《《平民ê基督傳》》 |
| | | 轉寄 |
Tētshit tsiuⁿ nn̄gūi ê iânsia̍h
Koh lo̍hlâi tī sèngtsheh·ni̍h, ū kóngkhí nn̄gūi ê iânsia̍h ê kò͘sū, iā Iésu lóng ū hō͘ in tshiáⁿ khì tsò lângkheh.
Máthài siū kéngtiàu liáuāu sòa ū tsòtshut tsi̍t hāng ióngkám ê sū. Máthài ū phèngtshiáⁿ i ê sūbū oân, íki̍p hūkūn ê thiusòe·ê, tsòhóe lâi hù i ê sàngpa̍t ê iânsia̍h, lâi kah i tsòhóe huaⁿhí tī i ê jînsing tiong só͘ kinggiām ê tsit tsi̍tê tsoánki. I ài i ê tângphōaⁿ lóng tsaiiáⁿ, tsāi i só͘ khòaⁿ ê Iésu, íki̍p tī i ê simlāi só͘ū teh ua̍h tāng hitê sin ê ǹgbāng kah jia̍tsêng sī siáⁿ khoán. I ê tsongkàu sìnliām ūkàu gia̍h tsòng i ê táⁿ, lâi tú tng i ê pêngiú, só͘ tiāⁿtio̍h ē kóng ê thítshiò ê ōe. I ê tsongkàu sìnliām bô hō͘ i kòethâu lâi boántsiok kakī, lâi phahsǹg púnsin taⁿ sī íking tsiâⁿtsò tsi̍tê khah hó ê tikhēng, khah iùting ê lâng, iā bô hō͘ i sòa siūⁿ bô ài koh kah kó͘tsá pêngiú tsòhóe ónglâi. Hiahê kó͘tsá pêngiú suijiân ū jōani̍h tsē ê lia̍ttiám tī·leh, tī kòikhì mā sī tsò i ê tshintshiat ê pêngiú.
Tsóng·sī tshì siūⁿ i ê ióngkám, káⁿ lâi tshiáⁿ Iésu khì kah hiahê thiusòe·ê tsòhóe tsia̍h! Máthài tikkhak sī puttsí tsaiiáⁿ i ê siansiⁿ Iésu ê sim sī ióngkám, tsiah káⁿ tsò tsit tsióng ê tāitsì. Iūkoh tshì siūⁿ tī siāhōe tiong hiahê bô tēūi ê lâng, in siū tshiáⁿ lâi hù tsitê iânsia̍h, in ê sim kiaⁿhiâⁿ kàu ántsóaⁿ! Lán thang sióngsiōng, in tī hit ji̍t tsòhóe tsē tī sòikuan, hōetâm lūn kóng,"lán sò͘siông bôlūn siáⁿmi̍h khoán tsâitiāu ê sianti lâng to lóng hántit kah in kansia̍p, Tsóng·sī tsitpang lán ēthang tsiapkīn tsitê Natsalia̍t lâng Iésu, tī siāhōe lâi kah I tsò pêngiú tsòhóe tsia̍h. Tse si̍ttsāi sī huisiông ê sū! siatsú Huatlīsài, íki̍p kingha̍ksū nā thiaⁿtio̍h tsitê tāitsì, m̄tsai siáⁿ khoán hhò͘ⁿ! Tī kelō͘·ni̍h, liân in ê saⁿáki to bô ài khaptio̍h lán leh! si̍ttsāi sī bētàng kîkoài lah, tsèng lâng hiahni̍h himbō͘ tsitê hó kaupôe ê sianti lâng Iésu. Bô kîkoài lah, tsitê Lēbī Máthài tsiah ē hiahni̍h jia̍tsim ài kintòe I. Κiámtshái tsū tsá nāsī ū lâng tshintshiūⁿ Iésu lâi tsísī lán bat lán ê tsongkàu ê sū leh, lán kàu taⁿ mā úntàng sī tsiâⁿtsò bênghián khah kohiūⁿ ê lâng."
