《《平民ê基督傳》》

 | | | 轉寄

Tē Jī koàn Ki-tok lâi ê sî 「Tē jī tsiuⁿ Tshù-lí Kàng-tàn」 第二卷 基督來ê時「第二章 處女降誕」（1/4）

作者 Tâi-e̍k:Ko Tik-tsiong, Siu-tèng: Tsng Hūi-phêng&Lîm Tsùn-io̍k 2021.04.04

Ūi-tio̍h tsit-ê būn-tê, tī kīn-lâi ū tsiâⁿ-tsò it-puaⁿ ê gī-lūn, iā siông-siông seⁿ-tshut put-an kah giâu-gî ê liām-thâu. Só͘-í tī-tsia lán ài ke siá tsi̍t tsiuⁿ, lâi kán-tan lūn-khí lán ê Tsú ê tshù-lí Kàng-tàn ê sū.

Tùi tsit-ê būn-tê, si̍t-tsāi m̄-sī kan-ta bī-sìn-tsiá teh giâu-gî hit-ê sū-si̍t niā-niā, liân tī Ki-tok-tô͘ ê tiong-kan, to iû-goân ū tsē-tsē lâng teh tsú-tiuⁿ kóng, tse sī bô kuan-hē tī lán teh sìn I-é-su sī sîn-sèng, suah iau-kiû tsit tsàn tio̍h pàng hē-teh, khòaⁿ-tsò bē-tàng kuat-tēng ê būn-tê, iā suah tsú-tiuⁿ kóng, lán tio̍h tùi lán ê Sìn-king lâi san-tû tsit kù, "i tùi Sèng Sîn ê koân-lêng tâu-thai, tùi tsāi-sik-lí Mâ-lí-ah tshut-sì" ê ōe khí-lâi, ǹg-bāng thang kiám-tsió lâng ê giâu-gî.

Lán hoān-sè thang sìn-iōng in, lâi khòaⁿ In ê ì-sù sī sêng-si̍t, iáu-koh lán ài tsí-sī in tsai, tsit tsióng bô bûn-bêng ê thāi-tō͘, sī put-tsí ū sún-hāi, koh ū tshò-gō͘ tī-·leh. Lán bô lí-iû thang kóng, tse sī sì-tsiàⁿ ê su-siúⁿ. Kî-si̍t tsit tsióng su-siúⁿ, kàu bóe tiāⁿ-tio̍h sī ē éng-hióng tī lán teh sìn I-é-su sī sîn-sèng. Kàu-hōe hiah-ni̍h tsù-tiōng lâi kì-tsài tsit-ê sū-si̍t tī In ê Sìn-king, to m̄-sī bô in-tuaⁿ tī-·leh. In-ūi kòe-khì ê le̍k-sú, ū tsí-sī lán tsai tsi̍t hāng ê kà-sī, kóng, hoān-nā lâng sit-lo̍h Tsú ê tshù-lí Kàng-tàn ê sìn-gióng, to̍h sī sit-lo̍h hòa-sin ê kàu-lí ê tiong-sim tsio̍h.

Lūn tsit-ê tōa ê būn-tê, lán beh lâi kán-lio̍k kóng, sī tsin ûi-lân ê sū. Put-kò tshiáⁿ iông-ín góa lâi tshì-khòaⁿ, thâu tsi̍t hāng lâi kóng-khí hit-ê le̍k-sú-tik ê tsêng-hêng, piáu-bêng tsit-ê kàu-lí, siáⁿ-sū tsiah ē lâi hē tī Sìn-king ê lāi-tiong; tē-jī hāng, lâi gī-lūn tī kin-á-ji̍t, lâng ū án-tsóaⁿ teh hoán-tùi, teh giâu-gî tsit-tiám; tē-saⁿ hāng, lán ài lâi tsú-tiuⁿ siáⁿ-sū bô pó-siú tsit tiâu ê tō-lí, tī lán ê sìn-gióng ê lāi-bīn, sī bē ēng-tit ê in-tuaⁿ.

