̍h bē siau, tòng bē-tiâu, tsa̍p-it-gue̍h sì-kè huat-khí "pe̍h-tsóa kik-bēng" tsoh bû-giân ê khòng-gī. Tsa̍p-jī-gue̍h tshe, Tiong-kok tsèng-hú hut-jiân-kan thāi-tō͘ tōa se̍h-uan, bô beh koh kian-tshî "tōng-thài tshing lêng tsèng-tshik", tōa-tōa pàng-sang hông-e̍k tshò-si. Pak-kiaⁿ tsin tsē siat-tì tī jîn-hêng-tō téng-bīn ê "hu̍t-sng tshái-iūⁿ têng" í-king bô khì ah.

　　 Ū tsuan-ka hun-sik, án-ne ū khó-lêng ē biān-lîm tōa kui-bô͘ ê kám-jiám, bîn-tsiòng suah sì-kè bé thè-sio-io̍h, bîn-tsiòng tsí-tsik ū io̍h-tiàm tún-tsik kám-mō͘ thè-sio-io̍h bô beh bē. Tsa̍p-jī-gue̍h tsa̍p-saⁿ, 《 New York Sî-pò 》 pò-tō, tī pak-kiaⁿ siōng hù-jū ê Tiau-iông-khu tsi̍t king pēⁿ-īⁿ gōa-kháu, tsa̍p-jī-gue̍h tshe-káu, tī tsha-put-to liap-sī lêng-tō͘ ê hân-léng khì-un hē ū tsiong-kīn 100 lâng pâi-tūi teh tán-thāi huat-sio mn̂g-tsín, tī pēⁿ-īⁿ tán beh niá io̍h ê lâng tio̍h pâi-tūi pâi 5 tiám-tsing. Ū Pak-kiaⁿ tshī-bîn ik khì io̍h-pâng tshiúⁿ bé io̍h-á, Pak-kiaⁿ tshī io̍h-pâng ê thè-sio tsí-thiàⁿ io̍h lóng bē kah khang-khang.

Tsit pho tún io̍h jia̍t mā huat-sio kàu Hiang-káng, ū Hiang-káng tshī-bîn pang-bâng sàu-hòe kià khì Tiong-kok, tsō-sêng Hiang-káng io̍h-pâng mā khiàm hòe. Hiang-káng i-bū ōe-sing kio̍k kio̍k-tiúⁿ Lô͘ Thióng-bō͘ ho͘-io̍k, bô su-iàu tún siuⁿ tsē io̍h-bu̍t, mā bô pit-iàu thâu kòe hoán-èng. Tâi-oân mā ū lâng ná siōng siáu-·ê bé thè sio, tsí thiàⁿ, siau iām, tsong-ha̍p kám-mō͘ ê io̍h-phín, kià khì Tiong-kok, siau-siū liōng tsēng-ka sì, gō͘ siâⁿ, io̍h-pâng ê lâng kóng, kiaⁿ án-ne ē tsō-sêng Tâi-oân ê io̍h-phín tōa khiàm-hòe.