Iésu ē hiáu tittio̍h ēng siáⁿmi̍h khoán ê huattō͘, lâi kah hiahê thiusòe·ê, íki̍p ū tsōe·ê, tsòhóe tsētoh; to̍h sī ē hiáu tittio̍h ài tsiâⁿtsò tsi̍tê hó kaupôe ê lâng, lâi beh kah I ê hó pêngiú tsòhóe tsētoh. Tsèng lâng úntàng ē kámkak, si̍ttsāi Iésu sī tsi̍tê hó tshinkīn ê lâng. Tsūjiân I sī ū uigiâm tī·leh, in úntàng m̄ káⁿ tī I ê bīntsêng lâi kiâⁿ hitkhoán bô tsiàu huattō͘ ê kiâⁿta̍h lah, á·sī lâi kóngtshut hitkhoán bô ha̍pgî ê ōe. Tse lóng sī inūi I ê jînkeh ū hiántshut hitkhoán thianjiân ê uigiâm tī·leh. Lán bô giâugî I lóng bô tsi̍tsutá hiántshut hitkhoán ài kah lâng kehlī ê thāitō͘, á·sī kò͘ì khiampi lâi sionghāi tio̍h lâng ê kámtsêng. Iésu sī ū khǹg kèngtiōng lâng ê sim, lâi teh kah ta̍k ténghō ê lâng kaupôe. Lán thang sióngsiōng, I ū tsē tī tsúlâng ê sin piⁿ, kah hiahê thiusòe·ê tsòhóe tī phiatá, lâi ùn mi̍h khílâi tsia̍h. Lán ū thiaⁿkìⁿ I sī tsin huaⁿhí kah in tsòhóe tsētoh, lâi tsòhóe tâmlūn, iā ū sî lângkheh sòa tī pòaⁿ ìsik ê tiongkan, lóng tsiàu huattō͘ lâi ìntap I. I ē bat lâng ê simtsêng, sòa lâi giú lâng ê hótshù tshutlâi. Só͘í lán thang khaksìn hit ji̍t tī Máthài ê iântoh teh tsē ê lâng, úntàng tsin huaⁿhí siūⁿ kóng katsài lán ū tshutse̍k tsiah tsai iáⁿ, lán púnsin bênghián sī iáu ū thang ǹgbāng ê só͘tsāi.
Tsóng·sī tshì siūⁿ, m̄tsai kingha̍ksū, Huatlīsài íki̍p Kapehnáum hiahê tsongkàuka, tùi tsitê sūsi̍t ū kámsióng ántsóaⁿ. In tiāⁿtio̍h thiaⁿtio̍h tsitê sūsi̍t. Tī hitê hūkūn ê lâng lóng piànpiàn teh hongsiaⁿ Iésu ê sū. Ia̍h tsitê iânsia̍h sī ke̍k loānlâi ê sū. Tshì siūⁿ, siatsú tī kináji̍t tī Ìntō͘ ū tsi̍t ūi sèng tsiá, á·sī Pholômn̂g kàutô͘, kamgoān lâi kah hiahê bô tēūi, hāténg ê lâng tsòhóe tsia̍h, m̄tsai ē nāutāng kàu ántsóaⁿ!
Lán phahsǹg in puttsí tsūtsun, úntàng sī bô beh lâi tshutse̍k hitkhoán hōe, mā bô beh lâi kiáujiáu hitkhoán thiusòe·ê iânsia̍h. Tī Iûthàilâng ê siāhōe singua̍h, khiok sī siongtong tsūiû, putkò m̄ sī tshintshiūⁿ Iésu só͘ tsò tsit khoán ê tsūiû. Só͘í tōabīn tī kehji̍t, ū tsi̍t pái tī háipiⁿ tsi̍phōe, hit sî in ū kongkik Tsú ê ha̍ksing kóng,"Lín siansiⁿ siáⁿsū ài kah thiusòe·ê, íki̍p pháiⁿ lâng tsòhóe tsia̍h?" Tsitê tsitbūn sī kàugia̍h ū líkhì tī·leh. "Siáⁿsū I ài kah hitkhoán lâng tsòhóe leh?" Tsiàu khòaⁿ in lóng bô siūⁿ beh mn̄g kóng, siáⁿsū hitkhoán lâng ài beh kah Iésu tsòhóe ? nā ánne mn̄g, sī Huatlīsài ê kiànsiàu. Inūi in hit kaikip ê lâng khah siông sībô ài kah hitkhoán ū tsongkàu ê lâng tsòhóe kaupôe. Iáukoh lán tha̍ktio̍h Iésu ê kò͘sū tsaiiáⁿ tsèng thiusòe·ê kah ū tsōe ê lâng íki̍p tī siāhōe siōng hiahê bô tēūi· ê, si̍ttsāi puttsí ài kah Iésu tsòhóe kaupôe. Tse sī siáⁿ intuaⁿ leh?
