《綠色短評》

 | | | 轉寄

中國koh teh褪褲圍海！

作者 李南衡, TsoânTâijī/全台字 by Tsng Hūiphêng 2021.09.26

Tsoânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱TsoânTâiJī


《 Le̍ksik toánphêng 》 Lí Lâmhêng


Tiongkok koh teh thǹg khò͘ ûi hái!

　　 Tiongkok Tsoânkok Jîntōa Siôngúihōe 2021 nî sìgue̍h thongkòe "Tionghôa Jînbîn Kiōnghôkok háisiōng kauthong antsoânhuat" ê siuhuat, káugue̍h tsheit khaisí si̍tsi. Tiongkok Háisūkiok huatpò͘ siuhuat kongkò, bêngkhak kuitēng íhā gō͘ lūi tsûntsiah, tshàngtsúikhì, hu̍ttōngle̍k tsûnpe̍k, tsàiūn hòngsiāsèng bu̍ttsit ê tsûnpe̍k, tsàiūn sòaⁿtsng "iû lūi, hòaha̍kphín, e̍khòa khìthé " téng ū to̍k iúhāi bu̍ttsit ê tsûntsiah, kah ū khólêng gûihāi Tiongkok háisiōng kauthong antsoân ê gōakoktsik tsûntsiah. Tsìnji̍p Tiongkok niáhái ittēng tio̍h hiòng Tiongkok háisū koánlí kikò͘ thongpò. Te̍kpia̍t thêkhí Bíkok téng kunkàm bô sio̍k tī "bô hāi thongkòe".

　　 Tiongkok sī ántsóaⁿ tio̍h te̍kpia̍t siu tsitê "háisiōng kauthong antsoânhuat" lâi koánlí gōakok tsûntsiah leh? Inūi Tiongkok tùi "niáhái" ê jīnti kah tsoân sèkài kokkok ê jīnti bô kângkhoán. Tsoân sèkài kokkok tùi "niáhái" ê jīnti sī tsuntsiàu 1982 nî 《 Liânha̍pkok háṳûⁿhuat kongiok 》 í iânhōaⁿ ê kò͘tēng "hōaⁿ kū " khaktēng ūi 12 háilí, tsokûi niáhái ê hoānûi.

Tānsī Tiongkok kóng ê "niáhái" m̄nā sī Tiongkok iânhōaⁿ háie̍k, koh paukuat tanghái, Tâioân tsiuûi háie̍k, inūi Tiongkok kóng Tâioân sī Tiongkok putkhó hunkuah sînsèng léngthó͘ ê tsi̍tpō͘hūn, só͘í Tâioân háikiap sī Tiongkok ê lāihái, Tâioân tsiuûi ê háie̍k sī Tiongkok ê niáhái. Lâmhái, Tiongkok sī kinkì "káutōaⁿsòaⁿ" (Ùi Tâioân lâmpêng ê Pasū háikiap hiòng lâm iân Huilu̍tpin sepō͘ háihōaⁿ ōe·lo̍hkhì, iân Pôlôtsiu pakpō͘ háihōaⁿ liáu tsiah hiòng saipak iân Ua̍tlâm tangpō͘ háihōaⁿ ōe kàu Háilâmtó lâmpêng ûitsí, tshintshiūⁿ tsi̍t tè gûtsi̍h hêng ）, kóng tsiahê hoānûi lāi ê háie̍k kah tósū háita tsū kó͘ tio̍h sī Tiongkok ê. Tsitê "káutōaⁿsòaⁿ" kah Huilu̍tpin, Málâisea, Bûnlâi, Ua̍tlâm kokkok tsiàu 《 Liânha̍pkok háṳûⁿ kongiok 》 só͘ ōe ê niáhái kah king tsē háie̍k ū tsin tsē tāng thia̍p ê só͘tsāi. 2014 nî Huilu̍tpin thêtshut Lâmhái tiōngtshâi àn, 2016 nî tshitgue̍h tsa̍pjī, Háigê Siôngsiat Tiōngtshâi Huatīⁿ tshâikuat Tiongkok "káutōaⁿsòaⁿ" tī Koktsèhuat ēbīn bô hāule̍k bô huatlu̍t kinkì. Tānsī Tiongkok bô beh sêngjīn Háigê Huatīⁿ ê tshâikuat. Kiⁿî káugue̍h tsheit khí Tiongkok tsìn tsi̍tpō͘ tsútiuⁿ tùi tsinggī háie̍k ióngiú tsúkoân.

