《綠色短評》 |
| | | 轉寄 |
Tsoânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱TsoânTâiJī
《 Le̍ksik toánphêng》 Lí Lâmhêng
Kueh Tâibêng hāmbîn teh kóng gōng ōe!
Tshitgue̍h tsa̍ptshit, Hônghái tsi̍pthoân tshòngpānjîn Kueh Tâibêng tâu su Bíkok 《Hôasēngtùn Iûpò 》 tsítshut, Tâioân kah Tiongkok tsi kan, kòikhì tī "it tiong kok piáu " ê "kiújī kiōngsik" tsihā, tsintsē nî lâi tùi kok niáhe̍k gītê tsìnhêng liáu ū sênghāu ê hia̍psiong, mā ta̍tsêng liáu ētàng ūntsok ê kauliû, tānsī tī 2016 nî Tshòa Ingbûn tòngsoán tsóngthóng liáuāu, Tiongkok í Tshòa Ingbûn kītsua̍t tsiapsiū Pakkiaⁿ kā Tâioân khòaⁿ tsoh Tiongkok tsi̍tpō͘hūn ê káisik tsoh líiû, tsiongtsí nn̄g hōaⁿ tùiōe, kàu taⁿ iáu bōe hôeho̍k. Kueh Tâibêng tsítshut, sūsi̍t siōng, hō͘ tsiptsèng ê Bîntsìntóng khòaⁿ tsoh gántiong ting, the̍h tiāu tsiah ē huaⁿhí ê "kiújī kiōngsik", tī kòikhì 30 nî lāi íking tshioktsìn liáu nn̄g hōaⁿ tsi kan kui pah bān piàn ê hō͘ hóng, tōa kuibô͘ tâutsu kah siang hiòng bō͘e̍k, kingtsè tsingtióng, múi lépài kúi pah pantshù ê ti̍thâng hângpan, hō͘ kíntiuⁿ kio̍ksè oānhô lo̍h·lâi, siūⁿ beh hòngkhì "it tiong kok pió" khingkè lâi kah Tiongkok tâmphòaⁿ, kiatkó kantaⁿ ē kakiông tsiàntsing uihia̍p, hō͘ Tâioân tī koktsè siōng tsìn tsi̍tpō͘ hông ko͘li̍p, súnhāi Tâioân ê kingtsè, inūi tsiàntsing gûihiám kā tâutsu tsiá hehkiaⁿ tsáukhì, hō͘ tsoân sèkài lóng jīnûi Tâioân tsin bô antsoân. Kueh Tâibêng piáusī, i tn̂gkî tsútiuⁿ sûisî hôeho̍k Tâioân kah Tiongkok tsi kan ê ti̍ttsiap nn̄g hōaⁿ tâmphòaⁿ, tse sī oânkái kíntiuⁿ kio̍ksè, ûihō͘ Tâioân bîntsú, tsūiû kah huattī ê ûṳt tô͘kèng, tsintsiàⁿ iúhāu ê tâmphòaⁿ, bô ingkai hō͘ soánkí kah koânle̍k līik phòhoāi, tshì tô͘ beh līiōng BíTiong tùikhòng lâi tittio̍h hótshù, tsua̍ttùi sī sǹg bē ha̍p, koh khah bô khólêng tshútāi tsintsiàⁿ iúhāu ê tâmphòaⁿ, tio̍h hiānsi̍t bīntùi énghióng Tâioân bīlâi siōngkài tōa ê insò͘ "Tiongkok", liânsòa tùiōe kah hia̍psiong. Kueh Tâibêng jīnûi, tī tsit khoán ê khingkè ēbīn, Tâioân ū kàugia̍h ê khongkan tshionghun póhō͘ i ê bîntsú, tsūiû kah singua̍h hongsik, siōng tiōngiàu·ê sī, ánne ētàng tshōe tio̍h tsi̍t tiâu ē kā sianghong ùi tsua̍tpiah piⁿ giú tńglâi ê tōlō͘.
