《綠色短評》

 | | | 轉寄

大直人家厝lap陷，lap出一堆莫名其妙！

作者 李南衡, TsoânTâijī/全台字 by Tsng Hūi-phêng 2023.09.24




Tsoânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱TsoânTâiJī


《 Le̍ksik toánphêng 》　 Lí Lâmhêng

Tāiti̍t jînke tshù laphām, lap tshut tsi̍t tui bo̍kbêng kîmiāu!

　　 Tâipaktshī Tiongsankhu Tāiti̍tke 94 hāng "Kithài Tāiti̍t" kiàn àn, inūi sikang putliông, tsōsêng káugue̍h tshetshit àm, kehpiah 7 tòng jînke tshù siū sún pit li̍h, giâmtiōng uaitshiâ, ū tsi̍t tòng laphām, tsi̍t lâu piàntsoh tēhāsik.

　　 Itti̍t kàu káugue̍h tshikáu tiongtàu, Kithài kiànsiat kongsi lóng bô tshutbīn tùi gōa suatbêng. Tâipaktshī hù tshītiúⁿ Lí Sùtshuan tī hiāntiûⁿ tsítshut, tsaihāi ê tsòetōa tsikjīm tī kiànsiong, ingkai hū tsoânpō͘ tsikjīm. Tshetshit àm kàu taⁿ itti̍t phah tiānōe lóng tshōe bô Kithài kiànsiat tsóng king lí. I khiántsik Kithài kotsàn m̄ káⁿ ūi tsit kiāⁿ tāitsì hūtsik. Kòe nn̄g kang, Kithài tsóngkinglí Pâng Singbián piānkái kóng, tshetshit àm i ū kóaⁿ kàu hiāntiûⁿ, mā hn̄ghn̄g ū khòaⁿtio̍h Lí Sùtshuan hù tshītiúⁿ. Lú kóng lú līphó͘ ! tshetshit àm i tī hiāntiûⁿ ū khòaⁿtio̍h Lí hù tshītiúⁿ lâi, sī ántsóaⁿ bián kòelâi sio tsiohmn̄g, lâi kah Lí hù tshītiúⁿ tshamsiông ántsóaⁿ tsò siānāu kangtsok khah hósè leh? bo̍kbêng kî miāu!

　　 Káugue̍h tshetsa̍p ēpo͘ saⁿ tiám, Kithài kiànsiat tī "Tsèngkausó͘ " tiàukhui kìtsiáhōe, tángsūtiúⁿ Tân Sèbêng piáusī i ē taⁿ só͘ū tsikjīm, tsua̍ttùi bē thuisià. Gō͘ huntsing āu i suanpò͘ sî tiāu tángsūtiúⁿ. Ánne sī beh ántsóaⁿ taⁿ tsikjīm leh? bo̍kbêng kî miāu!

　　 Tâipaktshī tsènghú To͘huatkio̍k piáusī, saⁿgue̍h tshepeh kah tsa̍psaⁿ, hunpia̍t ū tsiap tio̍h bîntsiòng kingiû tshībîn jia̍t sòaⁿ 1999 tîntsêng lînsún, To͘huatkio̍k ū tshiáⁿ kangtē sing kah bîntsiòng liânhē hia̍psiong. Tâipaktshī tsènghú Kiànkoántshù mā thánpe̍k kóng, tsūhō͘ ū tī sìgue̍h, gō͘gue̍h subīn tîntsêng. Kiànkoántshù ū tshiáⁿ sêngtsō, kàmtsō kah tsuangia̍p jînoân kàu hiān tiûⁿ khantshâ, tānsī tongsî liáukái pēng bô ti̍ttsiap kuanliân. Tshitgue̍h tshela̍k Tâipaktshī To͘huatkio̍k koh hâmhok tîntsêng tsūhō͘ ê kongbûn, phòaⁿtēng "huikhan bo̍kphiau bô kongkiōng antsoân ê gûihiám", só͘í kiàntiok kangtêng ēsái kèsio̍k sikang, pún kio̍k bô beh lia̍t koán. Ná ē ánne? Tâipaktshī gīoân Khó͘ Siokhôa piáusī, íóng Tâipaktshī nā huatsing lūisū lînsún tsinggī, lóng sī iû To͘huatkio̍k hōe tông siūtsaihō͘ , kiànsiong kah kàmtsōjîn kiōngtông kamtshâ súnhāi tsênghêng, tānsī tsêng tshītiúⁿ Kua Bûntiat jīmlāi kakī lāmsám siukái lînsún kàm-tēng kuihoān, kanta suiàu thongti kiànsiong kah kàmtsōjîn " tsūhêng tsètsok tsho͘pō͘ antsoân jīmtēngsu" kah "súnhāi tsikjīm kuisio̍k tsho͘pō͘ jīmtēngsu", jîtshiáⁿ kiànsiong nā phòaⁿtēng kiànmi̍h bô siūsún tō ēsái kèsio̍k sikang, sīmtsì nā phòaⁿtoàn siūsún kah sikang bô kuanhē, To͘huatkio̍k tō bē khì lia̍t koán. Tse tio̍h sī gōakài só͘ tsitgî ê kiànsiong kiûoân kiam tshâiphòaⁿ, mā sī tsit piàn Tāiti̍t jînke tshù laphām ê goânin tsi it. Goânpún hóhó ê huatkui, Kua Bûntiat tsêng tshītiúⁿ náē ánne khì kái leh? bo̍kbêng kî miāu!