　　 Káugue̍h tsheit, Bíkok Kokbū īⁿ kóng, Bíkok kiantshî só͘ū ê kokka bôlūn tōasè, lóng tio̍h tsunsiú kâng tsi̍t thò háṳûⁿ huatlu̍t, in ē kèsio̍k hoántùi Tiongkok "huihuat, kòethâu ê háṳûⁿ tsútiuⁿ". Káugue̍h tshejī, Òtsiu Kokhôngpō͘ kiôngtiāu bô tshap Tiongkok ê Háianhuat, ē kèsio̍k kinkì koktsè huat tsūiû hânghêng, jîtshiáⁿ hōtiàu bêngiú tsòhóe tsūiû hânghêng. Káugue̍h tshesì, Bíkok Tētshit Kàmtūi kuaⁿhong bīntsheh ū Bíkok Háikun, Ingkok Hôngka Háikun saⁿ tâi kunkàm tsìnji̍p Tanghái ê siòngphìⁿ. Káugue̍h tshepeh, Bíkok Tētshit Kàmtūi piáusī, Bíkok " Carl Vinson hō" hôngkhongbólām táⁿkik kûn tshegō͘, tshela̍k tī Lâmhái hùnliān, tīniông ū Tē 2 Lām Tsàihuihêng Liântūi, Tē 1 Khutio̍klām Tiongtūi, sûniûⁿlām " Lake Tsamplain hō", khutio̍klām " Tsafee hō", pînhái tsiàntàulām " Tulsa hō". Tiongkok khì kah phokphok thiàu. Bíkok hôngkhongbólām tī Lâmhái hânghêng pēng bô hikî,"Goán Háikun kinkì koktsè huattī kuiê Ìn thài tēkhu hêngtōng tshiaukòe 75 nî, goán ē kèsio̍k ánne tsò. "Te̍kpia̍t kiôngtiāu pēng bô thongti Tiongkok.

Tiongkok "thǹgkhò͘ ûi hái"tsitê tsèngthâu kúkú tio̍h ē khíkông tsi̍t piàn, ē hông tshiòsiáu niāniā. (210910)

Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版


《 Le̍k-sik toán-phêng 》 Lí Lâm-hêng


Tiong-kok koh teh thǹg khò͘ ûi hái!


　　 Tiong-kok Tsoân-kok Jîn-tōa Siông-úi-hōe 2021 nî sì-gue̍h thong-kòe "Tiong-hôa Jîn-bîn Kiōng-hô-kok hái-siōng kau-thong an-tsoân-huat" ê siu-huat, káu-gue̍h tshe-it khai-sí si̍t-si. Tiong-kok Hái-sū-kiok huat-pò͘ siu-huat kong-kò, bêng-khak kui-tēng í-hā gō͘ lūi tsûn-tsiah, tshàng-tsúi-khì, hu̍t-tōng-le̍k tsûn-pe̍k, tsài-ūn hòng-siā-sèng bu̍t-tsit ê tsûn-pe̍k, tsài-ūn sòaⁿ-tsng "iû lūi, hòa-ha̍k-phín, e̍k-hòa khì-thé " téng ū to̍k iú-hāi bu̍t-tsit ê tsûn-tsiah, kah ū khó-lêng gûi-hāi Tiong-kok hái-siōng kau-thong an-tsoân ê gōa-kok-tsik tsûn-tsiah. Tsìn-ji̍p Tiong-kok niá-hái it-tēng tio̍h hiòng Tiong-kok hái-sū koán-lí ki-kò͘ thong-pò. Te̍k-pia̍t thê-khí Bí-kok téng kun-kàm bô sio̍k tī "bô hāi thong-kòe".

　　 Tiong-kok sī án-tsóaⁿ tio̍h te̍k-pia̍t siu tsit-ê "hái-siōng kau-thong an-tsoân-huat" lâi koán-lí gōa-kok tsûn-tsiah leh? In-ūi Tiong-kok tùi "niá-hái" ê jīn-ti kah tsoân sè-kài kok-kok ê jīn-ti bô kâng-khoán. Tsoân sè-kài kok-kok tùi "niá-hái" ê jīn-ti sī tsun-tsiàu 1982 nî 《 Liân-ha̍p-kok hái-iûⁿ-huat kong-iok 》 í iân-hōaⁿ ê kò͘-tēng "hōaⁿ kū " khak-tēng ūi 12 hái-lí, tsok-ûi niá-hái ê hoān-ûi.

