《《平民ê基督傳》》

 | | | 轉寄

Tēsì koàn Tēgō͘ tsiuⁿ Tī kò͘hiong Ê sianti lâng 第四卷 第五章 Tī故鄉Ê先知人

作者 Tâi e̍k:Ko Tiktsiong,Siutēng Lîm Tsùnio̍k & Tsng Hūiphêng 2024.06.30






Tēgō͘ tsiuⁿ Tī kò͘hiong Ê sianti lâng


Tī tsit tsōa ê líhêng, lán thang pâilia̍t I tńgkhì Natsalia̍t siū kò͘hiong ê lâng pâithik ê sū. Tsitê sī tī hokimsu tiong, hiahê tsētsē bētàng tiāⁿtio̍h ūitì ê sūkiāⁿ ê tsi̍tê; putkò tsiàu khòaⁿ kàugia̍h thang kóng sī sio̍k tī tsittsām ê sū. Khiok ū tsētsē lâng teh siá lán ê Tsú ê toān ê sî, ū pâilia̍t tsittsân tī Kapehnáum kò͘sū ê thâutsêng. Tsiàu khòaⁿ Lūka iā sī kah in kâng ìkiàn, Tsóng·sī kîtha ê hokimsu tùtsiá to̍h bô ánne. Lán thang ēng lán ê Tsú tī Natsalia̍t só͘ kóng ê ōe lâi kuattēng tsitê būntê. "Lín tikkhak beh tùi góa kóng kiànnā goán thiaⁿkìⁿ lí kiâⁿ tī Kapehnáum ê, tio̍h kiâⁿ tītsia;to̍h sī lí ê pún só͘tsāi."

Tshintshiūⁿ ánne, lán ji̍t kòeji̍t tòe I piànpiàn kiâⁿ tī tsētsē ê hiuⁿsiā liáuāu, kàu tī tsi̍t àm,"I ū kàu Natsalia̍t, to̍h sī I tōahàn ê só͘tsāi."

Tī tsitê Natsalia̍t ū hiongtshuan keá, to̍h sī I bat kah tsētsē pa̍t ê gíná tsòhóe thitthô·ê; iā ū kó͘tsá ê La̍hbí ê o̍htn̂g, to̍h sī I bat kah in tsòhóe tha̍ktsheh·ê. Iūkoh ū tsúitséⁿ, to̍h sī I bat thè I ê lāubú lâi tshiūⁿtsúi·ê; mā sī ū tsi̍t khám ba̍ktshiūⁿ ê tiàm, iūkoh mā sī ū tsohsitlâng, to̍h sī I bat ūitio̍h in lâi tsò lê, íki̍p gûtaⁿ·ê; íki̍p I tsò gíná sîtāi puttsí hó khoánthāi I ê tsētsē kó͘tsá ê pêngiú tī·leh. Κoh ū tsētsē ê siósuaⁿá, to̍h sī tng I siàuliân sîtāi, simlāi ū móamóa khǹg sînpì ê susiúⁿ lâi teh kiâⁿ iû ê só͘tsāi. Lán bôlūn kiâⁿ kàu siáⁿmi̍h só͘tsāi, á·sī tútio̍h siáⁿmi̍h khoán ê kinggiām, tī tēbīn tsiūⁿ bô koh ū siáⁿmi̍h só͘tsāi ē pí lán ê sèsè ê kò͘hiong kohkhah ē kámtōng lán ê sim.

Tùi I līkhui Natsalia̍t khì tsiūkīn kiâⁿsélé Iôhaneh íāu, kòeliáu to hiámhiám bōe tsi̍t nî kú, iáukoh khòaⁿliáu sī tshintshiūⁿ kòeliáu tsin tsē nî ê khoánsit. Inūi I íking ū kinggiām hiahni̍h tsē hāng ê tāitsì, iūkoh I ê singua̍h tsit sî ū puttsí piànōaⁿ lah. Tongsî I līkhui kò͘hiong, sī tsi̍tê bô miâsiaⁿ ê tsohsitlâng, simlāi kantaⁿ tùi tī tsionglâi ū tsûn hitkhoán sînpìtik ê īsiōng tī·leh. Tsóng·sī tsithuan koh tńglâi Natsalia̍t, simlāi ū tittio̍h kîī ê kinggiām, kakī tsai I púnsin sī Siōngtè ê Mesíiah.

Lán ài tsimtsiok lâi siūⁿ tsit kúi ji̍t tiàmtī Natsalia̍t ê tsênghêng, tī hit àm I tsò gíná sîtāi ê pêngiú, m̄tsai I túá beh ji̍p siâⁿ ê sî, ū ēng tsunkèng, kah thiàⁿthàng ê sim tshutlâi tshéngan tsitê tsiâⁿtsò puttsí tshutmiâ ê kâng siâⁿ ê siàuliânlâng? I ê lāubú m̄tsai ū tútú tī I ê kangtiûⁿ āu, hit king kū tshù ê lāibīn? Tī hitkhoán tsêng kéng, I tńglâi kìⁿ tio̍h I ê lāubú, úntàng ē tsòhóe tsē kàu pòaⁿmê lâi tâmlūn tsētsē hāng ê sū; to̍h sī thiⁿsài Kapiklia̍t lâikàu Mâlíah hit sî íāu tī láutsá ê tiongkan,"só͘ khik tiâu tī I ê sim ê ittshè ê sū." Tshì siūⁿ hitê tsêngkéng sī siáⁿ khoán.

Tsóng·sī sèngtsheh lóng bô kóngkhí hitê tsêngkéng, sī ūitio̍h khióngkiaⁿ lūn Siōngtè ê Kiáⁿ ê jînsèng, lán khòaⁿliáu sòa lia̍htsò tsho͘sio̍k khì.

Lán tsíū thiaⁿkìⁿ kóng I tī anhiohji̍t ū khì hóngbūn in ê hōetn̂g, lâi tútio̍h hitê kiànsiàu, koh sitbōng ê kò͘sū niāniā. Hit sî ê tsênghêng tútú sī tshintshiūⁿ Kapehnáum ê hōetn̂g kāngkhoán, kàuhōelāi ê lâng sī thatthat tīⁿ, tsèng lâng ê tsingsîn sī puttsí kíntiuⁿ, sim lóng siū kámtōng, iā hit sî siàuliân La̍hbí, kā sianti ê tsheh the̍h hō͘ Iésu, tshiáⁿ I lâi tha̍k. Khiok sī khah tōabīn I ū ìsù ài beh tha̍k kúi tsat ê sèngtsheh lâi tsò hit ji̍t ê kàsī, putkò si̍ttsāi hō͘ lán puttsí thang tsheⁿkiaⁿ·ê, to̍h sī I tsi̍tê hiankhui, tútú sī Isáiah 61 tsiuⁿ ê ōe.

"Tsú ê sîn lâikàu góa, inūi I ēng iû buah góa, hō͘ góa thoân hokim hō͘ sàntshiah lâng. I ū tshe góa kā siūlia̍h ê lâng kóng in ē tit tháupàng, kā tsheⁿmê·ê kóng in ē tittio̍h koh kng, lâi tháupàng siū aptsè ê lâng. Suanthoân Tsú huaⁿhí ê nî."

Iésu to̍h ha̍p tsheh hêng tsipsū, lâi tsē teh. Hōetsiòng to̍h lóng tsùba̍k khòaⁿ I.

Lán ēthang sióngsiōng I tiāmtiām lóng bô kóngkhí siáⁿ khoán ê sî, hōetsiòng ê tsingsîn ántsóaⁿ kínsīn tīteh thènghāu I lâi khui tshùi kàsī. Āulâi tsoân tsūhōe ê lâng ū siū tōa ê kámtōng, inūi I ū ēng giâmsiok ê thāitō͘ lâi suanpò͘ kóng,

"Tsitê Sèngking ê ènggiām, lín kináji̍t ū thiaⁿkìⁿ lah."

