《綠色短評》 |
| | | 轉寄 |
Tsoânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱TsoânTâiJī
《 Le̍ksik toánphêng 》 Lí Lâmhêng
Hāu Iúgî beh kah lâng pí siáⁿ?
Gō͘gue̍h tsa̍ptshit, Tiongkok Kokbîntóng tingtiàu Sinpak tshītiúⁿ Hāu Iúgî tshamsoán tsóngthóng, Bíkok 《 New York Sîpò 》 sûisî pòtō, Tiongkok Kokbîntóng tsêng nn̄g piàn tsóngthóng tōasoán sitlī ê kuankiàn insò͘, sī tsútiuⁿ Nn̄ghōaⁿ kakiông kaulâu. Pakkiaⁿ tùi Tâioân pō͘pō͘ tsìnpik tìsú soánbîn hoânló ê sî, Tiongkok Kokbîntóng kā kohtsài tsiptsèng ê hibāng kiàthok tī tsi̍t ūi tshutsin kéngkài, siū soánbîn huangêng, tī Nn̄ghōaⁿ gītê téngbīn nátshīⁿ tsi̍t tiuⁿ pe̍h tsóa, i tùi Tiongkok ê khòaⁿhuat bôngbông biáubiáu."華爾街Ji̍tpò" te̍kpia̍t kiôngtiāu, Tiongkok būntê sī Tâioân tsóngthóng tōasoán ê he̍ksim gītê, Hāu Iúgî tùi Tiongkok būntê tsháitshú ê li̍ptiûⁿ kipún siōng sī ē siám tio̍h siám.
Tsa̍pitgue̍h jīsì tsákhí, Tiongkok Kokbîntóng Hāu Iúgî kuattēng kah hùtshiú Tiō Siáukhong liânha̍p tshuttsiàn, Hāu Iúgî kiôngtiāu i kah Tiō Siáukhong ê tsèngkiàn tōapō͘hūn kāngkhoán, kanta sió pō͘hūn bô kâng, putkò soántsiàn ittshè "í tsóngthóng tshamsoánjîn tsoh tsúthé tiongsim". Tiō Siáukhong sûisî tsiap lo̍hkhì kóng,"Hāu tshītiúⁿ thêtshut·lâi ê tsin tsē tsèngkiàn lóng sī góa ê. "Tiongkok Kokbîntóng thêmiâ ê tsóngthóng tshamsoán jîn bô tsèngkiàn, tàuté beh kah lâng pí siáⁿ?
Sinbûn pòtō, tsa̍pitgue̍h jīla̍k, Hāu Iúgî thè Nâiâⁿ li̍púi tshamsoánjîn Lí Gānsiù khiā tâi ê sî kámsiā Tiō Siáukhong, kóng "jînsing tio̍h sī kóng sìniōng. Hiaⁿtī kóng thīn lí tio̍h thīn lí, i kóng Nâ Pe̍h ētàng ha̍p tio̍h ha̍p, bē tàng ha̍p i mā ē sio thīn! "sòa lo̍hkhì i nátshiūⁿ sī teh àm tshiùⁿ Kua Bûntiat,"M̄kiaⁿsí ê lâng tú tio̍h hitê bē kiànsiàu ê lâng, bē kiànsiàu ê lâng ittēng ē sí."bôtāi bôtsì hông tôaⁿ tio̍h tshèng ê Kua Bûntiat, tējī kang hôeèng kóng,"bô iàukín lah, I ( Hāu Iúgî) ingkai ē kóng i sitgiân! "haha tshiò tsi̍tsiaⁿ. Nn̄g kang āu Hāu Iúgî tsiah têngtshing kóng,"góa sī kóng Bîntsìntóng lah", bô teh kóng pa̍t lâng.
Goânlâi, bô siáⁿ thang pí ê Hāu Iúgî, siūⁿ beh kah Bîntsìntóng pí bē kiànsiàu! Tiongkok Kokbîntóng bē kiànsiàu sī sèkàṳt·ê, siáng káⁿ kah i pí? "Nâ Pe̍h ha̍p" hia̍pgī tiong, tsi̍tê tôngtông pahnî tōa tóng ê Tiongkok Kokbîntóng bē kiànsiàu kah iaukiû tsi̍tê siósió ê Bîntsiòngtóng, pí bîn tiāu ê sî tio̍h niū i 3%! to iáubōe soánkí,"Nâ Pe̍h ha̍p" hia̍pgī tio̍h phahphài siáⁿ lâng tsoh siáⁿmi̍h pō͘tiúⁿ, nátshiūⁿ tsha̍tá thó͘húi teh huntsong. Tsa̍pitgue̍h jīsaⁿ, Bîntsiòngtóng tsúse̍k Kua Bûntiat liôngsim huathiān, kóng "Nâ Pe̍h ha̍p" la̍k tiâu hia̍pgī khióngkiaⁿ ū ûihoán" kîiok iūsoán". Bô liôngsim ê Tiongkok Kokbîntóng tongjiân m̄tsai iáⁿ siáⁿmi̍h kiòtsoh bē kiànsiàu.
