《綠色短評》 |
| | | 轉寄 |
Tsoânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱TsoânTâiJī
《 Le̍ksik toánphêng 》 Lí Lâmhêng
Múipiàn tōasoán tsêng, bô phài lâng khì Tiongkok, Tiongkok Kokbîntóng tio̍h bē hiáu soánkí?!
Tiongkok Kokbîntóng hù tsúse̍k Hā Li̍pgiân tī tsit piàn tsóngthóng tōasoán tâuphiò tsêng saⁿtsa̍p kang khì Tiongkok, ínkhí siāhōe gīlūn, bīntùi Bîntsìntóng iaukiû suatbêng, tsa̍pjīgue̍h tsa̍pgō͘, Tiongkok Kokbîntóng tsúse̍k Tsu Li̍plûn tsiapsiū hóngbūn ê sî, phuephêng Bîntsìntóng" bô buah âng tio̍h bē hiáu soánkí", koh kóng sòa lo̍hkhì ê soán tsiàn, kok tsióng buah o͘, buah âng, tsō iâu lóng ū khólêng ē tshuthiān.
Tsa̍pjīgue̍h tshikáu, Bîntsiòngtóng tsúse̍k Kua Bûntiat khì Lô͘tsiu sàu ke pài phiò, hông mn̄g khí Tiongkok Kokbîntóng hù tsóngthóng tshamsoánjîn Tiō Siáukhong, putboán Kua Bûntiat tī hō͘ tóngoân ê kongkhai phue lāité buah âng Tiongkok Kokbîntóng. Kua Bûntiat tshiàng kóng,"púnlâi tio̍h sī âng·ê, kā in buah âng túhó niāniā."lán bô tshintshiūⁿ ánne. Lán kóng líiû hō͘ Tsu Li̍plûn tsúse̍k tsaiiáⁿ, lâng ná ē kā Tiongkok Kokbîntóng buah âng?
2016 nî itgue̍h tsa̍pla̍k, Tâioân tsóngthóng hù tsóngthóng kah li̍phuat úigoân soánkí, saⁿ kògue̍h tsêng ê 2015 nî tsa̍pgue̍h tsa̍psaⁿ, tongsî sinûi Hêngtsèngīⁿ Lio̍kúihōe tsúúi ê Hā Li̍pgiân khì Kńgtsiu tshamhóng, kah tongsî Tiongkok Koktâipān tsújīm Tiuⁿ Tsìkun hōebiān, tâmkhí nn̄g hōaⁿ léngtōtsiá khólêng kìⁿbīn ê kihōe, tshioksêng tsa̍pitgue̍h tshetshit, Tiongkok kokka tsútsik 習近平 kah Tâioân tsóngthóng Má Ingkiú tī Sinkapho hōebiān. Bêngbêng sī teh tsō kihōe, the̍h koân Tiongkok Kokbîntóng ê siaⁿsè, khìtô͘ énghióng soánkí.
2022 nî pehgue̍h tshejī, Bíkok Tsiònggīīⁿ gītiúⁿ 佩洛西(Nancy Pelosi) bô tshap pakkiaⁿ ê kéngkò koân tiāu hóngbūn Tâioân, jîtshiáⁿ kah Tâioân tsóngthóng Tshòa Ingbûn kìⁿbīn. 佩洛西 soânhongsik tī Tāipak hóngbūn 20 tiámtsing līkhui Tâioân liáuāu, pehgue̍h tshesì, Tiongkok káihòngkun huattōng 2022 nî kuibô͘ phòa kìlo̍k hoân Tâi kunsū iánsi̍p ê sî, Tiongkok Kokbîntóng tihōe Lio̍kúihōe kaitóng hù tsúse̍k Hā Li̍pgiân kah Tsu Li̍plûn tsúse̍k ê tshikū Ko Suphok ìn Tiongkok Kiōngsántóng tiongiong ê iautshiáⁿ beh tso͘thoân khì Tiongkok, jîtshiáⁿ kóng ū "khólêng" ē kìⁿ Tiongkok Kiōngsántóng kuaⁿoân, bôkoán tsènghú khó͘khǹg kóng sîki bô ha̍pgî, in kui tīn iûgoân tī pehgue̍h tshetsa̍p piàⁿ khì Tiongkok, kóng sī ūi kongtsit jînoân soánkí bō͘khoán. Hā Li̍pgiân khì liáu āu, Tiongkok tùi Tâi kunsū iánsi̍p m̄nā bô sokté, tiantò iântn̂g kunsū iánsi̍p sîkan. Tse bêngbêng tio̍h sī kakī sàngkhì hō͘ Tiongkok ê thóngtsiàn sò͘tsâi, Lio̍kúihōe phêngkik sī "Tī kunián ē thiauì hóngbūn Tiongkok, ho͘èng tùihōaⁿ thóngtsiàn soânlu̍t, sīmtsì sī khì hō͘ lâng phùi tshùinōa tī bīn ê hêngûi, oântsoân bôkoán koklāi kóngtōa bînì ê hoántùi". Saⁿ kògue̍h āu ê tsa̍pitgue̍h jītsa̍pla̍k, tútú sī Tâioân ti̍that tshītiúⁿ, ti̍that tshī gīoân, koān ( tshī) tiúⁿ, koān (tshī) gīoân soánkí.