　　 Tsa̍p-jī-gue̍h tsa̍p-saⁿ, Tiong-kok Kok-bîn-tóng tsú-se̍k Tsu Li̍p-lûn kóng,"Tiong-kok nā su-iàu i-liâu tsu-goân, tsèng-hú ing-kai tsīn-la̍t hia̍p-tsō͘, mā tùi oān-hô nn̄g hōaⁿ khì-hun ū pang-tsō͘." tsêng li̍p-úi Tân Pik-ûi kā tôaⁿ tò-tńg, i kóng, tsū-tsiông e̍k-tsêng thòa kàu tsoân sè-kài í-lâi, Tiong-kok Kok-bîn-tóng tio̍h it-ti̍t phue-phêng lán tiong-iong hông-e̍k bô kàu la̍t, tsi̍t-lō͘ í-lâi ê lūn-su̍t lóng sī Tâi-oân hông-e̍k piáu-hiān tsiâⁿ bái tsiâⁿ tsha,"ūi siáⁿ-mi̍h tī tsit-ê sî-tsūn tsú-tiuⁿ Tâi-oân nā-sī i-liâu tsu-goân ū-kàu gia̍h tio̍h ing-kai hia̍p-tsō͘ Tiong-kok?" tē-jī, Tiong-kok Kok-bîn-tóng li̍p-huat-īⁿ tóng thoân kin-nî gō͘-gue̍h ū khui kì-tsiá-hōe, piáu-sī tio̍h kuan-tshiat i-liâu jîn-oân tī e̍k-tsêng hē ê ap-le̍k, kóng i-liâu jîn-oân tsha-put-to beh pang-·lo̍h-khì,"nā-sī tsin-tsiàⁿ kuan-sim i-liâu jîn-oân, hông-e̍k jîn-oân ê sin-khó͘, sī án-tsóaⁿ ē jīn-ûi Tiong-kok nā ū su-iàu, Tâi-oân tio̍h ing-kai hia̍p-tsō͘ Tiong-kok i-liâu tsu-goân leh? ūi siáⁿ-mi̍h tsi̍t kù ' Tiong-kok su-iàu’, tio̍h kiò lán Tâi-oân ê i-liâu jîn-oân khì hù-tshut, pe̍h-pe̍h tsēng-ka Tâi-oân i-liâu ê hong-hiám kah kang-tsok liōng leh?" Tân Pik-ûi ín-iōng Tiong-kok tsa̍p-jī-gue̍h tsa̍p-jī kong-pò͘ ê e̍k-tsêng sò͘-jī, Tiong-kok hit kang sin tsing-ka khak-tsín ê pēⁿ-lē kan-tāⁿ 2,315 lē. "Nā-sī tsin-tsiàⁿ tsiah-ni̍h lī-hāi, ūi-sím-mi̍h ē su-iàu Tâi-oân i-liâu tsu-goân ê hia̍p-tsō͘? nā Tiong-kok kuaⁿ-hong sin-tsing pēⁿ-lē ê tsu-liāu sī tsin-·ê, tio̍h sī tsiah-ni̍h tsió, ūi-sím-mi̍h ē thoân-tshut tshiúⁿ io̍h kià sàng Tiong-kok ê siau-sit? Tân Pik-ûi kiám kóng tsi̍t kù, tsa̍p-jī-gue̍h tsa̍p-jī lán Tâi-oân khak-tsín jîn-sò͘ sī 10,824 lē, khak-tsín lē sī Tiong-kok ê sì pōe la̍k, sī án-tsóaⁿ khak-tsín lē khah tsē ê Tâi-oân tio̍h tsi-oân khak-tsín lē khah tsió ê Tiong-kok i-io̍h leh?

　　 Tiong-kok ing-ko-tsiáu nā koh teh kóng-ōe, pài-thok ta̍k-ê mài kā thiaⁿ! 　　(221216)


Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版


《 Le̍k-sik toán-phêng 》　　　 Lí Lâm-hêng

　　　　　　 Tiong-kok ing-ko-tsiáu koh teh kóng-ōe ah!

　　 Tiong-kok tsin tsē só͘-tsāi kian-tshî tsi̍t kang tsò nn̄g piàn hu̍t-sng kiám-tshik, khòaⁿ lí sī im-sèng ah-sī iông-sèng hoán-èng, nā iông-sèng tio̍h kiông-tsè sàng-khì oân-tsoân bô tī-liâu ê hong-tshng pēⁿ-īⁿ, tāng-bē-tio̍h to̍h hong tsit-ê siâⁿ, hong hit-ê tshī, si̍t-tsāi tsin hó-tshiò. Kang-tshiúⁿ thêng kang, kang-lâng bô kang tsò, siong-tiàm kuaiⁿ mn̂g, bú kah tsoân-kok jîn-bîn tsia̍h bē siau, tòng bē-tiâu, tsa̍p-it-gue̍h sì-kè huat-khí "pe̍h-tsóa kik-bēng" tsoh bû-giân ê khòng-gī. Tsa̍p-jī-gue̍h tshe, Tiong-kok tsèng-hú hut-jiân-kan thāi-tō͘ tōa se̍h-uan, bô beh koh kian-tshî "tōng-thài tshing lêng tsèng-tshik", tōa-tōa pàng-sang hông-e̍k tshò-si. Pak-kiaⁿ tsin tsē siat-tì tī jîn-hêng-tō téng-bīn ê "hu̍t-sng tshái-iūⁿ têng" í-king bô khì ah.

