《綠色短評》 |
| | | 轉寄 |
Tsoânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱TsoânTâiJī
《 Le̍ksik toánphêng 》 Lí Lâmhêng
Bînbāng kah hiānsi̍t pun bē tshingtshó ê Kua Bûntiat!
Tsa̍pgue̍h tsa̍pkáu, Bîntsìntóng tsóngthóng tshamsoánjîn Lōa Tshingtik tiàukhui "Kokka hibāng kangtêng" kìtsiáhōe, huatpò͘ lênggoân tsoánhêng tsèngtshik. Hōe āu tsútshîjîn tsàisaⁿ thêtshéⁿ iáu ū kîtha hêngthêng, Lōa Tshingtik kóng "bô kuanhē lah", 30 huntsing hō͘ mûithé mn̄g kah pá. Kìtsiá mn̄g kàu Kua Bûntiat tùi Tshimò hiâⁿ thô͘thòaⁿ tiāntshiúⁿ ê tsíkhòng, Kua Bûntiat kóng, 2018 nî Lōa Tshingtik tamjīm Hêngtsèngīⁿtiúⁿ ê sî, bat tshinsin khì pàihóng i, pàithok i mài hoántùi khí Tshimò hiâⁿ thô͘thòaⁿ tiāntshiúⁿ, nā bô pak Tâioân ē khiàm tiān. Kua Bûntiat kóng i tongsî siongsìn Lōa Tshingtik, tānsī nn̄g lépài āu, Lōa Tshingtik tńgtshùi kóng bô beh khí ah, phuephêng Lōa Tshingtik bô sêngsìn. Lōa Tshingtik kóng, i khaksi̍t bat tùi Kua Bûntiat thêkhí pakpō͘ ēngtiān ê khùnlân, tānsī āulâi ná ē thêng kiàn, kòikhì tī Hêngtsèngīⁿtiúⁿ jīmlāi pīsûn ê sî tio̍h ū hôeèng goânin, inūi bîntsiòng kámsiūtio̍h khongkhì ùjiám. Nāsī Kingtsèpō͘ ū pānhuat tiāutseh pakpō͘ tiānle̍k ê ūniōng, Hêngtsèngīⁿ tsuntiōng. Kóng Lōa Tshingtik bat tshinsin khì pàihóng i, Lōa Tshingtik hoánpo̍k kóng, Kua Bûntiat tio̍hkóng tshingtshó "góa siáⁿmi̍h sîtsūn bat tingmn̂g khì pàihóng i? "tian tò sī Kua Bûntiat bat ūitio̍h tshōe hùtshītiúⁿ lâi Tâilâm pàihóng góa. Tsiamtùi Kua Bûntiat kòikhì bat kóng "jua̍hthiⁿ Lōa Tshingtik ētàng tshēng setsong, tsē kah tsiok sìtsiàⁿ, tsia̍h saⁿtiámgōa tsing ê pn̄g, ùi thâu kàu bóe lóng sī tsē 90 tō͘, íá tsē saⁿhun tsṳt." Lōa Tshingtik kuigoân tongsî kìⁿbīn ê kingkòe, sī Kua Bûntiat tēit piàn tamjīm Tâipaktshītiúⁿ ê sî, lâi Tâilâm beh tshōe Tsóngthónghú tsutsèng Ia̍p Kioklân, tshiáⁿ thok i pangbâng tshōe hù tshītiúⁿ, tongsî sinûi Tâilâm tshītiúⁿ ê góa, tsūjiân pôetông huangêng tongsî Bîntsìntóng kiōngtông tsitshî tòngsoán ê Kua Bûntiat, Lōa Tshingtik sueh, hit piàn kìⁿbīn, Kua Bûntiat mā mn̄g i tòngsoán āu tio̍h ántsóaⁿ káikuat tsuankho isu tsiptsiàu iânsio̍k ê būntê,"tī hit tsióng tsōnghóng hā, góa ná ū suiàu íá tsē saⁿhun tsṳt leh?" jîtshiáⁿ tongsî tsáu kongbū hêngthêng tiongtô͘ tsiânóng, tsūjiân sī tshēng setsong kiat nikhútái." Le̍ksú siōng bat thiaⁿkòe íá tsē saⁿhun tsṳt ê, sī Lí Tinghui tsêng tsóngthóng bīntùi Tsiúⁿ Kingkok tsêng tsóngthóng. Tānsī góa m̄ sī Lí Tinghui, Tsitmá sī bîntsú sîtāi, Kua Bûntiat mā m̄ sī Tsiúⁿ Kingkok, mài siūⁿ kóng kakī sī Tsiúⁿ Kingkok."Lōa Tshingtik kóng, kah Kua Bûntiat kìⁿbīn nn̄g piàn lóng ū kongkhai tsoánsu̍t, Kua Bûntiat kóng ê lāṳông ū kah sūsi̍t bô ha̍h.
