《綠色短評》

 | | | 轉寄

中國褪褲圍海koh圍山！

作者 李南衡, TsoânTâijī/全台字 by Tsng Hūi-phêng 2023.09.17




Tsoânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱TsoânTâiJī


《 Le̍ksik toánphêng 》 Lí Lâmhêng

Tiongkok thǹg khò͘ ûi hái koh ûi suaⁿ!

　　 Pehgue̍h jīpeh, Tiongkok Tsūjiân Tsugoânpō͘ huat pò͘ "2023 nî pán phiautsún tētô͘ ", lāité paukuat Saisua kûntó kah Lâmsua kûntó, koh kā goânpún ê Lâmhái "káu tōaⁿ sòaⁿ"（Tio̍h sī ùi Tâioân lâm pêng ê Pasū háikiap hiòng lâm iân Huilu̍tpin sepō͘ háihōaⁿ ōe·lo̍hkhì, iân Phôlôtsiu pakpō͘ háihōaⁿ liáu tsiah hiòng sai pak, iân Ua̍tlâm tangpō͘ háihōaⁿ hiòng saipak ōe kàu Háilâmtó lâm pêng ûitsí, tshintshiūⁿ tsi̍t tè gûtsi̍h hêng ）, khoktiong kàu Tâioân tangpō͘ háie̍k tsiâⁿtsoh tsa̍p tōaⁿ sòaⁿ, kā Tâioân ōe·ji̍pkhì, sīmtsì kā Ji̍tpún ê Tiòhîtâi ōe ji̍p Tiongkok ê pántô͘. Tiongkok "微博" tōasiaⁿ kóng,"Tiongkok tētô͘ tsi̍t tiám tsi̍t sòaⁿ to bēsái tshò","tētô͘ tsi̍t tiám tsi̍t sòaⁿ lóng tāipiáu tsó͘kok tōahó suaⁿhô".

Pehgue̍h saⁿtsa̍pit, Tâioân Gōakaupō͘ hôeèng 《 Ji̍t king Atsiu 》 tshâsûn ê sî piáusī,"Tionghôa Bînkok Tâioân sī tsi̍tê tsúkoân to̍kli̍p ê kokka, put lēsio̍k tī Tionghôa Jînbîn Kiōnghôkok. Tionghôa Jînbîn Kiōnghôkok tsūlâi m̄bat thóngtī kòe Tâioân. Tse sī sūsi̍t, mā sī koktsè siāhōe phó͘phiàn tsiapsiū ê hiānkhóng. Bôlūn Tiongkok tsènghú ántsóaⁿ niúkhiok tùi Tâioân tsúkoân ê tsútiuⁿ, lóng bô huattō͘ káipiàn Tionghôa Bînkok Tâioân tsûntsāi ê khehkuan sūsi̍t." pehgue̍h saⁿtsa̍pit, Huilu̍tpin Gōakaupō͘ singbêng piáusī,"tsòe sin tsi̍t kiāⁿ tshìtô͘ ha̍phuat hòa Tiongkok tùi Huilu̍tpin léngthó͘, háie̍k tsúkoân kah koánhat koân ê tsútiuⁿ, pēng bô hûha̍p Koktsèhuat, te̍kpia̍t sī 1982 nî Liânha̍pkok tāihōe kuatgī ê háṳûⁿ huat kongiok （UNCLOS）", ho͘io̍k Pakkiaⁿ tongkio̍k tiánhiān hū tsikjīm kiâⁿkèng, tsunsiú Háṳûⁿhuat kongiok kah 2016 nî "Lâmhái tiōngtshâi" hó͘ⁿkuat Tiongkok káu tōaⁿ sòaⁿ ê tshâisī. Pehgue̍h saⁿtsa̍pit àm, Ua̍tlâm Gōakaupō͘ huatgiânjîn í subīn hôehok mûithé sûnmn̄g piáusī, Tiongkok tsitê hêngûi tshimhoān tio̍h Ua̍tlâm tùi Saisua kûntó kah Lâmsua kûntó ê tsúkoân, iáu ū 1982 nî Liânha̍pkok Háṳûⁿhuat kongiok （UNCLOS） só͘ khakli̍p Ua̍tlâm tùi só͘ sio̍k háie̍k ê tsúkoân, tsúkoân khoânlī kah koánhat koân. Pehgue̍h saⁿtsa̍pit, Ìnnî gōakau pō͘tiúⁿ 勒特諾（Retno Marsudi） tsiū Tiongkok sin tētô͘ pēngthun Ìnnî léngthó͘ hiòng Tiongkok thêtshut khònggī, i piáusī, ōe sòaⁿ ahsī tsò jīmhô tsútiuⁿ lóng tio̍h hûha̍p 1982 nî Liânha̍pkok Háṳûⁿhuat kongiok. Pehgue̍h saⁿtsa̍pit, Málâisea Gōakaupō͘ huatpiáu siaⁿbêng kóng, Tiongkok tsòe sin huatpò͘ ê tētô͘ kā Málâisea ê kiongthô͘ ōe·ji̍pkhì, Málâisea bētàng sêngjīn tsit khoán ê tsútiuⁿ.