Tsiàu sèngtsheh só͘ū kìtsài, lūn hit ji̍t ê suatkà tsíū sī ánne niāniā. Khiok kantaⁿánne iā sī íking kàugia̍h. Súi sī kantaⁿ kì tsit kù, iáu koh sī kàugia̍h hō͘ lán thang liáukái in thiaⁿliáu ántsóaⁿ ē siū tōa ê kámtōng. Inūi tùi tsit kù ōe, I ū kongjiân lâi piáusī I púnsin sī Isulael lâng tī láutsá ê tiongkan só͘ teh liâubāng ê Mesíiah, koh tùi tsit kù ōe, I ū hiánjiân lâi suanpò͘ I tsò Mesíiah só͘ beh tsò ê sùbēng, to̍h sī hitkhoán jîntsû kah unhūi móamóa ê kangtsok.

Khaksi̍t tsit kù ōe, hō͘ in thiaⁿliáu sī puttsí tsheⁿkiaⁿ. Suijiân lán tsai in sī ū tsētsē phiankiàn kah gîsim tī·leh, iáukoh lán thang tùi tsētsē hongbīn ê siausit lâi thuitshik kàugia̍h tsaiiáⁿ, I ū ēng hitkhoán tsin khoàilo̍k ē giú lâng ê huattō͘, kóng liáu ū tshimtshim kámtōng tsèng lâng, inūi lán ū tha̍k tio̍h kóng,"tsèng lâng lóng kîkoài I ê tshùi só͘ tshut intián ê ōe." Tsētsē pái ū àmsī lán tsai, I khui tshùi kàsī lâng to lóng sī ū khipínla̍t tī·leh. Tse kám m̄ sī tiāⁿtio̍h ê sū? inūi tī Iésu só͘ kóng ê ta̍k kù ōe, íki̍p ta̍kpái só͘ hiántshut ê bīnsik to lóng ū piáubêng Siōngtè tùi sèkan lâng só͘ phō ê tshintshiat ê thāitō͘ tī·leh.

Tsóng·sī lán tsai hōetsiòng ê tiongkan, éng ū tsióngtsióng ê lâng tī·leh, iā sui sī bô lâi kóng liân tī hiahê sio siang ê lâng mā sī iûgoân khoàikhoài piànōaⁿ in ê simsu. Khítsho͘ I ū tittio̍h in huaⁿhí thiaⁿ, iā I só͘ kóngtshut ê intián ê ōe ū tíntāng in ê simkuaⁿ. Tsóng·sī I ná sòatsiap teh kóng ê sî, I ū ná khòaⁿtio̍h in ê bīnsik ū teh piànōaⁿ. Tī hōetsiòng ê tiongkan, liâmpiⁿ ū thiaⁿtio̍h hitkhoán siotsèⁿ, oànhūn, àmtiong ê sèsiaⁿ ōe."Tsitê kám m̄ sī Iôséhuh ê kiáⁿ?Tsitê kám m̄ sī ba̍kkang? Kám m̄ sī Mâlíah ê kiáⁿ? I ê tsímōe kám m̄ sī kah lán tītsia? kiànnā goán thiaⁿkìⁿ Lí kiâⁿ tī Kapehnáum·ê, kám m̄ iûgoân tio̍h kiâⁿ tītsia?" lán sī ē liâmpiⁿ thang liáukái, in ūitio̍h siáⁿmi̍h intuaⁿ tsiah lâi seⁿkhí phiankiàn kah hoántùi ê siaⁿ. Thâu tsi̍t hāng, sī ūitio̍h tsèng lâng lóng kàugia̍h bat I. Sianti lâng tī kò͘hiong sībô tsunkùi. Tsiàu in só͘ phahsǹg, Mesíiah sī tsi̍tê sînmiāu ê lâng, beh hutjiânkan tùi hitê bô lâng tsaiiáⁿ ê sèkài lâi tshuthiān. Iūkoh in sī tùi sèhàn to̍h puttsí bat·I. Hit ji̍t hōetsiòng ê tiongkan, ū tsētsē sī I ê kó͘tsá ê tôngtshong, thitthô phōaⁿ. Iā I ê katso̍k sī khiākhí tī hitê kīnkīn ê só͘tsāi niāniā. Tī Natsalia̍t iā iûgoân ū hitkhoán kaikip tùi kaikip ê sio khinsī ê sū tī·leh. Te̍kpia̍t tī hitkhoán tsháutē keá kohkhah sī ánne. Ūiáⁿ! I só͘ kóng·ê, to lóng sī intián ê ōe. Iáukoh hiahê ōe, putkò sī tsi̍tê hiongtshuan ê ba̍kkang ê ōe lah. Hit ji̍t ū jōani̍h tsē lâng tīhia, simlāi kakī teh siūⁿ, kóng in púnsin sī siongtong khah iâⁿ tsitê hiongtshuan ê ba̍ktshiūⁿ; in sī ū tsâisán koh ū tēūi ê lâng. Liân hiahê kah Iésu kāng kaikip ê lâng, tsētsē to iûgoân khoàikhoài kah pa̍t lâng tsòhóe lâi léngtshiò I, lâi khòaⁿ khin tsitê ua̍tkoân ê lôtōng tsiá, simlāi iā m̄ goān I khiā khí·lâi kàsī hiahê khah iâⁿ I·ê. Tùi ánne sèngtsheh ū kóng,"In to̍h iàmtsiān· i."

Tse khiok iā sī ke̍k tsūjiân ê sū, tse tútú sī tshintshiūⁿ lán kináji̍t, bôlūn tī tó ūi ê siâⁿ só͘ū kinggiām tio̍h ê sūsi̍t."Tsitê lâng khiā·khí·lâi kiàntsèng I púnsin sī Mesíiah, tàuté I sī siáⁿ lâng? Tsitê lâng kám m̄ sī hitê bat kah Iôséhuh tsòhóe teh tsòba̍k· ê? Tsitê lâng lán kám m̄ sī bat tshiàⁿ I lâi kā lán tsò ítoh, íki̍p gûtaⁿ ê lâng? I ê hiaⁿtī to lóng sī phó͘thong lâng, to̍h sī kiòtsò Iâkop, Iôse kah Símòng. Ia̍h I ê tsímōe kám m̄ sī lóng khiākhí tī lán kehpiah tiâu keá?"

Tsiàu lán só͘ kinggiām, tse sī ke̍k tsūjiân ê líkhì, lán tsētsē lâng úntàng mā sī ē ánne.

In iûgoân ū oànhūn in ê tùitshiú Kapehnáum, to̍h sī iáu tsi̍tê pa̍t khoán te̍ksik ê po͘thâu. "Siatsú lán tsitê siâⁿ ê lâng, Iésu ū hiahni̍h úitāi, ántsóaⁿ I bô beh tī I ê pún só͘tsāi lâi kiâⁿ hitê hō͘ Kapehnáum tshutmiâ ê koânlêng kîsū?"

Tsitê sūsi̍t khiok sī ū tāmpo̍h thang khóliân, inūi sī ū hiántshut lán lâng ê pháiⁿ ê phín sèng tī·leh. Tsóng·sī tse iā sī ke̍k tsiàu lâng ê khoánsit, sī ke̍k tsūjiân ê sū, iūkoh iā sī puttsí tshintshiūⁿ lán kāngkhoán, só͘í lán bô koân thang piáusī lán ū khah iâⁿ in, koànsì beh lâi khiàntsik hiahê Natsalia̍t lâng. Hoántńg lán sī tio̍hkóng in sī kài tshintshiūⁿ lán. Lán mā lóng bētàng khah iâⁿ in. Lán lóng sī puttsí thang iàmtsiān ê lâng, putkò tshintshiūⁿ I ū intián in kāngkhoán, katsài I iûgoân ū intián lán. Lán tsaiiáⁿ I ū kóng,"sianti lâng tī kò͘hiong, tsongtso̍k, kakī ê ke ígōa, lónglóng tsunkùi."

Hit ji̍t Natsalia̍t ê lâng ū kiâⁿ kàu tī tsin thang kiaⁿhiâⁿ ê ke̍k pō͘. Hōetsiòng tsētsē thiaⁿliáu móasim siūkhì kah ná huatkông ê khoán; tng I beh tshut hōetn̂g ê sî, tsèng lâng ū tsūtsi̍p lâi kóaⁿ I tshut siâⁿgōa, iā hiámhiám to̍h tùi hitê suaⁿkhàm kā I tshia lo̍hkhì. Biánkóng Iésu ê simkuaⁿ sī tshintshiūⁿ hō͘ to kuah tio̍h kāngkhoán, ū puttsí iutshiû koh sitbōng, oánjiân sī tshintshiūⁿ ta̍k ji̍t ūitio̍h lán ê ngēsim lâi iutshiû sitbōng ê khoánsit. Tsóng·sī Iésu Kitok sī tsi̍tê kàugia̍h úitāi koh kosiōng ê lâng, bô ūitio̍h ánne to̍h lâi kóngtshut khiàntsik, á·sī oànhūn ê ōe. I bô hitkhoán bāngsióng ài beh lâi lūn lán tsèng lâng ê khoánsit. Siatsú lán nā bô beh kītsua̍t I, iā bô beh pàngsak lán ê hó kihōe, I mā sī iûgoân ài beh tsiokhok lán.