Khaksi̍t inūi in tsaiiáⁿ Iésu tùi in ū khǹg tshintshiat, ǹgbāng, íki̍p tôngtsêng ê sim tī·leh. Tsit tsióng ê sin sī in só͘ hántit tútio̍h· ê, iā tsit tsióng ê sim, liân in hit ténghō ê lâng, to ū khùila̍t thang iâⁿ in, lâi giú in ê simkuaⁿ. Iū koh sī inūi in tsai I sī tsêtsoân sûnkiat, kàugia̍h ē hō͘ in kakī kiànsiàu, khiampi; hoántńg I lóng sī teh siūⁿ in ê simlāi só͘ū ê hótshù, to̍h sī hiámhiám tio̍h hō͘ pháiⁿ khàmba̍t khì·ê, sòa lâi sêngtsiū in ê hótshù, iūkoh kantaⁿ tsùba̍k tī in ê hótshù niāniā. I ū tsō͘ tn̂g in ê tsìkhì, lâi seⁿkhí ǹgbāng. I ū hō͘ kakī kámkak, suijiân púnsin sī ū tsōe, siâok ê lâng, iáukoh in iûgoân sī Siōngtè ê kiáⁿ, tī Siōngtè ê bīntsêng iûgoân ū bûhānliōng ê kèta̍t tī·leh.
Iésu ê gâu khipín lâng, hitê pìkuat sī tsāi tī tsittiám. Ūitio̍h tsitê intuaⁿ,"tsèng thiusòe·ê, íki̍p pháiⁿ lâng ài kīn óa I." "itpuaⁿ ê tsèng lâng ài lâi thiaⁿ I ê kàsī." I lóng sī khòaⁿ in ê hótshù, I sī ū kah in tsò pêngiú, ū sìniōng in, ū tôngtsêng in. Tī sèkan bôlūn siáⁿmi̍h kàsī, tiongkò, íki̍p biánlē ê ōe, hitê konghāu sī bōe pítit Iésu só͘ū hiántshut tsitê thāitō͘. Hiahê thiusòe·ê, lóng sī hō͘ sèkan só͘ tsiùtsó͘ , iā in mā sī ū tsiùtsò͘ sèkan tòtńg. Tshintshiūⁿ ánne, in ê simkuaⁿ sī siongtong ngī, iáukoh tsaiiáⁿ tsitê bûhānliōng ê sûnkiat ê lâng, tsoânjiân bô teh khòaⁿ khin in. Hiahê siū hó phínhēng ê lâng só͘ pàngsak, khòaⁿtsò tshintshiūⁿ tháiko ê hūjînlâng, simlāi mā sī puttsí tsheⁿkiaⁿ tsaiiáⁿ Iésu sī lóng bô pàngsak in, hoántńg sī tùi in kóngkhí anùi, tôngtsêng, íki̍p hibāng ê ōe.
In ē hiahni̍h himbō͘ ài kah Iésu tsòhóe, sī ūitio̍h ánne. Tsitê to̍h sī Siōngtè ê simpak, Siōngtè ê hibāng. Só͘í lâng nā mn̄g lán, Siōngtè sī tshintshiūⁿ siáⁿ khoán, lán tsíū thang pò in bat Iésu to̍h kàugia̍h!
Koh bô kúi ji̍t, Iésu ū siū tshiáⁿ khì hù pa̍t ê iânsia̍h.
