《《平民ê基督傳》》

 | | | 轉寄

Tē Jī koàn Ki-tok lâi ê sî 「Tē saⁿ tsiuⁿ Sè-hàn sî」 第二卷 基督來ê時「第三章 細漢時」（3/4）

作者 Tâi-e̍k:Ko Tik-tsiong, Siu-tèng: Tsng Hūi-phêng&Lîm Tsùn-io̍k 2021.07.11

Lán ài sing tām-po̍h lâi siūⁿ Na-tsa-lia̍t ê tsêng-kéng, ū tsi̍t pak Pa-le̍k-su-ting ê tē-tô͘ tián khui-khui tī góa ê bīn-tsêng. Góa sī tsē ǹg pak, só͘-í tī góa ê tò pêng ū nâ-sik ê Tē-tiong-hái, tsiàⁿ-pêng ū Iol-tàn-hô, pêng-hêng teh lâu. Tshiáⁿ ē kì-tit, ū tsi̍t tiâu khuah-khuah ê suaⁿ-khiⁿ tùi Tē-tiong-hái tshut-huat hoâiⁿ-kòe tiong-ng Pa-le̍k-su-ting ê suaⁿ-kok, thàng kàu Iol-tàn-hô. Tsit tiâu suaⁿ-khiⁿ, sī kiò-tsò Iâ-su-lia̍t(Jezreel) ê suaⁿ-khiⁿ. Kā tsit tiâu suaⁿ-khiⁿ tsò kài sòaⁿ, pak pêng ê thó͘-tē sī kiò-tsò Ga-lí-la-iah. Taⁿ lán nā khiā tī tsit tiâu suaⁿ-khiⁿ ê tiong-ng, bīn ǹg pak pêng, hit-sî lán thang khòaⁿ-kìⁿ tsi̍t tiâu tō-lō͘, kiò-tsò "Na-tsa-lia̍t ê tō-lō͘" ū thàng tsiūⁿ pak pêng, ti̍t-ti̍t ji̍p suaⁿ-· ni̍h, kàu tī hit-ê îⁿ-îⁿ ê tsū-jiân ê hì-hn̂g lāi.

Tī-hia só͘-ū khòaⁿ-kìⁿ hit-ê îⁿ-îⁿ ê tsū-jiân ê hì-hn̂g, to̍h sī I-é-su tsò gín-á ê sî, só͘ king-kòe ê bú-tâi.

Lán ài lâi sióng-siōng, tī hit-ê sè-sè ê bú-tâi ê I-é-su ê khoán-sit. Lán nā hôe-sióng lán tsò gín-á ê tsêng-kéng, to̍h ū thang tsò tsham-khó lâi pang-tsō͘ lán khah bat i. Tī góa ê tha̍k-tsheh king, ū kòa tsi̍t pak tōa ê tē-tô͘, ū ōe hit-ê îⁿ-îⁿ ê tsū-jiân ê hì-hn̂g tī-·leh. Só͘-í góa thang khòaⁿ-tio̍h tsá-sî i só͘ khòaⁿ ê sio-siāng ê suaⁿ-niá, í-ki̍p suaⁿ-khiⁿ, kah hit-ê sè-sè ê suaⁿ-lāi ê ke-á, só͘ tsik-tsū tsē-tsē pe̍h-sik ê khiā-ke tshù, koh tī hit-ê ke-á ê āu-bīn, ū o͘-sik ê ló͘-kó͘-tsio̍h. Lán thang sióng-siōng, I-é-su tī sè-hàn ê sî, ū sì-kè kiâⁿ-iû tī hit-ê tiong-kan.

