《綠色短評》

 | | | 轉寄

值得咱尊敬ê澤連斯基總統！

作者 李南衡, TsoânTâijī/全台字 by Tsng Hūiphêng 2022.05.15

Tsoânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱TsoânTâiJī

《 Le̍ksik toánphêng 》 Lí Lâmhêng

Ta̍ttit lán tsunkèng ê澤連斯基（Tsêliansuki） tsóngthóng!

　　 Jīgue̍h jīsì, Gôlô ji̍ptshim ê tsiàntshia tshiongkòe 烏克蘭 piankài liáuāu, kuiê 烏克蘭 hāmji̍p kiaⁿhiâⁿ kah kíntiuⁿ. Gôlô tshiàng siaⁿ káutsa̍pla̍k tiámtsing lāi ( ìsù sī kóng sìkang lāi) tio̍h oântsoân káikuat 烏克蘭. Kàu taⁿ íking kòeliáu tsa̍pla̍k ê káutsa̍pla̍k tiámtsing, 烏克蘭 tsoânthé kunbîn ná tshiūⁿ jú tsiàn jú ióng, tongjiân sī tsoânthé 烏克蘭 kunbîn ū kiantēng póūi kakī ê kokka ê kuatsim kah ìtsì, tānsī betàng bô thêkhí ta̍ttit tsunkèng ê Tsêliansuki tsóngthóng. I kuat ì lâu tī siúto͘ Kihú, i bēnglēng koânkip tsō͘tshiú, só͘ū ê lāikoh sêngoân kah tōapō͘hūn tsènghú kuaⁿoân lóng lâu lo̍hlâi. Kuiê kuaⁿliâu kikò͘ tsin kín tio̍h sūnlī tsìnji̍p tsiànsî tsōngthāi. Gôlô ji̍ptshim ê tējī kang, i tio̍h hiòng tsoânkok kunbîn kóng,"siáⁿmi̍h búkhì lán lóng bēsái pàng lo̍hlâi, lán beh póūi lán kakī ê kokka."

　　Tsêliansuki itti̍t kah koklāi siōng tsúiàu ê tsèngtik , tsêng tsóngthóng Piattò͘ Poroshenko tsháunāu bô suah, tānsī tsiàntsing po̍khuat liáu, in nn̄g lâng sûisî ta̍tsêng hôkái, tī kokkî ēbīn thoânkiat khílâi. Lán mā ū tī tiānsī pòtō tiong khòaⁿtio̍h tsêng tsóngthóng Piattò͘ Poroshenko tsoânhù bútsong, giâ tshèng teh póūi kokka ê kiàⁿthâu.

　　 Múi tsákhí, Tsêliansuki tēit hāng tāitsì tio̍h sī thiaⁿ bútsong pō͘tūi sulēng ê tiānōe kánpò liáu, tsiah khui lāikoh sīsìn hōegī. I tī Kihù kethâu sìkè kiâⁿ, khì pēⁿīⁿ thàmhóng siūsiong ê kunjîn, khì ko͘jîīⁿ sàng tsi̍t tâi iPad pêⁿpán tiānnáu hō͘ tsoh seⁿji̍t ê gíná, i khì kàu tóūi hipsiòng kàu tóūi, ta̍k kang tī bīntsheh téngbīn hiànsin, thoânta̍t i ê ióngkhì kah tsūsìn, tsèngbêng tsi̍tê ū ióngkhì ê lâng ē tòng tú tshingkunbānbé. I tongjiân tsaiiáⁿ múikang pōlō͘ kakī ê kiâⁿtsong honghiám tsiâⁿ kông, tānsī antēng bînsim pí kiaⁿ hông àmsat koh khah iàukín.

Tsiàntsing tsho͘kî, i pàngsang hòebu̍t ūnsu koántsè, káikuat siúto͘ Kihù niûtshiong khiàmkhueh ê tiōngtāi honghiám. Saⁿgue̍h i kā ênggia̍psòe kàngkē kàu 2%, tsiah kohtsài piàn tsoh sûipiān gia̍ptsú la̍psòe, i kóng, lín ētàng la̍p tio̍h la̍p, bētàng la̍p mā bô iàukín. Tìsú tsin tsē hòeūn kongsi tsūgoān tsàihòe khì siúto͘ lóng bô siu ūnhùi.

