《綠色短評》

 | | | 轉寄

中國外交戰狼講白賊面bē紅！

作者 李南衡, TsoânTâijī/全台字 by Tsng Hūiphêng 2021.05.23

Tsoânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱TsoânTâiJī

Tiongkok gōakau tsiànlông kóng pe̍htsha̍t bīn bē âng!

　　 Tâioân sîkan gō͘go̍eh tsa̍pit àmsî tsa̍p tiám, WHA bānglō͘ pòmiâ tsia̍ttsí, lán iáu gōnggōng teh tánthāi iautshiáⁿhâm. Bô ìgōa, Sèkài Ōesing Tso͘tsit (WHO) liânsòa tē 5 nî bô iautshiáⁿ Tâioân. Kàu hit àm lán tio̍h tsaiiáⁿ kiⁿî tshamka WHA tāihōe tsoh Kuantshatoân koh bôbāng ah!

　 Gō͘go̍eh tshela̍k, Bíkok, Canada, Ingkok, Huatkok, Tikkok, Ìtāilī kah Ji̍tpún tshittōa kanggia̍pkok tsi̍pthoân(G7) gōakau pō͘tiúⁿ hōegī kiatsok liáuāu, huatpiáu liânha̍p singbêng kiôngtiāu Tâioân háikiap hôpêng úntēng ê tiōngiàusèng, kó͘lē hôpêng káikuat nn̄g hōaⁿ būntê, kiônglia̍t hoántùi jīmhô khólêng tsēngka kíntiuⁿ kio̍ksè, phòhoāi khue̍k úntēng ê phiànbīn hêngtōng. Singbêng koh kóng, tsitshî Tâioân ū ìgī ê tshamú sèkài ōesing tso͘tsit lūntôaⁿ kah sèkài ōesing tāihōe (WHA). Siaⁿbêng kóng Tâioân ū koân tshamú WHO téng koktsè tso͘tsit, Tâioân só͘ū ê Búhàn hìiām (COVID19) hônge̍k kinggiām, ētàng tùi tsoân sèkài tsòtshut kònghiàn,"pâitû in( Tâioân) tshamú sī kakī tshōe sílō͘ ". Gō͘go̍eh tshela̍k, Huatkok Tshamgīīⁿ tiàukhui īⁿhōe í 304 phiò tsànsêng, 0 phiò hoántùi, bô īgī thongkòe "Tâioân tshamú koktsè tso͘tsit kangtsok", tsèngsik tsiâⁿ àn, khoktōa tsitshî Tâioân tshamú WHO, koktsè bînhâng tso͘tsit, Liânha̍pkok khìhāu piànhòa kongiāu kongiok kah koktsè hêngkéng tso͘tsit téng kok lénghe̍k ê koktsè tso͘tsit. Gō͘go̍eh tshepeh, Bíkok Kokbūkhing Blinken huatpiáu singbêng, ho͘io̍k hueho̍k Tâioân tī WHA ê siktòng tēūi, i piáusī si̍ttsāi tshōe bô jīmhô pâitû Tâioân tshamú ê kóng ē thong ê líiû. Suijiân kiⁿî tsin tsē kokka thīn Tâioân, nátshiūⁿ pí éngnî hibāng ke tsin tōa. Tānsī m̄ta̍t tio̍h Tiongkok tsi̍tê iôthâu, tio̍h sī bētàng tshamka.

Tâioân iáu koh hông pâitû tī Sèōe tāihōe (WHA) gōabīn. Gō͘go̍eh tshetsa̍p, Tiongkok gōakaupō͘ huatgiânjîn 華春瑩 tùi tsit kiāⁿ tāitsì koh tshàu tôaⁿ tsi̍t piàn "tsi̍t tiong" lāu tiāu, jîtshiáⁿ kóng"Tiongkok tiongiong tsènghú tùi Tâioân tēkhu tshamú tsoânkiû ōesing sūbū ē tsòtshut tsin hósè ê anpâi". Gōakau pō͘tiúⁿ 吳釗燮 sûisî siá thuibûn tōa mē Tiongkok bôthí, mē kóng in kóng·ê sī "bē kiànsiàu ê pe̍htsha̍t ōe". 華春瑩koh kóng,"sūsi̍t siōng bô lâng ē pí goán ( Tiongkok) kohkhah kuansim Tâioân tôngpau ê kiānkhong hoktsí." Bîntsìntóng li̍púi Ông Tēngú tshiò·tsi̍tē, kín the̍h tôngōe kò͘sū tshutlâi kóng, nátshiūⁿ "大野狼 siōng thiàⁿsioh 小紅帽".

