《綠色短評》

 | | | 轉寄

中國beh koh thǹg褲圍海！？

作者 李南衡, TsoânTâijī/全台字 by Tsng Hūiphêng 2022.07.03

Tsoânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱TsoânTâiJī

《 Le̍ksik toánphêng 》 Lí Lâmhêng

Tiongkok beh koh thǹgkhò͘ ûi hái!?

Tiongkok itti̍t kóng i kinkì kó͘tsá ê "káu tōaⁿ sòaⁿ" ūi tsún, kóng Huilu̍tpin, Málâisea, Bûnlâi kah Ua̍tlâm téng lâmhái kok kok ê pō͘hūn niáhái kah tsuansio̍k kingtsè khu kah konghái, lóng sī in ê. Lán tshiò Tiongkok sī thǹg khò͘ ûi hái. Huilu̍tpin jīnûi kīnnî lâi Tiongkok íking ûihoán 《 Liânha̍pkok Háṳûⁿhuat Kongiok 》, hiòng Tiōngtshâi Huattêng thêtshut iaukiû tiōngtshâi, 2016 nî tshitgue̍h tsa̍pjī, Tiōngtshâi Huattêng tshâitēng tī《 Liânha̍pkok Háṳûⁿhuat Kongiok 》 ēbīn Tiongkok tùi lâmhái tsūjiân tsugoân bô hióngū "káu tōaⁿ sòaⁿ" ê le̍ksúsèng khoânlī. Tiongkok kītsua̍t tsiapsiū tiōngtshâi.

　　 La̍kgue̍h tsa̍psaⁿ, Tiongkok gōakaupō͘ huatgiânjîn Ong Bûnpin, tī lēhêng kìtsiáhōe kóng, Tâioân sī Tiongkok léngthó͘ putkhó hunkuah ê tsi̍tpō͘hūn, Tâioân Háikiap siōng e̍h ê só͘tsāi iok 70 háilí, siōng khuah ê só͘tsāi iok 220 háilí. Kinkì 《 Liânha̍pkok Háṳûⁿhuat Kongiok 》kah Tiongkok koklāihuat, Tiongkok tùi Tâioân Háikiap hióngū tsúkoân khoânlī kah koánhatkoân. Ong Bûnpin kóng, 《 Koktsè Háṳûⁿhuat 》 téngbīn kinpún bô koktsè tsúie̍k ê kónghuat, iúkuan kokka kóng Tâioân Háikiap sī koktsè tsúie̍k, sī ūitio̍h beh tshautshiòng sia̍p tâi būntê, uihia̍p Tiongkok tsúkoân antsoân só͘ tsètsō tshutlâi ê tsiàkháu, Tionghng tùi tsittiám kiankuat hoántùi.

Ong Bûnpin kóng,"《 Koktsè Háṳûⁿhuat 》 téngbīn siōng kinpún bô koktsè tsúie̍k ê kónghuat", thiaⁿ khílâi nátshiūⁿ bô m̄tio̍h, tānsī i sī tèⁿ tsheⁿ, ta̍kê lóng tsaiiáⁿ "koktsè tsúie̍k" tio̍h sī "konghái" hui tsèngsik ê iōnggí. Hó, lán kóng "konghái". Lán kok thâutsi̍t jīm tsù “WTO” tāisài Gân Khèngtsiuⁿ piáusī, kinkì 1982 nî Liânha̍pkok só͘ tēngê《 Háṳûⁿ Huat Kongiok 》 lāṳông tsingsîn, lénghái ígōa ê hái=e̍k lóngtsóng sio̍k "konghái". "Lénghái" sī siáⁿ ? Lénghái sī tsí ùi háihōaⁿ kisòaⁿ sǹgkhí 12 háilí lāi ê háie̍k. Kai Kongiok goântsik siōng paukuat kunkàm tsāilāi ê gōakok tsûntsiah lóng ēsái tī iânhōaⁿkok ê lénghái "bôhāi thongkòe". Nā tsiàu ánne, óa Tiongkok lio̍ktē 12 háilí lāi ê háie̍k, kah óa Tâioân 12 háilí lāi ê háie̍k ígōa ê Tâioân Háikiap, lóngtsóng sī "kong hái ". Ánne lán tio̍h tsai, Tâioân Háikiap tōapō͘hūn sī sio̍k "konghái". Koktsèhuat "kong hái" ê kipún tsingsîn sī "konghái tsūiû", tio̍h sī kóng "konghái" sī bô tsúlâng ê mi̍hkiāⁿ, ta̍k kok ê jīmhô tsûntsiah lóng ēsái tsūiû hânghêng, bētàng ēng jīmhô honghuat hôngtsí á·sī tsó͘tòng konghái ê súiōngkoân.