Taⁿ lán thâu tsi̍t hāng, lâi lūn hit-ê le̍k-sú-tik ê tsêng-hêng. Tng lán ê Tsú tsāi-sè ê tiong-kan, tsèng ha̍k-sing sī kuat-toàn m̄-bat siūⁿ-tio̍h tsit-ê būn-tê. In nā-sī iáu-bōe liáu-kái Ki-tok sī sîn, tsū-jiân tsit tsióng sū, in khòaⁿ-liáu sī put ha̍p-lí, tsin kî-koài, bē-tàng sìn tit ê sū. Tsiàu sèng-tsheh só͘ kóng, Mâ-lí-ah ū "kā it-tshè ê sū kì tī sim-·ni̍h." lán tsai Mâ-lí-ah sī kèng-khiân, sī tiām-tsut-tsut ê hū-jîn-lâng, só͘-í hō͘ lán thang sìn, hoān-sè tû-khì tùi ke̍k sió pō͘-hūn ê tsì-tshin ê lâng í-gōa, Mâ-lí-ah lóng bô lō͘-tshut tsit-ê tāi-tsì. I beh thài ē leh? Tshì siūⁿ lâng lóng iáu teh-khòaⁿ I-é-su sī tsi̍t-ê lâng niā-niā ê sî, tshin-tshiūⁿ tsit tsióng ê būn-tê, i lâi khàm ba̍t teh, lóng bô kóng-khí, tse kám m̄-sī tsin súi, tsū-jiân ê thāi-tō͘? Mâ-lí-ah kám ē bē kì-tit i só͘ hun-iok ê, tsin tsheⁿ-kiaⁿ ê kan-khó͘ ê tsêng kéng? Siat-sú nā m̄-sī Mâ-lí-ah iû-goân sī í-king ū liáu-kái Ki-tok sī sîn, í-ki̍p i ê tshù-lí Kàng-tàn ê tōa ê ì-gī, i kám beh kā tsit tsióng, tsiàu lâng khòaⁿ tiāⁿ-tio̍h sī-bô ì-sù, m̄-bat ê king-giām, lâi tùi hit-khoán kāu giâu-gî ê sè-kài lō͘-tshut?

Lán tsai tsèng ha̍k-sing tī khí-thâu teh kah I-é-su kau-pôe, lóng sī khòaⁿ i tsò tsi̍t-ê lâng niā-niā. Si̍t-tsāi tse bêng-bêng mā sī Siōng-tè ê ì-sù, I-é-su iû-goân sī ài lâng án-ne khoán-thāi i. I ū tsún-tsò tsi̍t-ê lâng, lâi tit-tio̍h In ê thiàⁿ-thàng, khim-gióng kah tsun-kèng ê sim. Put-kò In ê sim sī ū tsiām-tsiām tsìn-ji̍p khah tshim, tsòe-āu sòa seⁿ-khí kî-ī kah kiaⁿ-hiâⁿ ê liām-thâu, sim-lāi sòa put-tsí bê-loān, m̄-tsai i sī siáⁿ lâng. Tsèng ha̍k-sing sòa lóng m̄-tsai iáⁿ tio̍h án-tsóaⁿ lâi su-siúⁿ i. I-é-su mā-sī bô pang-tsō͘ In ê khùi-la̍t, m̄-nā sī án-ne, sīm-tsì sòa ún-ba̍t, bô ài lâng tsai i sī sîn. Liân in ū kám-tshiok-·tio̍h i ê sîn-sèng ê tsi̍t-sut-á ê kng ê sî, i iā m̄ tsún in lâi kóng-khí. Liân tī piàn iông-māu ê king-giām āu, i mā iáu teh huan-hù in tio̍h tsēng-tsēng thèng-hāu kàu tī "Jîn-tsú tùi sí-lâng tiong koh khí lâi" ê ji̍t, tsiah thang kóng-khí i sī sîn. Put-kò hit-ê sî í-king pik-kīn tī i ê lîm-tsiong, i tsiah ū piáu-bêng pún-sin kóng,"Lín tio̍h sìn Siōng-tè, ia̍h tio̍h sìn góa.""góa kah góa ê pē sī tsi̍t-ê.""Sèng Sîn to̍h sī góa tùi pē só͘ tshe ê, beh lîm-kàu lín.""ū tsi̍t ji̍t, góa beh lâi sím-phòaⁿ ua̍h-lâng, sí-lâng."

