《綠色短評》

 | | | 轉寄

權力一旦la̍k-·tio̍h，放bē掉！

作者 李南衡, TsoânTâijī/全台字 by Tsng Hūiphêng 2022.11.13

Tsoânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱TsoânTâiJī


《 Le̍ksik toánphêng 》　 Lí Lâmhêng

　　　　　Koânle̍k ittàn la̍k·tio̍h, pàng bē tiāu!

　　 Koânle̍k sī tsiok bêlâng·ê. Tsi̍tê tsèngtī jînbu̍t tio̍h kingkòe kúi tsa̍p nî ê hùntàu phahpiàⁿ, tsiah ū khólêng peh kàu tsoân kok siōng koân ê tēūi, la̍k tio̍h tsoân kok siōng tōa ê koânle̍k. Koânle̍k ittàn la̍k·tio̍h, khah tsò mā bē kàu khùi. Pàng bē tiāu! lán ēng Gôlô tsóngthóng Phûting kah Tiongkok kokka tsúsik 習近平 nn̄gūi tsoh lē lâi kóng.

　　 Gôlô ê Phûting kiⁿî 70 hòe, 1999 nî thâutsi̍t piàn tsò tsónglí, 2000 nî tēit pái tòngsoán tsóngthóng, 2004 nî liân jīm sêngkong. 2008 nî sià jīm āu, tamjīm thóngit Gôlô tóngtsúse̍k kiam tsènghú tsónglí, Tse tāipiáu i kèsio̍k tsiángak kokka si̍t koân. Kinkì Gôlô hiànhuat, múi kài tsóngthóng ke̍k ke ēsái liân jīm tsi̍t piàn. 2008 nî tsa̍pitgue̍h, Gôlô kokhōe siukái hiànhuat, tsóngthóng jīm kî ùi 4 nî iântiông tsoh 6 nî. 2012 nî Phûting tēsaⁿ pái tòngsoán tsóngthóng, 2018 nî koh soántio̍h liân jīm, jīm kî la̍k nî, ánne, i ēsái tsiptsèng kàu 2024 nî gō͘gue̍h tshetshit. 2021 nî sìgue̍h tshegō͘, Phûting tshiamsú tsi̍t hāng hiànhuat siutsèngàn, kā íking ū ê tsóngthóng tòngsoán tshùsò͘ lóng kui lêng, ùi thâu tiôngsin sǹgkhí, tsún i ēsái kohtsài tshamka nn̄g kài ê tsóngthóng tōasoán, iā tio̍h sī kóng Phûting nāsī tsóngthóng tsò bē siān, ēsái tsòkàu 2036 nî, 84 hòe tsiah sià jīm.

Tiongkok léngtōtsiá ê sánsing, iā tio̍h sī "koânle̍k tsoánî" ê hongsik, kah sehong bîntsú kokka ēng bîntsú soánkí sánsing ê hongsik oântsoân bô kâng. Tsákî sī iû kiklia̍t tàutsing sánsing·ê. Itti̍t kàu Tēⁿ Siópêng tsiah lia̍ttshut tsi̍tê kuikí, hō͘ Τiongkiōng ê tsinging tsèngtī tshuthiān tsètō͘ hòa, siôngkui hòa ê tshusè. Khakli̍p "tsi̍t tāi, nn̄g jīm, tsa̍p nî","tsi̍pthé léngtō","keh tāi tsítēng tsiap panjîn", kah "nîlêng ōe sòaⁿ" tsiahê goântsik. Iû 7 tsì 9 ūi Tsèngtīkiok siôngjīm úigoân tso͘sêng ê "Tsèngtīkiok Siôngúihōe" tsòhóe tsò kuattshik. Tēⁿ siópêng kah tsi̍t tīn tōaló kéng tio̍h江澤民, 胡錦濤 tsoh tsiappanjîn, kehtāi tsítēng tsiappan, jîtshiáⁿ hō͘ in khaktēng ê tsittsik. Kànpō͘ soán jīm ū tsi̍tê tiōngiàu goântsik sī "tshit siōng peh hē", tī ōaⁿ kài ê sî, 67 hòe íhā ēsái lâu jīm, 68 hòe ísiōng tio̍h thèhiu. Tsiahê goântsik bo̍ktik tsin tshingtshó, tsúiáu sī ūitio̍h hôngtsí tsàitshù tshuthiān tsi̍tê tōakoân to̍k lám ê to̍ktshâitsiá, tôngsî mā káikuat kànpō͘ lóhòa ê būntê.

