《《平民ê基督傳》》

 | | | 轉寄

Tē Jī koàn Ki-tok lâi ê sî 「Tē saⁿ tsiuⁿ Sè-hàn sî」 第二卷 基督來ê時「第三章 細漢時」（1/4）

作者 Tâi-e̍k:Ko Tik-tsiong, Siu-tèng: Tsng Hūi-phêng&Lîm Tsùn-io̍k 2021.06.27

Lán tiong-kan tsē-tsē lâng tī-teh tha̍k siáⁿ-mi̍h úi-jîn ê toān-kì ê sî, tē-it ē giú lán ê sim ê pō͘-hūn, to̍h sī lūn in sè-hàn ê kò͘-sū, tsò gín-á sî-tāi sûn-tsin ê khai-káng, tī-teh tōa-hàn ê tiong-kan ê tsū-jiân, bô ì-sik ê tâm-lūn, in ê thâu-náu ê huat-ta̍t, í-ki̍p in ê sing-ua̍h tsióng-tsióng ê khoán-sit; in-ūi lán ài tùi tī hit-ê tiong-kan lâi khòaⁿ-tshut in tsiong-lâi tsiâⁿ-tsò úi-tāi ê tiāu-thâu.

Lán siông-siông kî-koài, suah sit-bōng Hok-im-su thài ē lóng bô kóng-khí lán ê Tsú ê sè-hàn ê kò͘-sū. Κám sī tsiah-ê Hok-im-su tù-tsiá m̄-tsai-iáⁿ? Án-tsóaⁿ i ê lāu-bú Mâ-lí-ah, to ū kóng-khí i tshut-sì ê kò͘-sū, thài ē lóng bô tùi lâng kóng-khí i sè-hàn ê sū-tsêng? Hoān-sè ū, iā khó-lêng, ia̍h tông tsng ê pêng-iú, in-ūi khah kuan-sim tī in pún-sin ê sè kiáⁿ, suah bē kì-tit thang thôaⁿ lán ê Tsú sè-hàn ê tāi-tsì. Iáu-koh khah tōa-bīn sī bô tsiah tio̍h. In-ūi tsèng Hok-im-su, tsia̍p-tsia̍p piáu-sī, Mâ-lí-ah sī kan-ta teh kuan-tshat, teh kiaⁿ-hiâⁿ, teh sàm-su tsit-ê eⁿ-á ê tshut-sì niā-niā. In ū piáu-bêng Mâ-lí-ah sī tiām-tsēng, bô-ōe-bô-kù ê hū-jîn-lâng, tī àm-àm ê tiong-kan, ēng thiàⁿ-sim kah kèng-ùi ê liām-thâu, lâi teh sàm-su i hit-ê ò-biāu ê sè kiáⁿ, teh siūⁿ I-é-su ê kî-tsik tik ê tshut-sì; Tùi án-ne, ū seⁿ-khí tsong-giâm ê sim, m̄-káⁿ lām-sám kóng-khí, put-kò tsai tī I-é-su ê thâu-tsêng, só͘ an-pâi hit-ê koân-koân ê thian-hūn; Tsóng-·sī m̄-tsai tio̍h án-tsóaⁿ i tsiah ē-thang oân-sêng, tùi án-ne, sim-lāi siông-siông ū jû-loān. Mâ-lí-ah ū bêng-bêng tsai só͘-ū tú-tio̍h-·ê, sī tsin kî-ī ê sū, tshut-la̍t teh liāu-sióng, ǹg-bāng ē-thang tsiàu i só͘ siūⁿ ê khoán, ná siūⁿ ná kî-koài, suah tiām-tiām lóng bô kóng-khí siáⁿ-mi̍h. "Mâ-lí-ah kā tsiah-ê ōe kì tiâu-tiâu, siông-siông teh siūⁿ. "Tsóng-·sī bô-lūn siáⁿ khoán, tsiàu khòaⁿ, lūn lán ê Tsú ê sè-hàn ê sū, Mâ-lí-ah sī bô kóng kàu gōa-tsē.

Lán tsit-sî tiāⁿ-tio̍h kî-koài, ài lâi siūⁿ Mâ-lí-ah tī khí-thâu m̄-tsai án-tsóaⁿ lâi teh khoán-thāi I-é-su? Mâ-lí-ah kám ū phah-sǹg i ê sè kiáⁿ I-é-su sī sîn, sī Siōng-tè ê éng-oán ê kiáⁿ?