Nā sī ū jīmhô kuaⁿoân khì kàu hiāntiûⁿ, ittēng ē khòaⁿtio̍h tsūhō͘ tī múi tsi̍t tòng lâukha tōamn̂g tah ê tsóatiâu,"tshiáⁿ tsùì! Kīnkî inūi Kithài kiànsiat sikang, tìsú pún pâi konggū it lâu tsūhō͘ ê siklāi, sikgōa piahbīn íking tshuthiān pitli̍h, piahbīn kah lâuthui tsi kan mā tshuthiān pithûn, mā inūi kiànmi̍h uaitshiâ siklāi ê mn̂g bē kuaiⁿ tit." Bô tsi̍tê kuaⁿoân ta̍hkhakàu, kèngjiân káⁿ khangtshùi pō͘tsi̍h kóng tsaitsêng kah kangtē ó͘ tēhāsik bô ti̍ttsiap kuanliân. Bo̍kbêng kî miāu!

　　Ai, bô siūⁿ kóng Tāiti̍t jînke tshù laphām, ē lap tshut tsi̍t tui bo̍kbêng kî miāu! 　　(230915)


Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版


《 Le̍k-sik toán-phêng 》　 Lí Lâm-hêng

Tāi-ti̍t jîn-ke tshù lap-hām, lap tshut tsi̍t tui bo̍k-bêng kî-miāu!

　　 Tâi-pak-tshī Tiong-san-khu Tāi-ti̍t-ke 94 hāng "Ki-thài Tāi-ti̍t" kiàn àn, in-ūi si-kang put-liông, tsō-sêng káu-gue̍h tshe-tshit àm, keh-piah 7 tòng jîn-ke tshù siū sún pit li̍h, giâm-tiōng uai-tshiâ, ū tsi̍t tòng lap-hām, tsi̍t lâu piàn-tsoh tē-hā-sik.

　　 It-ti̍t kàu káu-gue̍h tshe-káu tiong-tàu, Ki-thài kiàn-siat kong-si lóng bô tshut-bīn tùi gōa suat-bêng. Tâi-pak-tshī hù tshī-tiúⁿ Lí Sù-tshuan tī hiān-tiûⁿ tsí-tshut, tsai-hāi ê tsòe-tōa tsik-jīm tī kiàn-siong, ing-kai hū tsoân-pō͘ tsik-jīm. Tshe-tshit àm kàu taⁿ it-ti̍t phah tiān-ōe lóng tshōe bô Ki-thài kiàn-siat tsóng-king-lí. I khián-tsik Ki-thài ko-tsàn m̄ káⁿ ūi tsit kiāⁿ tāi-tsì hū-tsik. Kòe nn̄g kang, Ki-thài tsóng-king-lí Pâng Sing-bián piān-kái kóng, tshe-tshit àm i ū kóaⁿ kàu hiān-tiûⁿ, mā hn̄g-hn̄g ū khòaⁿ-tio̍h Lí Sù-tshuan hù tshī-tiúⁿ. Lú kóng lú lī-phó͘ ! tshe-tshit àm i tī hiān-tiûⁿ ū khòaⁿ-tio̍h Lí hù tshī-tiúⁿ lâi, sī án-tsóaⁿ bián kòe-lâi sio tsioh-mn̄g, lâi kah Lí hù tshī-tiúⁿ tsham-siông án-tsóaⁿ tsò siān-āu kang-tsok khah hó-sè leh? bo̍k-bêng kî -miāu!