Tshintshiūⁿ ánne, Natsalia̍t lâng ū sitlo̍h, pàngsak hitê tōa ê kihōe lah. I ū tùi in tiongkan kiâⁿ kòikhì lâi tsìntsêng kiâⁿ I ê lō͘tsām. Tsiàu lán só͘ ēthang tsaiiáⁿ, tùi tsit sî liáuāu, I kuattoàn m̄bat koh kàu Natsalia̍t.

Tītsia lán ài piáusī tsi̍t hāng tiōngiàu ê susiúⁿ, lâi tsò Kitokkàu piān tsèng ê tsi̍t bīn ê lō͘ēng, tse khiok sī lán kàu taⁿ só͘ m̄bat kàugia̍h siūⁿtio̍h ê sūsi̍t.

Lán sèjī lâi khòaⁿ hiahê Natsalia̍t lâng tī hit ji̍t ū ántsóaⁿ tīteh léngtshiò tsitê hiongtshuan ba̍kkang ê hótáⁿ, lán tiāⁿtio̍h tsiksî kámkak tio̍h Iésu só͘ phō ê kèōe, tsiàu khòaⁿ sī tshintshiūⁿ tsoânjiân bētàng ǹgbāng ê sū. Lâng nā tiàmtī I hitkhoán ê tsênghêng, tsiàu khòaⁿ kám ēthang sêngtsiū siáⁿmi̍h sūgia̍p leh? Lán phahsǹg I sī kantaⁿ tsò tsi̍tê būntê lâi piáusī tī hit sîtāi ê susióngka lâi bêloān in ê sim, iā kīnlâi ê susióngka, to̍h sī khòaⁿ I sī putkò tsi̍tê phó͘thong lâng·ê, iā sī ánne.

Tī tongsî ê lâng tehkhòaⁿ, Iésu biánkóng sī kantaⁿ tsi̍tê lâng niāniā. Κiámtshái sī ū jīn I sī tsi̍tê kosiōng tshintshiat, koh sī hántit ū ê khipínla̍t ê lâng, Tsóng·sī in khòaⁿ I putkò sī tsi̍tê lâng niāniā. In lóng tsaiiáⁿ, tī siāhōe I só͘ū ê tēūi sī siáⁿ khoán. To̍h sī tsaiiáⁿ I sī tsi̍tê lôtōng tsiá, ū tiàmtī hitkhoán hāténg kaikip ê singua̍h, iā I só͘ kaupôe to lóng sī hitkhoán phó͘thong ê lâng liáuliáu. Tsitê Natsalia̍t kò͘sū, ū piáubêng lán tsai tùi tsitê sūsi̍t, in tsiah seⁿkhí hitkhoán phiankiàn ê sim, lâi khòaⁿ khin Iésu ê tēūi. In tsaiiáⁿ tsitê lôtōng tsiá, lūn sèkài ê tsaibat sī iúhān, iūkoh iā bô kah siáⁿmi̍h ū siū kàuio̍k ê lâng tīteh kaupôe. In tsaiiáⁿ I mā lóng bô siūtio̍h siáⁿmi̍h khoán ê kámhòa, iā I ê tìhūi mā bô ū siáⁿmi̍h khoán ê hùnliān. Iūkoh bô ū sêng siūtio̍h siáⁿmi̍h hó ê susiúⁿ, ēēngtit thang lâi tsiâⁿ tsò tsèngjîn só͘ tio̍h tsunkèng ê siktòng ê tsítō tsiá. Tsiàu in tehkhòaⁿ I ê itsing, tshaputto lóng sī hùi liáu tī hitkhoán tsho͘kang ê singua̍h, sībô siáⁿmi̍h līik tī simsîn siōng ê huatta̍t·ê.

In mā sī tsaiiáⁿ tsitê bô siū kàuio̍k ê lôtōng tsiá, simlāi to kantaⁿ teh bāngsióng, siūⁿ ài kiànsiat I ê kok, m̄koh I ê tsò lâng sī ko͘to̍k, bô ū pòaⁿ ê pêngiú thang kah I tôngtsì. I lóng bô pòaⁿ ê hógia̍h lâng, á·sī ū sèle̍k ê lâng thang pangtsō͘ I. Sīmtsì tī siāhōe hiahê ū sèthâu ê lâng to lóng bô teh kuansim I. Iūkoh tsènghú tùi I ê thāitō͘ tsíū khǹg gîngái ê sim. Iā hiahê tsèsi íki̍p tsítō tsiá to lóng puttsí hoánkhòng I.

M̄nā ánne, I tshutthâu lâi thoânkàu sī tshut tùi púnsin ê ìkiàn. To lóng bô pòaⁿlâng khì phèngtshiáⁿ I tshutlâi leh. Iūkoh mā lóng bô pòaⁿlâng teh himbō͘ I. I to m̄ sī ū kinggiām tio̍h tī kokbîn ê singua̍h, ū siáⁿmi̍h tōa ê gûiki lâi kámkak súbēng, tsiah lâi tshutthâu tsiâⁿtsò tsi̍tê tsítō tsiá. I sī tshut tùi púnsin ê ìsù lâi tshutthâu thoântō. Lâng khiok sī ū liáukái I, khòaⁿtsò sī tsi̍tê kokbîn ê kikbēng ê tsítō tsiá, ū siūⁿ ài beh siàntōng hiahê khoài iôtāng ê jînbîn lâi hoánpoān. Iā i ū giámjiân kītsua̍t hitkhoán ê thāitō͘. I ū kītsua̍t tsèng lâng ê ìsù, bô beh tsháṳōng hitkhoán ū jînbōng ê inghiông ê huattō͘, iā I ū kóng I ê kok m̄ sī sio̍k tī tsit sèkan.

Tsiônglâi tī sèkài ittshè ê káikiktsiá, kám bat ū lâng pí tsitê Iésu tiàmtī hitkhoán kohkhah bôbāng ê tsênghêng?

Tsóng·sī in sèjī khòaⁿliáu sī puttsí kîkoài, ántsóaⁿ tsitê lâng tsi̍tē hōaⁿ tshiú tī tsheⁿmê lâng ê ba̍ktsiu, tsheⁿmê· ê to̍h khòaⁿkìⁿ; tsi̍tē tshun tséngthâuá tī tshàuhīlâng ê hīⁿkhang, tshàuhīⁿ· ê to̍h thiaⁿkìⁿ; tsi̍tē tshun tshiú bong tháiko·ê, phòapēⁿ·ê; tháiko·ê, phòapēⁿ·ê, to̍h tittio̍h hó; tsi̍tē khui siaⁿ lâi bēnglēng siâsîn, siâsîn to̍h sūnthàn; hé m̄ sī kantaⁿánne, liân sí to iûgoân bētàng tíkhòng I. Kapehnáum ê lâng lóng teh kóng khí Gâilô͘ ê tsabó͘kiáⁿê sū; Náin ê tsèng hōetsòng tsiá lóng teh kóng khí I ū hō͘ hitê siàuliân gíná tùi sí kohua̍h; iā tsoân Êlúsalem̀ ê jînbîn mā sī lóng tsin tsheⁿkiaⁿ teh kóng khí La̍htsalō͘ ê sū. Bián giâugî, tsèng lâng lóng sī tōatōa jûloān in ê sim.