Lūka ū kóngkhí Iésu bat 3 pái kah Huatlīsài lâng tsētoh tī in ê tshù, tse sī puttsí ha̍pgî, thang piáubêng Tsú tùi hiahê khah hó ê Huatlīsài lâng só͘ phō ê pêngiú ê thāitō͘ sī siáⁿ khoán. Siāng thâutsi̍t pái ( Lūka tē7 tsiuⁿ ), sī sio̍k tī Kapehnáum ê kò͘sū, koh sī tī I só͘ tiàm ê kehpiah ê sū, iā bêngbêng sī tī khah tsá, Huatlīsài lâng iáubōe seⁿkhí ngēsim lâi hoántùi I ê ítsêng ê sūsi̍t.
To̍h sī ū tsi̍t ji̍t, Iésu puttsí bôêng lâi thoân tōlí ihó tsèng lâng liáuāu, kàu hit àm I ū hō͘ tsi̍tê Huatlīsài lâng kiòtsò Símòng, tshiáⁿ khì kah I tsētoh tī I tshù. Iésu ū tùi Piattò͘ in tau tshutkhì, kingkòe hitê ue̍hue̍h ê keá, hitê sin ê hōetn̂g, āulâi tsiūⁿkhì kàu tī tshiūnâ kah huehn̂g lāi hiahê ūsán kaikip ê lâng só͘ teh tòa ê só͘tsāi. Tsitê iânsia̍h ē piànpiàn pòiông kàu tī thong sèkan, m̄ sī ūitio̍h Símòng hitê tsòngkuan ê tshù, á·sī hitê tsiuûi ê súi kéng, to̍kto̍k sī ūitio̍h "ū tsi̍tê tsintsiàⁿ khóliân thòngkhó͘ ê pháiⁿ ê hūjînlâng". Ū tshǹg tshoàn ji̍pkhì tī in ê iânsia̍h. Tsiàu hitê kìsū só͘ àmsī, tsitê hūjînlâng íking bat kìⁿ tio̍h Iésu, koh ū khǹg tshimtshim ê ìsù, lâi beh tùi I hiántshut kámsiā ê sim. Lán thang sióngsiōng i sī tsi̍tê utbūn koh tshiⁿtshám ê tsabó͘ gíná, tsit sî sī hō͘ hitê íniú i ê lâng só͘ khìsak, simlāi ū iubūn kankhó͘, iáukoh teh siàu liām tī suaⁿ kan hitê sûnkiat ê katêng, mā ū teh siàu liām i só͘ m̄ káⁿ koh kìⁿbīn ê pēbú, íki̍p hitê i só͘ m̄ káⁿ koh tùi I kîtó ê Siōngtè.
Siāhōe ê lâng tsintsiàⁿ gâu tsheⁿkiaⁿ tsitê hūjînlâng ê tsōe, Tsóng·sī lóng bô teh hunpia̍t. Ūiáⁿ tsin tsē "tūilo̍h ê hūjînlâng" ē tìkàu ánne, sī tùi i kakī ê pháiⁿ. Tsóng·sī tsētsē tsabó͘ gíná, mā iûgoân ū hitkhoán puttsí thang siongsim ê kò͘sū tīleh;in ēthang kóngkhí i ê tūilo̍h, sī tùi tī i só͘ sìniōng ê àijîn ê hiau sim só͘ tì. Lâng khah siông sī lóng bô símtsa hitê tsinsiōng, kantaⁿ khiántsik i, kóaⁿ i tshutkhì tiàmtī gōabīn o͘àm ê só͘tsāi lâi kankhó͘. Iūkoh i ê hūjînlâng phōaⁿ mā sī kohkhah bô théliōng i! Tsóng·sī Iésu úntàng beh huaⁿhí àⁿ hīⁿkhang lâi thiaⁿ i ê khó͘tsêng. Lūn tsitê hūjînlâng ê kò͘sū, lán khiok lóng m̄tsai iáⁿ, putkò lán tsai tsit sî tsitê hūjînlâng sī lóng bô lâng beh khóliân i, iā bôlūn hiānsè, á·sī lâisè, i mā lóng bô ū tsi̍tsutá ê ǹgbāng tī·leh. Ū tsi̍t ji̍t, i ū lâi tshōe Iésu. Κiámtshái tsitê hūjînlâng iā bat thiaⁿkìⁿ I teh siôngsè suatbêng Siōngtè ê intián ê sî, só͘ siat hitkhoán ē kámtōng lâng ê phìjū, tshintshiūⁿ tī khah āulâi teh lūn bo̍ktsiá piànkiâⁿ khòngiá, pôaⁿ suaⁿ kòe niá lâi tshōe sitlo̍h ê iûⁿ, á·sī lūn lōngtōngtsú ê lāupē teh thènghāu i ê kiáⁿkoh tòtńg lâi hitkhoán ê phìjū. Κiámtshái tsitê hūjînlâng bat tī tsi̍tji̍t ū lâi tùi I kóngkhí i só͘ tútio̍h ê tshámkéng, sòa tī I ê bīntsêng lâi piáutshut tsintsiàⁿ hóikái ê simkuaⁿ, kohtsài tshintshiūⁿ tī Iôhaneh só͘ kìtsài hitê kanîm ê hūjînlâng kāngkhoán, ū thiaⁿkìⁿ Iésu tùi i kóng hitkhoán intián ê ōe. "góa ia̍hbô tēng lí ê tsōe; khì ah, taⁿ íāu m̄thang koh hōantsōe." Bôlūn siáⁿ khoán, tsitê hūjînlâng iáubōe ji̍plâi Símòng ê iânsia̍h lâi piáubêng kámsiā ê sim ê ítsêng, íking bat tsiap tio̍h Iésu, iā tittio̍h I ê biánlē, tī simlāi ū seⁿkhí tsi̍t tsióng sin ê ǹgbāng, lâi piànōaⁿ i ê tsoân singgâi.
Lâng teh tha̍k tsitê kò͘sū, ū kámkak tsētsē khùnlân ê tiám tī·leh, iáukoh lán thang siūⁿ, tse khah siông sī tshut tùi gō͘ tha̍k ê intuaⁿ. Tsitê hūjînlâng m̄ sī kantaⁿ ji̍plâi beh piáubêng i ê hóikái ê sim niāniā, tsitê hūjînlâng bêngbêng sī ū khǹg hitkhoán jia̍tsêng ài kámsiā ê sim tī·leh. Khaksi̍t, Iésu tī ítsêng bat tsiap tio̍h i, sòa bat tsísī i tsaiiáⁿ Siōngtè sī tsò lâng ê Pē, íki̍p Siōngtè ài siàbián lâng ê tsōe, hitkhoán intián ê tōlí. Κiámtshái tsit sî tsitê hūjînlâng tútú sī beh līkhui Kapehnáum lâi tshuthuat i ê sin ê singua̍h; sī lah, hoānsè i sī beh tòtńg khì tsiūkīn i ê lāubú; ia̍h bōe līkhui ê tsìntsêng, teh siūⁿ tûliáu tsit sî ígōa, sībô túhó ê kihōe ēthang tùi I piáubêng i ū thiàⁿthàng I. Nā m̄ sī ánne, to̍h tsiàu khòaⁿ bô siáⁿmi̍h túhó ê líiû, thang káisik i ántsóaⁿ tsiah tshǹg tshoàn ji̍pkhì tī tsi̍tê iânsia̍h.
Lán thang sióngsiōng tsitê tsúlâng Símòng ū puttsí hó khoánthāi Iésu, Tsóng·sī i bêngbêng ū hiántshut i sī tsi̍tê siōngténglâng lâi khiampi kakī teh khoánthāi hāténg lâng. Tshintshiūⁿ i hitkhoán tēūi ê Huatlīsài lâng, kah hō͘ lâng jīn tsò sī Natsalia̍t ê ba̍ktshiūⁿ tsitê siàuliân ê suatkàu tsiá, tī hit tiongkan in ê sinkè sī puttsí ū tsingtsha tī·leh. Lán tsai lô͘po̍k sī tsin khoài o̍h i ê thâuke, á·sī thâuke niû ê siaⁿ seh. In phahsǹg tùi hiahê khah hógia̍h ê lângkheh só͘ tio̍h tsīn ê lésò͘, sībô suiàu tio̍h kiâⁿ kàu tī Iésu. Iésu lâi tsò lângkheh tī tsitê sinsū ê tau, to íking kàugia̍h kongêng lah. In phahsǹg Iésu bô tsùì tio̍h tsit tsióng ê thāitō͘, tsóng·sī I m̄sī bô tsùì tio̍h.