Kiⁿî tsa̍pjīgue̍h tsa̍psaⁿ àm, Tâioân tsóngthóng tōasoán tsìnji̍p saⁿtsa̍p kang tsêng siongtong bínkám ê sîkhik, Tiongkok Kokbîntóng hù tsúse̍k Hā Li̍pgiân koh khì Tiongkok tshamhóng, ītēng tsa̍pjīgue̍h jītsa̍p tńglâi, ínhuat koântō͘ ê tsinggī. Tsioh mn̄g Tiongkok Kokbîntóng Tsu Li̍plûn tsúse̍k, sī ántsóaⁿ múi tsi̍t piàn Tâioân tōasoán tsêng, Tiongkok Kokbîntóng ittēng phài hù tsúse̍k téng kokip tóngkuaⁿ khì Tiongkok? Tâioân lâng tongjiân ē hoâigî, lín tàuté sī khì Tiongkok niá "sèngtsí" á·sī khì niá "tshèngtsí"? Tâioân lâng kā lín buah âng káⁿ ū kā lín óngkhut? sī ántsóaⁿ múi tsi̍t piàn tōasoán tsêng, bô phài lâng khì Tiongkok, Tiongkok Kokbîntóng tio̍h bē hiáu soánkí?! kóng tsi̍tê líiû lâi thiaⁿ. (231222)
Tsù, 習近平 佩洛西 tshiáⁿ liām Hôagí
Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版
《 Le̍k-sik toán-phêng 》 Lí Lâm-hêng
Múi-piàn tōa-soán tsêng, bô phài lâng khì Tiong-kok, Tiong-kok Kok-bîn-tóng tio̍h bē hiáu soán-kí?!
Tiong-kok Kok-bîn-tóng hù tsú-se̍k Hā Li̍p-giân tī tsit piàn tsóng-thóng tōa-soán tâu-phiò tsêng saⁿ-tsa̍p kang khì Tiong-kok, ín-khí siā-hōe gī-lūn, bīn-tùi Bîn-tsìn-tóng iau-kiû suat-bêng, tsa̍p-jī-gue̍h tsa̍p-gō͘, Tiong-kok Kok-bîn-tóng tsú-se̍k Tsu Li̍p-lûn tsiap-siū hóng-būn ê sî, phue-phêng Bîn-tsìn-tóng" bô buah âng tio̍h bē hiáu soán-kí", koh kóng sòa lo̍h-khì ê soán tsiàn, kok tsióng buah o͘, buah âng, tsō iâu lóng ū khó-lêng ē tshut-hiān.
Tsa̍p-jī-gue̍h tshe-káu, Bîn-tsiòng-tóng tsú-se̍k Kua Bûn-tiat khì Lô͘-tsiu sàu ke pài phiò, hông mn̄g khí Tiong-kok Kok-bîn-tóng hù tsóng-thóng tsham-soán-jîn Tiō Siáu-khong, put-boán Kua Bûn-tiat tī hō͘ tóng-oân ê kong-khai phue lāi-té buah âng Tiong-kok Kok-bîn-tóng. Kua Bûn-tiat tshiàng kóng,"pún-lâi tio̍h sī âng-·ê, kā in buah âng tú-hó niā-niā."lán bô tshin-tshiūⁿ án-ne. Lán kóng lí-iû hō͘ Tsu Li̍p-lûn tsú-se̍k tsai-iáⁿ, lâng ná ē kā Tiong-kok Kok-bîn-tóng buah âng?