Kòe-khì sui-sī tú-tio̍h Thó͘-ní-kî lâng ê húi-hoāi, iáu-koh kàu tī kin-á-ji̍t, hit-ê kong-kéng, tōa-pō͘-hūn sī-bô siáⁿ-mi̍h piàn-ōaⁿ. Tshin-tshiūⁿ lán só͘-ū khòaⁿ-kìⁿ hit-ê e̍h-e̍h, uan-uan, uat-uat ê ke-lō͘, khí tī siâⁿ gōa ê khòng-iá, á-·sī hue-hn̂g lāi ê khiā-ke tshù, í-ki̍p hit-ê tsheⁿ-tshùi ê suaⁿ-kok, tshun-thiⁿ tsi̍t-ē kàu, sì-bīn móa-móa to sī pik-ha̍p, kim-liân, mûi-kùi, pe̍h-sik ê bó͘-tan kah kî-î ta̍k téng-hō ê iá-hue, lóng sio-tseⁿ khui, tshàn-lān kàu-ke̍k, tsiâⁿ-tsò pak pêng ê Pa-le̍k-su-ting tiong tē-it súi kéng tsi̍t-ê, tse lóng sī tsá-tsêng I-é-su só͘ khòaⁿ ê kong-kéng. Κoh ū tsi̍t tiâu tn̂g-tn̂g ê suaⁿ-lō͘, to̍h sī i só͘ siông-siông teh kiâⁿ-·ê. Tī siâⁿ-· ni̍h ê āu-bīn, ū tsi̍t-ê koân-koân ê suaⁿ, tsá tī hó-thiⁿ ê sî, i ū khiā tī hit-ê téng-bīn lâi teh-khòaⁿ Tāi-pok suaⁿ, Hi-pik-lûn suaⁿ, í-ki̍p Sàu-lô kah Io-ná-than sí ê ki-pí-a(Gilbua) suaⁿ, iā sòa tùi hia lâi khòaⁿ hit-ê tshin-tshiūⁿ tsi̍t pak ê tô͘ thián-khui-khui ê Ga-lí-la-iah hong-hùi ê suaⁿ-lūn-á, í-ki̍p sio-lī hn̄g-hn̄g hit-ê nâ-sik ê Tē-tiong-hái. Tī tsit-ê bô piàn-ōaⁿ ê Tang-iûⁿ ê sè-kài, tsa-bó͘ gín-á iáu sī tshin-tshiūⁿ tsá-sî kāng-khoán, lóng sī tī ke-lō͘-· ni̍h teh sio jiáng, tī tshân-tsng ê tséⁿ piⁿ teh âu-kiò, tī lō͘-· ni̍h ê tsng-kha-lâng lóng kah tsá-sî siāng khoán, sī tshēng hit-khoán hue-âng liú-le̍k ê i-tsiûⁿ, tī lō͘-· ni̍h tāi-ke se̍k-sāi sio tshéng-an. Sī lah!Koh ū thiⁿ-tiong ê pue-tsiáu, to̍h sī i só͘ bat ín-khí-·ê, tsiông-tiong ū tsē-tsē lán put-tsí se̍k-sāi-·ê, tshin-tshiūⁿ ū pòaⁿ-thiⁿ-á, tō͘-kuan, koh ū teh pue-lâi-pue-khì tī sè tiâu khe-á ê tsio̍h-thâu téng ê tsik-lêng (tsik-lêng, gû-sái tsiáu-á ), í-ki̍p kui tōa-tīn teh pue ê tshik-tsiáu-á, to̍h sī i só͘ teh kóng, sui-jiân tī tshī-tiûⁿ-· ni̍h nn̄g tsiah ta̍t ū tsi̍t hun gîn, iáu-koh Siōng-tè ū teh tsiàu-kò͘ i.

Taⁿ beh lâi siūⁿ Na-tsa-lia̍t, i ê kò͘-hiong. I ū khiā-khí tī Na-tsa-lia̍t ê tsi̍t tiâu ê ke-·ni̍h, tiàm tī ba̍k-tshiūⁿ ê sè-king tshù-á lāi, sī tsiâⁿ-tsò tsi̍t-ê tsū-jiân lâng ê gín-á, lâi tiàm tī tsū-jiân lâng ê ka-têng. Tī hit-ê ka-têng tû-liáu I-é-su í-gōa, iáu-ū pa̍t-ê gín-á tī-·leh. Lán ē kì-tit, Na-tsa-lia̍t ê tshù-piⁿ bat húi-pòng i, m̄ jīn i sī sian-ti lâng, in-ūi lóng bat i ê ka-têng sī teh tsò-ba̍k, sī khiā-khí tī in ê keh-piah tiâu ê ke-á niā-niā. In ū thí-tshiò i kóng,"Tsit-ê kám m̄-sī ba̍k-tshiūⁿ ê kiáⁿ? I ê lāu-bú kám m̄-sī kiò-tsò Mâ-lí-ah, i ê hiaⁿ-tī kám m̄-sī kiò-tsò Iâ-kop, Iô-se, Sí-mòng, Iô-tah? I ê tsí-mōe kám bô lóng kah lán tī-tsia?"

Lán tī-tsia m̄-bián gī-lūn lâng siông-siông só͘ teh thó-lūn ê būn-tê, kóng, hiah-ê gín-á sī Mâ-lí-ah só͘ seⁿ-·ê, á-·sī Iô-sé-huh tsêng ū tshōa tsi̍t-ê lâi seⁿ ê kiáⁿ? Nn̄g pêng khiok lóng ū tsē-tsē ê gī-lūn, put-kò lóng bô ū phó͘-phiàn tik thang hō͘ tsèng-lâng tsiap-la̍p ê kiat-lūn. Bô-lūn siáⁿ khoán, tsāi lán tsí-ū thang kàu-gia̍h tsai, ū kúi-nā ê hiaⁿ-tī tsí-mōe kah I-é-su tsò-hóe tōa-hàn tī hit-ê ka-têng.

