《綠色短評》

 | | | 轉寄

林靜儀贏了足súi氣，林昶佐終結惡罷！

作者 李南衡, TsoânTâijī/全台字 by Tsng Hūiphêng 2022.01.30

Tsoânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱TsoânTâiJī

《 Le̍ksik toánphêng 》 Lí Lâmhêng


Lîm Tsēnggî iâⁿ liáu tsiok súikhùi, Lîm Tshióngtsò tsiongkiat ok pā!


　　 Inūi siongtong phahpiàⁿê li̍phuatúigoân Tân Pikûi bo̍kbêngkîmiāu hông pābián tiāu, Tâitiongtshī tējī soánkhu tio̍h koh têngsoán li̍p huatúigoân. Bîntsìntóng tsêng li̍púi Lîm Tsēnggî tsiâⁿ hótáⁿ, káⁿ khiā tshutlâi thè Tân Pikûi ho̍ksiû. Inūi tsútō pābián Tân Pikûi ê sī Tiongkok Kokbîntóng ê tsêng li̍púi Gân Khuanhêng, i tī tēhng tsiâⁿ ū sèle̍k, ìgōa su hō͘ tsi̍tê khangkàng ê Tâioân Kitsìn ê Tân Pikûi, m̄ kamgoān, tī lâng jīmkî tsi̍tpòaⁿ ê sî huattōng pābián, Tiongkok Kokbîntóng tiongiong tsoânle̍k tsitshî tshioksêng. Pābián tsiâⁿ liáuāu, Gân Khuanhêng tshò tsāi tsia̍hkín lòngphòa óaⁿ, i nā mài huattōng pābián, hóhó tsúnpī, hō͘ Tân Pikûi tsò oân tsi̍t jīm li̍púi, āu tsi̍t jīm li̍púi tùi i lâi kóng nátshiūⁿ sī tohténg nī kam, siàⁿlâng mā piàⁿbē iâⁿ i. Jîtshiáⁿ tsit piàn ê li̍púi pó͘ soán sī ko͘tùisiah, tsoân Tâioân ê lâng lóng tsùba̍k tī tsit tiûⁿ ê soánkí, tìsú i ê siàⁿmi̍h khangáphāng, ū·ê bô·ê mā lóng hông iahiah tshut· lâi. Khólêng iah liáu siuⁿkòe pháiⁿ khòaⁿ, liân Tiongkok Kokbîntóng tsúse̍k Tsu Li̍plûn mā kiaⁿ·tio̍h, kha suah kín kiu·khí·lâi, kóng siàⁿmi̍h Tâitiongtshī tējī soánkhu li̍púi pó͘soán kah Tâipaktshī tēgō͘ soánkhu li̍púi pābián, sī tsāitē soánkí, kā bútâi, khongkan hêng hō͘ soánbîn, hō͘ soánbîn hóhó sukhó, siàⁿ lâng siōng ētàng ūi tēhng tsingtshú koâne̍k; tēhng soánkí m̄ sī tsèngtóng tùituat. Liân tsit khoán ê saⁿ peh ōe Tsu Li̍plûn tsúse̍k mā kóng ē tshut·lâi. Lán lóng tsaiiáⁿ, bîntsú tsèngtī tio̍h sī tsèngtóng tsèngtī, c hit tóng tsò bô hó, jînbîn ēng soánphiò soán pa̍t tóng khílâi. Tsu Li̍plûn tsúse̍k khaté buahiû liu suan, hāi Gân Khuanhêng lîmsî sitkhì pōeāu tōala̍t ê tsitshî kah āuoān.

　　 Kìjiân Lîm Tsēnggî káⁿ khiā tshutlâi piàⁿ, i só͘ sio̍k ê Bîntsìntóng tongjiân tio̍h kā tsit tiûⁿ ê li̍púi pó͘soán tòngtsò sī "tsèngtóng tùikuat", Bîntsìntóng ê téngténg ēē lóng piàⁿ tshutlâi tsō͘soán, hông pābián ê 3Q Tân Pikûi tsò i ê tsō͘soán tōakitshiú, téng piàn Tân Pikûi hông pābián tiāu ê sî, kanta O͘ji̍tkhu bô su niāniā. Só͘í tsit piàn pó͘soán, tûliáu hóhó kò͘siú O͘ji̍tkhu ígōa, kîtha sìê khu lóng bô mê bô ji̍t piàⁿ thàuthàu. Ùi sìtiám khaisí khuiphiò, Lîm Tsēnggî tshaputto múi tsi̍t khu lóng niásing, kanta Liôngtséⁿkhu ū tsi̍ttsāmá siósió sukhì, itti̍t kàu lō͘bóe, Lîm Tsēnggî tī Gân Khuanhêng kò͘hiong ê Sualo̍kkhu mā iâⁿ. Lán kóng Lîm Tsēnggî iâⁿ liáu tsiok súikhùi, tio̍h sī kóng i múi tsi̍t khu lóng iâⁿ, iâⁿkòe kakī kóng sī tsāitē ê tsúlâng ê Gân Khuanhêng.