　　 Tsoân sèkài ê lâng lóng tsaiiáⁿ sī Tiongkok teh pìⁿkúi pìⁿkoài, lán Tâioân tsiah bôhuattō͘ tshamka Sèōe tāihōe (WHA) , tānsī Tiongkok gōakau pō͘ huatgiân lâng 華春瑩 kóng,"Tâioân tēkhu bô huattō͘ tshamka Sèōe tāihōe ê kio̍kbīn sī Bîntsìntóng tongkio̍k tsōsêng ê". I tsi̍t ki tséngthâuá pí Tâioân, lēnggōa sì ki tséngthâuá pí i kakī.

　　Hō͘ lán siūⁿkhí 2003 nî, inūi Tiongkok ê tsó͘tòng tìsú WHO bô beh thólūn Tâioân tiôngsin kaji̍p ê būntê, ū Tâioân kìtsiá mn̄g Tiongkok tāipiáu, lín káⁿ bô thiaⁿtio̍h 2,000 bān Tâioân lâng ê suiàu? Tiongkok tāipiáu 沙祖康 ìn kóng," 誰理你們! "( ìsù sī kóng siáng tshap·lín) , suijiân hoâiⁿpà hông kámkak tsin tsha, tānsī tsìtsió i píkàu khah sêng tsi̍tê Tiongkok lâng, kóngtshut in ê simlāi ōe. Goânpún Tâioân lâng ê kiānkhong kah seⁿsí, Tiongkok lâng ná ū teh tshap·lí, ná ū teh kuansim·lí leh!

　　 Khòaⁿ kináji̍t kóng pe̍htsha̍t bīn bē âng ê Tiongkok gōakau tsiànlông, si̍ttsāi tsin thóià! (210514)
Tsù, 大野狼 小紅帽 　誰理你們! 　 tshiáⁿ liām Hôagí


Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版


Tiong-kok gōa-kau tsiàn-lông kóng pe̍h-tsha̍t bīn bē âng!

　　 Tâi-oân sî-kan gō͘-go̍eh tsa̍p-it àm-sî tsa̍p tiám, WHA bāng-lō͘ pò-miâ tsia̍t-tsí, lán iáu gōng-gōng teh tán-thāi iau-tshiáⁿ-hâm. Bô ì-gōa, Sè-kài Ōe-sing Tso͘-tsit (WHO) liân-sòa tē 5 nî bô iau-tshiáⁿ Tâi-oân. Kàu hit àm lán tio̍h tsai-iáⁿ kin-nî tsham-ka WHA tāi-hōe tsoh Kuan-tshat-oân koh bô-bāng ah!