Tiongkok thǹg khò͘ ûi hái iáu bē suah, koh thǹg khò͘ ûi suaⁿ. Ìntō͘ kah Tiongkok ū tsinggī ê piankài tshiaukòe 3,488 konglí, kîtiong, Ìntō͘ si̍ttsit tīlí tiong ê阿魯納查 séng （Arunatsal Pradesh）, Tiongkok tshingtsoh Tsōnglâm tēkhu; lēnggōa tōapō͘hūn tēkhu bo̍ktsêng sī iû Tiongkok iúhāu khòngtsè ê阿克賽欽（Aksai Tsin）, mā lóng ōe ji̍pkhì Tiongkok sin tētô͘. Pehgue̍h jīkáu ēpo͘, Ìntō͘ Gōakau pō͘ huatgiânjîn巴格奇（Arindam Bagtsi） huatpiáu siaⁿbêng kóng, Tiongkok só͘ūi ê 2023 nî phiautsún tētô͘ kā Ìntō͘ léngthó͘ ōe·ji̍pkhì, Ìntō͘ íking thàukòe gōakau koántō hiòng Tiongkok thêtshut " kiônglia̍t khònggī". Ìntō͘ gōakau pō͘tiúⁿ 蘇杰生 （Subrahmanyam Jaishankar） kiônglia̍t hôeèng kóng, kā pa̍t kok ê léngthó͘ ōe·ji̍pkhì kakī ê tētô͘, íking sī Tiongkok kú nî ê lāu si̍pkoàn, tsit tsióng tsokhuat bô huattō͘ káipiàn sūsi̍t.


　　 kîkoài, Tiongkok thǹg khò͘ ûi hái koh ûi suaⁿ, ná ē bô ài kuikhì thǹg khò͘ ûi tēkiû, kám bô khah sóng? 　　(230908)


Tsù, 微博 　勒特諾　阿魯納查 　阿克賽欽　巴格奇　蘇杰生 　　 tshiáⁿ liām Hôagí



Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版


《 Le̍k-sik toán-phêng 》 Lí Lâm-hêng

Tiong-kok thǹg khò͘ ûi hái koh ûi suaⁿ!

　　 Peh-gue̍h jī-peh, Tiong-kok Tsū-jiân Tsu-goân-pō͘ huat pò͘ "2023 nî pán phiau-tsún tē-tô͘ ", lāi-té pau-kuat Sai-sua kûn-tó kah Lâm-sua kûn-tó, koh kā goân-pún ê Lâm-hái "káu tōaⁿ sòaⁿ"（Tio̍h sī ùi Tâi-oân lâm pêng ê Pa-sū hái-kiap hiòng lâm iân Hui-lu̍t-pin se-pō͘ hái-hōaⁿ ōe-·lo̍h-khì, iân Phô-lô-tsiu pak-pō͘ hái-hōaⁿ liáu tsiah hiòng sai pak, iân Ua̍t-lâm tang-pō͘ hái-hōaⁿ hiòng sai-pak ōe kàu Hái-lâm-tó lâm pêng ûi-tsí, tshin-tshiūⁿ tsi̍t tè gû-tsi̍h hêng ）, khok-tiong kàu Tâi-oân tang-pō͘ hái-e̍k tsiâⁿ-tsoh tsa̍p tōaⁿ sòaⁿ, kā Tâi-oân ōe-·ji̍p-khì, sīm-tsì kā Ji̍t-pún ê Tiò-hî-tâi ōe ji̍p Tiong-kok ê pán-tô͘. Tiong-kok "微博" tōa-siaⁿ kóng,"Tiong-kok tē-tô͘ tsi̍t tiám tsi̍t sòaⁿ to bē-sái tshò","tē-tô͘ tsi̍t tiám tsi̍t sòaⁿ lóng tāi-piáu tsó͘-kok tōa-hó suaⁿ-hô".