In koh ū thiaⁿtio̍h itsing tsē tī tn̂gí teh tsòba̍k, bô siū kàuio̍k ê tsitê tsngkha lâng, m̄nā tsútiuⁿ I ū tsaibat tsòiko ê tsingsîn siōng ê tsinlí niāniā. Sīmtsì iā sòa tsútiuⁿ I ê koânui, to̍h sī tī tsátsêng, liân tēit ū khiânsêng ê sianti lâng to bēbat hótáⁿ lâi bāngsióng ·ê. I kójiân ū sêngjīn I sī ū koân thang siàbián lâng ê tsōe. I kójiân ū kiàntsèng I sī ū koân thang káiōaⁿ in ê sèngtsheh."Lín bat thiaⁿkìⁿ ū tùi kó͘tsá lâng kóng (lín ê sèngtsheh ), Tsóng·sī góa ài tùi lín kóngkhí pí tsitê kohkhahkoân, kohkhah tshim ê sū. "Hé, m̄nā ánne, liân lūn I púnsin ê sū, I to iûgoân puttsí hótáⁿ lâi kiàntsèng, iūkoh só͘ kiàntsèng ê ōe, to̍h sī bēbat ū siáⁿmi̍h bênglí ê lâng só͘ káⁿ kiàntsèng·ê, iā hitê ōe sī tiāⁿtio̍h hō͘ lâng khòaⁿtsò sī tsi̍t tsióng siatto̍k ê ōe. Iáukoh I sī ēng puttsí tsūtsāi koh giâmsiok ê thāitō͘ lâi kiàntsèng, koh iā sī ēng tiāmtsēng, ū uigiâm ê thāitō͘, lâi hótáⁿ kiàntsèng I púnsin, só͘í hō͘ lán ohtit khòaⁿ I sī tsitê huatkông á·sī hui tsongkàutik ê lâng.

Tshiáⁿ tsimtsiok lâi thiaⁿ I só͘ kiàntsèng ê ōe,

"Jîntsú tikkhak tio̍h siū tèng tī si̍pjīkè, iā tē saⁿ ji̍t beh kohua̍h. Góa si̍tsi̍t kā lín kóng, kiànnā thiaⁿ góa ê ōe lâi sìn tshe góa· ê, to̍h beh ū éngua̍h. Íking khòaⁿkìⁿ góa·ê, to̍h sī khòaⁿkìⁿ Pē. Lín tī Góa ê miâ hoān só͘ kiû Pē·ê, góa beh kiâⁿ I. Sèng Sîn to̍h sī Pē tī góa ê miâ só͘ beh tshe· ê kàu tī lín. Jîntsú tehbeh tī I ê êngkng kah lóng tsóng ê thiⁿsài tsòhóe lâi, hit sî tī I ê bīntsêng beh tsūtsi̍p ta̍k kok lâi siū símphòaⁿ. Góa ēng kok hong lín, tshintshiūⁿ góa ê Pē bat ēng kok hong góa tsi̍tiūⁿ. Góa sī sèkan ê kng; góa kah Pē sī tsi̍tê."

Tshì siūⁿ hiahê tshimtîm ê Iûthàilâng, thiaⁿkìⁿ tsit tsióng hótáⁿ ê tsútiuⁿ, hit sî in úntàng beh tsheⁿkiaⁿ kàu ántsóaⁿ. In thiaⁿliáu khòaⁿ tsit tsióng ē sī tsi̍tê teh huatkông ê lâng só͘ kóng ê siatto̍k ê ōe.

Sī lah, tsitê Natsalia̍t ê ba̍ktshiūⁿ sī tsò ta̍k sîtāi ê būntê. I ū putsî hō͘ lâng hùi liáu tsētsē simsîn lâi teh siūⁿ I . Tshiáⁿ kohtsài lâi khòaⁿ I ū ántsóaⁿ khǹg hitkhoán tsungiâm kah to̍kli̍p ê tsingsîn lâi teh tùithāi tsèng lâng, íki̍p in ê tsítō tsiá. Lán hoānsè beh phahsǹg tsitê ko͘li̍p ê hiongtshuan lâng Iésu, tsìtsió ū ài beh kah siāhōe ê bîntsiòng tsòhóe thòhia̍p.

Hé m̄ sī, I lâi sèkan sī beh tsò tsi̍tê thâulâng, siansiⁿ, lâi khiàntsik in, sī beh tsò tsi̍tê káikiktsiá lâi káikik hitê sîtāi. Suijiân tùi hiahê hóikái ê tsōejîn, I sī ū hiántshut hūjînlâng ê jîntsû ê sim, Tsóng·sī tùi itpuaⁿ ê pháiⁿ lâng, I to̍h lóng bô iôngín in, ū ēng tshiú lâi giâmgiâm piⁿphah in. Tsèng lâng lónglóng siū I ê khiàntsik, kiaⁿ kàu ngia̍uhngia̍uhtshuah. "Okto̍k ê sètāi ah." "Okto̍k kanîm ê sètāi ah." "Tng símphòaⁿ ê ji̍t, So͘tóm ê tēhng pí lín khah khoài tamtng." Iésu nā beh tittio̍h lâng bāng, kîsi̍t tse sī bô hó ê huattō͘.

I tùi hiahê bo̍ksu, íki̍p tsítō tsiá, kám ū khah sèjī? tshiáⁿ tsimtsiok lâi thiaⁿ I só͘ kóng ê ōe. Oánjiân tshintshiūⁿ tsi̍tê kunông, sim puttsí hùnkhài lâi teh khiàntsik I ê bô tsīntiong ê lô͘po̍k kāngkhoán, I ū tsikpī in kóng,"Lín kéhó ê kingha̍ksū, Huatlīsài lâng, ū tsaieh ah!Lín tī lâng ê bīntsêng kuaiⁿ ba̍t thiankok. Lín ài iântohni̍h tsē tōaūi, hōetn̂g lāi tsē koânūi, ketshī·ni̍h hō͘ lâng tshéngan. Lín sī kéhó· ê! Lín sī pâiiu lah! Lín sī tsheⁿmê tshōathâu·ê! Lín sī to̍ktsôa. Tsôa ah! to̍kthâng ê lūi ah!Lín thài ē tôsiám tēga̍k ê hênghua̍t!?"

Tshì siūⁿ kináji̍t, siatsú lán ê kàmtok, bo̍ksu, sinsū, íki̍p tsèng lâng ê tsítō tsiá, nā lâi thiaⁿtio̍h tshintshiūⁿ tsit khoán khiàntsik ê ōe, m̄tsai kámsióng siáⁿ khoán! Tùi siáⁿmi̍h khoán ê lâng lâi thiaⁿ tsit khoán ōe leh? M̄sī tùi hitkhoán ū láuliān, siū lâng tsunkèng ê kàuio̍k tsiá, to̍h sī tsi̍tê ū tsa̍phun kinggiām, lâi hō͘ lâng jīmtēng sī ū koânui·ê. Sī. Tsitê lâng kám m̄ sī tsi̍tê ba̍kkang, Mâlíah ê kiáⁿ? Tsitê lâng sò͘siông to m̄bat siūtio̍h siáⁿmi̍h kàuio̍k, thàithó ē bat leh? bētàng kîkoài, in to̍h lóng iàmtsiān I. Bētàng kîkoài, in to̍h âukiò kóng,"Τio̍h tèng I tī si̍pjīkè." Iā I tsi̍tē thiaⁿkìⁿ hitkhoán ê iaukiû, simlāi anjiân tsūtsāi, lâi huaⁿhí sêngsiū. Tshintshiūⁿ ánne, in ū hāisí I. In ū ēng tsitê huattō͘ beh lâi káikuat I ê būntê. Tsóng·sī tsit tsióng ê huattō͘ sī bētàng kuattēng I ê būntê. I ê ha̍ksing tshutthâu lâi suanthoân I ū tùi sí kohua̍h, hit sî íāu I ū kohkhah tsiâⁿtsò tsi̍tê kohkhah ohtit káikuat ê būntê, lâi piáusī tī tsit sèkan.

Lūn i ê būntê to̍h kàu tī kináji̍t mā sī iáubōe káikuat, m̄nā sī iáubōe káikuat niāniā, sī ná kú ná hō͘ lâng ohtit káikuat. Inūi lán ài kethiⁿ kiàntsèng tsi̍t hāng tōa ê sūsi̍t, to̍h sī tùi tī tsèng ha̍ksing tshutthâu lâi kiàntsèng I ê kohua̍h íāu, tsitê lâng sī ti̍tti̍t teh tsingho̍k sèkài, iā kàu tī 2000 nî āu ê kináji̍t, tsitê Natsalia̍t ê lôtōng tsiá, lâng ū ēng kèngùi ê liāmthâu lâi susiúⁿ I, sòa jīn I sī tsìkoân ê Siōngtè.

