《綠色短評》

 | | | 轉寄

吳怡農tio̍h kah伊直球對決，tsiah ē選贏！

作者 李南衡, TsoânTâijī/全台字 by Tsng Hūiphêng 2023.01.08

Tsoânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱TsoânTâiJī

《 Le̍ksik toánphêng 》　 Lí Lâmhêng

　　　　Gô͘ Gîlông tio̍h kah i ti̍tkiû tùikuat, tsiah ē soán iâⁿ!

2022 nî káuha̍pit tōasoán, Tiongkok Kokbîntóng Tsiúⁿ Bānan tòngsoán Tâipaktshītiúⁿ , sîtiāu li̍phuat úigoân liáuāu, Tâipaktshī tēsaⁿ soán khu ( lâm Siongsan kah Tiongsankhu) ê li̍phuat úigoân tio̍h pó͘soán. Tútú tī tēsaⁿ soánkhu (Siôngsan Sìngī khu) í nn̄gbān gōa phiò koân phiò tòngsoán ê Tiongkok Kokbîntóng tshīgīgoân Ông Hôngbî suanpò͘, i beh tshamsoán 2023 nî itgue̍h tshepeh ê li̍púi pó͘soán, jîtshiáⁿ mā khì tingkì liáu. I háu kóng lâng mē I "làuphâu". Káⁿ bôiáⁿ? M̄nā ánne, i iûgoân beh tshamka tsa̍pjīgue̍h jīgō͘ Tâipaktshī gīoân suansè tsiūtsit, koh beh tâuphiò soán gītiúⁿ, hùgītiúⁿ, i nā li̍púi pó͘soán lo̍ksoán iáu ēsái tńgkhì tsoh tshīgīgoân.

Kantāⁿ hongsiaⁿ Gô͘ Gîlông ū khólêng tāipiáu Bîntsìntóng tshutlâi tshamsoán, ithiòng ēng iâugiân sòaⁿpò͘ siûhūn giânlūn ê Tiongkok Kokbîntóng, sûisî sòaⁿpò͘ iâugiân kóng, Gô͘ Gîlông sī "tsèng jītāi", ìsù sī kóng i bô púnsū, sī khò i ê pēbú tììm·ê. Hiāntshúsî Tâioân tsintsiàⁿ ê "tsèng jītāi" móamóa sī, pēng m̄ sī siáⁿmi̍h kiànsiàu ê tāitsì, būntê sī Gô͘ Gîlông m̄ sī "tsèng jītāi", i ê lāupē Gô͘ Náitik sī Tsikako tāiha̍k tsèngtīha̍k phoksū, Tiongiong Giánkiùīⁿ tsèngtī siāhōesó͘ thèhiu giánkiùoân. Ngē kā "tsèngtī ha̍ktsiá tē jītāi" kóng tsoh "tsèng jītāi", ē hông tshiò "bô siôngsik". Iáu ū tsi̍tê iâugiân koh Khah "bô siôngsik", kóng Gô͘ Gîlông kah o͘tō ū kuanhē, sī "o͘tō siótī". Gô͘ Gîlông tsin siūkhì kóng, ánne tsō iâugiân ê lâng sī ba̍ktsiu kimkim lâng siongtiōng! i kóng góa sin piⁿ bô o͘tō, tānsī se̍ksāi tsin tsē tsátsêng siū Tiongkok Kokbîntóng pikhāi ê "o͘ miâtuaⁿ" ê lâng. Sūsi̍t sī Gô͘ Gîlông 1980 tī Bíkok tsikako tshutsì, la̍k hòe kuike tńglâi Tâioân, kotiong tsiah khì Bíkok liûha̍k, 耶魯 tāiha̍k kingtsè ha̍khē pitgia̍p liáuāu, ji̍pkhì Koânsēng tsi̍pthoân kangtsok. 2013 nî soánte̍k hòngkhì Bíkok koktsik, līkhui kimiônggia̍p tńglâi Tâioân, 2014 tsì 2015 nî tī háikun lio̍ktsiàntūi tsòping. Tsòping liáuāu bat tamjīm kòe Bîntsìntóng Tâipaktshī tóngpō͘ tsúúi. Nā kóng o͘tō, siáⁿ lâng káⁿ kah Tiongkok Kokbîntóng pí? Mai kóng i ê tóng sú o͘màmà khòaⁿ bô i ê tshingthian pe̍kji̍t tónghui, hiāntshúsî Tâioân tsèng tôaⁿ, ū o͘té ê koāntshī gīgoân, gītiúⁿ hùgītiúⁿ ê Tiongkok Kokbîntóngoân, ēng kúi ê lâng siang tshiú tshiútséngthâuá lâi sǹg mā sǹg bē oân, Tiongkok Kokbîntóng káⁿ o͘pe̍h tsōiâu kóng Gô͘ Gîlông kah o͘tō ū kuanhē? M̄ kiaⁿ tshiò phòa lâng ê tshùi!