Peh-gue̍h saⁿ-tsa̍p-it, Tâi-oân Gōa-kau-pō͘ hôe-èng 《 Ji̍t king A-tsiu 》 tshâ-sûn ê sî piáu-sī,"Tiong-hôa Bîn-kok Tâi-oân sī tsi̍t-ê tsú-koân to̍k-li̍p ê kok-ka, put lē-sio̍k tī Tiong-hôa Jîn-bîn Kiōng-hô-kok. Tiong-hôa Jîn-bîn Kiōng-hô-kok tsū-lâi m̄-bat thóng-tī kòe Tâi-oân. Tse sī sū-si̍t, mā sī kok-tsè siā-hōe phó͘-phiàn tsiap-siū ê hiān-khóng. Bô-lūn Tiong-kok tsèng-hú án-tsóaⁿ niú-khiok tùi Tâi-oân tsú-koân ê tsú-tiuⁿ, lóng bô huat-tō͘ kái-piàn Tiong-hôa Bîn-kok Tâi-oân tsûn-tsāi ê kheh-kuan sū-si̍t." peh-gue̍h saⁿ-tsa̍p-it, Hui-lu̍t-pin Gōa-kau-pō͘ sing-bêng piáu-sī,"tsòe sin tsi̍t kiāⁿ tshì-tô͘ ha̍p-huat hòa Tiong-kok tùi Hui-lu̍t-pin léng-thó͘, hái-e̍k tsú-koân kah koán-hat koân ê tsú-tiuⁿ, pēng bô hû-ha̍p Kok-tsè-huat, te̍k-pia̍t sī 1982 nî Liân-ha̍p-kok tāi-hōe kuat-gī ê hái-iûⁿ huat kong-iok （UNCLOS）", ho͘-io̍k Pak-kiaⁿ tong-kio̍k tián-hiān hū tsik-jīm kiâⁿ-kèng, tsun-siú Hái-iûⁿ-huat kong-iok kah 2016 nî "Lâm-hái tiōng-tshâi" hó͘ⁿ-kuat Tiong-kok káu tōaⁿ sòaⁿ ê tshâi-sī. Peh-gue̍h saⁿ-tsa̍p-it àm, Ua̍t-lâm Gōa-kau-pō͘ huat-giân-jîn í su-bīn hôe-hok mûi-thé sûn-mn̄g piáu-sī, Tiong-kok tsit-ê hêng-ûi tshim-hoān tio̍h Ua̍t-lâm tùi Sai-sua kûn-tó kah Lâm-sua kûn-tó ê tsú-koân, iáu ū 1982 nî Liân-ha̍p-kok Hái-iûⁿ-huat kong-iok （UNCLOS） só͘ khak-li̍p Ua̍t-lâm tùi só͘ sio̍k hái-e̍k ê tsú-koân, tsú-koân khoân-lī kah koán-hat koân. Peh-gue̍h saⁿ-tsa̍p-it, Ìn-nî gōa-kau pō͘-tiúⁿ 勒特諾（Retno Marsudi） tsiū Tiong-kok sin tē-tô͘ pēng-thun Ìn-nî léng-thó͘ hiòng Tiong-kok thê-tshut khòng-gī, i piáu-sī, ōe sòaⁿ ah-sī tsò jīm-hô tsú-tiuⁿ lóng tio̍h hû-ha̍p 1982 nî Liân-ha̍p-kok Hái-iûⁿ-huat kong-iok. Peh-gue̍h saⁿ-tsa̍p-it, Má-lâi-se-a Gōa-kau-pō͘ huat-piáu siaⁿ-bêng kóng, Tiong-kok tsòe sin huat-pò͘ ê tē-tô͘ kā Má-lâi-se-a ê kiong-thô͘ ōe-·ji̍p-khì, Má-lâi-se-a bē-tàng sêng-jīn tsit khoán ê tsú-tiuⁿ.