Tī hiānkim khiok sī iûgoân iáu ū tsētsē lâng teh siūⁿ, tsitê Natsalia̍t ê Iésu putkò sī tsi̍tê hó phínhēng ê lâng, sī tsi̍tê kèngkhiân ê kàusu niāniā, iā kantaⁿ ū hitkhoán gûgōng, tshògō͘ ê ha̍ksing lâi tòe I, sìn I sī Siōngtè, sòa sióngsiōng ta̍k ténghō bētàng sìn tit ê sū, tshintshiūⁿ kohua̍h, singthiⁿ, Sèng Sîn kànglîm, tsiahê bôkhólêng ê sū tshutlâi.

Tītsia lán m̄ sī beh tsikpī hiahê sim sêngsi̍t ê susióngka. Si̍ttsāi ūiáⁿ, lūn sìn Iésu Kitok sī Siōngtè, sī tsi̍tê tsin khùnlān koh tōa ê būntê; kiànnā ū sêngsi̍t ê susióngka, sī ū koân thang giánkiù I ê būntê. Putkò tikkhak tio̍h giánkiù I ê tsoânpō͘ ê būntê.

Tshiáⁿ lán kohtsài ē kìtit, tī Natsalia̍t ê hōetn̂g lāi, tsèng lâng só͘ teh léngtshiò tsitê siàuliân ê tsngkha ba̍ktshiūⁿ ê hótáⁿ ê tsêngkéng. Lán nā lâi tsò in siáⁿ khoán!

Tsit sî tshiáⁿ lán lâi sióngsiōng hitê kénghóng. Phílūn lâi kóng tī lán ê āubīn keá, ū tsi̍tkhoán phó͘thong ê ba̍kkang ê tiàm, iā tī hit lāibīn·ni̍h ū tsi̍tê siàuliân ê tsòkang lâng, ji̍tsiông só͘ tshēng·ê sī tsho͘ló͘ ê itsiûⁿ, thongji̍t ū tsē tī tn̂g í·ni̍h teh tsòba̍k. Iūkoh tsitê lâng sī puttsí tshutla̍t tsò kàutshiú lóng kiat lan, iā I ê pēbú sī sàntshiah lâng, iā I itsing só͘ kaupôe ê to lóng sī phó͘thong lâng, m̄bat ū tsi̍t pái kah hitkhoán siū kàuio̍k ê lâng saⁿ ónglâi, iā m̄bat tha̍ktio̍h tsi̍tpòaⁿ pún ê tsheh, mā bô siáⁿmi̍h sîkan thang tha̍k á·sī giánkiù, iūkoh lâng lóng bô teh kuansim I; iā I ū siáⁿmi̍h kosiōng ê susiúⁿ, íki̍p I ê jînkeh ū siáⁿmi̍h khókèng súisúi ê só͘tsāi, lâng mā lóng m̄tsai.

Siatsú lán bat tshiàⁿ tsitê siàuliân lâng lâi lán tau tsòba̍k, iā siatsú I ū tshutthâu lâi iánsuat, ū iôtsuah lán ê siâⁿtshī ê liôngsim. Iūkoh siatsú ū lâng khì phèngtshiáⁿ I lâi lán ê kàuhōe iánsuat. Tī hit sî lán ū ê kám bô beh mn̄g kóng,"Tsitê kám m̄ sī ba̍kkang? tshintshiūⁿ ánne, lán kám bô iûgoân ài iàmtsiān· I?

Siatsú lán ū thiaⁿkìⁿ kóng tsitê siàuliân ê lôtōng tsiá, sī beh lâi káikik jînlūi; iā 2000 nî āu, beh ū kúinā pah bān lâng jia̍tsim lâi kīn óa I; iā liân i só͘ kóng ê ke̍k tsì bîsè ê ōe, lâng to lóng ài kā I pótsûn khílâi, tìkàu nā ū tī bó͘ só͘tsāi, huatkiàn tio̍h I só͘ sitlo̍h khì ê ōe, ittshè ū bûnhòa ê sèkài lóng beh ūitio̍h tsitê siausit lâi siū iôtsuah, hit sî m̄tsai lán beh kóng ántsóaⁿ? siatsú ū lâng tùi lán īgiân kóng, tī 2000 nî ê tiongkan, tsoân sèkài, liân hitkhoán tēit koân koh ū tìhūi ê bîntso̍k, to lóng beh ho̍ksāi kèngpài tsitê siàuliân ê ba̍ktshiūⁿ, jīn I tsò Siōngtè, hit sî m̄tsai lán beh kóng ántsóaⁿ?

Tsitê siū kâng siâⁿ ê lâng só͘ léngtshiò ê Natsalia̍t ê ba̍ktshiūⁿ, tī kináji̍t hō͘ tsoân sèkài ê lâng jīn I sī Siōngtè, lâi teh ho̍ksāi kèngpài, iā kingkòe 2000 nî kú lâng ná giánkiù, ná kiùkhàm, ná sè tshâ I ê singua̍h, lâng ná ài kîkiû, ho̍ksāi I; iūkoh I só͘ kóng ê kúikù ōe, íki̍p kúi gue̍hji̍t ê singua̍h ê kò͘sū, ū tsiâⁿtsò tī tsitê sèkài só͘ bēbat thiaⁿtio̍h ê tsòetōa ê goân tōngle̍k, lâi thêko jînlūi; tī tsitê sèkài ê le̍ksú siōng, kám iáuū pa̍t ê sūsi̍t pí tsitê kohkhah ohtit sìn tit ê sū?

I putkò sī kantaⁿ tsi̍tê lâng, koh sī tsi̍tê ko͘to̍k ê siàuliân ê ba̍ktshiūⁿ, iā I ua̍h tī sèkan mātsiah ū saⁿtsa̍psaⁿ nî kú niāniā. Nā ē ēngtit kóng sī kongtsiòng, I tsiah ū saⁿ nî ê kú tiàmtī kongtsiòng ê singua̍h, lâi piànpiàn kiâⁿ tī Pale̍ksuting tiong hiahê bô miâ siaⁿ ê po͘thâu lâi teh thoân tōlí. I tsiah ū kúi ê tângphōaⁿ, to̍h sī kah I sio siāng kaikip·ê, lâi tshuthuat I só͘ beh kiànsiat ê sèkài ê ôngkok. I iā lóng bô ū sîkan thang gia̍h pit lâi tso͘tsit, á·sī tsiàu tshùsū lâi siôngsè suatbêng I ê tsongkàu. I lóng bô lâu tsi̍t tiám ê lu̍tlē, iā bô lâu tsi̍t tiâu ê sînha̍k. I tsíū thoân tāmpo̍h ê tōlí, iūkoh hitê tōlí mā sī tsiàu khòaⁿ sī tshut tùi bôìtiong, bô phahsǹg ê tiongkan lâi kóng ê ōe, tshintshiūⁿ ū ê sī tī lō͘piⁿ, iā ū ê tī tsúitséⁿ piⁿ; koh ū ê sī kah I ê tshinbi̍t ê pêngiú, sio tâmlūn ê tiongkan só͘ kóng ê ōe niāniā. I lóng m̄bat gia̍h tsi̍t ki pit lâi siá tsi̍t tsōa, á·sī tsi̍t kù ōe lâi lâu kàu tī kináji̍t. I só͘ lâu·ê, tsíū sī kúi kù tùi i ê tshùi só͘ kóngtshut ê tsinlí ê ōe niāniā.

Tshintshiūⁿ ánne, āulâi I ū sí, koh sī in kā I hāisí·ê. Tshì siūⁿ I kám sī kantaⁿ tsi̍tê lâng niāniā? khaksi̍t I ê būntê sī ài lán tio̍h tshutla̍t lâi kiùkhàm ê sū lah.