Tsiàu Hok-im-su só͘ kì, sī bē-tàng hō͘ lán siūⁿ Mâ-lí-ah ū jīn I-é-su sī sîn. Lán ê lí-sèng iû-goân m̄ iông-ún án-ne. In-ūi Mâ-lí-ah nā-sī tùi khí-thâu to̍h ū jīn I-é-su sī sîn, án-tsóaⁿ I-é-su ē-thang tshin-tshiūⁿ tsi̍t-ê tsū-jiân lâng ê gín-á, lâi tsìn-pō͘ i ta̍k hāng ê sing-ua̍h, hâng-ho̍k tī i ê pē-bú, tì-hūi kah sing-khu tsiām-tsiām tōa, tshin-tshiūⁿ kî-î ê gín-á kāng-khoán, lâi hō͘ Siōng-tè kah lâng ná thiàⁿ i? Án-tsóaⁿ Mâ-lí-ah ē-thang in-ūi I-é-su iân-tshiân tī sèng-tiān, to̍h tī tsèng phok-sū ê bīn-tsêng káⁿ lâi tsik-pī i? Án-tsóaⁿ Mâ-lí-ah ē-thang tsoân-jiân khòaⁿ-tsò sī i ka-kī ê sè kiáⁿ lâi khoán-thāi i ? Nā-sī lâng í-king tsai-iáⁿ I-é-su sī sîn, ta̍k-ê lâng tī sim-lāi tik-khak ē put-tsí tsheⁿ-kiaⁿ, m̄-káⁿ khoán-thāi i tshin-tshiūⁿ tsi̍t-ê lâng. I-é-su ê ka-têng sing-ua̍h sī bô-khó-lêng, put-khó kái ê sū. I ê hòa-sin ê bo̍k-tik, ún-tàng sī kui tī khang-khang; in-ūi i tik- khak tio̍h tsiâⁿ-tsò "tsin-si̍t" ê lâng, lâi tsiām-tsiām tióng-tōa tī i ê jîn-keh tik ê sing-ua̍h.

Bô lah! Mâ-lí-ah bô phah-sǹg I-é-su sī sîn. Mâ-lí-ah kan-taⁿ ū teh phah-sǹg I-é-su sī hit-ê só͘ iok-sok beh lâi ê Me-sí-iah, m̄-koh Iû-thài-lâng lūn Me-sí-iah ê kuan-liām sī ke̍k-kî bô bêng. Mâ-lí-ah tsai, I-é-su ê kî-tsik tik ê tshut-sì, sī piáu-bêng i sī ū kah lâng khah koh-iūⁿ. Iáu-koh tī tsit-sî, Mâ-lí-ah sī bē liáu-kái I-é-su sī sîn. Tsit-ê tōa ê pì-bi̍t ê ì-sù, tsí-ū kàu tī khah āu-lâi i tsiah ū liáu-kái.

Liân tsèng ha̍k-sing iáu-bōe kīn tī I-é-su ê lîm-tsiong ê sî, to iû-goân bô liáu-kái I-é-su sī sîn. Tsha-put-to thang kóng, tī i ê tsoân sing-gâi ū khàm-ba̍t i ê sîn-sèng. In ūi-tio̍h án-ne, I-é-su tsiah ē-thang tsiàu lâng ê king-giām lâi tióng-tōa, tsèng lâng thang hó-táⁿ khoán-thāi i, tsò pêng-iú lâi bat i, iā Piat-tò͘ tsiah káⁿ óa lâi tsit-būn i, Iô-ha-neh lâi kòa thâu-khak tī i ê hing-tsêng, koh-tsài sè-hàn gín-á tsiah thang hòng-sim lâi hō͘ i phō, tsèng thiu-sòe-·ê, í-ki̍p tshiong-ki tsiah thang lâi kah i kóng-ōe, lâi tit-tio̍h tsòng-táⁿ. Siat-sú in tāi-ke nā í-king liáu-kái I-é-su sī sîn, sī Siōng-tè, í-siōng só͘ kóng tsiah-ê sū, beh thài ē neh?