Lâng teh kóng Ingkok lâng ê tshù sī tshintshiūⁿ iàusài , tsóng·sī Tangiûⁿ lâng ê tshù to̍h m̄ sī ánne. Tshùpiⁿ thâubóe ê lâng, sī khoàikhoài thang ji̍plâi khòaⁿ lângkheh, tsóng·sī i tsit khoán hūjînlâng sī bē ēngtit. Tsiàu Iûthàilâng ê hongsio̍k, lângkheh lóng sī theⁿ tī toh piⁿ ê tn̂gtheⁿí·ni̍h, ia̍h khakut tshun tùi āubīn lâi kòa tī ítiām. Hutjiânkan ū thiaⁿkìⁿ tsin piktshiat nââukńg tīⁿ teh háu ê siaⁿsueh. Ū khòaⁿkìⁿ tsi̍tê hūjînlâng, bīn bô tàphè, thâumn̂g sàmsàm, hiántshut tsi̍tê tūilo̍h ê hūjînlâng ê kìhō lâi kūi tī Iésu ê āubīn, iā tshiú·ni̍h ū the̍h tsi̍t kan té hiuⁿiû ê ge̍kpân. I ê ba̍ksái sī tshintshiūⁿ hō͘tsúi ti̍htâm Iésu ê kha,"Τo̍h ēng i ê thâumn̂g tshit I; koh ti̍tti̍t tsim I ê kha, ēng phangiû buah I." Tsit sî tsitê hūjînlâng ê simsîn sī puttsí kankhó͘.
Huatlīsài lâng Símòng khòaⁿkìⁿ tsitê hūjînlâng simlāi bênghián bô tsin boánì, tsitê hūjînlâng ji̍plâi sī súnhāi tio̍h i ê tsungiâm. Tsitê îmhū tàuté ji̍plâi beh siáⁿ tāi? si̍ttsāi sī tsoânjiân kiànsiàu ê sū. Liân hō͘ tsit tsióng hūjînlâng bong tio̍h, to khòaⁿtsò sī ùòe ê sū. Tsiàu khòaⁿ Iésu to bô piáusī ài beh tsó͘tòng i ji̍plâi, só͘í i mā sī kàugia̍h sèjī, m̄ káⁿ piáusī i ê kámtsêng. Putkò i ū tsūiû thang siūⁿ tang siūⁿ sai. I tsin ohtit líkái, ántsóaⁿ tsitê lâng nā beh sī sianti, tikkhak ē tsai bong i ê lâng sī siáⁿ lâng, koh sī siáⁿmi̍h hō ê hūjînlâng, to̍h sī pháiⁿ lâng."i ê bīnmāu ū piáuhiān i ê simsu.
Bôlūn siáⁿ khoán, Iésu ū tsa̍phun líkái i ê simsu. Tshintshiūⁿ Augûtīn ū kóng,"Τio̍h sèjī lán ê simsu, inūi ū hiánbêng tī thiⁿ·ni̍h."Iésu to̍h tsiksî lâi tùi i kóng,"Símòng, góa ū ōe beh kā lí kóng." i to̍h tshut tùi biánkióng lâi piáusī tsunkèng ê thāitō͘, ìn I kóng,
"Siansiⁿ, tshiáⁿ Lí kóng."
"Bó͘ ê tsètsú ū nn̄g lâng khiàm i ê tsè, tsi̍tê khiàm i gō͘pah ê gîná, tsi̍tê khiàm i gō͘tsa̍p. In kìjiân bētàng hêng, tsètsú to̍h siàbián in nn̄g lâng. Ánne, to̍h tó ūi tsi̍tê khah thiàⁿ tsètsú ah?"