Bô siáⁿ thang pí ê Hāu Iúgî, tsa̍pitgue̍h jīla̍k kóng, "siáⁿ lâng ē pí góa khah ài Tâioân? Lōa Tshingtik kám ē pí góa khah ài Tâioân?" siáⁿ lâng khah ài Tâioân m̄ sī tshintshiūⁿ Hāu Iúgî só͘ mē·ê,"Lōa Tshingtik ēng tshùi ài Tâioân, góa sī ēng hêngtōng ài Tâioân, ēng sèⁿmiā kò͘ Tâioân!" tsa̍pitgue̍h jītshit Hāu Iúgî kóng, i nā tòngsoán tsóngthóng beh tōaliōng khàihòng Tiongkok lúkheh, Tiongkok ha̍ksing lâi Tâioân tha̍ktsheh koh tsiūgia̍p, ánne lâi tshìkik Tâioân kingtsè. Kiⁿî itgue̍h tsì la̍kgue̍h, Tiongkok tshingliân (16 tsì 24 hòe) ê sitgia̍plu̍t pêngkin sī 19.58%, la̍kgue̍h 21.3% sī le̍ksú siōng tēit koân. Kiⁿî itgue̍h tsì la̍kgue̍h, lán Tâioân tshingliân sitgia̍p lu̍t pêngkin sī 11.44%. Hāu Iúgî ài Tâioân ài ùi Tiongkok khì, hoânló Tiongkok tshingliân sitgia̍plu̍t siuⁿ koân, ài Tâioân ài kah hiâm Tâioân tshingliân sitgia̍plu̍t siuⁿ kē, ánne kám sī teh ài Tâioân!? (231201)
Tsù, 華爾街 tshiáⁿ liām Hôagí
Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版
《 Le̍k-sik toán-phêng 》 Lí Lâm-hêng
Hāu Iú-gî beh kah lâng pí siáⁿ?
Gō͘-gue̍h tsa̍p-tshit, Tiong-kok Kok-bîn-tóng ting-tiàu Sin-pak tshī-tiúⁿ Hāu Iú-gî tsham-soán tsóng-thóng, Bí-kok 《 New York Sî-pò 》 sûi-sî pò-tō, Tiong-kok Kok-bîn-tóng tsêng nn̄g piàn tsóng-thóng tōa-soán sit-lī ê kuan-kiàn in-sò͘, sī tsú-tiuⁿ Nn̄g-hōaⁿ ka-kiông kau-lâu. Pak-kiaⁿ tùi Tâi-oân pō͘-pō͘ tsìn-pik tì-sú soán-bîn hoân-ló ê sî, Tiong-kok Kok-bîn-tóng kā koh-tsài tsip-tsèng ê hi-bāng kià-thok tī tsi̍t ūi tshut-sin kéng-kài, siū soán-bîn huan-gêng, tī Nn̄g-hōaⁿ gī-tê téng-bīn ná-tshīⁿ tsi̍t tiuⁿ pe̍h tsóa, i tùi Tiong-kok ê khòaⁿ-huat bông-bông biáu-biáu."華爾街Ji̍t-pò" te̍k-pia̍t kiông-tiāu, Tiong-kok būn-tê sī Tâi-oân tsóng-thóng tōa-soán ê he̍k-sim gī-tê, Hāu Iú-gî tùi Tiong-kok būn-tê tshái-tshú ê li̍p-tiûⁿ ki-pún siōng sī ē siám tio̍h siám.