　　 Ông Hôngbî kóng beh iautshiáⁿ Gô͘ Gîlông piānlūn, Gô͘ Gîlông kóng,"bô tsèngkiàn sī beh ùi tóūi piān khí?" tsi̍tsiaⁿ kā tôaⁿ tòtńgkhì. Ánne to̍htio̍h! Ông Hôngbî koh kóng tse, koh kóng he. Gô͘ Gîlông koh kóng,"tsiàu góa phiautsún lâi khòaⁿ, tsiahê lóng m̄ sī tsèngkiàn. Ông Hôngbî nátshiūⁿ iáu m̄tsaiiáⁿ li̍phuat úigoân sī beh tsò siáⁿmi̍h. "Ū kìtsiá ti̍tti̍t mn̄g kóng ná ē bô beh tsiapsiū Ông Hôngbî piānlūn tsiànthiap? Gô͘ Gîlông ti̍tpeh kóng, piānlūn sī tsiamtùi si̍ttsit tsèngkiàn ū kūthé ê tsútiuⁿ, ùi soánkí kàu taⁿ kantāⁿ khòaⁿtio̍h Ông Hôngbî phùn tshùinōa kah o͘pe̍h mē lâng, bô pitiàu piānlūn hō͘ i koh līiōng kihōe buah o͘, phùn tshùinōa mē lâng.

Gô͘ Gîlông tú tio̍h tsit khoán uanuan khiaukhiau ê Tiongkok Kokbîntóng, nā kah i lilí lolo, tio̍h ē hō͘ i khankhì se̍h. Gô͘ Gîlông ánne kah i ti̍tkiû tùikuat, tongjiân sī tio̍h mā tsiah ē soán iâⁿ! (221223)

Tsù, 落跑（làuphâu）."黑道小弟"　耶魯 tshiáⁿ liām Hôagí 　　



Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版


《 Le̍k-sik toán-phêng 》　 Lí Lâm-hêng

　　　　Gô͘ Gî-lông tio̍h kah i ti̍t-kiû tùi-kuat, tsiah ē soán iâⁿ!

2022 nî káu-ha̍p-it tōa-soán, Tiong-kok Kok-bîn-tóng Tsiúⁿ Bān-an tòng-soán Tâi-pak-tshī-tiúⁿ , sî-tiāu li̍p-huat úi-goân liáu-āu, Tâi-pak-tshī tē-saⁿ soán khu ( lâm Siong-san kah Tiong-san-khu) ê li̍p-huat úi-goân tio̍h pó͘-soán. Tú-tú tī tē-saⁿ soán-khu (Siông-san Sìn-gī khu) í nn̄g-bān gōa phiò koân phiò tòng-soán ê Tiong-kok Kok-bîn-tóng tshī-gī-goân Ông Hông-bî suan-pò͘, i beh tsham-soán 2023 nî it-gue̍h tshe-peh ê li̍p-úi pó͘-soán, jî-tshiáⁿ mā khì ting-kì liáu. I háu kóng lâng mē I "làu-phâu". Káⁿ bô-iáⁿ? M̄-nā án-ne, i iû-goân beh tsham-ka tsa̍p-jī-gue̍h jī-gō͘ Tâi-pak-tshī gī-oân suan-sè tsiū-tsit, koh beh tâu-phiò soán gī-tiúⁿ, hù-gī-tiúⁿ, i nā li̍p-úi pó͘-soán lo̍k-soán iáu ē-sái tńg-khì tsoh tshī-gī-goân.

