《《平民ê基督傳》》

 | | | 轉寄

Tē it koàn Tī Κhí-thâu 第一卷 Tī起頭「第三章 世界有teh thèng候」之四

作者 Tâi-e̍k:Ko Tik-tsiong, Siu-tèng: Tsng Hūi-phêng&Lîm Tsùn-io̍k 2021.02.28

Tng Ki-tok teh-beh lîm-kàu hit sî, tsoân Iû-thài ê sè-kài ū hián-tshut tsin kín-sīn teh kî-thāi ê tsing-sîn tī-.leh, tse sū-si̍t, tī hiah-ê m̄-bat Iû-thài-kàu ê lâng teh-khòaⁿ, si̍t-tsāi sī tē-it ū miâ, koh sī tsin thang tsheⁿ-kiaⁿ ê tāi-tsì. Lán thang hó-táⁿ lâi sìn, bô ū tsi̍t kok bat piáu-sī tshin-tshiūⁿ I-é-su beh lîm-kàu hit sî ê tsoân Iû-thài ê sè-kài ê tsing-sîn tsōng-thāi, hiah ē giú lâng ê sim, hō͘ lâng tsin tsheⁿ-kiaⁿ ê hiān-siōng.

In-ūi siōng-lō͘-bóe teh kiàn-tsèng,"Hit-ê só͘ beh lâi ê" ê sian-ti ê ī-giân sī í-king kòe-liáu gō͘-pah nî kú, iā tī hit tiong-kan lóng bô-tāng bô tsēng. Só͘-í kiám-tshái lâng kàu-gia̍h thang liāu-sióng, í-king king-kòe gō͘-pah nî kú, tsèng lâng ún-tàng bōe kì-tit, á-.sī pàng-sak in teh ǹg-bāng ê tsing-sîn tsiah tio̍h. Kî-si̍t tng tī hit-ê sî-kî ná pik-kīn tsoân bîn-tso̍k, sī ná pik-tshiat teh thèng-hāu. Sin-Kū-iok ê tiong-kan só͘-ū tshut-miâ ê bûn-ha̍k, lóng ū hián-tshut hit-hō kî-thāi ê tsing-sîn tī-.leh. Lán tī-tsia bô ūi thang lâi kóng-khí tsit khóan bûn-ha̍k ê sū. Put-kò lán ài kan-ta tī-tsia lâi khòaⁿ tsit pún sè-sè ê tsheh, thang kóng sī tsit khóan bûn-ha̍k ê tāi-piáu, sī kiò-tsò < Ê-no͘k ê tsheh > (Bo͘k of Enots). Tsit pún tsheh sī thong-hêng tī Tsú tsêng óa 200 nî ê tiong-kan, Iû-thài ū bat tha̍k-tio̍h tsit pún tsheh. Lán m̄-bián giâu-gî, I-é-su ún-tàng iû-goân ū tha̍k-tio̍h tsiah tio̍h. Só͘-í góa siông-siông teh siūⁿ, I-é-su ū tùi tsit pún lâi tit-tio̍h i só͘ huaⁿ-hí ēng lâi tsí-sī i pún-sin hit kù "Jîn-tsú" ê ōe.

Hit pún tsheh ê tiong-kan, ū tsi̍t tsām tshin-tshiūⁿ án-ne: "Góa tī īⁿ-siōng tiong, ū khòaⁿ-kìⁿ hit-ê kah éng-oán tsiá tông-tsāi ê. I ê iông-māu sī tshin-tshiūⁿ lâng, koh ū un-hūi móa-móa, góa ū tshiáⁿ-mn̄g thiⁿ-sài, ia̍h i ū kā góa kóng, Tsit-ê sī Jîn-tsú , ū gī tiàm tī i, i sī beh khé-sī it-tshè só͘ ún-ba̍t ê sū. Tsit-ê Jîn-tsú beh tsiâⁿ-tsò gī-lâng ê kùn, ê koái, gōa-pang lâng ê kng, í-ki̍p kiàn-nā phah-piàⁿ ê lâng ê ǹg-bāng. Kiàn-nā khiā-khí tī tē-bīn tsiūⁿ ê tsèng lâng, lóng beh pài-kūi tī i ê bīn-tsêng. In-ūi tsit-ê in-tuaⁿ, i sī tùi khui-phiah thiⁿ-tē í-lâi kàu éng-oán, tsiū í-king siū kéng-sóan."

Tsiah-ê tsheh sī teh tsí-sī tong-sî iáu tī-teh tsìn-pō͘ tiong ê ǹg-bāng ê tsing-sîn. Tsóng-.sī tī hok-im-su ê thâu tsām, lán ū khòaⁿ-tio̍h hit-ê ǹg-bāng ê tsing-sîn, ū tiô thiàu tī ta̍k tiuⁿ ê tsóa bīn. Kū-iok sian-ti só͘ thoân ê siau-sit ū kiat-tsiâⁿ tsi̍t-ê khak-si̍t, tiāⁿ-tio̍h ê ǹg-bāng. Só͘-í bô-lūn sím-mi̍h sî-tsūn, nā ū bó͘ tsí-tō tsiá tshut-thâu ê sî, hit-ê ǹg-bāng ê sim ū huat-tshut jia̍t-jia̍t ê tsit-būn. Tshin-tshiūⁿ tng Iô-tah tshut-thâu lâi tí-khòng Lô-má tsèng-hú ê thiu-sòe ê sî, tsiū ū tsin tsē lâng lâi tòe i, phah-sǹg i sī Me-sí-iah. Tng kiâⁿ-sé-lé Iô-ha-neh tshut-thâu ê sî, tsèng lâng siōng tsá tùi i sī phō siáⁿ khóan ê su-siúⁿ? Tsiū-sī "tsèng lâng sim-lāi teh gī-lūn Iô-ha-neh kiám-tshái sī Ki-tok." tng Iô-ha-neh tshut-thâu lâi suan-thoân ê sî, lâng thâu-khí-sing sī mn̄g i án-tsóaⁿ? Tsiū-sī mn̄g kóng,"tshiáⁿ kā goán kóng, lí kám sī Me-sí-iah? Só͘ beh lâi ê, kám sī lí? "Tshin-tshiūⁿ án-ne, lán tsí-ū kám-kak lán sī tiàm tī hit-ê tsin kín-sīn teh kî-thāi ê khong-khì tiong.