Kòikhì 30 nî, nn̄g hōaⁿ kuanhē nátshiūⁿ ū khah oânhô, tānsī m̄thang bē kìtit, kúi tsa̍p nî lâi Tiongkok ittsài kiôngtiāu, ē tsīn siōngtōa ê ló͘le̍k tshōikiû hôpêng thóngit ê tsiânkéng, tānsī tsua̍ttùi bô iôngjím jīmhô hunlia̍t kokka ê Tâito̍k kiâⁿtsò, tsua̍ttùi bô tsiapsiū tī koktsè siōng bú "nn̄gê Tiongkok" ahsī "it Tiong it Tâi". Tiongkok kataⁿ ū "it Tiong"."It Tiong kokpiáu ê kiújī kiōngsik", Tiongkok tsū lâi m̄bat tsiapsiū kòe, Bîntsìntóng mā m̄bat tsiapsiū kòe, hiāntsāi kah tsionglâi, mā bô hithō siáⁿmi̍h "it Tiong kok piáu ê kiújī kiōngsik". 2022 nî tsa̍pgue̍h tsa̍pla̍k, Tiongkiōng tsóngsukì 習近平 tī Jītsa̍ptōa khuibō͘sik huatpiáu tsèngtī pòkò ê sî piáusī, káikuat Tâioân būntê sī Tiongkok lâng kakī ê tāitsì, tio̍h iû Tiongkok lâng lâi kuattēng. Tiongkiōng kiantshî í siōng tōa sêngì, tsīn siōng tōa ló͘le̍k tsingtshú hôpêng thóngit ê tsiânkéng, tānsī tsua̍ttùi put sênglo̍k hòngkhì súiōng búle̍k. I kiôngtiāu,"tsó͘ kok oântsoân thóngit ittēng beh si̍thiān, mā ittēng ē si̍thiān!" 習近平 ê tìlông ha̍ktsiá Tēⁿ Éngnî kóng,"M̄ sī Tâioân beh thóngit ahsī m̄ ê būntê, si̍ttsèsiōng sī siáⁿmi̍h sîtsūn thóngit, ēng toh tsi̍t tsióng hongsik thóngit ê būntê."
Kueh Tâibêng kakī kóng 4 tang tsêng thè tóng sī "nîkhin khùi sēng, tsi̍tsî tshiongtōng", khòaⁿ i tsòikīn ê tâusu lāṳông, kah nîkhin khùi sēng bô kuanhē, nátshiūⁿ sī tsi̍tê lâng hāmbîn teh kóng gōng ōe. (230721)
Tsù, 習近平tshiáⁿ liām Hôagí
Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版
《 Le̍k-sik toán-phêng》 Lí Lâm-hêng
Kueh Tâi-bêng hām-bîn teh kóng gōng ōe!
Tshit-gue̍h tsa̍p-tshit, Hông-hái tsi̍p-thoân tshòng-pān-jîn Kueh Tâi-bêng tâu su Bí-kok 《Hôa-sēng-tùn Iû-pò 》 tsí-tshut, Tâi-oân kah Tiong-kok tsi kan, kòe-khì tī "it tiong kok piáu " ê "kiú-jī kiōng-sik" tsi-hā, tsin-tsē nî lâi tùi kok niá-he̍k gī-tê tsìn-hêng liáu ū sêng-hāu ê hia̍p-siong, mā ta̍t-sêng liáu ē-tàng ūn-tsok ê kau-liû, tān-sī tī 2016 nî Tshòa Ing-bûn tòng-soán tsóng-thóng liáu-āu, Tiong-kok í Tshòa Ing-bûn kī-tsua̍t tsiap-siū Pak-kiaⁿ kā Tâi-oân khòaⁿ tsoh Tiong-kok tsi̍t-pō͘-hūn ê kái-sik tsoh lí-iû, tsiong-tsí nn̄g hōaⁿ tùi-ōe, kàu taⁿ iáu bōe hôe-ho̍k. Kueh Tâi-bêng tsí-tshut, sū-si̍t siōng, hō͘ tsip-tsèng ê Bîn-tsìn-tóng khòaⁿ tsoh gán-tiong ting, the̍h tiāu tsiah ē huaⁿ-hí ê "kiú-jī kiōng-sik", tī kòe-khì 30 nî lāi í-king tshiok-tsìn liáu nn̄g hōaⁿ tsi kan kui pah bān piàn ê hō͘ -hóng, tōa kui-bô͘ tâu-tsu kah siang hiòng bō͘-e̍k, king-tsè tsing-tióng, múi lé-pài kúi pah pan-tshù ê ti̍t-hâng hâng-pan, hō͘ kín-tiuⁿ kio̍k-sè oān-hô lo̍h-·lâi, siūⁿ beh hòng-khì "it tiong kok pió" khing-kè lâi kah Tiong-kok tâm-phòaⁿ, kiat-kó kan-taⁿ ē ka-kiông tsiàn-tsing ui-hia̍p, hō͘ Tâi-oân tī kok-tsè siōng tsìn tsi̍t-pō͘ hông ko͘-li̍p, sún-hāi Tâi-oân ê king-tsè, in-ūi tsiàn-tsing gûi-hiám kā tâu-tsu tsiá heh-kiaⁿ tsáu-khì, hō͘ tsoân sè-kài lóng jīn-ûi Tâi-oân tsin bô an-tsoân. Kueh Tâi-bêng piáu-sī, i tn̂g-kî tsú-tiuⁿ sûi-sî hôe-ho̍k Tâi-oân kah Tiong-kok tsi kan ê ti̍t-tsiap nn̄g hōaⁿ tâm-phòaⁿ, tse sī oân-kái kín-tiuⁿ kio̍k-sè, ûi-hō͘ Tâi-oân bîn-tsú, tsū-iû kah huat-tī ê ûi-it tô͘-kèng, tsin-tsiàⁿ iú-hāu ê tâm-phòaⁿ, bô ing-kai hō͘ soán-kí kah koân-le̍k lī-ik phò-hoāi, tshì tô͘ beh lī-iōng Bí-Tiong tùi-khòng lâi tit-tio̍h hó-tshù, tsua̍t-tùi sī sǹg bē ha̍p, koh khah bô khó-lêng tshú-tāi tsin-tsiàⁿ iú-hāu ê tâm-phòaⁿ, tio̍h hiān-si̍t bīn-tùi éng-hióng Tâi-oân bī-lâi siōng-kài tōa ê in-sò͘ "Tiong-kok", liân-sòa tùi-ōe kah hia̍p-siong. Kueh Tâi-bêng jīn-ûi, tī tsit khoán ê khing-kè ē-bīn, Tâi-oân ū kàu-gia̍h ê khong-kan tshiong-hun pó-hō͘ i ê bîn-tsú, tsū-iû kah sing-ua̍h hong-sik, siōng tiōng-iàu-·ê sī, án-ne ē-tàng tshōe tio̍h tsi̍t tiâu ē kā siang-hong ùi tsua̍t-piah piⁿ giú tńg-lâi ê tō-lō͘.
Kòe-khì 30 nî, nn̄g hōaⁿ kuan-hē ná-tshiūⁿ ū khah oân-hô, tān-sī m̄-thang bē kì-tit, kúi tsa̍p nî lâi Tiong-kok it-tsài kiông-tiāu, ē tsīn siōng-tōa ê ló͘-le̍k tshōe-kiû hô-pêng thóng-it ê tsiân-kéng, tān-sī tsua̍t-tùi bô iông-jím jīm-hô hun-lia̍t kok-ka ê Tâi-to̍k kiâⁿ-tsò, tsua̍t-tùi bô tsiap-siū tī kok-tsè siōng bú "nn̄g-ê Tiong-kok" ah-sī "it Tiong it Tâi". Tiong-kok ka-taⁿ ū "it Tiong"."It Tiong kok-piáu ê kiú-jī kiōng-sik", Tiong-kok tsū lâi m̄-bat tsiap-siū kòe, Bîn-tsìn-tóng mā m̄-bat tsiap-siū kòe, hiān-tsāi kah tsiong-lâi, mā bô hit-hō siáⁿ-mi̍h "it Tiong kok piáu ê kiú-jī kiōng-sik". 2022 nî tsa̍p-gue̍h tsa̍p-la̍k, Tiong-kiōng tsóng-su-kì 習近平 tī Jī-tsa̍p-tōa khui-bō͘-sik huat-piáu tsèng-tī pò-kò ê sî piáu-sī, kái-kuat Tâi-oân būn-tê sī Tiong-kok lâng ka-kī ê tāi-tsì, tio̍h iû Tiong-kok lâng lâi kuat-tēng. Tiong-kiōng kian-tshî í siōng tōa sêng-ì, tsīn siōng tōa ló͘-le̍k tsing-tshú hô-pêng thóng-it ê tsiân-kéng, tān-sī tsua̍t-tùi put sêng-lo̍k hòng-khì sú-iōng bú-le̍k. I kiông-tiāu,"tsó͘ kok oân-tsoân thóng-it it-tēng beh si̍t-hiān, mā it-tēng ē si̍t-hiān!" 習近平 ê tì-lông ha̍k-tsiá Tēⁿ Éng-nî kóng,"M̄ sī Tâi-oân beh thóng-it ah-sī m̄ ê būn-tê, si̍t-tsè-siōng sī siáⁿ-mi̍h sî-tsūn thóng-it, ēng toh tsi̍t tsióng hong-sik thóng-it ê būn-tê."