Tsa̍p-it-gue̍h jī-sì tsá-khí, Tiong-kok Kok-bîn-tóng Hāu Iú-gî kuat-tēng kah hù-tshiú Tiō Siáu-khong liân-ha̍p tshut-tsiàn, Hāu Iú-gî kiông-tiāu i kah Tiō Siáu-khong ê tsèng-kiàn tōa-pō͘-hūn kāng-khoán, kan-ta sió pō͘-hūn bô kâng, put-kò soán-tsiàn it-tshè "í tsóng-thóng tsham-soán-jîn tsoh tsú-thé tiong-sim". Tiō Siáu-khong sûi-sî tsiap lo̍h-khì kóng,"Hāu tshī-tiúⁿ thê-tshut-·lâi ê tsin tsē tsèng-kiàn lóng sī góa ê. "Tiong-kok Kok-bîn-tóng thê-miâ ê tsóng-thóng tsham-soán- jîn bô tsèng-kiàn, tàu-té beh kah lâng pí siáⁿ?
Sin-bûn pò-tō, tsa̍p-it-gue̍h jī-la̍k, Hāu Iú-gî thè Nâ-iâⁿ li̍p-úi tsham-soán-jîn Lí Gān-siù khiā tâi ê sî kám-siā Tiō Siáu-khong, kóng "jîn-sing tio̍h sī kóng sìn-iōng. Hiaⁿ-tī kóng thīn lí tio̍h thīn lí, i kóng Nâ Pe̍h ē-tàng ha̍p tio̍h ha̍p, bē tàng ha̍p i mā ē sio thīn! "sòa lo̍h-khì i ná-tshiūⁿ sī teh àm tshiùⁿ Kua Bûn-tiat,"M̄-kiaⁿ-sí ê lâng tú tio̍h hit-ê bē kiàn-siàu ê lâng, bē kiàn-siàu ê lâng it-tēng ē sí."bô-tāi bô-tsì hông tôaⁿ tio̍h tshèng ê Kua Bûn-tiat, tē-jī kang hôe-èng kóng,"bô iàu-kín lah, I ( Hāu Iú-gî) ing-kai ē kóng i sit-giân! "ha-ha tshiò tsi̍t-siaⁿ. Nn̄g kang āu Hāu Iú-gî tsiah têng-tshing kóng,"góa sī kóng Bîn-tsìn-tóng lah", bô teh kóng pa̍t lâng.
Goân-lâi, bô siáⁿ thang pí ê Hāu Iú-gî, siūⁿ beh kah Bîn-tsìn-tóng pí bē kiàn-siàu! Tiong-kok Kok-bîn-tóng bē kiàn-siàu sī sè-kài-it-·ê, siáng káⁿ kah i pí? "Nâ Pe̍h ha̍p" hia̍p-gī tiong, tsi̍t-ê tông-tông pah-nî tōa tóng ê Tiong-kok Kok-bîn-tóng bē kiàn-siàu kah iau-kiû tsi̍t-ê sió-sió ê Bîn-tsiòng-tóng, pí bîn tiāu ê sî tio̍h niū i 3%! to iáu-bōe soán-kí,"Nâ Pe̍h ha̍p" hia̍p-gī tio̍h phah-phài siáⁿ lâng tsoh siáⁿ-mi̍h pō͘-tiúⁿ, ná-tshiūⁿ tsha̍t-á thó͘-húi teh hun-tsong. Tsa̍p-it-gue̍h jī-saⁿ, Bîn-tsiòng-tóng tsú-se̍k Kua Bûn-tiat liông-sim huat-hiān, kóng "Nâ Pe̍h ha̍p" la̍k tiâu hia̍p-gī khióng-kiaⁿ ū ûi-hoán" kî-iok iū-soán". Bô liông-sim ê Tiong-kok Kok-bîn-tóng tong-jiân m̄-tsai iáⁿ siáⁿ-mi̍h kiò-tsoh bē kiàn-siàu.