Tsêliansuki tsóngthóng ná tshiūⁿ thoânsuat tiong ê Tiō Tsúliông, kui singkhu lóng sī táⁿ, i oântsoân bô khólī Gôlô kunla̍t pí 烏克蘭 kiông kòe kúi tsa̍p pōe, i ióngkám èngtsiàn. Tshintshiūⁿ tiong ê siàuliân Tabi̍t, bīntùi Huilīsū iâⁿ tsi̍tê kông koh tōa, Isulael kuntūi khòaⁿtio̍h i ē kiaⁿ, kui sin tsiànkah ê Golīat, Tabi̍t tshun tshiú ji̍p tēá lāi, the̍h tsi̍t tè tsio̍há tshutlâi, ēng soh hìⁿ khì, siā tio̍h Golīat ê thâuhia̍h, tsio̍há tîm ji̍p thâuhia̍h; i tsiū tó lo̍hkhì, bīn phak tī tēnih. Tsêliansuki tsóngthóng kāngkhoán khò kèbô͘ í jio̍k sèng kiông, ēng kikhiáu kah tìhūi lâi iâⁿ kòe sèkài tējī tōa kunsū kok Gôlô.

　　Tsêliansuki tsóngthóng itti̍t pótshî tsi̍tê bînsoán léngtōtsiá ê jîntsêngbī, putkoánsî tī kongkhai tiûⁿha̍p kah kìtsiá, lāikoh sêngoân, gōakok lâihóng ê léngtōtsiá, sīmtsì kah 烏克蘭 pêngbîn pehsèⁿ tsiaptshiok, tâmōe ê hongsik, lóng hō͘ lâng kámsiūtio̍h tshintshiat, unloán.

　　Tsitkhoán ê Tsêliansuki tsóngthóng, si̍ttsāi ta̍ttit lán tsunkèng! 　　(220429)

Tsù, 烏克蘭　　 tshiáⁿ liām Hôagí

Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版


《 Le̍k-sik toán-phêng 》 Lí Lâm-hêng

Ta̍t-tit lán tsun-kèng ê澤連斯基（Tsê-lian-su-ki） tsóng-thóng!

　　 Jī-gue̍h jī-sì, Gô-lô ji̍p-tshim ê tsiàn-tshia tshiong-kòe 烏克蘭 pian-kài liáu-āu, kui-ê 烏克蘭 hām-ji̍p kiaⁿ-hiâⁿ kah kín-tiuⁿ. Gô-lô tshiàng siaⁿ káu-tsa̍p-la̍k tiám-tsing lāi （ ì-sù sī kóng sì-kang lāi ）tio̍h oân-tsoân kái-kuat 烏克蘭. Kàu taⁿ í-king kòe-liáu tsa̍p-la̍k ê káu-tsa̍p-la̍k tiám-tsing, 烏克蘭 tsoân-thé kun-bîn ná tshiūⁿ jú tsiàn jú ióng, tong-jiân sī tsoân-thé 烏克蘭 kun-bîn ū kian-tēng pó-ūi ka-kī ê kok-ka ê kuat-sim kah ì-tsì, tān-sī be-tàng bô thê-khí ta̍t-tit tsun-kèng ê Tsê-lian-su-ki tsóng-thóng. I kuat- ì lâu tī siú-to͘ Ki-hú, i bēng-lēng koân-kip tsō͘-tshiú, só͘-ū ê lāi-koh sêng-oân kah tōa-pō͘-hūn tsèng-hú kuaⁿ-oân lóng lâu-- lo̍h-lâi. Kui-ê kuaⁿ-liâu ki-kò͘ tsin kín tio̍h sūn-lī tsìn-ji̍p tsiàn-sî tsōng-thāi. Gô-lô ji̍p-tshim ê tē-jī kang, i tio̍h hiòng tsoân-kok kun-bîn kóng,"siáⁿ-mi̍h bú-khì lán lóng bē-sái pàng-- lo̍h-lâi, lán beh pó-ūi lán ka-kī ê kok-ka."