咱中間tsē-tsē人tī-teh讀啥物偉人ê傳記ê時，第一ē giú咱ê心ê部分，to̍h是論in細漢ê故事，做gín-á時代純真ê開講，tī-teh大漢ê中間ê自然，無意識ê談論，In ê頭腦ê發達，以及In ê生活種種ê款式；因為咱ài tùi tī hit-ê中間來看出in將來成做偉大ê兆頭。

咱常常奇怪，suah失望福音書thài會lóng無講起咱ê主ê細漢ê故事。Κám是tsiah-ê福音書著者m̄知影？ Án怎伊ê老母馬利亞，to有講起伊出世ê故事，thài會lóng無tùi人講起伊細漢ê事情？ Hoān-sè有，也可能，ia̍h同庄ê朋友，因為khah關心tī in本身ê細kiáⁿ，suah bē記得thang傳咱ê主細漢ê代誌。Iáu-koh khah大面是無tsiah tio̍h。因為眾福音書，tsia̍p-tsia̍p表示，馬利亞是kan-ta teh關察、teh驚惶、teh三思tsit-ê嬰á ê出世niā-niā。In有表明馬利亞是恬靜、無話無句ê婦人人，tī暗暗ê中間，用疼心kah敬畏ê念頭，來teh三思伊hit-ê奧妙ê細kiáⁿ，teh想耶穌ê奇蹟tik ê出世；Tùi án-ne，有生起壯嚴ê心，m̄敢lām-sám講起，不過知tī耶穌ê頭前，所安排hit-ê高高ê天分；總是m̄知tio̍h án怎伊tsiah ē-thang完成，tùi án-ne，心內常常有jû亂。馬利亞有明明知所有tú-tio̍h-·ê，是真奇異ê事，出力teh料想，ǹg望ē-thang照伊所想ê款，ná想ná奇怪，suah恬恬lóng無講起啥物。「馬利亞kā tsiah-ê話記tiâu-tiâu，常常teh想。」總是無論啥款，照看，論咱ê主ê細漢ê事，馬利亞是無講到gōa-tsē。

咱tsit時 tiāⁿ-tio̍h奇怪，ài來想馬利亞tī起頭m̄知án怎來teh款待耶穌？馬利亞kám有phah算伊ê細kiáⁿ耶穌是神，是上帝ê永遠ê kiáⁿ？

照福音書所記，是bē-tàng hō͘咱想馬利亞有認耶穌是神。咱ê理性猶原m̄容允án-ne。因為馬利亞若是tùi起頭to̍h有認耶穌是神，án怎耶穌ē-thang親像一个自然人ê gín-á，來進步伊ta̍k項ê生活，降服tī伊ê父母，智慧kah身軀漸漸大，親像其餘ê gín-á仝款，來hō͘上帝kah人ná疼伊？Án怎馬利亞ē-thang因為耶穌延tshiân tī聖殿，to̍h tī眾博士ê面前敢來責備伊？Án怎馬利亞ē-thang全然看做是伊ka-kī ê細kiáⁿ來款待伊？若是人已經知影耶穌是神，ta̍k-ê人tī心內的確會不止生驚，m̄敢款待伊親像一个人。耶穌ê家庭生活是無可能、不可解ê事。伊ê化身ê目的，穩當是歸tī空空；因為伊的確tio̍h成做「真實」ê人，來漸漸長大tī伊ê人格tik ê生活。

無lah!馬利亞無phah算耶穌是神。馬利亞kan-taⁿ有teh phah算耶穌是hit-ê所約束beh來ê彌賽亞，m̄-koh偤太人論彌賽亞ê觀念是極其無明。馬利亞知，耶穌ê奇蹟tik ê出世，是表明伊是有kah人khah koh樣。Iáu-koh tī tsit時，馬利亞是bē了解耶穌是神。Tsit-ê大ê祕密ê意思，只有到tī khah後來伊tsiah有了解。

連眾學生iáu未近tī耶穌ê臨終ê時，to猶原無了解耶穌是神。差不多thang講，tī伊ê全生涯有khàm密伊ê神聖。因為tio̍h án-ne，耶穌tsiah ē-thang照人ê經驗來長大，眾人thang好膽款待伊，做朋友來bat伊，也彼得tsiah敢óa來質問伊，約翰來掛頭殼tī伊ê胸前，koh再細漢gín-á tsiah thang放心來hō͘伊抱，眾抽稅-·ê，以及娼妓tsiah thang來kah伊講話，來得tio̍h壯膽。設使in大家若已經了解耶穌是神，是上帝，以上所講tsiah-ê事，beh thài會neh？