Kan-tāⁿ hong-siaⁿ Gô͘ Gî-lông ū khó-lêng tāi-piáu Bîn-tsìn-tóng tshut-lâi tsham-soán, it-hiòng ēng iâu-giân sòaⁿ-pò͘ siû-hūn giân-lūn ê Tiong-kok Kok-bîn-tóng, sûi-sî sòaⁿ-pò͘ iâu-giân kóng, Gô͘ Gî-lông sī "tsèng jī-tāi", ì-sù sī kóng i bô pún-sū, sī khò i ê pē-bú tì-ìm-·ê. Hiān-tshú-sî Tâi-oân tsin-tsiàⁿ ê "tsèng jī-tāi" móa-móa sī, pēng m̄ sī siáⁿ-mi̍h kiàn-siàu ê tāi-tsì, būn-tê sī Gô͘ Gî-lông m̄ sī "tsèng jī-tāi", i ê lāu-pē Gô͘ Nái-tik sī Tsi-ka-ko tāi-ha̍k tsèng-tī-ha̍k phok-sū, Tiong-iong Gián-kiù-īⁿ tsèng-tī siā-hōe-só͘ thè-hiu gián-kiù-oân. Ngē kā "tsèng-tī ha̍k-tsiá tē jī-tāi" kóng tsoh "tsèng jī-tāi", ē hông tshiò "bô siông-sik". Iáu ū tsi̍t-ê iâu-giân koh Khah "bô siông-sik", kóng Gô͘ Gî-lông kah o͘-tō ū kuan-hē, sī "o͘-tō sió-tī". Gô͘ Gî-lông tsin siū-khì kóng, án-ne tsō iâu-giân ê lâng sī ba̍k-tsiu kim-kim lâng siong-tiōng! i kóng góa sin piⁿ bô o͘-tō, tān-sī se̍k-sāi tsin tsē tsá-tsêng siū Tiong-kok Kok-bîn-tóng pik-hāi ê "o͘ miâ-tuaⁿ" ê lâng. Sū-si̍t sī Gô͘ Gî-lông 1980 tī Bí-kok tsi-ka-ko tshut-sì, la̍k hòe kui-ke tńg-lâi Tâi-oân, ko-tiong tsiah khì Bí-kok liû-ha̍k, 耶魯 tāi-ha̍k king-tsè ha̍k-hē pit-gia̍p liáu-āu, ji̍p-khì Koân-sēng tsi̍p-thoân kang-tsok. 2013 nî soán-te̍k hòng-khì Bí-kok kok-tsik, lī-khui kim-iông-gia̍p tńg-lâi Tâi-oân, 2014 tsì 2015 nî tī hái-kun lio̍k-tsiàn-tūi tsò-ping. Tsò-ping liáu-āu bat tam-jīm kòe Bîn-tsìn-tóng Tâi-pak-tshī tóng-pō͘ tsú-úi. Nā kóng o͘-tō, siáⁿ lâng káⁿ kah Tiong-kok Kok-bîn-tóng pí? Mai kóng i ê tóng sú o͘-mà-mà khòaⁿ bô i ê tshing-thian pe̍k-ji̍t tóng-hui, hiān-tshú-sî Tâi-oân tsèng tôaⁿ, ū o͘-té ê koān-tshī gī-goân, gī-tiúⁿ hù-gī-tiúⁿ ê Tiong-kok Kok-bîn-tóng-oân, ēng kúi ê lâng siang tshiú tshiú-tséng-thâu-á lâi sǹg mā sǹg bē oân, Tiong-kok Kok-bîn-tóng káⁿ o͘-pe̍h tsō-iâu kóng Gô͘ Gî-lông kah o͘-tō ū kuan-hē? M̄ kiaⁿ tshiò phòa lâng ê tshùi!

　　 Ông Hông-bî kóng beh iau-tshiáⁿ Gô͘ Gî-lông piān-lūn, Gô͘ Gî-lông kóng,"bô tsèng-kiàn sī beh ùi tó-ūi piān khí?" tsi̍t-siaⁿ kā tôaⁿ tò-tńg-khì. Án-ne to̍h-tio̍h! Ông Hông-bî koh kóng tse, koh kóng he. Gô͘ Gî-lông koh kóng,"tsiàu góa phiau-tsún lâi khòaⁿ, tsiah-ê lóng m̄ sī tsèng-kiàn. Ông Hông-bî ná-tshiūⁿ iáu m̄-tsai-iáⁿ li̍p-huat úi-goân sī beh tsò siáⁿ-mi̍h. "Ū kì-tsiá ti̍t-ti̍t mn̄g kóng ná ē bô beh tsiap-siū Ông Hông-bî piān-lūn tsiàn-thiap? Gô͘ Gî-lông ti̍t-peh kóng, piān-lūn sī tsiam-tùi si̍t-tsit tsèng-kiàn ū kū-thé ê tsú-tiuⁿ, ùi soán-kí kàu taⁿ kan-tāⁿ khòaⁿ-tio̍h Ông Hông-bî phùn tshùi-nōa kah o͘-pe̍h mē lâng, bô pit-iàu piān-lūn hō͘ i koh lī-iōng ki-hōe buah o͘, phùn tshùi-nōa mē lâng.