　　 Ū tsuan-ka hun-sik, án-ne ū khó-lêng ē biān-lîm tōa kui-bô͘ ê kám-jiám, bîn-tsiòng suah sì-kè bé thè-sio-io̍h, bîn-tsiòng tsí-tsik ū io̍h-tiàm tún-tsik kám-mō͘ thè-sio-io̍h bô beh bē. Tsa̍p-jī-gue̍h tsa̍p-saⁿ, 《 New York Sî-pò 》 pò-tō, tī pak-kiaⁿ siōng hù-jū ê Tiau-iông-khu tsi̍t king pēⁿ-īⁿ gōa-kháu, tsa̍p-jī-gue̍h tshe-káu, tī tsha-put-to liap-sī lêng-tō͘ ê hân-léng khì-un hē ū tsiong-kīn 100 lâng pâi-tūi teh tán-thāi huat-sio mn̂g-tsín, tī pēⁿ-īⁿ tán beh niá io̍h ê lâng tio̍h pâi-tūi pâi 5 tiám-tsing. Ū Pak-kiaⁿ tshī-bîn ik khì io̍h-pâng tshiúⁿ bé io̍h-á, Pak-kiaⁿ tshī io̍h-pâng ê thè-sio tsí-thiàⁿ io̍h lóng bē kah khang-khang.

Tsit pho tún io̍h jia̍t mā huat-sio kàu Hiang-káng, ū Hiang-káng tshī-bîn pang-bâng sàu-hòe kià khì Tiong-kok, tsō-sêng Hiang-káng io̍h-pâng mā khiàm hòe. Hiang-káng i-bū ōe-sing kio̍k kio̍k-tiúⁿ Lô͘ Thióng-bō͘ ho͘-io̍k, bô su-iàu tún siuⁿ tsē io̍h-bu̍t, mā bô pit-iàu thâu kòe hoán-èng. Tâi-oân mā ū lâng ná siōng siáu-·ê bé thè sio, tsí thiàⁿ, siau iām, tsong-ha̍p kám-mō͘ ê io̍h-phín, kià khì Tiong-kok, siau-siū liōng tsēng-ka sì, gō͘ siâⁿ, io̍h-pâng ê lâng kóng, kiaⁿ án-ne ē tsō-sêng Tâi-oân ê io̍h-phín tōa khiàm-hòe.

　　 Tsa̍p-jī-gue̍h tsa̍p-saⁿ, Tiong-kok Kok-bîn-tóng tsú-se̍k Tsu Li̍p-lûn kóng,"Tiong-kok nā su-iàu i-liâu tsu-goân, tsèng-hú ing-kai tsīn-la̍t hia̍p-tsō͘, mā tùi oān-hô nn̄g hōaⁿ khì-hun ū pang-tsō͘." tsêng li̍p-úi Tân Pik-ûi kā tôaⁿ tò-tńg, i kóng, tsū-tsiông e̍k-tsêng thòa kàu tsoân sè-kài í-lâi, Tiong-kok Kok-bîn-tóng tio̍h it-ti̍t phue-phêng lán tiong-iong hông-e̍k bô kàu la̍t, tsi̍t-lō͘ í-lâi ê lūn-su̍t lóng sī Tâi-oân hông-e̍k piáu-hiān tsiâⁿ bái tsiâⁿ tsha,"ūi siáⁿ-mi̍h tī tsit-ê sî-tsūn tsú-tiuⁿ Tâi-oân nā-sī i-liâu tsu-goân ū-kàu gia̍h tio̍h ing-kai hia̍p-tsō͘ Tiong-kok?" tē-jī, Tiong-kok Kok-bîn-tóng li̍p-huat-īⁿ tóng thoân kin-nî gō͘-gue̍h ū khui kì-tsiá-hōe, piáu-sī tio̍h kuan-tshiat i-liâu jîn-oân tī e̍k-tsêng hē ê ap-le̍k, kóng i-liâu jîn-oân tsha-put-to beh pang-·lo̍h-khì,"nā-sī tsin-tsiàⁿ kuan-sim i-liâu jîn-oân, hông-e̍k jîn-oân ê sin-khó͘, sī án-tsóaⁿ ē jīn-ûi Tiong-kok nā ū su-iàu, Tâi-oân tio̍h ing-kai hia̍p-tsō͘ Tiong-kok i-liâu tsu-goân leh? ūi siáⁿ-mi̍h tsi̍t kù ' Tiong-kok su-iàu’, tio̍h kiò lán Tâi-oân ê i-liâu jîn-oân khì hù-tshut, pe̍h-pe̍h tsēng-ka Tâi-oân i-liâu ê hong-hiám kah kang-tsok liōng leh?" Tân Pik-ûi ín-iōng Tiong-kok tsa̍p-jī-gue̍h tsa̍p-jī kong-pò͘ ê e̍k-tsêng sò͘-jī, Tiong-kok hit kang sin tsing-ka khak-tsín ê pēⁿ-lē kan-tāⁿ 2,315 lē. "Nā-sī tsin-tsiàⁿ tsiah-ni̍h lī-hāi, ūi-sím-mi̍h ē su-iàu Tâi-oân i-liâu tsu-goân ê hia̍p-tsō͘? nā Tiong-kok kuaⁿ-hong sin-tsing pēⁿ-lē ê tsu-liāu sī tsin-·ê, tio̍h sī tsiah-ni̍h tsió, ūi-sím-mi̍h ē thoân-tshut tshiúⁿ io̍h kià sàng Tiong-kok ê siau-sit? Tân Pik-ûi kiám kóng tsi̍t kù, tsa̍p-jī-gue̍h tsa̍p-jī lán Tâi-oân khak-tsín jîn-sò͘ sī 10,824 lē, khak-tsín lē sī Tiong-kok ê sì pōe la̍k, sī án-tsóaⁿ khak-tsín lē khah tsē ê Tâi-oân tio̍h tsi-oân khak-tsín lē khah tsió ê Tiong-kok i-io̍h leh?