2016 nî it-gue̍h tsa̍p-la̍k, Tâi-oân tsóng-thóng hù tsóng-thóng kah li̍p-huat úi-goân soán-kí, saⁿ kò-gue̍h tsêng ê 2015 nî tsa̍p-gue̍h tsa̍p-saⁿ, tong-sî sin-ûi Hêng-tsèng-īⁿ Lio̍k-úi-hōe tsú-úi ê Hā Li̍p-giân khì Kńg-tsiu tsham-hóng, kah tong-sî Tiong-kok Kok-tâi-pān tsú-jīm Tiuⁿ Tsì-kun hōe-biān, tâm-khí nn̄g hōaⁿ léng-tō-tsiá khó-lêng kìⁿ-bīn ê ki-hōe, tshiok-sêng tsa̍p-it-gue̍h tshe-tshit, Tiong-kok kok-ka tsú-tsik 習近平 kah Tâi-oân tsóng-thóng Má Ing-kiú tī Sin-ka-pho hōe-biān. Bêng-bêng sī teh tsō ki-hōe, the̍h koân Tiong-kok Kok-bîn-tóng ê siaⁿ-sè, khì-tô͘ éng-hióng soán-kí.
2022 nî peh-gue̍h tshe-jī, Bí-kok Tsiòng-gī-īⁿ gī-tiúⁿ 佩洛西(Nancy Pelosi) bô tshap pak-kiaⁿ ê kéng-kò koân tiāu hóng-būn Tâi-oân, jî-tshiáⁿ kah Tâi-oân tsóng-thóng Tshòa Ing-bûn kìⁿ-bīn. 佩洛西 soân-hong-sik tī Tāi-pak hóng-būn 20 tiám-tsing lī-khui Tâi-oân liáu-āu, peh-gue̍h tshe-sì, Tiong-kok kái-hòng-kun huat-tōng 2022 nî kui-bô͘ phòa kì-lo̍k hoân Tâi kun-sū ián-si̍p ê sî, Tiong-kok Kok-bîn-tóng ti-hōe Lio̍k-úi-hōe kai-tóng hù tsú-se̍k Hā Li̍p-giân kah Tsu Li̍p-lûn tsú-se̍k ê tshe-kū Ko Su-phok ìn Tiong-kok Kiōng-sán-tóng tiong-iong ê iau-tshiáⁿ beh tso͘-thoân khì Tiong-kok, jî-tshiáⁿ kóng ū "khó-lêng" ē kìⁿ Tiong-kok Kiōng-sán-tóng kuaⁿ-oân, bô-koán tsèng-hú khó͘-khǹg kóng sî-ki bô ha̍p-gî, in kui tīn iû-goân tī peh-gue̍h tshe-tsa̍p piàⁿ khì Tiong-kok, kóng sī ūi kong-tsit jîn-oân soán-kí bō͘-khoán. Hā Li̍p-giân khì liáu āu, Tiong-kok tùi Tâi kun-sū ián-si̍p m̄-nā bô sok-té, tian-tò iân-tn̂g kun-sū ián-si̍p sî-kan. Tse bêng-bêng tio̍h sī ka-kī sàng-khì hō͘ Tiong-kok ê thóng-tsiàn sò͘-tsâi, Lio̍k-úi-hōe phêng-kik sī "Tī kun-ián ē thiau-ì hóng-būn Tiong-kok, ho͘-èng tùi-hōaⁿ thóng-tsiàn soân-lu̍t, sīm-tsì sī khì hō͘ lâng phùi tshùi-nōa tī bīn ê hêng-ûi, oân-tsoân bô-koán kok-lāi kóng-tōa bîn-ì ê hoán-tùi". Saⁿ kò-gue̍h āu ê tsa̍p-it-gue̍h jī-tsa̍p-la̍k, tú-tú sī Tâi-oân ti̍t-hat tshī-tiúⁿ, ti̍t-hat tshī gī-oân, koān ( tshī) tiúⁿ, koān (tshī) gī-oân soán-kí.