Tsitê sim puttsí bô sóngkhoài ê Huatlīsài lâng Símòng to̍h tìⁿ tshiòtshiò ê bīnmāu lâi ìn kóng,
"Góa phah sǹg sī hitê hō͘ I siàbián khah tsē· ê."
"Lí só͘ tn̄g·ê sī tio̍h. Taⁿ, Símòng lí khòaⁿ tsitê hūjînlâng bô? góa ji̍p lí ê tshù, lí bô ēng tsúi hō͘ góa sé kha; nāsī i ēng ba̍ksái ti̍h tâm góa ê kha, ēng thâumn̂g tshit I. Lí bô kā góa tsim, to̍kto̍k i tùi góa ji̍plâi ê sî, tsim góa ê kha bô suah. Lí bô ēng iû buah góa ê thâukhak; nāsī i ēng phangiû buah góa ê kha. Só͘í góa kā lí kóng i tsētsē ê tsōikò íking siàbián, inūi i ê thiàⁿ sī tsē tsē; nāsī tittio̍h siàbián tsió· ê, i ê thiàⁿ iā sī tsió."
Tsūjiân Iésu m̄ sī kóng lâng tio̍h koh ti̍tti̍t hoāntsōe, tsiah ū thang liânliân tittio̍h Siōngtè ê thiàⁿthàng. I sī kā Símòng só͘ tn̄g·ê lâi kàsī i kóng,"lí m̄thang phahsǹg Siōngtè iā beh siá lí tsētsē. Tsitê hūjînlâng puttsí ū kámkak tio̍h kakī ê tsōeok, ū hiántshut kiongkèng ê thāitō͘ lâi piáubêng kámun ê sim."
Tùi ánne, i to̍h tshun tshiú lâi hōaⁿ tī hitê nââukńgtīⁿ, lâi pài tī I ê bīntsêng ê hūjînlâng ê thâukhak téng, to̍h kā I kóng,"sè kiáⁿah, lí ê sìn, ū kiù lí; iā lí ê tsōe sià lah, tsò lí ansim tò khì."
Tsit sî liáuāu, tsitê hūjînlâng sī ántsóaⁿ, lán khiok m̄tsai, putkò lán khaksi̍t tsai i ū pêngan tńgkhì intau. Tsin tsē lâng lóng teh siūⁿ, tsitê hūjînlâng tùi tsia khí, sībô koh hiántshut tī lán ê le̍ksú, Tsóng·sī tùi kó͘tsá, tī sai pêng ê kàuhōe, to̍h piànpiàn putsî teh lâu thoânkáng khí tsitê hóikái ê hūjînlâng, to̍h sī hitê Ma̍ktalé ê Mâlíah. Tsitê ìkiàn tsin á·sī ké, putkoán siáⁿ khoán, tsitê ìkiàn, lán tsit sî sī ohtit kā i buah siaukhì. Tī kúinā sèkí ê tiongkan, Kitokkàu ê gēsu̍t íki̍p bûnha̍k, lóng ū khǹg tsitê ìsù tī·leh. Hitê Ma̍ktalé ê miâ sī tsiâⁿtsò teh piáusī hitkhoán ū hóikái ê tūilo̍h ê hūjînlâng, ia̍h tī ittshè ê Kitokkàu kok, só͘ū ê Kiâuhonghōe, lóng ū ēng Ma̍ktalé ê Mâlíah ê miâ lâi teh tshingho͘ i.
Tse hoānsè sī sūsi̍t ê ōe. Lán mā iáu ū thang kohkhah suatbêng tsitê sūsi̍t. Tī Iûthàilâng ê king tsheh (Talmud) ū kóng Ma̍ktalé sī tsi̍t tsióng pháiⁿ· ê tshingho͘, inūi sī liânlo̍k tī tsitê bô tsèngking ê hūjînlâng. Iā Iûthàilâng khòaⁿ hitkhoán bē îm ê sū, sī tshut tùi hoān tio̍h kúi ê só͘ tsò, só͘í kóng i sī hitê "bat hō͘ Iésu kā i kóaⁿ tshit ê kúi tshutkhì" ê hūjînlâng. Sai pêng kàuhōe, iûgoân sī ū pósiú tsitê sìngióng. Tsitê hūjînlâng úntàng ūkàu gia̍h kîī lâi kinggiām tio̍h Iésu ê intián; nā bô lán to̍h bōe bêng, ántsóaⁿ i beh lâi tùi Iésu piáubêng tsitê tsin huisiông jia̍tsêng ê sū.