Tiongkok Kokbîntóng tiongiong tōala̍t tsitshî Gân Khuanhêng pābián Tân Pikûi sêngkong liáuāu, Tsu Li̍plûn tsúse̍k huaⁿhí kah bē kìtit kakī sèⁿ siàⁿ, tùi li̍phuatúigoân Lîm Tshióngtsò huattshut kônggiân," khòng Tiong pó Tâi ittēng pābián!" só͘í kāngkhoán tī itgue̍h tshikáu kípān Tâipaktshī tēgō͘ soánkhu Bôtóngtsik li̍púi Lîm Tshióngtsò pābián àn tâuphiò. Tâuphiò tsêng tsi̍t àm tī Liôngsansī tsêng kóngtiûⁿ ê boánhōe, Hùtsóngthóng Lōa Tshingtik tìsû kóng, Lîm Tshióngtsò hō͘ kongbîn kàmtok kokhōe liânbêng phêngkàm la̍k piàn iutsit li̍púi, tēhng ho̍kbū mā tsiâⁿ hó. Si̍ttsāi siūⁿ bô siàⁿ líiû beh pābián Lîm Tshióngtsò li̍púi. Ta̍kê ittēng tio̍h khiā tshutlâi tâu puttôngì phiò, tsiongkiat tsit khoán oktsit ê pābián bûnhòa. Lōa Hùtsóngthóng bē kìtit Tiongkok Kokbîntóng Tsu Li̍plûn tsúse̍k kóng," khòng Tiong pó Tâi ittēng pābián!" Beh pābián sêngkong tsìtsió tio̍h ū gō͘bān 8,756 phiò ísiōng tôngì, jîtshiáⁿ tôngì phiò pí puttôngì phiò khah tsē. Hókatsài, tôngì pābián ê phiò tsiah gō͘bān sìtshing gōa niāniā, pābián bô thongkòe. Lán kîthāi okpāánne tsiongkiat. (220109)


Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版

《 Le̍k-sik toán-phêng 》 Lí Lâm-hêng


Lîm Tsēng-gî iâⁿ liáu tsiok súi-khùi, Lîm Tshióng-tsò tsiong-kiat ok pā!


　　 In-ūi siong-tong phah-piàⁿê li̍p-huat-úi-goân Tân Pik-ûi bo̍k-bêng-kî-miāu hông pā-bián tiāu, Tâi-tiong-tshī tē-jī soán-khu tio̍h koh têng-soán li̍p- huat-úi-goân. Bîn-tsìn-tóng tsêng li̍p-úi Lîm Tsēng-gî tsiâⁿ hó-táⁿ, káⁿ khiā tshut-lâi thè Tân Pik-ûi ho̍k-siû. In-ūi tsú-tō pā-bián Tân Pik-ûi ê sī Tiong-kok Kok-bîn-tóng ê tsêng li̍p-úi Gân Khuan-hêng, i tī tē-hng tsiâⁿ ū sè-le̍k, ì-gōa su hō͘ tsi̍t-ê khang-kàng ê Tâi-oân Ki-tsìn ê Tân Pik-ûi, m̄ kam-goān, tī lâng jīm-kî tsi̍t-pòaⁿ ê sî huat-tōng pā-bián, Tiong-kok Kok-bîn-tóng tiong-iong tsoân-le̍k tsi-tshî tshiok-sêng. Pā-bián tsiâⁿ liáu-āu, Gân Khuan-hêng tshò tsāi tsia̍h-kín lòng-phòa óaⁿ, i nā mài huat-tōng pā-bián, hó-hó tsún-pī, hō͘ Tân Pik-ûi tsò oân tsi̍t jīm li̍p-úi, āu tsi̍t jīm li̍p-úi tùi i lâi kóng ná-tshiūⁿ sī toh-téng nī kam, siàⁿ-lâng mā piàⁿbē iâⁿ i. Jî-tshiáⁿ tsit piàn ê li̍p-úi pó͘ soán sī ko͘-tùi-siah, tsoân Tâi-oân ê lâng lóng tsù-ba̍k tī tsit tiûⁿ ê soán-kí, tì-sú i ê siàⁿ-mi̍h khang-á-phāng, ū·ê bô·ê mā lóng hông iah-iah tshut· lâi. Khó-lêng iah liáu siuⁿ-kòe pháiⁿ khòaⁿ, liân Tiong-kok Kok-bîn-tóng tsú-se̍k Tsu Li̍p-lûn mā kiaⁿ·tio̍h, kha suah kín kiu·khí·lâi, kóng siàⁿ-mi̍h Tâi-tiong-tshī tē-jī soán-khu li̍p-úi pó͘-soán kah Tâi-pak-tshī tē-gō͘ soán-khu li̍p-úi pā-bián, sī tsāi-tē soán-kí, kā bú-tâi, khong-kan hêng hō͘ soán-bîn, hō͘ soán-bîn hó-hó su-khó, siàⁿ lâng siōng ē-tàng ūi tē-hng tsing-tshú koân-e̍k; tē-hng soán-kí m̄ sī tsèng-tóng tùi-tuat. Liân tsit khoán ê saⁿ peh ōe Tsu Li̍p-lûn tsú-se̍k mā kóng ē tshut·lâi. Lán lóng tsai-iáⁿ, bîn-tsú tsèng-tī tio̍h sī tsèng-tóng tsèng-tī, c hit tóng tsò bô hó, jîn-bîn ēng soán-phiò soán pa̍t tóng khí-lâi. Tsu Li̍p-lûn tsú-se̍k kha-té buah-iû liu suan, hāi Gân Khuan-hêng lîm-sî sit-khì pōe-āu tōa-la̍t ê tsi-tshî kah āu-oān.