　　2007 nî, Τiongkiōng "Tsa̍ptshit tōa" tsinpó͘ Siōnghái tshīúi sukì 習近平, Liâulêng séngúi sukì Lí Khikkiông, Tiongiong tso͘tsit pō͘tiúⁿ Hō Kokkiông, kongan pō͘tiúⁿ Tsiu Éngkhong téng 4 ūi sin lâng tsìnji̍p tsèngtīkiok siôngúihōe, 習近平, Lí Khikkiông nn̄g lâng koh khah sī hông khòaⁿ tsoh sī Τiongkiōng tēgō͘ tāi léngtōpan he̍ksim sêngoân ê pôeióng jînsoán. Tēgō͘ tāi léngtō he̍ksim tio̍h ánne tshuthiān, 2017 nî, Τiongkiōng "Tsa̍pkáu Tōa" bô thêtshut sinlâng tsìnji̍p tsèngtīkiok siôngúihōe, lâng tio̍h tsaiiáⁿ 習近平 tētsa̍p nî kokka léngtōtsiá tsò liáu, ē koh kèsio̍k lo̍hkhì tsò gō͘ nî. 2018 nî saⁿgue̍h tshegō͘, tsoânkok jînbîn tāipiáu tāihōe siuhiàn, tshúsiau kokka tsúse̍k liânjīm hāntsè.

Kiⁿî Τiongkiōng "Jītsa̍p Tōa", íking tshittsa̍p tsi̍t hòe ê 習近平, mā bô thêpua̍t nîkhin hûha̍p tsukeh ê léngtōtsiá ji̍pkhì tsèngtīkiok siôngúihōe tsúnpī tsítēng tsiappanjîn, khókiàn 2027 nî, Τiongkiōng "Jīit Tōa" mā sī bô tsúnpī tsiappanjîn, 習近平nā tsò bē siān, tongjiân ē kèsio̍k tsòkàu 2036 nî, pehtsa̍pgō͘ hòe.

　　 Koânle̍k la̍k·tio̍h pàng bē tiāu! kuiê tsiappanjîn tsètō͘ hō͘ 習近平 phòhoāi liáuliáu, Tiongkok tsèngtī ē kiâⁿ tòthè tńgkhì tsi̍tê tōakoân to̍k lám ê to̍ktshâitsiá, kah koânle̍k kiklia̍t tàutsing ê sîtāi, sī Tiongkok ê puthēng!. 　　(221028)

Tsù, 習近平 　　 tshiáⁿ liām Hôagí



Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版


《 Le̍k-sik toán-phêng 》　 Lí Lâm-hêng

　　　　　Koân-le̍k it-tàn la̍k-·tio̍h, pàng bē tiāu!

　　 Koân-le̍k sī tsiok bê-lâng-·ê. Tsi̍t-ê tsèng-tī jîn-bu̍t tio̍h king-kòe kúi tsa̍p nî ê hùn-tàu phah-piàⁿ, tsiah ū khó-lêng peh kàu tsoân kok siōng koân ê tē-ūi, la̍k tio̍h tsoân kok siōng tōa ê koân-le̍k. Koân-le̍k it-tàn la̍k-·tio̍h, khah tsò mā bē kàu khùi. Pàng bē tiāu! lán ēng Gô-lô tsóng-thóng Phû-ting kah Tiong-kok kok-ka tsú-sik 習近平 nn̄g-ūi tsoh lē lâi kóng.

　　 Gô-lô ê Phû-ting kin-nî 70 hòe, 1999 nî thâu-tsi̍t piàn tsò tsóng-lí, 2000 nî tē-it pái tòng-soán tsóng-thóng, 2004 nî liân jīm sêng-kong. 2008 nî sià jīm āu, tam-jīm thóng-it Gô-lô tóng-tsú-se̍k kiam tsèng-hú tsóng-lí, Tse tāi-piáu i kè-sio̍k tsiáng-ak kok-ka si̍t koân. Kin-kì Gô-lô hiàn-huat, múi kài tsóng-thóng ke̍k ke ē-sái liân jīm tsi̍t piàn. 2008 nî tsa̍p-it-gue̍h, Gô-lô kok-hōe siu-kái hiàn-huat, tsóng-thóng jīm kî ùi 4 nî iân-tiông tsoh 6 nî. 2012 nî Phû-ting tē-saⁿ pái tòng-soán tsóng-thóng, 2018 nî koh soán-tio̍h liân jīm, jīm kî la̍k nî, án-ne, i ē-sái tsip-tsèng kàu 2024 nî gō͘-gue̍h tshe-tshit. 2021 nî sì-gue̍h tshe-gō͘, Phû-ting tshiam-sú tsi̍t hāng hiàn-huat siu-tsèng-àn, kā í-king ū ê tsóng-thóng tòng-soán tshù-sò͘ lóng kui lêng, ùi thâu tiông-sin sǹg-khí, tsún i ē-sái koh-tsài tsham-ka nn̄g kài ê tsóng-thóng tōa-soán, iā tio̍h sī kóng Phû-ting nā-sī tsóng-thóng tsò bē siān, ē-sái tsò-kàu 2036 nî, 84 hòe tsiah sià jīm.