Goânlâi sī káugue̍h tsa̍psì ēpo͘, Bîntsiòngtóng tsúse̍k Kua Bûntiat lâikàu Tâitiongtshī Tshingtsúi tshamka tshīgīoân Tân Têngsiù tsú pān ê "soán Tiat tsōtâmhōe", Kua Bûntiat kiôngtiāu nāsī hō͘ Lōa Tshingtik tòngsoán, Tâioân kingtsè ē piàn tsha, mā ē hāmji̍p tsiàntsing gûiki. I kóng 2018 nî Lōa Tshingtik tamjīm Hêngtsèngīⁿtiúⁿ ê sî, bat tshinsin lâi pàihóng i, pàithok mài hoántùi khí Tshimò tiāntshiúⁿ, nā bô pak Tâioân ē khiàm tiān, tānsī nn̄g lépài āu Lōa Tshingtik tńgtshùi kóng bô beh khí ah. Tōa mē Lōa Tshingtik ê sêngsìn puttsiok.
Tâioân sī tsi̍tê tsūiû bîntsú ê kokka, múi tsi̍tê lâng lóng ū o͘pe̍h bînbāng ê tsūiû. Kui thâukhak "thàikàm hôngsiōng" siūⁿhuat ê Kua Bûntiat, tsin ū khólêng bînbāngtio̍h Lōa Tshingtik kuaikuai lâi tiâukìⁿ i, íá tsē saⁿhun tsṳt. Ū lâng mē Kua Bûntiat kóng pe̍htsha̍t, koànsì kóng pe̍htsha̍t. Ū siókhóa khah tîmtāng.
Lán tiantò siongsìn, M̄ sī Kua Bûntiat kóng pe̍htsha̍t, sī i bînbāng kah hiānsi̍t pun bē tshingtshó! (231020)
Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版
《 Le̍k-sik toán-phêng 》 Lí Lâm-hêng
Bîn-bāng kah hiān-si̍t pun bē tshing-tshó ê Kua Bûn-tiat!
Tsa̍p-gue̍h tsa̍p-káu, Bîn-tsìn-tóng tsóng-thóng tsham-soán-jîn Lōa Tshing-tik tiàu-khui "Kok-ka hi-bāng kang-têng" kì-tsiá-hōe, huat-pò͘ lêng-goân tsoán-hêng tsèng-tshik. Hōe āu tsú-tshî-jîn tsài-saⁿ thê-tshéⁿ iáu ū kî-tha hêng-thêng, Lōa Tshing-tik kóng "bô kuan-hē lah", 30 hun-tsing hō͘ mûi-thé mn̄g kah pá. Kì-tsiá mn̄g kàu Kua Bûn-tiat tùi Tshim-ò hiâⁿ thô͘-thòaⁿ tiān-tshiúⁿ ê tsí-khòng, Kua Bûn-tiat kóng, 2018 nî Lōa Tshing-tik tam-jīm Hêng-tsèng-īⁿ-tiúⁿ ê sî, bat tshin-sin khì pài-hóng i, pài-thok i mài hoán-tùi khí Tshim-ò hiâⁿ thô͘-thòaⁿ tiān-tshiúⁿ, nā bô pak Tâi-oân ē khiàm tiān. Kua Bûn-tiat kóng i tong-sî siong-sìn Lōa Tshing-tik, tān-sī nn̄g lé-pài āu, Lōa Tshing-tik tńg-tshùi kóng bô beh khí ah, phue-phêng Lōa Tshing-tik bô sêng-sìn. Lōa Tshing-tik kóng, i khak-si̍t bat tùi Kua Bûn-tiat thê-khí pak-pō͘ ēng-tiān ê khùn-lân, tān-sī āu-lâi ná ē thêng kiàn, kòe-khì tī Hêng-tsèng-īⁿ-tiúⁿ jīm-lāi pī-sûn ê sî tio̍h ū hôe-èng goân-in, in-ūi bîn-tsiòng kám-siū-tio̍h khong-khì ù-jiám. Nā-sī King-tsè-pō͘ ū pān-huat tiāu-tseh pak-pō͘ tiān-le̍k