　　 Kì-jiân Lîm Tsēng-gî káⁿ khiā tshut-lâi piàⁿ, i só͘ sio̍k ê Bîn-tsìn-tóng tong-jiân tio̍h kā tsit tiûⁿ ê li̍p-úi pó͘-soán tòng-tsò sī "tsèng-tóng tùi-kuat", Bîn-tsìn-tóng ê téng-téng ē-ē lóng piàⁿ tshut-lâi tsō͘-soán, hông pā-bián ê 3Q Tân Pik-ûi tsò i ê tsō͘-soán tōa-ki-tshiú, téng piàn Tân Pik-ûi hông pā-bián tiāu ê sî, kan-ta O͘-ji̍t-khu bô su niā-niā. Só͘-í tsit piàn pó͘-soán, tû-liáu hó-hó kò͘-siú O͘-ji̍t-khu í-gōa, kî-tha sì-ê khu lóng bô mê bô ji̍t piàⁿ thàu-thàu. Ùi sì-tiám khai-sí khui-phiò, Lîm Tsēng-gî tsha-put-to múi tsi̍t khu lóng niá-sing, kan-ta Liông-tséⁿ-khu ū tsi̍t-tsām-á sió-sió su-khì, it-ti̍t kàu lō͘-bóe, Lîm Tsēng-gî tī Gân Khuan-hêng kò͘-hiong ê Sua-lo̍k-khu mā iâⁿ. Lán kóng Lîm Tsēng-gî iâⁿ liáu tsiok súi-khùi, tio̍h sī kóng i múi tsi̍t khu lóng iâⁿ, iâⁿ-kòe ka-kī kóng sī tsāi-tē ê tsú-lâng ê Gân Khuan-hêng.

Tiong-kok Kok-bîn-tóng tiong-iong tōa-la̍t tsi-tshî Gân Khuan-hêng pā-bián Tân Pik-ûi sêng-kong liáu-āu, Tsu Li̍p-lûn tsú-se̍k huaⁿ-hí kah bē kì-tit ka-kī sèⁿ siàⁿ, tùi li̍p-huat-úi-goân Lîm Tshióng-tsò huat-tshut kông-giân," khòng Tiong pó Tâi it-tēng pā-bián!" só͘-í kāng-khoán tī it-gue̍h tshe-káu kí-pān Tâi-pak-tshī tē-gō͘ soán-khu Bô-tóng-tsik li̍p-úi Lîm Tshióng-tsò pā-bián àn tâu-phiò. Tâu-phiò tsêng tsi̍t àm tī Liông-san-sī tsêng kóng-tiûⁿ ê boán-hōe, Hù-tsóng-thóng Lōa Tshing-tik tì-sû kóng, Lîm Tshióng-tsò hō͘ kong-bîn kàm-tok kok-hōe liân-bêng phêng-kàm la̍k piàn iu-tsit li̍p-úi, tē-hng ho̍k-bū mā tsiâⁿ hó. Si̍t-tsāi siūⁿ bô siàⁿ lí-iû beh pā-bián Lîm Tshióng-tsò li̍p-úi. Ta̍k-ê it-tēng tio̍h khiā tshut-lâi tâu put-tông-ì phiò, tsiong-kiat tsit khoán ok-tsit ê pā-bián bûn-hòa. Lōa Hù-tsóng-thóng bē kì-tit Tiong-kok Kok-bîn-tóng Tsu Li̍p-lûn tsú-se̍k kóng," khòng Tiong pó Tâi it-tēng pā-bián!" Beh pā-bián sêng-kong tsì-tsió tio̍h ū gō͘-bān 8,756 phiò í-siōng tông-ì, jî-tshiáⁿ tông-ì phiò pí put-tông-ì phiò khah tsē. Hó-ka-tsài, tông-ì pā-bián ê phiò tsiah gō͘-bān sì-tshing gōa niā-niā, pā-bián bô thong-kòe. Lán kî-thāi ok-pāán-ne tsiong-kiat. (220109)