　　 Tâioân Háikiap siōng e̍h ê só͘tsāi iok 70 háilí, siōng khuah ê só͘tsāi iok 220 háilí. Iā tio̍h sī kóng Tâioân Háikiap siōng e̍h ê só͘tsāi ū 58 háilí kah Tiongkok bô kuanhē, lāité ū 12 háilí sī Tâioân ê lénghái, 46 háilí sī "konghái"; Tâioân Háikiap siōng khuah ê só͘tsāi ū 208 háilí kah Tiongkok bô kuanhē, lāité ū 12 háilí sī Tâioân ê lénghái, ū 196 háilí sī "kong hái". Kantaⁿ í tsòikīn saⁿ nî lâi kóng, Bíkok kunkàm thongkòe Tâioân Háikiap kahná teh kiâⁿ tsàukha, 2020 nî 13 piàn. Kīn 14 nî lâi siōng tsē ê tsi̍t nî, 2021 nî pêngkin múi kògue̍h ū tsi̍t piàn, 2022 nî kàu la̍kgue̍h tsa̍ptshit ji̍t ûitsí tsíū 3 piàn, Bíkok bêngbêng teh piáusī, Tâioân Háikiap sī konghái, jīmhô kokka ê jīmhô tsûntsiah lóng ū tī tsia hânghêng ê tsūiû. Tiongkok kóng "tùi Tâioân Háikiap hióngū tsúkoân khoânlī kah koánhatkoân." Tsintsiàⁿ m̄ kiaⁿ tshiò phòa lâng ê tshùi?

Tiongkok ánne kóng, m̄ sī beh koh thǹg khò͘ ûi hái, bô sī siáⁿ? (220624)

Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版

《 Le̍k-sik toán-phêng 》 Lí Lâm-hêng

Tiong-kok beh koh thǹg-khò͘ ûi hái!?

Tiong-kok it-ti̍t kóng i kin-kì kó͘-tsá ê "káu tōaⁿ sòaⁿ" ūi tsún, kóng Hui-lu̍t-pin, Má-lâi-se-a, Bûn-lâi kah Ua̍t-lâm téng lâm-hái kok kok ê pō͘-hūn niá-hái kah tsuan-sio̍k king-tsè khu kah kong-hái, lóng sī in ê. Lán tshiò Tiong-kok sī thǹg khò͘ ûi hái. Hui-lu̍t-pin jīn-ûi kīn-nî lâi Tiong-kok í-king ûi-hoán 《 Liân-ha̍p-kok Hái-iûⁿ-huat Kong-iok 》, hiòng Tiōng-tshâi Huat-têng thê-tshut iau-kiû tiōng-tshâi, 2016 nî tshit-gue̍h tsa̍p-jī, Tiōng-tshâi Huat-têng tshâi-tēng tī《 Liân-ha̍p-kok Hái-iûⁿ-huat Kong-iok 》 ē-bīn Tiong-kok tùi lâm-hái tsū-jiân tsu-goân bô hióng-ū "káu tōaⁿ sòaⁿ" ê le̍k-sú-sèng khoân-lī. Tiong-kok kī-tsua̍t tsiap-siū tiōng-tshâi.