Tsóng-·sī kàu tī I-é-su ê koh-o̍ah, king-kòe hit-ê ò-biāu ê sì-tsa̍p ji̍t, sing thiⁿ, koh Sèng Sîn lîm-kàu liáu-āu, tsèng ha̍k-sing tsiah tsiap tio̍h tsin hui-siông tōa ê khé-sī, lâi tsa̍p-hun liáu-kái tī kî-ī ê saⁿ nî kú tiàm Pa-le̍k-su-ting Hit-ê kah in tsò-hóe sing-ua̍h ê, sī siáⁿ lâng, to̍h sī bêng-pe̍k tú-tú sī tsiàu ē-bīn in só͘ kóng ê."tō ū tsiâⁿ-tsò jio̍k-thé khiā-khí tī lán tiong-kan, ū in-tián kah tsin-lí móa-móa, koh góa bat khòaⁿ-kìⁿ i ê êng-kng, tshin-tshiūⁿ to̍k-seⁿ kiáⁿ tùi pē só͘ tit ê êng-kng."

Lūn lâng teh sìn I-é-su sī sîn, tse sī tsoân-jiân bô kuan-hē tī i ê tshù-lí Kàng-tàn ê sū-si̍t. In-ūi tī tsèng ha̍k-sing ê tiong-kan, tōa-pō͘-hūn sī lóng m̄-tsai iáⁿ tsit-ê sū-si̍t, iā sui-jiân in lóng bô thiaⁿ-kìⁿ pí in só͘ king-giām ê, koh khah tsá ê siáⁿ-mi̍h sū, In ê sìn-gióng mā sī bōe iô-tsuah, iû-goân mā sī ē hiáu-tit kò-pe̍k kóng,"goán tsai, Siōng-tè ê kiáⁿ ū lîm-kàu sè-kan." Tsit-ê sū-si̍t sī tī láu-tsá ê tiong-kan ū giâm-giâm khàm ba̍t, put-kò kàu tī it-puaⁿ ê khong-khì í-king tsún-pī piān thang sêng-siū, hit- sî tsit-ê sū-si̍t tsiah lō͘-hiān, só͘-í tshì siūⁿ, hit sî In ê sìn-gióng kám m̄ sī tsīn-tsāi kian-kò͘ koh oân-tsoân? in-ūi lūn tshù lí Kàng-tàn ê sū, tī í-tsêng in khòaⁿ-liáu sī-bô siáⁿ-mi̍h ì-sù tī-·leh, Tsóng-·sī tsit sî hit-ê ì-sù sī put-tsí bêng. Tsit-ê sū-si̍t ū tùi i ê sîn-sèng ê ò-biāu, lâi tû-khì tsē-tsē hūn-loān ê būn-tê. Tsit-ê sū-si̍t sī ū hû-ha̍p tī i ê hòa-sin ê sū-si̍t, tshin-tshiūⁿ só-sî ê hû-ha̍p tī só ê khoán-sit kāng-khoán iūⁿ.


為tio̍h tsit-ê問題，tī近來有成做一般ê議論，也常常生出不安kah僥疑ê念頭。所以tī-tsia咱ài加寫一章，來簡單論起咱ê主ê處女降誕ê事。

Tùi tsit-ê問題，實在m̄是kan-ta未信者teh僥疑hit-ê事實niā-niā，連tī基督徒ê中間，to猶原有tsē-tsē人teh主張講，這是無關係tī咱teh信耶穌是神聖，suah要求tsit層tio̍h放hē-teh，看做bē-tàng決定ê問題，也suah主張講，咱tio̍h tùi咱ê信經來刪除tsit句，「伊tùi聖神ê權能投胎，tùi在室女馬利亞出世」ê話起來，ǹg望thang減少人ê僥疑。

咱hoān-sè thang信用in，來看In ê意思是誠實，iáu-koh咱ài指示in知，tsit種無文明ê態度，是不止有損害，koh有錯誤tī-·leh。咱無理由thang講，這是四正ê思想。其實tsit種思想，到尾tiāⁿ-tio̍h是ē影響tī咱teh信耶穌是神聖。教會hiah-ni̍h注重來記載tsit-ê事實tī In ê信經，to m̄是無因端tī-·leh。因為過去ê歷史，有指示咱知一項ê教示，講，凡若人失落主ê處女降誕ê信仰，to̍h是失落化身ê教理ê中心石。