　　因為相當拍拼ê立法委員陳柏惟莫名其妙hông罷免掉，台中市第二選區tio̍h koh重選立法委員。民進黨前立委林靜儀誠好膽，敢khiā出來替陳柏惟復仇。因為主導罷免陳柏惟ê是中國國黨ê前立委顏寛恒，伊tī地方誠有勢力，意外輸hō͘一個空降ê台灣基進ê陳柏惟，m̄甘願，tī人任期一半ê時發動罷免，中國國民黨中央全力支持促成。罷免成了後，顏寛恒錯在食緊弄破碗，伊若mài發動罷免，好好準備，hō͘陳柏惟做完一任立委，後一任立委對伊來講那像是桌頂nī柑，siàⁿ人mā拼bē贏伊。而且tsit遍ê立委補選是孤對削，全台灣ê人lóng注目tītsit場ê選舉，致使伊ê siàⁿ物孔á縫、有ê無ê mā lóng hông iah-iah出來。可能iah了siuⁿ過pháiⁿ看，連中國國民黨主席朱立倫mā驚tio̍h，腳煞緊kiu起來，講siàⁿ物台中市第二選區立委補選kah台北市第五選區立委罷免，是在地選舉，kā舞台、空間還hō͘選民，hō͘選民好好思考，siàⁿ人上ē-tàng為地方爭取權益；地方選舉m̄是政黨對決。連tsit款ê三八話朱立偷主席mā講ē出來。咱lóng知影，民主政治tio̍h是政黨政治，tsit黨做無好，人民用選票選別黨起來。朱立倫主席腳底抹油溜suan，害顏寛恒臨時失去背後大力ê支持kah後援。

　　既然林靜儀敢khiā出來拼，伊所屬ê民進黨當然tio̍h kā tsit場ê立委補選當作是「政黨對決」，民進黨ê頂頂下下lóng拼出來助選，hông罷免ê 3Q陳柏惟做伊ê助選大支手，頂遍陳柏惟hông罷免掉ê時，kan-ta烏日區無輸niā-niā。所以tsit遍補選，除了好好顧守烏日區以外，其他四個區lóng無暝無日拼透透。Ùi四點開始開票，林靜儀差不多每一區lóng領先，kan-ta龍井區有一站á小小輸去，一直到路尾，林靜儀tī顏寛恒故鄉ê沙鹿區mā贏。咱講林靜儀贏了足súi氣，tio̍h是講伊每一區lóng贏，贏過家己講是在地ê主人ê顏寛恒。

中國國民黨中央大力支持顏寛恒罷免陳柏惟成功了後，朱立倫主席歡喜kah bē記得家己姓siàⁿ，對立法委員林昶佐發出狂言：「抗中保台一定罷免！」所以仝款tī一月初九舉辦台北市第五選區無黨籍立委林昶佐罷免案投票。投票前一暗tī龍山寺前廣場ê晚會，副總統賴清德致詞講，林昶佐hō͘公民監督國會聯盟評鑑六遍優質立委，地方服務mā誠好。實在想無siàⁿ理由beh罷免林昶佐立委。Ta̍k个一定tio̍hkhiā出來投不同意票，終結tsit款惡質ê罷免文化。賴副總統bē記得中國國民黨朱立倫主席講：「抗中保台一定罷免！」Beh罷免成功至少tio̍h有五萬8,756票以上同意，而且同意票比不同意票khah濟。好佳哉，同意罷免ê票才五萬四千外niā-niā，罷免無通過。咱期待惡罷án-ne終結。 (220109)