Tān-sī Tiong-kok kóng ê "niá-hái" m̄-nā sī Tiong-kok iân-hōaⁿ hái-e̍k, koh pau-kuat tang-hái, Tâi-oân tsiu-ûi hái-e̍k, in-ūi Tiong-kok kóng Tâi-oân sī Tiong-kok put-khó hun-kuah sîn-sèng léng-thó͘ ê tsi̍t-pō͘-hūn, só͘-í Tâi-oân hái-kiap sī Tiong-kok ê lāi-hái, Tâi-oân tsiu-ûi ê hái-e̍k sī Tiong-kok ê niá-hái. Lâm-hái, Tiong-kok sī kin-kì "káu-tōaⁿ-sòaⁿ" (Ùi Tâi-oân lâm-pêng ê Pa-sū hái-kiap hiòng lâm iân Hui-lu̍t-pin se-pō͘ hái-hōaⁿ ōe-·lo̍h-khì, iân Pô-lô-tsiu pak-pō͘ hái-hōaⁿ liáu tsiah hiòng sai-pak iân Ua̍t-lâm tang-pō͘ hái-hōaⁿ ōe kàu Hái-lâm-tó lâm-pêng ûi-tsí, tshin-tshiūⁿ tsi̍t tè gû-tsi̍h hêng ）, kóng tsiah-ê hoān-ûi lāi ê hái-e̍k kah tó-sū hái-ta tsū kó͘ tio̍h sī Tiong-kok ê. Tsit-ê "káu-tōaⁿ-sòaⁿ" kah Hui-lu̍t-pin, Má-lâi-se-a, Bûn-lâi, Ua̍t-lâm kok-kok tsiàu 《 Liân-ha̍p-kok hái-iûⁿ kong-iok 》 só͘ ōe ê niá-hái kah king tsē hái-e̍k ū tsin tsē tāng thia̍p ê só͘-tsāi. 2014 nî Hui-lu̍t-pin thê-tshut Lâm-hái tiōng-tshâi àn, 2016 nî tshit-gue̍h tsa̍p-jī, Hái-gê Siông-siat Tiōng-tshâi Huat-īⁿ tshâi-kuat Tiong-kok "káu-tōaⁿ-sòaⁿ" tī Kok-tsè-huat ē-bīn bô hāu-le̍k bô huat-lu̍t kin-kì. Tān-sī Tiong-kok bô beh sêng-jīn Hái-gê Huat-īⁿ ê tshâi-kuat. Kin-nî káu-gue̍h tshe-it khí Tiong-kok tsìn tsi̍t-pō͘ tsú-tiuⁿ tùi tsing-gī hái-e̍k ióng-iú tsú-koân.

　　 Káu-gue̍h tshe-it, Bí-kok Kok-bū- īⁿ kóng, Bí-kok kian-tshî só͘-ū ê kok-ka bô-lūn tōa-sè, lóng tio̍h tsun-siú kâng tsi̍t thò hái-iûⁿ huat-lu̍t, in ē kè-sio̍k hoán-tùi Tiong-kok "hui-huat, kòe-thâu ê hái-iûⁿ tsú-tiuⁿ". Káu-gue̍h tshe-jī, Ò-tsiu Kok-hông-pō͘ kiông-tiāu bô tshap Tiong-kok ê Hái-an-huat, ē kè-sio̍k kin-kì kok-tsè -huat tsū-iû hâng-hêng, jî-tshiáⁿ hō-tiàu bêng-iú tsò-hóe tsū-iû hâng-hêng. Káu-gue̍h tshe-sì, Bí-kok Tē-tshit Kàm-tūi kuaⁿ-hong bīn-tsheh ū Bí-kok Hái-kun, Ing-kok Hông-ka Hái-kun saⁿ tâi kun-kàm tsìn-ji̍p Tang-hái ê siòng-phìⁿ. Káu-gue̍h tshe-peh, Bí-kok Tē-tshit Kàm-tūi piáu-sī, Bí-kok " Carl Vinson hō" hông-khong-bó-lām táⁿ-kik kûn tshe-gō͘, tshe-la̍k tī Lâm-hái hùn-liān, tīn-iông ū Tē 2 Lām Tsài-hui-hêng Liân-tūi, Tē 1 Khu-tio̍k-lām Tiong-tūi, sûn-iûⁿ-lām " Lake Tsamplain hō", khu-tio̍k-lām " Tsafee hō", pîn-hái tsiàn-tàu-lām " Tulsa hō". Tiong-kok khì kah phok-phok thiàu. Bí-kok hông-khong-bó-lām tī Lâm-hái hâng-hêng pēng bô hi-kî,"Goán Hái-kun kin-kì kok-tsè huat-tī kui-ê Ìn -thài tē-khu hêng-tōng tshiau-kòe 75 nî, goán ē kè-sio̍k án-ne tsò. "Te̍k-pia̍t kiông-tiāu pēng bô thong-ti Tiong-kok.