　　 Káu-gue̍h tshe-tsa̍p ē-po͘ saⁿ tiám, Ki-thài kiàn-siat tī "Tsèng-kau-só͘ " tiàu-khui kì-tsiá-hōe, táng-sū-tiúⁿ Tân Sè-bêng piáu-sī i ē taⁿ só͘-ū tsik-jīm, tsua̍t-tùi bē thui-sià. Gō͘ hun-tsing āu i suan-pò͘ sî tiāu táng-sū-tiúⁿ. Án-ne sī beh án-tsóaⁿ taⁿ tsik-jīm leh? bo̍k-bêng kî -miāu!

　　 Tâi-pak-tshī tsèng-hú To͘-huat-kio̍k piáu-sī, saⁿ-gue̍h tshe-peh kah tsa̍p-saⁿ, hun-pia̍t ū tsiap tio̍h bîn-tsiòng king-iû tshī-bîn jia̍t sòaⁿ 1999 tîn-tsêng lîn-sún, To͘-huat-kio̍k ū tshiáⁿ kang-tē sing kah bîn-tsiòng liân-hē hia̍p-siong. Tâi-pak-tshī tsèng-hú Kiàn-koán-tshù mā thán-pe̍k kóng, tsū-hō͘ ū tī sì-gue̍h, gō͘-gue̍h su-bīn tîn-tsêng. Kiàn-koán-tshù ū tshiáⁿ sêng-tsō, kàm-tsō kah tsuan-gia̍p jîn-oân kàu hiān tiûⁿ khan-tshâ, tān-sī tong-sî liáu-kái pēng bô ti̍t-tsiap kuan-liân. Tshit-gue̍h tshe-la̍k Tâi-pak-tshī To͘-huat-kio̍k koh hâm-hok tîn-tsêng tsū-hō͘ ê kong-bûn, phòaⁿ-tēng "hue-khan bo̍k-phiau bô kong-kiōng an-tsoân ê gûi-hiám", só͘-í kiàn-tiok kang-têng ē-sái kè-sio̍k si-kang, pún kio̍k bô beh lia̍t koán. Ná ē án-ne? Tâi-pak-tshī gī-oân Khó͘ Siok-hôa piáu-sī, í-óng Tâi-pak-tshī nā huat-sing lūi-sū lîn-sún tsing-gī, lóng sī iû To͘-huat-kio̍k hōe tông siū-tsai-hō͘ , kiàn-siong kah kàm-tsō-jîn kiōng-tông kam-tshâ sún-hāi tsêng-hêng, tān-sī tsêng tshī-tiúⁿ Kua Bûn-tiat jīm-lāi ka-kī lām-sám siu-kái lîn-sún kàm-tēng kui-hoān, kan-ta su-iàu thong-ti kiàn-siong kah kàm-tsō-jîn " tsū-hêng tsè-tsok tsho͘-pō͘ an-tsoân jīm-tēng-su" kah "sún-hāi tsik-jīm kui-sio̍k tsho͘-pō͘ jīm-tēng-su", jî-tshiáⁿ kiàn-siong nā phòaⁿ-tēng kiàn-mi̍h bô siū-sún tō ē-sái kè-sio̍k si-kang, sīm-tsì nā phòaⁿ-toàn siū-sún kah si-kang bô kuan-hē, To͘-huat-kio̍k tō bē khì lia̍t koán. Tse tio̍h sī gōa-kài só͘ tsit-gî ê kiàn-siong kiû-oân kiam tshâi-phòaⁿ, mā sī tsit piàn Tāi-ti̍t jîn-ke tshù lap-hām ê goân-in tsi it. Goân-pún hó-hó ê huat-kui, Kua Bûn-tiat tsêng tshī-tiúⁿ ná-ē án-ne khì kái leh? bo̍k-bêng kî -miāu!