Tiong-kok thǹg khò͘ ûi hái iáu bē suah, koh thǹg khò͘ ûi suaⁿ. Ìn-tō͘ kah Tiong-kok ū tsing-gī ê pian-kài tshiau-kòe 3,488 kong-lí, kî-tiong, Ìn-tō͘ si̍t-tsit tī-lí tiong ê阿魯納查 séng （Arunatsal Pradesh）, Tiong-kok tshing-tsoh Tsōng-lâm tē-khu; lēng-gōa tōa-pō͘-hūn tē-khu bo̍k-tsêng sī iû Tiong-kok iú-hāu khòng-tsè ê阿克賽欽（Aksai Tsin）, mā lóng ōe ji̍p-khì Tiong-kok sin tē-tô͘. Peh-gue̍h jī-káu ē-po͘, Ìn-tō͘ Gōa-kau pō͘ huat-giân-jîn巴格奇（Arindam Bagtsi） huat-piáu siaⁿ-bêng kóng, Tiong-kok só͘-ūi ê 2023 nî phiau-tsún tē-tô͘ kā Ìn-tō͘ léng-thó͘ ōe-·ji̍p-khì, Ìn-tō͘ í-king thàu-kòe gōa-kau koán-tō hiòng Tiong-kok thê-tshut " kiông-lia̍t khòng-gī". Ìn-tō͘ gōa-kau pō͘-tiúⁿ 蘇杰生 （Subrahmanyam Jaishankar） kiông-lia̍t hôe-èng kóng, kā pa̍t kok ê léng-thó͘ ōe-·ji̍p-khì ka-kī ê tē-tô͘, í-king sī Tiong-kok kú nî ê lāu si̍p-koàn, tsit tsióng tsok-huat bô huat-tō͘ kái-piàn sū-si̍t.


　　 kî-koài, Tiong-kok thǹg khò͘ ûi hái koh ûi suaⁿ, ná ē bô ài kui-khì thǹg khò͘ ûi tē-kiû, kám bô khah sóng? 　　(230908)


Tsù, 微博 　勒特諾　阿魯納查 　阿克賽欽　巴格奇　蘇杰生 　　 tshiáⁿ liām Hôa-gí




　　八月二八，中國自然資源部發布「2023年版標準地圖」，內底包括西沙群島kah南沙群島，koh kā原本ê南海「九段線」（Tio̍h是ùi台灣南旁ê巴士海峽向南沿菲律賓西部海岸畫落去，沿婆羅洲北部海岸了tsiah向西北，沿越南東部海岸向西北畫到海南島南旁為止，親像一塊牛舌形），擴張到台灣東部海域成作十段線，kā台灣畫入去，甚至kā日本ê釣魚台畫入中國ê版圖。中國「微博」大聲講：「中國地圖一點一線都bē-sái錯」，「地圖一點一線lóng代表祖國大好山河」。

八月三十一，台灣外交部回應《日經亞洲》查詢ê時表示：「中華民國台灣是一個主權獨立ê國家，不隸屬tī中華人民共和國。中華人民共和國自來m̄-bat統治過台灣。Tse是事實，mā是國際社會普遍接受ê現況。無論中國政府按怎扭曲對台灣主權ê主張，lóng無法度改變中華民國台灣存在ê客觀事實。」八月三十一，菲律賓外交部聲明表示，「最新一件試圖合法化中國對菲律賓領土、海域主權kah管轄權ê主張，並無符合國際法，特別是1982年聯合國大會決議ê海洋法公約（UNCLOS）」，呼籲北京當局展現負責任行徑，遵守海洋法公約kah 2016年「南海仲裁」否決中國九段線ê裁示。八月三十一暗，越南外交部發言人以書面回覆媒體詢問表示，中國tsit-ê行為侵犯tio̍h越南對西沙群島kah南沙群島ê主權，猶有1982年聯合國海洋法公約（UNCLOS）所確立越南對所屬海域ê主權、主權權利kah管轄權。八月三十一，印尼外交部長勒特諾（Retno Marsudi）就中國新地圖併吞印尼領土向中國提出抗議，伊表示，劃線ah是做任何主張lóng tio̍h符合1982年聯合國海洋法公約。八月三十一，馬來西亞外交部發表聲明講，中國最新發布ê地圖kā馬來西亞ê疆土畫入去，馬來西亞bē-tàng承認tsit款ê主張。


中國褪褲圍海猶bē煞，koh褪褲圍山。印度kah中國有爭議ê邊界超過3,488公里，其中，印度實質治理中ê阿魯納查省（Arunatsal Pradesh），中國稱作藏南地區；另外大部分地區目前是由中國有效控制ê阿克賽欽（Aksai Tsin），mālóng畫入去中國新地圖。八月二九下晡，印度外交部發言人巴格奇（Arindam Bagtsi）發表聲明講，中國所謂ê2023年標準地圖kā印度領土畫入去，印度已經透過外交管道向中國提出「強烈抗議」。印度外交部長蘇杰生（Subrahmanyam Jaishankar）強烈回應講，kā別國ê領土畫入去家己ê地圖，已經是中國久年ê老習慣，tsit種作法無法度改變事實。


　　奇怪，中國褪褲圍海koh圍山，ná ē無ài歸氣褪褲圍地球，kám無khah爽？　　(230908)


註：微博　勒特諾　阿魯納查　阿克賽欽　巴格奇　蘇杰生　　請唸華語