Gô͘ Gî-lông tú tio̍h tsit khoán uan-uan khiau-khiau ê Tiong-kok Kok-bîn-tóng, nā kah i li-lí lo-lo, tio̍h ē hō͘ i khan-khì se̍h. Gô͘ Gî-lông án-ne kah i ti̍t-kiû tùi-kuat, tong-jiân sī tio̍h mā tsiah ē soán iâⁿ! (221223)

Tsù, 落跑（làu-phâu）."黑道小弟"　耶魯 tshiáⁿ liām Hôa-gí 　　



2022年九合一大選，中國國民黨蔣萬安當選台北市長，辭掉立法委員了後，台北市第三選區（南松山kah中山區）ê立法委員tio̍h補選。Tútútī第三選區（松山信義區）以兩萬外票高票當選ê中國國民黨市議員王鴻薇宣布，伊beh參選2023年一月初八ê立委補選、而且mā去登記了。伊哮講人罵伊「落跑」。敢無影？M̄-nā án-ne，伊猶原beh參加十二月二五台北市議員宣誓就職，koh beh投票選議長、副議長，伊nā立委補選落選猶ē-sái轉去作市議員。

Kan-tāⁿ風聲吳怡農有可能代表民進黨出來參選，一向用謠言散布仇恨言論ê中國國民黨，隨時散布謠言講：吳怡農是「政二代」，意思是講伊無本事，是靠伊ê父母致蔭-·ê。現此時台灣真正ê「政二代」滿滿是，並m̄是啥物見笑ê代誌，問題是吳怡農m̄是「政二代」，伊ê老父吳乃德是芝加哥大學政治學博士，中央研究院政治社會所退休研究員。硬kā「政治學者第二代」講作「政二代」，ē hông笑「無常識」。猶有一個謠言koh Khah「無常識」：講吳怡農kah烏道有關係、是「黑道小弟」。吳怡農真受氣講，án-ne造謠言ê人是目睭金金人傷重！伊講我身邊無烏道，但是熟似真tsē早前受中國國民黨迫害ê「黑名單」ê人。事實是吳怡農1980tī美國芝加哥出世，六歲kui家轉來台灣，高中tsiah去美國求學，耶魯大學經濟學系畢業了後，入去高盛集團工作。2013年選擇放棄美國國籍、離開金融業轉來台灣，2014至2015年tī海軍陸戰隊服役。服役了後bat擔任過民進黨台北市黨部主委。若講烏道，啥人敢kah中國國民黨比？Mai講伊ê黨史烏mà-mà看無伊ê青天白日黨徽，現此時台灣政壇，有烏底ê縣市議員、議長副議長ê中國國民黨員，用kúi个人雙手手指頭á來算mā算bē完，中國國民黨敢烏白造謠講吳怡農kah烏道有關係？M̄驚笑破人ê嘴！

　　王鴻薇講beh邀請吳怡農辯論，吳怡農講：「無政見是beh ùi tó位辯起？」一聲kā彈倒轉去。Án-ne to̍h-tio̍h！王鴻薇koh講tse、koh講he。吳怡農koh講：「照我標準來看，tsiah-ê lóng m̄是政見。王鴻薇ná像猶m̄知影立法委員是beh做啥物。」有記者直直問講ná 那ē無beh接受王鴻薇辯論戰帖？吳怡農直剖講：辯論是針對實質政見有具體ê主張，ùi選舉到taⁿ kan-tāⁿ看tio̍h王鴻薇噴嘴瀾kah烏白罵人，無必要辯論hō͘伊koh利用機ē抺烏、噴嘴瀾罵人。

吳怡農tú tio̍h tsit款彎彎曲曲（khiau）ê中國國民黨，若kah伊li-lí lo-lo，tio̍h ēhō͘伊牽去se̍h。吳怡農án-ne kah伊直球對決，當然是tio̍h mātsiahē選贏！ (221223)

註：落跑（làu-phâu）。「黑道小弟」　耶魯　請唸華語　　手指頭á 　　（tshiú tséng-thâu-á）