Nā sī ū jīm-hô kuaⁿ-oân khì kàu hiān-tiûⁿ, it-tēng ē khòaⁿ-tio̍h tsū-hō͘ tī múi tsi̍t tòng lâu-kha tōa-mn̂g tah ê tsóa-tiâu,"tshiáⁿ tsù-ì! Kīn-kî in-ūi Ki-thài kiàn-siat si-kang, tì-sú pún pâi kong-gū it lâu tsū-hō͘ ê sik-lāi, sik-gōa piah-bīn í-king tshut-hiān pit-li̍h, piah-bīn kah lâu-thui tsi kan mā tshut-hiān pit-hûn, mā in-ūi kiàn-mi̍h uai-tshiâ sik-lāi ê mn̂g bē kuaiⁿ tit." Bô tsi̍t-ê kuaⁿ-oân ta̍h-kha-kàu, kèng-jiân káⁿ khang-tshùi pō͘-tsi̍h kóng tsai-tsêng kah kang-tē ó͘ tē-hā-sik bô ti̍t-tsiap kuan-liân. Bo̍k-bêng kî -miāu!

　　Ai, bô siūⁿ kóng Tāi-ti̍t jîn-ke tshù lap-hām, ē lap tshut tsi̍t tui bo̍k-bêng kî -miāu! 　　(230915)




　　台北市中山區大直街94巷「基泰大直」建案，因為施工不良，造成九月初七暗，隔壁7棟人家厝受損pit裂、嚴重歪斜，有一棟lap陷、一樓變作地下室。

　　一直到九月初九中晝，基泰建設公司lóng無出面對外說明。台北市副市長李四川tī現場指出，災害ê最大責任tī建商，應該負全部責任。初七暗到taⁿ一直拍電話lóng tshōe無基泰建設總經理。伊譴責基泰高層m̄敢為tsit件代誌負責。過兩工，基泰總經理馮先勉辯解講，初七暗伊有趕到現場，mā遠遠有看tio̍h李四川副市長。Lú講lú離譜！初七暗伊tī現場有看tio̍h李副市長來，是按怎免過來相借問，來kah李副市長參詳按怎做善後工作khah好勢咧？莫名其妙！

　　九月初十下晡三點，基泰建設tī「證交所」召開記者會，董事長陳世銘表示伊ē擔所有責任、絕對bē推卸。五分鐘後伊宣佈辭掉董事長。按呢是beh按怎擔責任咧？莫名其妙！

　　台北市政府都發局表示，三月初八kah十三，分別有接tio̍h民眾經由市民熱線1999陳情鄰損，都發局有請工地先kah民眾聯繫協商。台北市政府建管處mā坦白講，住戶有tī 四月、五月書面陳情。建管處有請承造、監造kah專業人員到現場勘查，但是當時了解並無直接關聯。七月初六台北市都發局koh函覆陳情住戶ê公文，判定「會勘目標無公共安全ê危險」，所以建築工程ē-sái繼續施工、本局無beh列管。那ē按呢？台北市議員許淑華表示，以往台北市nā發生類似鄰損爭議，lóng是由都發局會同受災戶、建商kah監造人共同勘查損害情形，但是前市長柯文哲任內家己濫摻修改鄰損鑑定規範，kan-ta需要通知建商kah監造人「自行製作初步安全認定書」kah「損害責任歸屬初步認定書」，而且建商nā判定建物無受損tōē-sái繼續施工，甚至nā判斷受損kah施工無關係，都發局tō bē去列管。Tse tio̍h是外界所質疑ê建商球員兼裁判，mā是tsit遍大直人家厝lap陷ê原因之一。原本好好ê法規，柯文哲前市長ná-ē按呢去改咧？莫名其妙！

Nā是有任何官員去到現場，一定ē看tio̍h住戶tī每一棟樓腳大門貼ê紙條：「請注意！近期因為基泰建設施工，致使本排公寓一樓住戶ê室內、室外壁面已經出現pit裂、壁面kah樓梯之間mā出現pit痕、mā因為建物歪斜室內ê門bē關得。」無一個官員踏腳到，竟然敢空嘴哺舌講災情kah工地挖地下室無直接關聯。莫名其妙！

　　Ai，無想講大直人家厝lap陷，ēlap出一堆莫名其妙！　　(230915)