Kin-nî tsa̍p-jī-gue̍h tsa̍p-saⁿ àm, Tâi-oân tsóng-thóng tōa-soán tsìn-ji̍p saⁿ-tsa̍p kang tsêng siong-tong bín-kám ê sî-khik, Tiong-kok Kok-bîn-tóng hù tsú-se̍k Hā Li̍p-giân koh khì Tiong-kok tsham-hóng, ī-tēng tsa̍p-jī-gue̍h jī-tsa̍p tńg-lâi, ín-huat koân-tō͘ ê tsing-gī. Tsioh mn̄g Tiong-kok Kok-bîn-tóng Tsu Li̍p-lûn tsú-se̍k, sī án-tsóaⁿ múi tsi̍t piàn Tâi-oân tōa-soán tsêng, Tiong-kok Kok-bîn-tóng it-tēng phài hù tsú-se̍k téng ko-kip tóng-kuaⁿ khì Tiong-kok? Tâi-oân lâng tong-jiân ē hoâi-gî, lín tàu-té sī khì Tiong-kok niá "sèng-tsí" á-·sī khì niá "tshèng-tsí"? Tâi-oân lâng kā lín buah âng káⁿ ū kā lín óng-khut? sī án-tsóaⁿ múi tsi̍t piàn tōa-soán tsêng, bô phài lâng khì Tiong-kok, Tiong-kok Kok-bîn-tóng tio̍h bē hiáu soán-kí?! kóng tsi̍t-ê lí-iû lâi thiaⁿ. (231222)
Tsù, 習近平 佩洛西 tshiáⁿ liām Hôa-gí
中國國民黨副主席夏立言tī tsit遍總統大選投票前三十工去中國,引起社會議論,面對民進黨要求說明,十二月十五,中國國民黨主席朱立倫接受訪問ê時,批評民進黨「無抹紅tio̍h bē曉選舉」,koh講續落去ê選戰,各種抹黑、抹紅、造謠lóng有可能ē出現。
十二月初九,民眾黨主席柯文哲去蘆洲掃街拜票,hông問起中國國民黨副總統參選人趙少康,不滿柯文哲tīhō͘黨員ê公開批內底抹紅中國國民黨。柯文哲唱講,「本來tio̍h是紅ê,kā in抹紅tú好niā-niā。」咱無親像án-ne。 咱講理由hō͘朱立倫主席知影,人náēkā中國國民黨抺紅?
2016年一月十六,台灣總統副總統kah立法委員選舉,三個月前ê2015年十月十三,當時身為行政院陸委會主委ê夏立言去廣州參訪,kah當時中國國台辦主任張志軍會面,談起兩岸領導者可能見面ê機會,促成十一月初七,中國國家主席習近平kah台灣總統馬英九tī新加坡會面。明明是teh造機會,提koân中國國民黨ê聲勢,企圖影響選舉。
2022年八月初二,美國眾議院議長佩洛西(Nancy Pelosi)無tshap北京ê警告高調訪問台灣,而且kah台灣總統蔡英文見面。佩洛西旋風式tī台北訪問20點鐘離開台灣了後,八月初四,中國解放軍發動2022年規模破紀錄環台軍事演習ê時,中國國民黨知會陸委會該黨副主席夏立言kah朱立倫主席ê妻舅高思博應中國共產黨中央ê邀請beh組團去中國,而且講有「可能」會見中國共產黨官員,無管政府苦勸講時機無合宜,in歸陣猶原tī八月初十拚去中國,講是為公職人員選舉募款。夏立言去了後,中國對台軍事演習m̄-nā無縮短,顚倒延長軍事演習時間。Tse明明tio̍h是家己送去hō͘中國ê統戰素材,陸委會抨擊是「Tī軍演下thiau意訪問中國,呼應對岸統戰旋律,甚至是去hō͘人phùi嘴瀾tī面ê行為,完全無管國內廣大民意ê反對」。三個月後ê十一月二十六,tútú是台灣直轄市長、直轄市議員、縣(市)長、縣(市)議員選舉。
今年十二月十三暗,台灣總統大選進入三十工前相當敏感ê時刻,中國國民黨副主席夏立言koh去中國參訪,預定十二月二十轉來,引發高度ê爭議。借問中國國民黨朱立倫主席,是按怎每一遍台灣大選前,中國國民黨一定派副主席等高級黨官去中國?台灣人當然ē懷疑,恁到底是去中國領「聖旨」抑是去領「銃tsí」?台灣人kā恁抺紅敢有kā恁枉屈?是按怎每一遍大選前,無派人去中國,中國國民黨tio̍h bē曉選舉?!講一個理由來聽。 (231222)
註:習近平 佩洛西 請唸華語