Bô siáⁿ thang pí ê Hāu Iú-gî, tsa̍p-it-gue̍h jī-la̍k kóng, "siáⁿ lâng ē pí góa khah ài Tâi-oân? Lōa Tshing-tik kám ē pí góa khah ài Tâi-oân?" siáⁿ lâng khah ài Tâi-oân m̄ sī tshin-tshiūⁿ Hāu Iú-gî só͘ mē-·ê,"Lōa Tshing-tik ēng tshùi ài Tâi-oân, góa sī ēng hêng-tōng ài Tâi-oân, ēng sèⁿ-miā kò͘ Tâi-oân!" tsa̍p-it-gue̍h jī-tshit Hāu Iú-gî kóng, i nā tòng-soán tsóng-thóng beh tōa-liōng khài-hòng Tiong-kok lú-kheh, Tiong-kok ha̍k-sing lâi Tâi-oân tha̍k-tsheh koh tsiū-gia̍p, án-ne lâi tshì-kik Tâi-oân king-tsè. Kin-nî it-gue̍h tsì la̍k-gue̍h, Tiong-kok tshing-liân (16 tsì 24 hòe) ê sit-gia̍p-lu̍t pêng-kin sī 19.58%, la̍k-gue̍h 21.3% sī le̍k-sú siōng tē-it koân. Kin-nî it-gue̍h tsì la̍k-gue̍h, lán Tâi-oân tshing-liân sit-gia̍p lu̍t pêng-kin sī 11.44%. Hāu Iú-gî ài Tâi-oân ài ùi Tiong-kok khì, hoân-ló Tiong-kok tshing-liân sit-gia̍p-lu̍t siuⁿ koân, ài Tâi-oân ài kah hiâm Tâi-oân tshing-liân sit-gia̍p-lu̍t siuⁿ kē, án-ne kám sī teh ài Tâi-oân!? (231201)
Tsù, 華爾街 tshiáⁿ liām Hôa-gí
五月十七,中國國民黨徵召新北市長侯友宜參選總統,美國《紐約時報》隨時報導,中國國民黨前兩遍總統大選失利ê關鍵因素,是主張兩岸加強交流。北京對台灣步步進迫致使選民煩惱ê時,中國國民黨kā koh再執政ê希望寄託tī一位出身警界、受選民歡迎、tī兩岸議題頂面那像一張白紙,伊對中國ê看法茫茫渺渺。「華爾街日報」特別強調,中國問題是台灣總統大選ê核心議題,侯友宜對中國問題採取ê立場基本上是ē閃tio̍h閃。
十一月二四早起,中國國民黨侯友宜決定kah副手趙少康聯合出戰,侯友宜強調伊kah趙少康ê政見大部分仝款、kan-ta小部分無仝,不過選戰一切「以總統參選人作主體中心」。趙少康隨時接落去講,「侯市長提出來ê真tsē政見lóng是我ê。」中國國民黨提名ê總統參選人無政見,到底beh kah人比啥?
新聞報導:十一月二六,侯友宜替藍營立委參選人李彥秀khiā台ê時感謝趙少康,講「人生tio̍h是講信用。兄弟講thīn你tio̍h thīn你,伊講藍白ētàng合tio̍h合,bē tàng合伊māē相thīn!」續落去伊那像是teh暗唱柯文哲,「M̄驚死ê人抵tio̍h hit-ê bē見笑ê人,bē見笑ê人一定ē死。」無代無誌hông彈tio̍h銃ê柯文哲,第二工回應講:「無要緊lah,伊(侯友宜)應該ē講伊失言!」哈哈笑一聲。兩工後侯友宜才澄清講,「我是講民進黨lah」,無teh講別人。
原來,無啥thang比ê侯友宜,想beh kah民進黨比bē見笑!中國國民黨bē見笑是世界一ê,siáng敢kah伊比?「藍白合」協議中,一个堂堂百年大黨ê中國國民黨bē見笑kah要求一个小小ê民眾黨,比民調ê時tio̍h讓伊3%!都猶未選舉,「藍白合」協議tio̍h拍派啥人作啥物部長,那像賊仔土匪teh分贓。十一月二三,民眾黨主席柯文哲良心發現,講「藍白合」六條協議恐驚有違反「期約賄選」。無良心ê中國國民黨當然m̄知影啥物叫作bē見笑。
無啥thang比ê侯友宜,十一月二六講,「啥人ē比我khah愛台灣?賴清德kámē比我khah愛台灣?」啥人khah愛台灣m̄是親像侯友宜所罵ê:「賴清德用嘴愛台灣,我是用行動愛台灣、用生命顧台灣!」十一月二七侯友宜講,伊若當選總統beh大量開放中國旅客、中國學生來台灣讀冊koh就業,án-ne來刺激台灣經濟。今年一月至六月,中國青年(16至24歲)ê失業率平均是19.58%,六月21.3%是歷史上第一koân。今年一月至六月,咱台灣青年失業率平均是11.44%。侯友宜愛台灣愛ùi中國去、煩惱中國青年失業率siuⁿkoân、愛台灣愛kah嫌台灣青年失業率siuⁿ低,án-ne kám是teh愛台灣!? (231201)
註:華爾街 請唸華語