第五章 Tī故鄉Ê先知人


Tī tsit tsōa ê旅行，咱thang排列伊tńg去拿撒勒受故鄉ê人排斥ê事。Tsit-ê是tī福音書中，hiah-ê tsē-tsē bē-tàng tiāⁿ-tio̍h位置ê事件ê一个；不過照看夠額thang講是屬tī tsit-tsām ê事。卻有tsē-tsē人teh寫咱ê主ê傳ê時，有排列tsit-tsân tī迦百農故事ê頭前。照看路加也是kah in 仝意見，總是其他ê福音書著者to̍h無án-ne。咱thang用咱ê主tī拿撒勒所講ê話來決定tsit-ê問題。「Lín的確beh對我講見若阮聽見你行tī迦百農ê，tio̍h行tī-tsia;to̍h是你ê本所在。」

親像án-ne，咱日過日tòe伊遍遍行tī tsē-tsē ê鄉社了後，到tī一暗，「伊有到拿撒勒，to̍h是伊大漢ê所在。」

Tī tsit-ê拿撒勒有鄉村街á，to̍h是伊bat kah tsē-tsē別个gín-á做伙 thit-thô-·ê；也有古早ê拉比ê學堂，to̍h是伊bat kah in做伙讀冊-·ê。又koh有水井，to̍h是伊bat替伊ê老母來tshiūⁿ水-·ê；mā是有一khám木匠ê店，又koh mā是有作穡人，to̍h是伊bat為tio̍h in來做犁，以及牛擔-·ê；以及伊做gín-á時代不止好款待伊ê tsē-tsē古早ê朋友tī-·leh。Κoh有tsē-tsē ê小山á，to̍h是當伊少年時代，心內有滿滿khǹg神祕 ê思想來teh行遊 ê所在。咱無論行到啥物所在，á是tú-tio̍h啥物款ê經驗，tī地面上無koh有啥物所在ē比咱ê細細ê故鄉koh-khah ē感動咱ê心。

Tùi伊離開拿撒勒去就近行洗禮約翰以後，過了to險險未一年久，iáu-koh看了是親像過了真tsē年ê款式。因為伊已經有經驗hiah-ni̍h tsē項ê tāi-tsì，又koh伊ê生活tsit時有不止變換lah。當時伊離開故鄉，是一个無名聲ê作穡人，心內kan-taⁿ tùi tī將來有存hit款神祕的ê異象tī-·leh。總是tsit番koh tńg來拿撒勒，心內有得tio̍h奇異ê經驗，ka-kī知伊本身是上帝ê彌賽亞。

咱ài tsim-tsiok來想tsit幾日tiàm-tī拿撒勒ê情形，tī hit暗伊做gín-á時代ê朋友，m̄知伊tú-á beh入城ê時，有用尊敬，kah疼痛ê心出來請安tsit-ê成做不止出名ê 仝城ê少年人?伊ê老母m̄知有tú-tú tī伊ê工場後，hit間舊厝ê內面? Tī hit款情景，伊tńg來見tio̍h伊ê老母，穩當ē做伙坐到半暝來談論tsē-tsē項ê事；to̍h是天使Ka-pik-lia̍t來到馬利亞hit時以後tī老早ê中間，「所刻tiâu tī伊ê心ê一切ê事。」試想hit-ê情景是啥款。

總是聖冊lóng無講起hit-ê情景，是為tio̍h恐驚論上帝ê Kiáⁿ ê人性，咱看了續掠做粗俗去。

咱只有聽見講伊tī安息日有去訪問in ê會堂，來tú-tio̍h hit-ê見笑，koh失望ê故事niā-niā。Hit時ê情形tú-tú是親像迦百農ê會堂仝款，教會內 ê人是that-that tīⁿ，眾人ê精神是不止緊張，心lóng受感動，也hit時少年拉比，kā先知ê冊the̍h hō͘耶穌，請伊來讀。卻是khah大面伊有意思ài beh讀幾節ê聖冊來做hit日ê教示，不過實在hō͘咱不止thang生驚-·ê，to̍h是伊一个掀開，tú-tú是以賽亞61章ê話。

「主ê神來到我，因為伊用油抹我，hō͘我傳福音hō͘ sàn-tshiah人。伊有差我kā受掠ê人講in ē得tháu放，kā青瞑-·ê講in ē得tio̍h koh光，來tháu放受壓制 ê人。宣傳主歡喜ê年。」

耶穌to̍h合冊還執事，來坐teh。會眾to̍h lóng 注目看伊。

咱ē-thang想像伊恬恬lóng無講起啥款ê時，會眾 ê精神án怎謹慎 tī-teh thèng候伊來開嘴教示。後來全聚會ê人有受大ê感動，因為伊有用嚴肅ê態度來宣布講：

「Tsit-ê聖經ê應驗，lín今á日有聽見lah。」

照聖冊所有記載，論hit日ê說教只有是án-ne niā-niā。卻kan-taⁿán-ne也是已經夠額。雖是kan-taⁿ記tsit句，iáu-koh是夠額hō͘咱thang了解in聽了án怎ē受大ê感動。因為tùi tsit句話，伊有公然來表示伊本身是以色列人tī老早ê中間所teh遼望ê彌賽亞，koh tùi tsit句話，伊有顯然來宣布伊做彌賽亞所beh做ê使命，to̍h是hit款仁慈 kah恩惠滿滿ê工作。

確實tsit句話，hō͘ in聽了是不止生驚。雖然咱知in是有tsē-tsē偏見kah疑心tī-·leh，iáu-koh咱thang tùi tsē-tsē方面ê消息來推測夠額知影，伊有用hit款真快樂ē giú人ê法度，講了有深深感動眾人，因為咱有讀tio̍h講：「眾人lóng奇怪伊ê嘴所出恩典ê話。」tsē-tsē pái有暗示咱知，伊開嘴教示人to lóng是有吸引力 tī-·leh。這kám m̄是tiāⁿ-tio̍h ê事？因為tī耶穌所講ê ta̍k句話，以及ta̍k-pái所顯出ê面色to lóng有表明上帝對世間人所抱ê親切ê態度tī-·leh。

總是咱知會眾 ê中間，永有種種ê人tī-·leh，也雖是無來講連tī hiah-ê相像ê人mā是猶原快快變換in ê心思。起初伊有得tio̍h in歡喜聽，也伊所講出ê恩典ê話有振動in ê心肝。總是伊ná續接teh講ê時，伊有ná看tio̍h in ê面色有teh變換。Tī會眾 ê中間，liâm-piⁿ有聽tio̍h hit款sio-tsèⁿ、怨恨，暗中 ê細聲ê話。「Tsit-ê kám m̄是約瑟ê kiáⁿ?Tsit-ê kám m̄是木工？Kám m̄是馬利亞ê kiáⁿ？伊ê姊妹kám m̄是kah咱tī-tsia ?見若阮聽見你行tī迦百農-·ê，kám m̄猶原tio̍h行tī-tsia ?」咱是ē liâm-piⁿ thang了解，in為tio̍h啥物因端tsiah來生起偏見kah反對 ê聲。頭一項，是為tio̍h眾人lóng夠額bat伊。先知人tī故鄉是無尊貴。照in所phah算，彌賽亞是一个神妙ê人，beh 忽然間tùi hit-ê無人知影ê世界來出現。又koh in是tùi細漢to̍h不止bat伊。Hit日會眾 ê中間，有tsē-tsē是伊ê古早ê 同窗，thit-thô伴。也伊ê家族是khiā起tī hit-ê近近ê所在niā-niā。Tī拿撒勒也猶原有hit款階級對階級ê相輕視ê事tī-·leh。特別 tī hit款草地街á koh-khah是án-ne。有影！伊所講-·ê，to lóng是恩典ê話。Iáu-koh hiah-ê話，無(**不)過是一个鄉村ê木工ê話lah。Hit日有jōa-ni̍h tsē人tī-hia，心內ka-kī teh想，講in本身是相當khah贏tsit-ê鄉村ê木匠；in是有財產koh有地位 ê人。連hiah-ê kah耶穌同階級ê人，tsē-tsē to猶原快快kah別人做伙來冷笑伊，來看輕tsit-ê越權 ê勞動者，心內也m̄願伊khiā起來教示hiah-ê khah贏伊-·ê。Tùi án-ne聖冊有講：「In to̍h厭賤伊。」

這卻也是極自然ê事，這tú-tú是親像咱今á日，無論tī tó位ê城所有經驗tio̍h ê事實。「Tsit-ê人khiā起來見證伊本身是彌賽亞，到底伊是啥人？Tsit-ê人kám m̄是hit-ê bat kah約瑟做伙 teh做木-· ê ?Tsit-ê人咱kám m̄是bat 倩伊來kā咱做椅桌，以及牛擔ê人?伊ê 兄弟 to lóng是普通人，to̍h是叫做雅各、約西kah西門。亦伊ê姊妹kám m̄是lóng khiā起tī咱隔壁條街á?」