論tsit-ê大ê問題，咱beh來簡略講，是真為難ê事。不過請容允我來試看，頭一項來講起hit-ê歷史tik ê情形，表明tsit-ê教理，啥事tsiah ē來下tī信經ê內中；第二項，來議論tī今á日，人有án怎teh反對，teh僥疑tsit點；第三項，咱ài來主張啥事無保守tsit條ê道理，tī咱ê信仰ê內面，是bē用得ê因端。

Taⁿ咱頭一項，來論hit-ê歷史tik ê情形。當咱ê主在世ê中間，眾學生是決斷m̄-bat想tio̍h tsit-ê問題。In若是iáu未了解基督是神，自然tsit種事，in看了是不合理，真奇怪，bē-tàng信得ê事。照聖冊所講，馬利亞有「kā一切ê事記tī心裡。」咱知馬利亞是敬虔，是恬tsut-tsut ê婦人人，所以hō͘咱thang信，hoān-sè除去tùi極小部分ê至親ê人以外，馬利亞lóng無露出tsit-ê tāi-tsì。伊beh thài ēleh?試想人lóng iáu teh看耶穌是一个人niā-niā ê時，親像tsit種ê問題，伊來蓋密teh，lóng無講起，這kám m̄是真súi，自然ê態度?馬利亞kám ē bē記得伊所婚約ê，真生驚ê艱苦ê情景?設使若m̄是馬利亞猶原是已經有了解基督是神，以及伊ê處女降誕ê大ê意義，伊kám beh kā tsit種，照人看tiāⁿ-tio̍h是無意思，m̄-bat ê經驗，來對hit款kāu僥疑ê世界露出?

咱知眾學生tī起頭teh kah耶穌交陪，lóng是看伊做一个人niā-niā。實在這明明mā是上帝ê意思，耶穌猶原是ài人án-ne款待伊。伊有準做一个人，來得tio̍h In ê疼痛，欽仰kah尊敬ê心。不過In ê心是有漸漸進入khah深，最後續生起奇異kah驚惶ê念頭，心內續不止迷亂，m̄知伊是啥人。眾學生續lóng m̄知影tio̍h án怎來思想伊。耶穌mā是無幫助In ê氣力，m̄-nā是án-ne，甚至續隱密，無ài人知伊是神。連in有感觸-·tio̍h伊ê神聖ê一屑á ê光ê時，伊也m̄准in來講起。連tī變容貌ê經驗後，伊mā iáu teh吩咐in tio̍h靜靜thèng候到tī「人子tùi死人中koh起來」ê日，tsiah thang講起伊是神。不過hit-ê時已經逼近tī伊ê臨終，伊tsiah有表明本身講，「Lín tio̍h信上帝，亦 tio̍h信我。」「我kah我ê父是一个。」「聖神to̍h是我tùi父所差ê，beh臨到lín。」「有一日，我beh來審判活人、死人。」

總是到tī耶穌ê koh活，經過hit-ê奧妙ê四十日，升天，koh聖神臨到了後，眾學生才接tio̍h真非常大ê啟示，來十分了解tī奇異ê三年久tiàm巴勒斯坦Hit-ê kah in做伙生活ê，是啥人，to̍h是明白tú-tú是照下面in所講ê。「道有成做肉體khiā起tī咱中間，有恩典kah真理滿滿，koh我bat看見伊ê榮光，親像獨生kiáⁿ tùi父所得ê榮光。」

論人teh信耶穌是神，這是全然無關係tī伊ê處女降誕ê事實。因為tī眾學生ê中間，大部分是lóng m̄知影tsit-ê事實，也雖然in lóng無聽見比in所經驗ê，koh khah早ê啥物事，In ê信仰mā是bōe搖tsuah，猶原mā是ē曉得告白講：「阮知，上帝ê kiáⁿ有臨到世間。」Tsit-ê事實是tī老早ê中間有嚴嚴蓋密，不過到tī一般ê空氣已經準備便thang承受，hit-時tsit-ê事實才露hiān，所以試想，hit時In ê信仰kám m̄是盡在堅固koh完全?因為論處女降誕ê事，tī以前in看了是無啥物意思tī-·leh，總是tsit時 hit-ê意思是不止明。Tsit-ê事實有tùi伊ê神聖ê奧妙，來除去tsē-tsē混亂ê問題。Tsit-ê事實是有符合tī伊ê化身ê事實，親像鎖匙ê符合tī鎖ê款式仝款樣。