Tiong-kok léng-tō-tsiá ê sán-sing, iā tio̍h sī "koân-le̍k tsoán-î" ê hong-sik, kah se-hong bîn-tsú kok-ka ēng bîn-tsú soán-kí sán-sing ê hong-sik oân-tsoân bô kâng. Tsá-kî sī iû kik-lia̍t tàu-tsing sán-sing-·ê. It-ti̍t kàu Tēⁿ Sió-pêng tsiah lia̍t-tshut tsi̍t-ê kui-kí, hō͘ Τiong-kiōng ê tsing-ing tsèng-tī tshut-hiān tsè-tō͘ hòa, siông-kui hòa ê tshu-sè. Khak-li̍p "tsi̍t tāi, nn̄g jīm, tsa̍p nî","tsi̍p-thé léng-tō","keh tāi tsí-tēng tsiap- pan-jîn", kah "nî-lêng ōe sòaⁿ" tsiah-ê goân-tsik. Iû 7 tsì 9 ūi Tsèng-tī-kiok siông-jīm úi-goân tso͘-sêng ê "Tsèng-tī-kiok Siông-úi-hōe" tsò-hóe tsò kuat-tshik. Tēⁿ sió-pêng kah tsi̍t tīn tōa-ló kéng tio̍h江澤民, 胡錦濤 tsoh tsiap-pan-jîn, keh-tāi tsí-tēng tsiap-pan, jî-tshiáⁿ hō͘ in khak-tēng ê tsit-tsik. Kàn-pō͘ soán jīm ū tsi̍t-ê tiōng-iàu goân-tsik sī "tshit siōng peh hē", tī ōaⁿ kài ê sî, 67 hòe í-hā ē-sái lâu jīm, 68 hòe í-siōng tio̍h thè-hiu. Tsiah-ê goân-tsik bo̍k-tik tsin tshing-tshó, tsú-iáu sī ūi-tio̍h hông-tsí tsài-tshù tshut-hiān tsi̍t-ê tōa-koân to̍k lám ê to̍k-tshâi-tsiá, tông-sî mā kái-kuat kàn-pō͘ ló-hòa ê būn-tê.

　　2007 nî, Τiong-kiōng "Tsa̍p-tshit tōa" tsin-pó͘ Siōng-hái tshī-úi su-kì 習近平, Liâu-lêng séng-úi su-kì Lí Khik-kiông, Tiong-iong tso͘-tsit pō͘-tiúⁿ Hō Kok-kiông, kong-an pō͘-tiúⁿ Tsiu Éng-khong téng 4 ūi sin lâng tsìn-ji̍p tsèng-tī-kiok siông-úi-hōe, 習近平, Lí Khik-kiông nn̄g lâng koh khah sī hông khòaⁿ tsoh sī Τiong-kiōng tē-gō͘ tāi léng-tō-pan he̍k-sim sêng-oân ê pôe-ióng jîn-soán. Tē-gō͘ tāi léng-tō he̍k-sim tio̍h án-ne tshut-hiān, 2017 nî, Τiong-kiōng "Tsa̍p-káu Tōa" bô thê-tshut sin-lâng tsìn-ji̍p tsèng-tī-kiok siông-úi-hōe, lâng tio̍h tsai-iáⁿ 習近平 tē-tsa̍p nî kok-ka léng-tō-tsiá tsò liáu, ē koh kè-sio̍k lo̍h-khì tsò gō͘ nî. 2018 nî saⁿ-gue̍h tshe-gō͘, tsoân-kok jîn-bîn tāi-piáu tāi-hōe siu-hiàn, tshú-siau kok-ka tsú-se̍k liân-jīm hān-tsè.