照咱所經驗，這是極自然ê理氣，咱tsē-tsē人穩當mā是ē án-ne。

In猶原有怨恨 in ê 對手迦百農，to̍h是猶一个別款特色ê埠頭。「設使咱tsit-ê城ê人，耶穌有hiah-ni̍h偉大，án怎伊無beh tī伊ê本所在來行hit-ê hō͘迦百農出名ê權能奇事？」

Tsit-ê事實卻是有淡薄thang可憐，因為是有顯出咱人ê pháiⁿ ê 品性 tī-·leh。總是這也是極照人ê款式，是極自然ê事，又koh也是不止親像咱仝款，所以咱無權thang表示咱有khah贏in，慣勢beh來遣責hiah-ê拿撒勒人。反轉咱是tio̍h講in是kài親像咱。咱mā lóng bē-tàng khah贏in。咱lóng是不止thang厭賤 ê人，不過親像伊有恩典in仝款，佳哉伊猶原有恩典咱。咱知影伊有講：「先知人tī故鄉、宗族、ka-kī ê ke以外，lóng-lóng尊貴。」

Hit日拿撒勒ê人有行到tī真thang驚惶ê 極步。會眾tsē-tsē聽了滿心受氣kah ná發狂ê款；當伊beh出會堂ê時，眾人有聚集來趕伊出城外，也險險to̍h tùi hit-ê山崁kā伊tshia落去。免講耶穌ê心肝是親像hō͘刀割tio̍h仝款，有不止憂愁koh失望，宛然是親像ta̍k日為tio̍h咱ê硬心來憂愁失望ê款式。總是耶穌基督是一个夠額偉大koh高尚ê人，無為tio̍h án-ne to̍h來講出遣責，á是怨恨 ê話。伊無hit款夢想ài beh來論咱眾人ê款式。設使咱若無beh拒絕伊，也無beh放sak咱ê好機會，伊mā是猶原ài beh 祝福咱。

親像án-ne，拿撒勒人有失落，放sak hit-ê大ê機會lah。伊有tùi in中間行過去來進前行伊ê路站。照咱所ē-thang知影，tùi tsit時了後，伊決斷m̄-bat koh到拿撒勒。

Tī-tsia咱ài表示一項重要ê思想，來做基督教辯證ê一面ê路用，這卻是咱到taⁿ所m̄-bat夠額想tio̍h ê事實。

咱細膩來看hiah-ê拿撒勒人tī hit日有án怎tī-teh冷笑tsit-ê鄉村木工ê好膽，咱tiāⁿ-tio̍h 即時感覺tio̍h耶穌所抱ê計畫，照看是親像全然bē-tàng ǹg望ê事。人若tiàm-tī 伊hit款ê情形，照看kám ē-thang成就啥物事業leh？咱phah算伊是kan-taⁿ做一个問題來表示tī hit時代ê思想家來迷亂 in ê心，也近來ê思想家，to̍h是看伊是不過一个普通人-·ê，也是án-ne。

Tī當時ê人teh看，耶穌免講是kan-taⁿ一个人niā-niā。Κiám-tshái是有認伊是一个高尚親切，koh是罕得有ê 吸引力 ê人，總是in看伊不過是一个人niā-niā。In lóng知影，tī社會伊所有ê地位是啥款。to̍h是知影伊是一个勞動者，有tiàm-tī hit款下等階級ê生活，也伊所交陪to lóng是hit款普通ê人了了。Tsit-ê拿撒勒故事，有表明咱知tùi tsit-ê事實，in tsiah生起hit款偏見 ê心，來看輕耶穌ê地位。In知影tsit-ê勞動者，論世界ê 知bat是有限，又koh也無kah啥物有受教育ê人tī-teh交陪。In知影伊mā lóng無受tio̍h啥物款ê 感化，也伊ê智慧mā無有啥物款ê訓練。又koh無有承受tio̍h啥物好ê思想，ē用得thang來成做證人所tio̍h尊敬 ê適當 ê 指導者。照in teh看伊ê一生，差不多lóng是費了tī hit款粗工ê生活，是無啥物利益tī心神上 ê發達-·ê。

In mā是知影tsit-ê無受教育ê勞動者，心內to kan-taⁿ teh夢想，想ài建設伊ê國，m̄-koh伊ê做人是孤獨，無有半个朋友thang kah伊同志。伊lóng無半个好額人，á是有勢力 ê人thang幫助伊。甚至 tī社會hiah-ê有勢頭ê人to lóng無teh關心伊。又koh政府對伊ê態度只有khǹg疑ngái ê心。也hiah-ê 祭司以及指導者to lóng不止反抗伊。

M̄-nā án-ne，伊出頭來傳教是出tùi本身ê意見。To lóng無半人去聘請伊出來leh。又koh mā lóng無半人teh欣慕伊。伊to m̄是有經驗tio̍h tī國民 ê生活，有啥物大ê危機來感覺使命，tsiah來出頭成做一个指導者。伊是出tùi本身ê意思來出頭傳道。人卻是有了解伊，看做是一个國民 ê 革命ê 指導者，有想ài beh煽動 hiah-ê 快搖動ê人民來反叛。也伊有儼然拒絕hit款ê態度。伊有拒絕眾人ê意思，無beh 採用hit款有人望 ê英雄ê法度，也伊有講伊ê國m̄是屬tī tsit世間。

從來tī世界一切ê 改革者，kám bat有人比tsit-ê耶穌tiàm-tī hit款koh-khah無望 ê情形?

總是in細膩看了是不止奇怪，án怎tsit-ê人一下hōaⁿ手tī 青瞑人ê目tsiu，青瞑-· ê to̍h看見；一下伸指頭á tī 臭耳人ê 耳孔，臭耳-· ê to̍h聽見；一下伸手摸癩哥-·ê、破病-·ê；癩哥-·ê、破病-·ê，to̍h得tio̍h好；一下開聲來命令邪神，邪神to̍h順趁；hé m̄是kan-taⁿán-ne，連死to猶原bē-tàng抵抗伊。迦百農ê人lóng teh講起Gâi-lô͘ ê tsa-bó͘-kiáⁿê事；Ná-in ê眾會葬者lóng teh講起伊有hō͘ hit-ê少年gín-á tùi死koh活；也全耶路撒冷ê人民mā是lóng真生驚teh講起拉撒路ê事。免僥疑，眾人lóng是大大jû亂 in ê心。

In koh有聽tio̍h一生坐tī 長椅 teh做木，無受教育ê tsit-ê 庄腳人，m̄-nā主張伊有知bat最高ê精神上ê真理niā-niā。甚至也續主張伊ê權威，to̍h是tī早前，連第一有虔誠ê先知人to bē-bat好膽來夢想 -·ê。伊果然有承認伊是有權thang赦免人ê罪。伊果然有見證伊是有權thang改換 in ê聖冊。「Lín bat聽見有tùi古早人講(lín ê聖冊)，總是我ài對lín講起比tsit-ê koh-khah高，koh-khah深ê事。」Hé，m̄-nā án-ne，連論伊本身ê事，伊to猶原不止好膽來見證，又koh所見證ê話，to̍h是bē-bat有啥物明理ê人所敢見證ê，也hit-ê話是tiāⁿ-tio̍h hō͘人看做是一種褻瀆 ê話。Iáu-koh伊是用不止自在koh嚴肅ê態度來見證，koh也是用恬靜，有威嚴 ê態度，來好膽見證伊本身，所以hō͘咱oh得看伊是tsit-ê 發狂á是非宗教的ê人。

請tsim-tsiok來聽伊所見證ê話：

「人子的確tio̍h受釘tī十字架，也第三日beh koh活。我實實kā lín講，見若聽我ê話來信差我ê，to̍h beh有永活。已經看見我-·ê，to̍h是看見父。Lín tī我ê名凡所求父-·ê，我beh行伊。聖神to̍h是父tī我ê名所beh 差ê到tī lín。人子teh-beh tī伊ê榮光kah lóng總 ê天使做伙來，hit時tī伊ê面前beh聚集ta̍k國來受審判。我用國封lín，親像我ê父bat用國封我一樣。我是世間ê光；我kah父是一个。」