ê ūn-iōng, Hêng-tsèng-īⁿ tsun-tiōng. Kóng Lōa Tshing-tik bat tshin-sin khì pài-hóng i, Lōa Tshing-tik hoán-po̍k kóng, Kua Bûn-tiat tio̍h-kóng tshing-tshó "góa siáⁿ-mi̍h sî-tsūn bat ting-mn̂g khì pài-hóng i? "tian- tò sī Kua Bûn-tiat bat ūi-tio̍h tshōe hù-tshī-tiúⁿ lâi Tâi-lâm pài-hóng góa. Tsiam-tùi Kua Bûn-tiat kòe-khì bat kóng "jua̍h-thiⁿ Lōa Tshing-tik ē-tàng tshēng se-tsong, tsē kah tsiok sì-tsiàⁿ, tsia̍h saⁿ-tiám-gōa tsing ê pn̄g, ùi thâu kàu bóe lóng sī tsē 90 tō͘, í-á tsē saⁿ-hun tsi-it." Lōa Tshing-tik kui-goân tong-sî kìⁿ-bīn ê king-kòe, sī Kua Bûn-tiat tē-it piàn tam-jīm Tâi-pak-tshī-tiúⁿ ê sî, lâi Tâi-lâm beh tshōe Tsóng-thóng-hú tsu-tsèng Ia̍p Kiok-lân, tshiáⁿ thok i pang-bâng tshōe hù tshī-tiúⁿ, tong-sî sin-ûi Tâi-lâm tshī-tiúⁿ ê góa, tsū-jiân pôe-tông huan-gêng tong-sî Bîn-tsìn-tóng kiōng-tông tsi-tshî tòng-soán ê Kua Bûn-tiat, Lōa Tshing-tik sueh, hit piàn kìⁿ-bīn, Kua Bûn-tiat mā mn̄g i tòng-soán āu tio̍h án-tsóaⁿ kái-kuat tsuan-kho i-su tsip-tsiàu iân-sio̍k ê būn-tê,"tī hit tsióng tsōng-hóng hā, góa ná ū su-iàu í-á tsē saⁿ-hun tsi-it leh?" jî-tshiáⁿ tong-sî tsáu kong-bū hêng-thêng tiong-tô͘ tsiân-óng, tsū-jiân sī tshēng se-tsong kiat ne-khú-tái." Le̍k-sú siōng bat thiaⁿ-kòe í-á tsē saⁿ-hun tsi-it ê, sī Lí Ting-hui tsêng tsóng-thóng bīn-tùi Tsiúⁿ King-kok tsêng tsóng-thóng. Tān-sī góa m̄ sī Lí Ting-hui, Tsit-má sī bîn-tsú sî-tāi, Kua Bûn-tiat mā m̄ sī Tsiúⁿ King-kok, mài siūⁿ kóng ka-kī sī Tsiúⁿ King-kok."Lōa Tshing-tik kóng, kah Kua Bûn-tiat kìⁿ-bīn nn̄g piàn lóng ū kong-khai tsoán-su̍t, Kua Bûn-tiat kóng ê lāi-iông ū kah sū-si̍t bô ha̍h.
Goân-lâi sī káu-gue̍h tsa̍p-sì ē-po͘, Bîn-tsiòng-tóng tsú-se̍k Kua Bûn-tiat lâi-kàu Tâi-tiong-tshī Tshing-tsúi tsham-ka tshī-gī-oân Tân Têng-siù tsú pān ê "soán Tiat tsō-tâm-hōe", Kua Bûn-tiat kiông-tiāu nā-sī hō͘ Lōa Tshing-tik tòng-soán, Tâi-oân king-tsè ē piàn tsha, mā ē hām-ji̍p tsiàn-tsing gûi-ki. I kóng 2018 nî Lōa Tshing-tik tam-jīm Hêng-tsèng-īⁿ-tiúⁿ ê sî, bat tshin-sin lâi pài-hóng i, pài-thok mài hoán-tùi khí Tshim-ò tiān-tshiúⁿ, nā bô pak Tâi-oân ē khiàm tiān, tān-sī nn̄g lé-pài āu Lōa Tshing-tik tńg-tshùi kóng bô beh khí ah. Tōa mē Lōa Tshing-tik ê sêng-sìn put-tsiok.