　　Tsê-lian-su-ki it-ti̍t kah kok-lāi siōng tsú-iàu ê tsèng-tik , tsêng tsóng-thóng Piat-tò͘ Poroshenko tsháu-nāu bô suah, tān-sī tsiàn-tsing po̍k-huat liáu, in nn̄g lâng sûi-sî ta̍t-sêng hô-kái, tī kok-kî ē-bīn thoân-kiat khí-lâi. Lán mā ū tī tiān-sī pò-tō tiong khòaⁿ-tio̍h tsêng tsóng-thóng Piat-tò͘ Poroshenko tsoân-hù bú-tsong, giâ tshèng teh pó-ūi kok-ka ê kiàⁿ-thâu.

　　 Múi tsá-khí, Tsê-lian-su-ki tē-it hāng tāi-tsì tio̍h sī thiaⁿ bú-tsong pō͘-tūi su-lēng ê tiān-ōe kán-pò liáu, tsiah khui lāi-koh sī-sìn hōe-gī. I tī Ki-hù ke-thâu sì-kè kiâⁿ, khì pēⁿ-īⁿ thàm-hóng siū-siong ê kun-jîn, khì ko͘-jî-īⁿ sàng tsi̍t tâi iPad pêⁿ-pán tiān-náu hō͘ tsoh seⁿ-ji̍t ê gín-á, i khì kàu tó-ūi hip-siòng kàu tó-ūi, ta̍k kang tī bīn-tsheh téng-bīn hiàn-sin, thoân-ta̍t i ê ióng-khì kah tsū-sìn, tsèng-bêng tsi̍t-ê ū ióng-khì ê lâng ē tòng tú tshing-kun-bān-bé. I tong-jiân tsai-iáⁿ múi-kang pō-lō͘ ka-kī ê kiâⁿ-tsong hong-hiám tsiâⁿ kông, tān-sī an-tēng bîn-sim pí kiaⁿ hông àm-sat koh khah iàu-kín.

Tsiàn-tsing tsho͘-kî, i pàng-sang hòe-bu̍t ūn-su koán-tsè, kái-kuat siú-to͘ Ki-hù niû-tshiong khiàm-khueh ê tiōng-tāi hong-hiám. Saⁿ-gue̍h i kā êng-gia̍p-sòe kàng-kē kàu 2%, tsiah koh-tsài piàn tsoh sûi-piān gia̍p-tsú la̍p-sòe, i kóng, lín ē-tàng la̍p tio̍h la̍p, bē-tàng la̍p mā bô iàu-kín. Tì-sú tsin tsē hòe-ūn kong-si tsū-goān tsài-hòe khì siú-to͘ lóng bô siu ūn-hùi.

Tsê-lian-su-ki tsóng-thóng ná tshiūⁿ thoân-suat tiong ê Tiō Tsú-liông, kui sing-khu lóng sī táⁿ, i oân-tsoân bô khó-lī Gô-lô kun-la̍t pí 烏克蘭 kiông kòe kúi tsa̍p pōe, i ióng-kám èng-tsiàn. Tshin-tshiūⁿ tiong ê siàu-liân Ta-bi̍t, bīn-tùi Hui-lī-sū iâⁿ tsi̍t-ê kông koh tōa, I-su-la-el kun-tūi khòaⁿ-tio̍h i ē kiaⁿ, kui sin tsiàn-kah ê Go-lī-at, Ta-bi̍t tshun tshiú ji̍p tē-á lāi, the̍h tsi̍t tè tsio̍h-á tshut-lâi, ēng soh hìⁿ khì, siā tio̍h Go-lī-at ê thâu-hia̍h, tsio̍h-á tîm ji̍p thâu-hia̍h; i tsiū tó-- lo̍h-khì, bīn phak tī tē--nih. Tsê-lian-su-ki tsóng-thóng kāng-khoán khò kè-bô͘ í jio̍k sèng kiông, ēng ki-khiáu kah tì-hūi lâi iâⁿ kòe sè-kài tē-jī tōa kun-sū kok Gô-lô.