lán tsit-má lâi hôe-kò͘ í-siōng só͘ kóng hiah-ê sū-si̍t, tsiū khah ē-thang liáu-kái hit-ê tsêng-hêng. Tsiàu í-siōng só͘ kóng, tsiū-sī hō͘ lán tsai tī le̍k-sú tiong ū tsi̍t-ê sî-tāi, tē-bīn tsiūⁿ tōa ê pang-kok, tī bô phah-sǹg ê tiong-kan, lóng ū teh thè Ki-tok tsún-pī lō͘, iā tsoân Iû-thài ê bîn-tso̍k tiāⁿ-tio̍h teh thèng-hāu i ê lîm-kàu, iū-koh hit-ê khó-liân ê sè-kài, khiā-khí tī hit-ê siōng tshiⁿ-tshám ê tsōng-thāi ū o͘-pe̍h tī-teh tsáu-tshōe,ǹg-bāng ū sím-mi̍h thang thê-ko in ê sing-ua̍h.

Tú-tú tshin-tshiūⁿ tī tsit-má, Ki-tok ū lîm-kàu tī tsit sè-kan!

當基督teh-beh臨到hit時，全偤太ê世界有顯出真謹慎teh期待ê精神tī-.leh，這事實，tī hiah-ê m̄-bat偤太教ê人teh看，實在是第一有名，koh是真thang生驚ê tāi-tsì。咱thang好膽來信，無有一國bat表示親像耶穌beh臨到hit時ê全偤太ê世界ê精神狀態，hiah會giú人ê心，hō͘人真生驚ê現象。

因為上路尾teh見證，「Hit-ê所beh來ê」ê先知ê預言是已經過了五百年久，也tī hit中間lóng無動無靜。所以kiám-tshái人夠額thang料想，已經經過五百年久，眾人穩當bōe記得，á是放sak in teh ǹg望ê精神才tio̍h。其實當tī hit-ê時期ná逼近全民族，是ná迫切teh thèng候。新舊約ê中間所有出名ê文學，lóng有顯出hit號期待ê精神tī-.leh。咱tī-tsia無位thang來講起tsit款文學ê事。不過咱ài kan-ta tī-tsia來看tsit本細細ê冊，thang講是tsit款文學ê代表，是叫做《以諾ê冊》(Bo͘k of Enots)。Tsit本冊是通行tī主前óa 200年ê中間，偤太有bat讀tio̍h tsit本冊。咱m̄免僥疑，耶穌穩當猶原有讀tio̍h才tio̍h。所以我常常teh想，耶穌有tùi tsit本來得tio̍h伊所歡喜用來指示伊本身hit句「人子」ê話。

Hit本冊ê中間，有一tsām親像án-ne: 「我tī異象中，有看見hit-ê kah永遠者同在ê。伊ê容貌是親像人，koh有恩惠滿滿，我有請問天使，ia̍h伊有kā我講，Tsit-ê是人子 ，有義tiàm tī伊，伊是beh啟示一切所隱密ê事。Tsit-ê人子beh成做義人ê棍、ê柺、外邦人ê光，以及見若phah拚ê人ê ǹg望。見若khiā起tī地面上ê眾人，lóng beh拜跪tī伊ê面前。因為tsit-ê因端，伊是tùi開闢天地以來到永遠，就已經受揀選。」

Tsiah-ê冊是teh指示當時猶tī-teh進步中ê ǹg望ê精神。總是tī福音書ê頭tsām，咱有看tio̍h hit-ê ǹg望ê精神，有tiô跳tī ta̍k張ê紙面。舊約先知所傳ê消息有結成一个確實，tiāⁿ-tio̍h ê ǹg望。所以不論啥物時tsūn，若有某指導者出頭ê時，hit-ê ǹg望ê心有發出熱熱ê質問。親像當猶大出頭來抵抗羅馬政府ê抽稅ê時，就有真tsē人來tòe伊，phah算伊是彌賽亞。當行洗禮約翰出頭ê時，眾人siōng早tùi伊是抱啥款ê思想？就是「眾人心內teh議論約翰kiám-tshái是基督。」當約翰出頭來宣傳ê時，人頭起先是問伊án怎？就是問講：「請kā阮講，你kám是彌賽亞?所beh來ê，kám是你?」親像án-ne，咱只有感覺咱是tiàm tī hit-ê真謹慎teh期待ê空氣中。

咱tsit-má來回顧以上所講hiah-ê事實，就khah ē-thang了解hit-ê情形。照以上所講，就是hō͘咱知tī歷史中有一个時代，地面上大ê邦國，tī無phah算ê中間，lóng有teh替基督準備路，也全偤太ê民族tiāⁿ-tio̍h teh thèng候伊ê臨到，又koh hit-ê可憐ê世界，khiā起tī hit-ê siōng悽慘ê狀態有烏白teh走tshōe，ǹg望有啥物thang提高in ê生活。

Tú-tú親像tī tsit-má，基督有臨到tī tsit世間！