咱ài先淡薄來想拿撒勒ê情景，有一幅巴勒斯坦ê地圖展(thíⁿ)開開tī我ê面前。我是坐ǹg北，所以tī我ê倒pêng有藍色ê地中海，正pêng有約旦河，平衡teh流。請ē記得，有一條闊闊ê山坑tùi地中海出發橫過中央巴勒斯坦ê山谷，thàng到約旦河。Tsit條山坑，是叫做Iâ-su-lia̍t(Jezreel) ê山坑。Kā tsit條山坑做界線，北pêng ê土地是叫做加利利。Taⁿ咱若khiā tī tsit條山坑ê中央，面ǹg北pêng，hit時咱thang看見一條道路，叫做「拿撒勒ê道路」有thàng上北pêng，直直入山-·裡，到tī hit-ê圓圓ê自然ê戲園內。

Tī-hia所有看見hit-ê圓圓ê自然ê戲園，to̍h是耶穌做gín-á ê時，所經過ê舞台。

咱ài來想像，tī hit-ê細細ê舞台ê耶穌ê款式。咱若回想咱做gín-á ê情景，to̍h有thang做參考來幫助咱khah bat伊。Tī我ê讀冊間，有掛一幅大ê地圖，有畫hit-ê圓圓ê自然ê戲園tī-·leh。所以我thang看tio̍h早時伊所看ê相siāng ê山嶺，以及山坑，kah hit-ê細細ê山內ê街á，所積聚tsē-tsē白色ê khiā家厝，koh tī hit-ê街á ê後面，有烏色ê ló͘-kó͘石。咱thang想像，耶穌tī細漢ê時，有四界行遊tī hit-ê中間。

過去雖是tú-tio̍h土耳其人ê毀壞，iáu-koh到tī今á日，hit-ê光景，大部分是無啥物變換。親像咱所有看見hit-ê狹狹、彎彎、uat-uat ê街路，起tī城外ê曠野，á是花園內ê khiā家厝，以及hit-ê青翠ê山谷，春天一下到，四面滿滿to是百合、金蓮、玫瑰、白色ê牡丹kah其餘ta̍k等號ê野花，lóng相爭開，燦爛到極，成做北pêng ê巴勒斯坦中第一súi景一个，這lóng是早前耶穌所看ê光景。Κoh有一條長長ê山路，to̍h是伊所常常teh行-·ê。Tī城-·裡ê後面，有一个高高ê山，早tī好天ê時，伊有khiā tī hit-ê頂面來teh看Tāi-pok山，Hi-pik-lûn山，以及掃羅kah約拿單死ê ki-pí-a(Gilbua)山，也續tùi hia來看hit-ê親像一幅ê圖展開開ê加利利荒廢ê山崙á，以及相離遠遠hit-ê藍色ê地中海。Tī tsit-ê無變換ê東洋ê世界，tsa-bó͘ gín-á猶是親像早時仝款，lóng是tī街路-·裡teh相嚷，tī田庄ê井邊teh喉叫，tī路-·裡ê庄腳人lóng kah早時siāng款，是穿hit款花紅柳綠 ê衣裳，tī路-·裡大家熟似相請安。是lah!Koh有天中ê飛鳥，to̍h是伊所bat引起-·ê，從中有tsē-tsē咱不止熟似-·ê，親像有半天á、杜鵑，koh有teh飛來飛去tī細條溪á ê石頭頂ê鶺鴒(tsik-lêng，牛屎鳥á)，以及kui大陣teh飛ê粟鳥á，to̍h是伊所teh講，雖然tī市場-·裡兩隻值有一分銀，iáu-koh上帝有teh照顧伊。

Taⁿ beh來想拿撒勒，伊ê故鄉。伊有khiā起tī拿撒勒ê一條ê街-·裡，tiàm tī木匠ê細間厝á內，是成做一个自然人ê gín-á，來tiàm tī自然人ê家庭。Tī hit-ê家庭除了耶穌以外，iáu有別ê gín-á tī-·leh。咱ē記得，拿撒勒ê厝邊bat誹謗伊，m̄認伊是先知人，因為lóng bat伊ê家庭是teh做木，是khiā起tī In ê隔壁條ê街á niā-niā。In有恥笑伊講：「Tsit-ê kám m̄是木匠ê kiáⁿ？伊ê老母kám m̄是叫做馬利亞，伊ê兄弟kám m̄是叫做雅各、約西、西門、猶大？伊ê姊妹kám無lóng kah咱tī-tsia ？」

咱tī-tsia m̄免議論人常常所teh討論ê問題，講，hiah-ê gín-á是馬利亞所生-·ê，á是約瑟前有娶一个來生ê kiáⁿ？兩pêng卻lóng有tsē-tsē ê議論，不過lóng無有普遍tik thang hō͘眾人接納ê結論。無論啥款，在咱只有thang夠額知，有幾nā ê兄弟姊妹kah耶穌做伙大漢tī hit-ê家庭。