　　Tsê-lian-su-ki tsóng-thóng it-ti̍t pó-tshî tsi̍t-ê bîn-soán léng-tō-tsiá ê jîn-tsêng-bī, put-koán-sî tī kong-khai tiûⁿ-ha̍p kah kì-tsiá, lāi-koh sêng-oân, gōa-kok lâi-hóng ê léng-tō-tsiá, sīm-tsì kah 烏克蘭 pêng-bîn peh-sèⁿ tsiap-tshiok, tâm-ōe ê hong-sik, lóng hō͘ lâng kám-siū-tio̍h tshin-tshiat, un-loán.

　　Tsit-khoán ê Tsê-lian-su-ki tsóng-thóng, si̍t-tsāi ta̍t-tit lán tsun-kèng! 　　(220429)

Tsù, 烏克蘭　　 tshiáⁿ liām Hôa-gí


　　二月二四，俄羅入侵ê戰車衝過烏克蘭邊界了後，歸个烏克蘭陷入驚惶kah緊張。俄羅tshiàng聲九十六點鐘內（意思是講四工內）tio̍h完全解決烏克蘭。到taⁿ已經過了十六个九十六點鐘，烏克蘭全體軍民ná像愈戰愈勇，當然是全體烏克蘭軍民有堅定保衛家己ê國家ê決心kah意志，但是be-tàng無提起值得尊敬ê澤連斯基（Tsê-lian-su-ki）總統。伊决意留tī首都基輔（ki-hú），伊命令高级助手、所有ê內閣成員kah大部分政府官員lóng留落來。歸个官僚機構真緊tio̍h順利進入戰時狀態。俄羅入侵ê第二工，伊tio̍h向全國軍民講：「啥物武器咱lóng bē-sái放落來，咱beh保衛咱家己ê國家。」

　　澤連斯基（Tsê-lian-su-ki）一直kah國內上主要ê政敵、前總统彼得‧波羅申科（Poroshenko）吵鬧無suah，但是戰爭爆發了，in兩人隨時達成和解，tī國旗下面團結起來。咱mā有tī電視報導中看tio̍h前總統彼得‧波羅申科全副武裝，夯銃teh保衛國家ê鏡頭。

　　每早起，澤連斯基第一項代誌tio̍h是聽武装部隊司令ê電話簡報了，tsiah開內閣視訊會議。伊tī基輔街頭四界行、去病院探訪受傷ê軍人、去孤兒院送一台iPad平板電腦hō͘作生日ê gín-á，伊去到tó位翕相到tó位，逐工tī面冊頂面現身，傳達伊ê勇氣kah自信，證明一个有勇氣ê人ē擋抵千軍萬馬。伊當然知影每工暴露家己ê行蹤風險誠kông，但是安定民心比驚hông暗殺koh khah要緊。

戰争初期，伊放鬆貨物運輸管制，解决首都基輔糧倉欠缺ê重大風險。三月伊kā營業稅降低到2%，tsiah koh再變作隨便業主納稅，伊講：恁ē-tàng納tio̍h納，bē-tàng納mā無要緊。致使真tsē貨運公司自願載貨去首都lóng無收運費。

澤連斯基（Tsê-lian-su-ki）總統ná像傳說中ê趙子龍，歸身軀lóng是膽，伊完全無考慮俄羅軍力比烏克蘭強過幾十倍，伊勇敢應戰。親像《聖經》中ê少年大衛，面對腓利士營一个kông koh大、以色列軍隊看tio̍h伊ē驚、歸身戰甲ê歌利亞，大衛伸手入袋á內，the̍h一塊石á出來，用索hìⁿ去，射tio̍h歌利亞ê頭額，石á沉入頭額；伊就倒落去，面phak tī地裡。澤連斯基（Tsê-lian-su-ki）總統仝款靠計謀以弱勝強，用技巧kah智慧來嬴過世界第二大軍事國俄羅。

　　澤連斯基（Tsê-lian-su-ki）總統一直保持一个民選領導者ê人情味，不管時tī公開場合kah記者、內閣成員、外國來訪ê領導者，甚至kah烏克蘭平民百姓接觸、談話ê方式，lóng hō͘人感受tio̍h親切、溫暖。

　　Tsit款ê澤連斯基（Tsê-lian-su-ki）總統，實在值得咱尊敬！　　(220429)

註：烏克蘭　　請唸華語