　 Gō͘-go̍eh tshe-la̍k, Bí-kok, Canada, Ing-kok, Huat-kok, Tik-kok, Ì-tāi-lī kah Ji̍t-pún tshit-tōa kang-gia̍p-kok tsi̍p-thoân(G7) gōa-kau pō͘-tiúⁿ hōe-gī kiat-sok liáu-āu, huat-piáu liân-ha̍p sing-bêng kiông-tiāu Tâi-oân hái-kiap hô-pêng ún-tēng ê tiōng-iàu-sèng, kó͘-lē hô-pêng kái-kuat nn̄g hōaⁿ būn-tê, kiông-lia̍t hoán-tùi jīm-hô khó-lêng tsēng-ka kín-tiuⁿ kio̍k-sè, phò-hoāi khu-e̍k ún-tēng ê phiàn-bīn hêng-tōng. Sing-bêng koh kóng, tsi-tshî Tâi-oân ū ì-gī ê tsham-ú sè-kài ōe-sing tso͘-tsit lūn-tôaⁿ kah sè-kài ōe-sing tāi-hōe (WHA). Siaⁿ-bêng kóng Tâi-oân ū koân tsham-ú WHO an kok-tsè tso͘-tsit, Tâi-oân só͘-ū ê Bú-hàn hì-iām (COVID-19) hông-e̍k king-giām, ē-tàng tùi tsoân sè-kài tsò-tshut kòng-hiàn,"pâi-tû in( Tâi-oân) tsham-ú sī ka-kī tshōe sí-lō͘ ". Gō͘-go̍eh tshe-la̍k, Huat-kok Tsham-gī-īⁿ tiàu-khui īⁿ-hōe í 304 phiò tsàn-sêng, 0 phiò hoán-tùi, bô ī-gī thong-kòe "Tâi-oân tsham-ú kok-tsè tso͘-tsit kang-tsok", tsèng-sik tsiâⁿ àn, khok-tōa tsi-tshî Tâi-oân tsham-ú WHO, kok-tsè bîn-hâng tso͘-tsit, Liân-ha̍p-kok khì-hāu piàn-hòa kong-iāu kong-iok kah kok-tsè hêng-kéng tso͘-tsit téng kok léng-he̍k ê kok-tsè tso͘-tsit. Gō͘-go̍eh tshe-peh, Bí-kok Kok-bū-khing Blinken huat-piáu sing-bêng, ho͘-io̍k hue-ho̍k Tâi-oân tī WHA ê sik-tòng tē-ūi, i piáu-sī si̍t-tsāi tshōe bô jīm-hô pâi-tû Tâi-oân tsham-ú ê kóng ē thong ê lí-iû. Sui-jiân kin-nî tsin tsē kok-ka thīn Tâi-oân, ná-tshiūⁿ pí éng-nî hi-bāng ke tsin tōa. Tān-sī m̄-ta̍t tio̍h Tiong-kok tsi̍t-ê iô-thâu, tio̍h sī bē-tàng tsham-ka.

Tâi-oân iáu koh hông pâi-tû tī Sè-ōe tāi-hōe (WHA) gōa-bīn. Gō͘-go̍eh tshe-tsa̍p, Tiong-kok gōa-kau pō͘ huat-giân-jîn 華春瑩 tùi tsit kiāⁿ tāi-tsì koh tshàu tôaⁿ tsi̍t piàn"tsi̍t tiong"lāu tiāu, jî-tshiáⁿ kóng"Tiong-kok tiong-iong tsèng-hú tùi Tâi-oân tē-khu tsham-ú tsoân-kiû ōe-sing sū-bū ē tsò-tshut tsin hó-sè ê an-pâi". Gōa-kau pō͘-tiúⁿ 吳釗燮 sûi-sî siá thui-bûn tōa mē Tiong-kok bô-thí, mē kóng in kóng-·ê sī "bē kiàn-siàu ê pe̍h-tsha̍t ōe". 華春瑩koh kóng,"sū-si̍t siōng bô lâng ē pí goán ( Tiong-kok) koh-khah kuan-sim Tâi-oân tông-pau ê kiān-khong hok-tsí." Bîn-tsìn-tóng li̍p-úi Ông Tēng-ú tshiò-·tsi̍t-ē, kín the̍h tông-ōe kò͘-sū tshut-lâi kóng, ná-tshiūⁿ "大野狼 siōng thiàⁿ-sioh 小紅帽".

　　 Tsoân sè-kài ê lâng lóng tsai-iáⁿ sī Tiong-kok teh pìⁿ-kúi pìⁿ-koài, lán Tâi-oân tsiah bô-huat-tō͘ tsham-ka Sè-ōe tāi-hōe (WHA) , tān-sī Tiong-kok gōa-kau pō͘ huat-giân lâng 華春瑩 kóng,"Tâi-oân tē-khu bô huat-tō͘ tsham-ka Sè-ōe tāi-hōe ê kio̍k-bīn sī Bîn-tsìn-tóng tong-kio̍k tsō-sêng ê". I tsi̍t ki tséng-thâu-á pí Tâi-oân, lēng-gōa sì ki tséng-thâu-á pí i ka-kī.