Tâi-oân sī tsi̍t-ê tsū-iû bîn-tsú ê kok-ka, múi tsi̍t-ê lâng lóng ū o͘-pe̍h bîn-bāng ê tsū-iû. Kui thâu-khak "thài-kàm hông-siōng" siūⁿ-huat ê Kua Bûn-tiat, tsin ū khó-lêng bîn-bāng-tio̍h Lōa Tshing-tik kuai-kuai lâi tiâu-kìⁿ i, í-á tsē saⁿ-hun tsi-it. Ū lâng mē Kua Bûn-tiat kóng pe̍h-tsha̍t, koàn-sì kóng pe̍h-tsha̍t. Ū sió-khóa khah tîm-tāng.
Lán tian-tò siong-sìn, M̄ sī Kua Bûn-tiat kóng pe̍h-tsha̍t, sī i bîn-bāng kah hiān-si̍t pun bē tshing-tshó! (231020)
十月十九,民進黨總統參選人賴清德召開「國家希望工程」記者會,發布能源轉型政策。會後主持人再三提醒猶有其他行程,賴清德講「無關係啦」,30分鐘hō͘媒體問kah飽。記者問到柯文哲對深澳hiâⁿ土碳電廠ê指控,柯文哲講,2018年賴清德擔任行政院長ê時,bat親身去拜訪伊,拜託伊mài反對起深澳hiâⁿ土碳電廠,若無北台灣ē欠電。柯文哲講伊當時相信賴清德,但是兩禮拜後,賴清德轉嘴講無beh起ah,批評賴清德無誠信。賴清德講,伊確實bat對柯文哲提起北部用電ê困難,但是後來náē停建,過去tī行政院長任內備詢ê時tio̍h有回應原因,因為民眾感受tio̍h空氣污染。若是經濟部有辦法調節北部電力ê運用,行政院尊重。講賴清德bat親身去拜訪伊,賴清德反駁講,柯文哲tio̍h講清楚「我啥物時陣bat登門去拜訪伊?」顚倒是柯文哲bat為tio̍h tshōe副市長來台南拜訪我。針對柯文哲過去bat講「熱天賴清德ētàng穿西裝,坐kah足四正,食三點外鐘ê飯,ùi頭到尾lóng是坐90度,椅á坐三分之一。」賴清德還原當時見面ê經過,是柯文哲第一遍擔任台北市長ê時,來台南beh tshōe總統府資政葉菊蘭,請託伊幫忙tshōe副市長,當時身為台南市長ê我,自然陪同歡迎當時民進黨共同支持當選ê柯文哲,賴清德說,hit遍見面,柯文哲mā問伊當選後tio̍h按怎解決專科醫師執照延續ê問題,「tīhit種狀況下,我ná有需要椅á坐三分之一咧?」而且當時走公務行程中途前往,自然是穿西裝結ne-khú-tái。「歷史上bat聽過椅á坐三分之一ê,是李登輝前總統面對蔣經國前總統。但是我m̄是李登輝,Tsit-má是民主時代,柯文哲mā m̄是蔣經國,mài想講家己是蔣經國。」賴清德講,kah柯文哲見面兩遍lóng有公開轉述、柯文哲講ê內容有kah事實無ha̍h。
原來是九月十四下晡,民眾黨主席柯文哲來到台中市清水參加市議員陳廷秀主辦ê「選哲座談會」,柯文哲強調若是hō͘賴清德當選,台灣經濟ē變差,māē陷入戰爭危機。伊講2018年賴清德擔任行政院長ê時,bat親身來拜訪伊,拜託mài反對起深澳電廠,若無北台灣ē欠電,但是兩禮拜後賴清德轉嘴講無beh起ah。大罵賴清德ê誠信不足。
台灣是一个自由民主ê國家,每一个人lóng有烏白眠夢ê自由。Kui頭殼「太監皇上」想法ê柯文哲,真有可能眠夢tio̍h賴清德乖乖來朝見伊,椅á坐三分之一。有人罵柯文哲講白賊、慣勢講白賊。有小可khah沉重。
咱顚倒相信:M̄是柯文哲講白賊,是伊眠夢kah現實分bē清楚! (231020)