　　 La̍k-gue̍h tsa̍p-saⁿ, Tiong-kok gōa-kau-pō͘ huat-giân-jîn Ong Bûn-pin, tī lē-hêng kì-tsiá-hōe kóng, Tâi-oân sī Tiong-kok léng-thó͘ put-khó hun-kuah ê tsi̍t-pō͘-hūn, Tâi-oân Hái-kiap siōng e̍h ê só͘-tsāi iok 70 hái-lí, siōng khuah ê só͘-tsāi iok 220 hái-lí. Kin-kì 《 Liân-ha̍p-kok Hái-iûⁿ-huat Kong-iok 》kah Tiong-kok kok-lāi-huat, Tiong-kok tùi Tâi-oân Hái-kiap hióng-ū tsú-koân khoân-lī kah koán-hat-koân. Ong Bûn-pin kóng, 《 Kok-tsè Hái-iûⁿ-huat 》 téng-bīn kin-pún bô kok-tsè tsúi-e̍k ê kóng-huat, iú-kuan kok-ka kóng Tâi-oân Hái-kiap sī kok-tsè tsúi-e̍k, sī ūi-tio̍h beh tshau-tshiòng sia̍p tâi būn-tê, ui-hia̍p Tiong-kok tsú-koân an-tsoân só͘ tsè-tsō tshut-lâi ê tsià-kháu, Tiong-hng tùi tsit-tiám kian-kuat hoán-tùi.

Ong Bûn-pin kóng,"《 Kok-tsè Hái-iûⁿ-huat 》 téng-bīn siōng kin-pún bô kok-tsè tsúi-e̍k ê kóng-huat", thiaⁿ khí-lâi ná-tshiūⁿ bô m̄-tio̍h, tān-sī i sī tèⁿ- tsheⁿ, ta̍k-ê lóng tsai-iáⁿ "kok-tsè tsúi-e̍k" tio̍h sī "kong-hái" hui tsèng-sik ê iōng-gí. Hó, lán kóng "kong-hái". Lán kok thâu-tsi̍t jīm tsù “WTO” tāi-sài Gân Khèng-tsiuⁿ piáu-sī, kin-kì 1982 nî Liân-ha̍p-kok só͘ tēngê《 Hái-iûⁿ- Huat Kong-iok 》 lāi-iông tsing-sîn, léng-hái í-gōa ê hái=e̍k lóng-tsóng sio̍k "kong-hái". "Léng-hái" sī siáⁿ ? Léng-hái sī tsí ùi hái-hōaⁿ ki-sòaⁿ sǹg-khí 12 hái-lí lāi ê hái-e̍k. Kai Kong-iok goân-tsik siōng pau-kuat kun-kàm tsāi-lāi ê gōa-kok tsûn-tsiah lóng ē-sái tī iân-hōaⁿ-kok ê léng-hái "bô-hāi thong-kòe". Nā tsiàu án-ne, óa Tiong-kok lio̍k-tē 12 hái-lí lāi ê hái-e̍k, kah óa Tâi-oân 12 hái-lí lāi ê hái-e̍k í-gōa ê Tâi-oân Hái-kiap, lóng-tsóng sī "kong- hái ". Án-ne lán tio̍h tsai, Tâi-oân Hái-kiap tōa-pō͘-hūn sī sio̍k "kong-hái". Kok-tsè-huat "kong hái" ê ki-pún tsing-sîn sī "kong-hái tsū-iû", tio̍h sī kóng "kong-hái" sī bô tsú-lâng ê mi̍h-kiāⁿ, ta̍k kok ê jīm-hô tsûn-tsiah lóng ē-sái tsū-iû hâng-hêng, bē-tàng ēng jīm-hô hong-huat hông-tsí á-·sī tsó͘-tòng kong-hái ê sú-iōng-koân.