　　Hō͘ lán siūⁿ-khí 2003 nî, in-ūi Tiong-kok ê tsó͘-tòng tì-sú WHO bô beh thó-lūn Tâi-oân tiông-sin ka-ji̍p ê būn-tê, ū Tâi-oân kì-tsiá mn̄g Tiong-kok tāi-piáu, lín káⁿ bô thiaⁿ-tio̍h 2,000 bān Tâi-oân lâng ê su-iàu? Tiong-kok tāi-piáu 沙祖康 ìn kóng," 誰理你們! "( ì-sù sī kóng siáng tshap-·lín) , sui-jiân hoâiⁿ-pà hông kám-kak tsin tsha, tān-sī tsì-tsió i pí-kàu khah sêng tsi̍t-ê Tiong-kok lâng, kóng-tshut in ê sim-lāi ōe. Goân-pún Tâi-oân lâng ê kiān-khong kah seⁿ-sí, Tiong-kok lâng ná ū teh tshap-·lí, ná ū teh kuan-sim lí leh!

　　 Khòaⁿ kin-á-ji̍t kóng pe̍h-tsha̍t bīn bē âng ê Tiong-kok gōa-kau tsiàn-lông, si̍t-tsāi tsin thó-ià! (210514)
Tsù, 大野狼 小紅帽 　誰理你們! 　 tshiáⁿ liām Hôa-gí


　　台灣時間五月十一暗時十點，WHA網路報名截止，咱猶戇戇teh等待邀請函。無意外，世界衛生組織（WHO）連續第5年無邀請台灣。到hit暗咱tio̍h知影今年參加WHA大會作觀察員koh無望ah！

　五月初六，美國、加拿大、英國、法國、德國、義大利kah日本七大工業國集團（G7）外交部長會議結束了後，發表聯合聲明強調台灣海峽和平穩定ê重要性，鼓勵和平解決兩岸問題，強烈反對任何可能增加緊張局勢、破壞區域穩定ê片面行動。聲明koh講，支持台灣有意義ê參與世界衛生組織論壇kah世界衛生大會（WHA）。聲明講台灣有權參與WHO等國際組織，台灣所有ê武漢肺炎（COVID-19）防疫經驗，會tàng對全世界做出貢獻，「排除in（台灣）參與是家己tshōe死路」。五月初六，法國參議院召開院會以304票贊成、0票反對，無異議通過「台灣參與國際組織工作」，正式成案，擴大支持台灣參與WHO、國際民航組織、聯合國氣候變化綱要公約kah國際刑警組織等各領域ê國際組織。五月初八，美國國務卿富林肯發表聲明，呼籲恢復台灣tī WHA ê適當地位，伊表示實在tshōe無任何排除台灣參與ê講會通ê理由。雖然今年真tsē國家thīn台灣，ná像比éng年希望加真大。但是m̄值tio̍h中國一個搖頭，tio̍h是bē-tàng參加。

台灣猶koh hông排除tī世衛大會（WHA）外面。五月初十，中國外交部發言人華春瑩對tsit件代誌koh臭彈一遍「一中」老調，而且講「中國中央政府對台灣地區參與全球衛生事務會做出真好勢ê安排」。外交部長吳釗燮隨時寫推文大罵中國無恥，罵講in講ê是「bē見笑ê白賊話」。華春瑩koh講：「事實上無人會比阮（中國）koh-khah關心台灣同胞ê健康福祉。」民進黨立委王定宇笑一下，緊the̍h童話故事出來講：ná像「大野狼上疼惜小紅帽」。

　　全世界ê人lóng知影是中國teh變鬼變怪，咱台灣才無法度參加世衛大會（WHA），但是中國外交部發言人華春瑩講：「台灣地區無法度參加世衛大會ê局面是民進黨當局造成ê」。伊一支指頭á比台灣，另外四支指頭á比伊家己。 　　Hō͘咱想起2003年，因為中國ê阻擋致使WHO無beh討論台灣重新加入ê問題，有台灣記者問中國代表：恁敢無聽tio̍h 2,000萬台灣人ê需要？中國代表沙祖康應講：「誰理你們！」（意思是講siáⁿ tshap lín），雖然橫霸hông感覺真差，但是至少伊比較khah sêng一個中國人，講出in ê心內話。原本台灣人ê健康kah生死，中國人ná有tehtshap你，ná有teh關心你leh！ 　　看今á日講白賊面bē紅ê中國外交戰狼，實在真討厭！ (210514)
註：大野狼　小紅帽　誰理你們！　請唸華語