Kueh Tâi-bêng ka-kī kóng 4 tang tsêng thè tóng sī "nî-khin khùi sēng, tsi̍t-sî tshiong-tōng", khòaⁿ i tsòe-kīn ê tâu-su lāi-iông, kah nî-khin khùi sēng bô kuan-hē, ná-tshiūⁿ sī tsi̍t-ê lâng hām-bîn teh kóng gōng ōe. (230721)
Tsù, 習近平tshiáⁿ liām Hôa-gí
七月十七,鴻海集團創辦人郭台銘投書美國《華盛頓郵報》指出,台灣kah中國之間,過去tī「一中各表」ê「九二共識」之下,真tsē年來對各領域議題進行了有成效ê協商,mā達成了ē-tàng運作ê交流,但是tī 2016年蔡英文當選總統了後,中國以蔡英文拒絕接受北京kā台灣看作中國一部分ê解釋作理由,終止兩岸對話,到taⁿ猶未恢復。郭台銘指出,事實上,hō͘執政ê民進黨看作眼中釘,the̍h掉tsiahē歡喜ê「九二共識」,tī過去30年內已經促進了兩岸之間歸百萬遍ê互訪、大規模投資kah雙向貿易、經濟增長、每禮拜幾百班次ê直航航班, hō͘緊張局勢緩和落來,想beh放棄「一中各表」框架來kah中國談判,結果kan-taⁿē加強戰爭威脅,hō͘台灣tī國際上進一步hông孤立,損害台灣ê經濟,因為戰爭危險kā投資者heh驚走去,hō͘全世界lóng認為台灣真無安全。郭台銘表示,伊長期主張隨時恢復台灣kah中國之間ê直接兩岸談判,tse是緩解緊張局勢、維護台灣民主、自由kah法治ê唯一途徑,真正有效ê談判,無應該hō͘選舉kah權力利益破壞,試圖beh利用美中對抗來得tio̍h好處,絕對是算bē合,koh khah無可能取代真正有效ê談判,tio̍h現實面對影響台灣未來上kài大ê因素「中國」,持續對話kah協商。郭台銘認為,tī tsit款ê框架下面,台灣有夠額ê空間充分保護伊ê民主、自由kah生活方式,上重要ê是,án-neē-tàng tshōe tio̍h一條ēkā雙方ùi絕壁邊giú轉來ê道路。
過去30年,兩岸關係ná像有khah緩和,但是m̄-thang bē記得,幾十年來中國一再強調,ē盡尚大ê努力尋求和平統一ê前景,但是絕對不容忍任何分裂國家ê台獨行徑,絕對無接受tī國際上舞「兩個中國」ah是「一中一台」。中國ka-taⁿ有「一中」。「一中各表ê九二共識」,中國自來m̄-bat接受過,民進黨mā m̄-bat接受過,現在kah將來,mā無hit號啥物「一中各表ê九二共識」。2022年十月十六,中共總書記習近平tī二十大開幕式發表政治報告ê時表示,解決台灣問題是中國人家己ê代誌,tio̍h由中國人來決定。中共堅持以尚大誠意、盡尚大努力爭取和平統一ê前景,但是絕對不承諾放棄使用武力。伊強調,「祖國完全統一一定beh實現,mā一定ē實現!」習近平ê智囊學者鄭永年講,「M̄是台灣beh統一ah是m̄ê問題,實際上是啥物時陣統一,用toh一種方式統一ê問題。」
郭台銘家己講4冬前退黨是「年輕氣盛、一時衝動」,看伊最近ê投書內容,kah年輕氣盛無關係,ná像是一個人hām眠teh講gōng話。 (230721)
註:習近平 請唸華語