　　 Tâi-oân Hái-kiap siōng e̍h ê só͘-tsāi iok 70 hái-lí, siōng khuah ê só͘-tsāi iok 220 hái-lí. Iā tio̍h sī kóng Tâi-oân Hái-kiap siōng e̍h ê só͘-tsāi ū 58 hái-lí kah Tiong-kok bô kuan-hē, lāi-té ū 12 hái-lí sī Tâi-oân ê léng-hái, 46 hái-lí sī "kong-hái"; Tâi-oân Hái-kiap siōng khuah ê só͘-tsāi ū 208 hái-lí kah Tiong-kok bô kuan-hē, lāi-té ū 12 hái-lí sī Tâi-oân ê léng-hái, ū 196 hái-lí sī "kong hái". Kan-taⁿ í tsòe-kīn saⁿ nî lâi kóng, Bí-kok kun-kàm thong-kòe Tâi-oân Hái-kiap kah-ná teh kiâⁿ tsàu-kha, 2020 nî 13 piàn. Kīn 14 nî lâi siōng tsē ê tsi̍t nî, 2021 nî pêng-kin múi kò-gue̍h ū tsi̍t piàn, 2022 nî kàu la̍k-gue̍h tsa̍p-tshit ji̍t ûi-tsí tsí-ū 3 piàn, Bí-kok bêng-bêng teh piáu-sī, Tâi-oân Hái-kiap sī kong-hái, jīm-hô kok-ka ê jīm-hô tsûn-tsiah lóng ū tī tsia hâng-hêng ê tsū-iû. Tiong-kok kóng "tùi Tâi-oân Hái-kiap hióng-ū tsú-koân khoân-lī kah koán-hat-koân." Tsin-tsiàⁿ m̄ kiaⁿ tshiò phòa lâng ê tshùi?

Tiong-kok án-ne kóng, m̄ sī beh koh thǹg khò͘ ûi hái, bô sī siáⁿ? (220624)


中國一直講i根據古早ê「九段線」為準，講菲律賓、馬來西亞、汶萊kah越南等南海各國ê部分領海kah專屬經濟區kah公海，lóng是inê。咱笑中國是thǹg褲圍海。菲律賓認為近年來中國已經違反《聯合國海洋法公約》，向仲裁法庭提出要求仲裁，2016年七月十二，仲裁法庭裁定tī《聯合國海洋法公約》下面中國對南海自然資源無享有「九段線」ê歷史性權利。中國拒絕接受仲裁。

　　六月十三，中國外交部發言人汪文斌，tī例行記者會講，台灣是中國領土不可分割ê一部分，台灣海峽上狹（e̍h）ê所在約70海里，上khuahê所在約220海里。根據《聯合國海洋法公約》kah中國國內法，中國對台灣海峽享有主權權利kah管轄權。汪文斌講，《國際海洋法》頂面根本無國際水域ê講法，有關國家講台灣海峽是國際水域，是為tio̍h beh操縱涉台問題，威脅中國主權安全所製造出來ê藉口，中方對tsit點堅決反對。

汪文斌講，「《國際海洋法》頂面上根本無國際水域ê講法」，聽起來ná像無m̄-tio̍h，但是伊是tèⁿ青，ta̍k个lóng知影「國際水域」tio̍h是「公海」非正式ê用語。好，咱講「公海」。咱國頭一任駐“WTO”大使顏慶章表示，根據1982年聯合國所訂ê《海洋法公約》內容精神，領海以外ê海域lóng總屬「公海」。「領海」是啥？領海是指ùi海岸基線算起12海浬內ê海域。該公約原則上包括軍艦在內ê外國船隻lóngē-sái tī沿岸國ê領海「無害通過」。若照按呢，倚中國陸地12海里內ê海域，kah倚台灣12海里內ê海域以外ê台灣海峽，lóng總是「公海」。按呢咱tio̍h知，台灣海峽大部分是屬「公海」。國際法「公海」ê基本精神是「公海自由」，tio̍h是講「公海」是無主人ê物件，ta̍k國ê任何船隻lóngē-sái自由航行，bē-tàng用任何方法防止á是阻擋公海ê使用權。

　　台灣海峽上狹（e̍h）ê所在約70海里，上khuah ê所在約220海里。也tio̍h是講台灣海峽上狹（e̍h）ê所在有58海里kah中國無關係，內底有12海里是台灣ê領海、46海里是「公海」；台灣海峽上khuah ê所在有208海里kah中國無關係，內底有12海里是台灣ê領海，有196海里是「公海」。Kan-taⁿ以最近三年來講，美國軍艦通過台灣海峽kah-ná teh行灶腳：2020年13遍。近14年來上tsēê一年，2021年平均每個月有一遍，2022年到六月十七日為止只有3遍，美國明明teh表示，台灣海峽是公海，任何國家ê任何船隻lóng有tītsia航行ê自由。中國講「對台灣海峽享有主權權利kah管轄權。」真正m̄驚笑破人ê嘴？

中國án-ne講，m̄是beh kohthǹg褲圍海，無是啥？ (220624)