試想hiah-ê深沈 ê偤太人，聽見tsit種好膽 ê主張，hit時in穩當beh生驚到án怎。In聽了看tsit種會是一个teh發狂ê人所講ê褻瀆 ê話。

是lah，tsit-ê拿撒勒ê木匠是做ta̍k時代ê問題。伊有不時hō͘人費了tsē-tsē心神來teh想伊。請koh再來看伊有án怎khǹg hit款尊嚴 kah 獨立 ê精神來teh 對待眾人，以及in ê 指導者。咱hoān-sè beh phah算tsit-ê 孤立 ê鄉村人耶穌，至少有ài beh kah社會ê民眾做伙妥協。

Hé m̄是，伊來世間是beh做一个頭人、先生，來遣責in，是beh做一个改革者來改革hit-ê時代。雖然對hiah-ê悔改ê罪人，伊是有顯出婦人人ê仁慈 ê心，總是tùi一般ê pháiⁿ人，伊to̍h lóng無容允in，有用手來嚴嚴鞭phah in。眾人lóng-lóng 受伊ê 遣責，驚到ngia̍uh-ngia̍uh-tshuah。「惡毒 ê世代ah。」「惡毒姦淫 ê世代ah。」「當審判ê日，所多瑪ê地方比lín khah快擔當。」耶穌若beh得tio̍h人望，其實這是無好ê法度。

伊對hiah-ê牧師，以及指導者，kám有khah細膩？請tsim-tsiok來聽伊所講ê話。宛然親像一个君王，心不止憤慨來teh 遣責伊ê無盡忠ê奴僕仝款，伊有責備 in講：「Lín 假好ê 經學士、法利賽人，有災厄ah!Lín tī人ê面前關密天國。Lín ài筵桌裡坐大位，會堂內坐高位，街市裡hō͘人請安。Lín是假好ê！Lín是俳優lah！Lín是青瞑 tshōa頭-·ê！Lín是毒蛇。蛇ah！毒蟲ê類ah!Lín thài ē逃閃地獄 ê 刑罰！？」

試想今á日，設使咱ê監督、牧師、紳士，以及眾人ê 指導者，若來聽tio̍h親像tsit款遣責ê話，m̄知感想啥款！Tùi啥物款ê人來聽tsit款話leh？ M̄是對hit款有老練，受人尊敬 ê教育者，to̍h是一个有十分經驗，來hō͘人認定是有權威-·ê。M̄是。Tsit-ê人kám m̄是一个木工，馬利亞ê kiáⁿ？Tsit-ê人素常to m̄-bat受tio̍h啥物教育，thài-thó ēbat leh？bē-tàng奇怪，in to̍h lóng厭賤伊。bē-tàng奇怪，in to̍h喉叫講：「Τio̍h釘伊tī十字架。」也伊一下聽見hit款ê要求，心內安然自在，來歡喜承受。親像án-ne，in有害死伊。In有用tsit-ê法度beh來解決伊ê問題。總是tsit種ê法度是bē-tàng決定伊ê問題。伊ê學生出頭來宣傳伊有tùi死koh活，hit時以後伊有koh-khah成做一个koh-khah oh得解決ê問題，來表示tī tsit世間。

論伊ê問題to̍h到tī今á日mā是iáu未解決，m̄-nā是iáu未解決niā-niā，是ná久ná hō͘人oh得解決。因為咱ài加添見證一項大ê事實，to̍h是tùi tī眾學生出頭來見證伊ê koh活以後，tsit-ê人是直直teh征服世界，也到tī 2000年後ê今á日，tsit-ê拿撒勒ê勞動者，人有用敬畏 ê念頭來思想伊，續認伊是至高ê上帝。

Tī現今卻是猶原iáu有tsē-tsē人teh想，tsit-ê拿撒勒ê耶穌不過是一个好品行ê人，是一个敬虔ê教師niā-niā，也kan-taⁿ有hit款愚戇、錯誤ê學生來tòe伊，信伊是上帝，續想像ta̍k等號bē-tàng信得ê事，親像koh活、升天、聖神降臨，tsiah-ê無可能ê事出來。

Tī-tsia咱m̄是beh責備 hiah-ê心誠實ê思想家。實在有影，論信耶穌基督是上帝，是一个真困難 koh大ê問題；見若有誠實ê思想家，是有權thang研究伊ê問題。不過的確tio̍h研究伊ê全部ê問題。

請咱koh再ē記得，tī拿撒勒ê會堂內，眾人所teh冷笑tsit-ê少年ê庄腳木匠ê好膽 ê情景。咱若來做in啥款！

Tsit時請咱來想像hit-ê境況。譬論來講tī咱ê後面街á，有一款普通ê木工ê tiàm，也tī hit內面裡有一个少年ê做工人，日常所穿-·ê是粗魯ê衣裳，thong日有坐tī 長椅裡teh做木。又koh tsit-ê人是不止出力做到手lóng 結lan，也伊ê父母是sàn-tshiah人，也伊一生所交陪ê to lóng是普通人，m̄-bat有一pái kah hit款受教育ê人saⁿ往來，也m̄-bat讀tio̍h一半本 ê冊，mā無啥物時間thang讀á是研究，又koh人lóng無teh關心伊；也伊有啥物高尚ê思想，以及伊ê人格有啥物可敬súi-súi ê所在，人mā lóng m̄知。

設使咱bat 倩 tsit-ê少年人來咱tau做木，也設使伊有出頭來演suat，有搖tsuah咱ê城市ê良心。又koh設使有人去聘請伊來咱ê教會演suat。Tī hit時咱有ê kám無beh問講：「Tsit-ê kám m̄是木工?親像án-ne，咱kám無猶原ài厭賤伊?

設使咱有聽見講tsit-ê少年ê勞動者，是beh來改革人類；也2000年後，beh有幾nā百萬人熱心來近óa伊；也連伊所講ê極至微細ê話，人to lóng ài kā伊保存起來，致到若有tī bó͘所在，發見tio̍h伊所失落去ê話，一切有文化 ê世界lóng beh為tio̍h tsit-ê消息來受搖tsuah，hit時m̄知咱beh講án怎？設使有人tùi咱預言講，tī 2000年ê中間，全世界，連hit款第一高koh有智慧 ê民族，to lóng beh服事敬拜 tsit-ê少年ê木匠，認伊做上帝，hit時m̄知咱beh講án怎？

Tsit-ê受仝城ê人所冷笑ê拿撒勒ê木匠，tī今á日hō͘全世界ê人認伊是上帝，來teh服事敬拜，也經過2000年久人ná研究，ná kiù-khàm，ná細查伊ê生活，人ná ài祈求，服事伊；又koh 伊所講ê幾句話，以及幾月日ê生活ê故事，有成做tī tsit-ê世界所bē-bat聽tio̍h ê最大ê原動力，來提高人類；tī tsit-ê世界ê歷史上，kám iáu有別个事實比tsit-ê koh-khah oh得信得ê事?

伊不過是kan-taⁿ一个人，koh是一个孤獨 ê少年ê木匠，也伊活tī世間mā-tsiah有三十三年久niā-niā。若ē用得講是公眾，伊tsiah有三年ê久tiàm-tī 公眾ê生活，來遍遍行tī巴勒斯坦中hiah-ê無名聲ê埠頭來teh傳道理。伊tsiah有幾个同伴，to̍h是kah伊相像階級-·ê，來出發伊所beh建設ê世界ê王國。伊也lóng無有時間thang gia̍h筆來組織，á是照次序來詳細說明伊ê 宗教。伊lóng無留一點ê律例，也無留一條ê神學。伊只有傳淡薄ê道理，又koh hit-ê道理mā是照看是出tùi無意中，無phah算ê中間來講ê話，親像有ê是tī路邊，也有ê tī水井邊；koh有ê是kah伊ê 親密 ê朋友，相談論ê中間所講ê話niā-niā。伊lóng m̄-bat gia̍h一支筆來寫一tsōa，á是一句話來留到tī今á日。伊所留-·ê，只有是幾句 tùi伊ê嘴所講出ê真理ê話niā-niā。

親像án-ne，後來伊有死，koh是in kā伊害死-·ê。試想伊kám是kan-taⁿ一个人niā-niā ?確實伊ê問題是ài咱tio̍h出力來kiù-khàm ê事lah。