Tiong-kok "thǹg-khò͘ ûi hái"tsit-ê tsèng-thâu kú-kú tio̍h ē khí-kông tsi̍t piàn, ē hông tshiò-siáu niā-niā. (210910)


　　中國全國人大常委會2021年四月通過「中華人民共和國海上交通安全法」ê修法，九月初一開始實施。中國海事局發布修法公告，明確規定以下五類船隻：潛水器、核動力船舶、載運放射性物質ê船舶、載運散裝「油類、化學品、液化氣體」等有毒有害物質ê船隻、kah有可能危害中國海上交通安全ê外國籍船隻。進入中國領海一定tio̍h向中國海事管理機構通報。特別提起美國等軍艦無屬tī「無害通過」。

　　中國是án怎tio̍h特別修tsit-ê「海上交通安全法」來管理外國船隻leh？因為中國對「領海」ê認知kah全世界各國ê認知無仝款．全世界各國對「領海」ê認知是遵照1982年《聯合國海洋法公約》以沿岸ê固定「岸距」確定為12海里，作為領海ê範圍。

但是中國講ê「領海」m̄-nā是中國沿岸海域，koh包括東海，台灣周圍海域，因為中國講台灣是中國不可分割神聖領土ê一部分，所以台灣海峽是中國ê內海，台灣周圍ê海域是中國ê領海。南海，中國是根據「九段線」（Ùi台灣南旁ê巴士海峽向南沿菲律賓西部海岸畫落去，沿婆羅洲北部海岸了才向西北沿越南東部海岸畫到海南島南旁為止，親像一塊牛舌形），講tsiah-ê範圍內ê海域kah島嶼海礁自古tio̍h是中國ê。Tsit-ê「九段線」kah菲律賓、馬來西亞、汶萊、越南各國照《聯合國海洋公約》所畫ê領海kah經tsē海域有真tsē重疊ê所在。2014年菲律賓提出南海仲裁案，2016年七月十二，海牙常設仲裁法院裁決中國「九段線」tī國際法下面無效力無法律根據。但是中國無beh承認海牙法院ê裁決。今年九月初一起中國進一步主張對爭議海域擁有主權。

　　九月初一，美國國務院講，美國堅持所有ê國家無論大細，lóng tio̍h遵守仝一套海洋法律，in會繼續反對中國「非法、過頭ê海洋主張」。九月初二，澳洲國防部強調無tshap中國ê海安法，會繼續根據國際法自由航行，而且號召盟友做夥自由航行。九月初四，美國第七艦隊官方面冊有美國海軍、英國皇家海軍三台軍艦進入東海ê相片。九月初八，美國第七艦隊表示，美國「卡．文森號」航艦打擊群初五、初六tī南海訓練，陣容有第2艦載飛行聯隊、第1驅逐艦中隊、巡洋艦「閃浮蓮湖號」、驅逐艦「查飛號」、瀕海戰鬥艦「杜沙號」。中國氣kah phok-phok跳。美國航艦tī南海航行並無稀奇，「阮海軍根據國際法tī歸个印太地區行動超過75年，阮會繼續án-ne做。」特別強調並無通知中國。

中國「褪褲圍海」tsit-ê症頭久久tio̍h會起狂一遍，會hông笑siáu niā-niā。 (210910)