　　 Tiong-kok ing-ko-tsiáu nā koh teh kóng-ōe, pài-thok ta̍k-ê mài kā thiaⁿ! 　　(221216)




　　中國真tsē所在堅持一工做兩遍核酸檢測，看你是陰性ah是陽性反應，若陽性tio̍h強制送去完全無治療ê方艙病院，動bē-tio̍h to̍h封tsit-ê城、封hit-ê市，實在真好笑。工廠停工、工人無工做，商店關門，舞kah全國人民食bē消、擋bē-tiâu，十一月四界發起「白紙革命」作無言ê抗議。十二月初，中國政府忽然間態度大se̍h彎，無beh koh堅持「動態清零政策」，大大放鬆防疫措施。北京真tsē設置tī人行道頂面ê「核酸採樣亭」已經無去ah。

　　有專家分析，án-ne有可能ē面臨大規模ê感染，民眾煞四界買退燒藥，民眾指責有藥店囤積感冒退燒藥無beh賣。十二月十三，《紐約時報》報導，tī北京上富裕ê朝陽區一間病院外口，十二月初九，tī差不多攝氏零度ê寒冷氣溫下有將近100人排隊teh等待發燒門診，tī病院等beh領藥ê人tio̍h排隊排5點鐘。有北京市民溢去藥房搶買藥á，北京市藥房ê退燒止疼藥lóng賣kah空空。

Tsit波囤藥熱mā發燒到香港，有香港市民幫忙掃貨寄去中國，造成香港藥房mā欠貨。香港醫務衛生局局長盧寵茂呼籲，無需要囤siuⁿtsē藥物，mā無必要頭過反應。台灣mā有人ná像siáu-·ê買退燒、止疼、消炎、綜合感冒ê藥品，寄去中國，銷售量增加四、五成，藥房ê人講，驚án-neē造成台灣ê藥品大欠貨。

　　十二月十三，中國國民黨主席朱立倫講：「中國若需要醫療資源，政府應該盡力協助，mā對緩和兩岸氣氛有幫助。」前立委陳柏惟kā彈倒轉，伊講：自從疫情thòa到全世界以來，中國國民黨tio̍h一直批評咱中央防疫無夠力，一路以來ê論述lóng是台灣防疫表現tsiâⁿ báitsiâⁿ差，「為啥物tī tsit-ê時陣主張台灣若是醫療資源有夠額tio̍h應該協助中國？」第二，中國國民黨立法院黨團今年五月有開記者會，表示tio̍h關切醫療人員tī疫情下ê壓力，講醫療人員差不多beh崩落去，「若是真正關心醫療人員、防疫人員ê辛苦，是按怎ē認為中國若有需要，台灣tio̍h應該協助中國醫療資源咧？為啥物一句『中國需要』，tio̍h叫咱台灣ê醫療人員去付出，白白增加台灣醫療ê風險kah工作量咧？」陳柏惟引用中國十二月十二公布ê疫情數字，中國hit工新增加確診ê病例干單2,315例。「若是真正tsiah-ni̍h厲害，為什麼ē需要台灣醫療資源ê協助？若中國官方新增病例ê資料是真ê，tio̍h是tsiah-ni̍h少，為什麼ē傳出搶藥寄送中國ê消息？陳柏惟減講一句，十二月十二咱台灣確診人數是10,824例，確診例是中國ê四倍六，是按怎確診例khahtsēê台灣tio̍h支援確診例khah少ê中國醫藥咧？

　　中國鸚哥鳥若koh teh講話，拜託ta̍k个mài kā聽！　　(221216)