Kin-nî Τiong-kiōng "Jī-tsa̍p Tōa", í-king tshit-tsa̍p tsi̍t hòe ê 習近平, mā bô thê-pua̍t nî-khin hû-ha̍p tsu-keh ê léng-tō-tsiá ji̍p-khì tsèng-tī-kiok siông-úi-hōe tsún-pī tsí-tēng tsiap-pan-jîn, khó-kiàn 2027 nî, Τiong-kiōng "Jī-it Tōa" mā sī bô tsún-pī tsiap-pan-jîn, 習近平 nā tsò bē siān, tong-jiân ē kè-sio̍k tsò-kàu 2036 nî, peh-tsa̍p-gō͘ hòe.

　　 Koân-le̍k la̍k-·tio̍h pàng bē tiāu! kui-ê tsiap-pan-jîn tsè-tō͘ hō͘ 習近平 phò-hoāi liáu-liáu, Tiong-kok tsèng-tī ē kiâⁿ tò-thè tńg-khì tsi̍t-ê tōa-koân to̍k lám ê to̍k-tshâi-tsiá, kah koân-le̍k kik-lia̍t tàu-tsing ê sî-tāi, sī Tiong-kok ê put-hēng!. 　　(221028)

Tsù, 習近平 　　 tshiáⁿ liām Hôa-gí




　　權力是足迷人ê。一個政治人物tio̍h經過kúi十年ê奮鬥拍拼，才有可能peh到全國上koân ê地位，la̍k tio̍h全國上大ê權力。權力一旦la̍k-·tio̍h，khah做mā bē夠氣。放bē掉！咱用俄羅總統浮丁kah中國國家主席習近平兩位作例來講。

　　俄羅ê浮丁今年70歲，1999年頭一遍做總理，2000年第一次當選總統，2004年連任成功。2008年卸任後，擔任統一俄羅黨主席兼政府總理，Tse代表伊繼續掌握國家實權。根據俄羅憲法，每屆總統極加ē-sái連任一遍。2008年十一月，俄羅國會修改憲法，總統任期ùi 4年延長作6年。2012年浮丁第三次當選總統，2018年koh選tio̍h連任，任期六年，án-ne，伊ē-sái執政到2024年五月初七。2021年四月初五，浮丁簽署一項憲法修正案，kā已經有ê總統當選次數lóng歸零，ùi頭重新算起，准伊ē-sái koh再參加兩屆ê總統大選，也tio̍h是講浮丁若是總統做bē倦（siān），ē-sái做到2036年、84歲tsiah卸任。

　　中國領導者ê產生，也tio̍h是「權力轉移」ê方式，kah西方民主國家用民主選舉產生ê方式完全無仝。早期是由激烈鬥爭產生ê。一直到鄧小平才列出一個規矩，hō͘中共ê菁英政治出現制度化、常規化ê趨勢。確立「一代、兩任、十年」、「集體領導」、「隔代指定接班人」，kah「年齡劃線」tsiah-ê原則。由7至9位政治局常任委員組成ê「政治局常委會」做夥做決策。鄧小平kah一陣大老揀tio̍h江澤民、胡錦濤作接班人，隔代指定接班，而且hō͘ in確定ê職責。幹部選任有一個重要原則是「七上八下」，tī換屆ê時，67歲以下ē-sái留任，68歲以上tio̍h退休。Tsiah-ê原則目的真清楚，主要是為tio̍h防止再次出現一個大權獨攬ê獨裁者，同時mā解決幹部老化ê問題。

　　2007年，中共「十七大」甄補上海市委書記習近平、遼寧省委書記李克強、中央組織部長賀國強、公安部長周永康等4位新人進入政治局常委會，習近平、李克強兩人koh khah是hông看作是中共第五代領導班核心成員ê培養人選。第五代領導核心tio̍h án-ne出現，2017年，中共「十九大」無提出新人進入政治局常委會，人tio̍h知影習近平第十年國家領導者做了，ēkoh繼續落去做五年。2018年三月初五，全國人民代表大會修憲，取消國家主席連任限制。

今年中共「二十大」，已經七十一歲ê習近平，mā無提拔年輕符合資格ê領導者入去政治局常委會準備指定接班人，可見2027年，中共「二一大」mā是無準備接班人，習近平若做bē倦（siān），當然ē繼續做到2036年，八十五歲。

　　權力la̍k tio̍h放bē掉！kui个接班人制度hō͘習近平破壞了了，中國政治ē行倒退轉去一個大權獨攬ê獨裁者、kah權力激烈鬥爭ê時代，是中國ê不幸!。　　(221028)

註：習近平　　請唸華語