Lán khah m̄ káⁿ phahsǹg hitê Tsú ê pêngiú, Ma̍ktalé ê Mâlíah, to̍h sī tī Símòng ê tshù, tsitê ùòe ê hūjînlâng. Iáukoh siatsú nā tsintsiàⁿ sī lâi kóng hitê bat tūilo̍h ê hūjînlâng ē piàⁿ i tsoân khiânsêng lâi kámsiā hitê tsínkiù i ê Iésu ê thiàⁿthàng, tī Hokimsu tiong, kám iáu ū pí tsitê kohkhah ē kámtōng lâng ê kò͘sū?Tsitê hūjînlâng ū khiampi, lâi ji̍p tī hitê teh sūhāu Iésu ê sèsè ê hūjînlâng ê thoânthé. I ū thòngsim lâi tiàmtī Golgóthah, khòaⁿ Iésu siū tèng. I sī lóng bô kiaⁿlâng ê búbān, lêngjio̍k, ū tòe Iésu ê sinsi, kiâⁿ kàu tī bōng·ni̍h ê só͘tsāi, iā tī Iésu kohua̍h ê hit tsákhí, iáu puttsí tshingtsá, i to̍h kàu bōng·ni̍h lâi tsìntsêng khòaⁿkìⁿ kohua̍h ê Tsú. I khíthâu phahsǹg Iésu sī kò͘ hn̂g·ê, to̍h kā Iésu kóng,"thâuke ah, lí nā ū kng I khì, tshiáⁿ kā góa kóng hē I tī siáⁿmi̍h só͘tsāi, góa to̍h khì siu I." Iésu to̍h kā i kóng,"Mâlíah ah!" i tsi̍tē thiaⁿkìⁿ Iésu ê siaⁿ, to̍h ua̍ttńg sin, kūi lo̍hkhì kóng,"góa ê Siansiⁿ! góa ê Siansiⁿ!"
第七章 兩位 ê筵席
Koh落來tī聖冊裡,有講起兩位 ê筵席ê故事,也耶穌lóng有hō͘ in請去做人客。
馬太受揀召了後續有做出一項勇敢ê事。馬太有聘請伊ê事務員,以及kūn-hū ê抽稅-·ê,做伙來赴伊ê送別 ê筵席,來kah伊做伙歡喜tī伊ê人生中所經驗ê tsit一个轉機。伊ài伊ê同伴lóng知影,在伊所看ê耶穌,以及tī伊ê心內所有teh活動hit-ê新ê ǹg望kah熱誠是啥款。伊ê 宗教信念有夠額壯伊ê 膽,來抵當伊ê朋友,所tiāⁿ-tio̍h ē講ê 恥笑 ê話。伊ê 宗教信念無hō͘伊過頭來滿足ka-kī,來phah算本身taⁿ是已經成做一个khah好ê德行,khah 優等 ê人,也無hō͘伊續想無ài koh kah古早朋友做伙往來。Hiah-ê古早朋友雖然有jōa-ni̍h tsē ê劣點tī-·leh,tī過去mā是做伊ê親切ê朋友。
總是試想伊ê勇敢,敢來請耶穌去kah hiah-ê抽稅-·ê做伙食!馬太的確是不止知影伊ê先生耶穌ê心是勇敢,tsiah敢做tsit種ê tāi-tsì。又koh試想tī社會中hiah-ê無地位 ê人,in受請來赴 tsit-ê筵席,in ê心驚惶到án怎!咱thang想像,in tī hit日做伙坐tī稅關,會談論講:「咱素常無論啥物款才tiāu ê先知人to lóng罕得kah in干涉,總是tsit-pang咱ē-thang接近tsit-ê拿撒勒人耶穌,tī社會來kah伊做朋友做伙食。這實在是非常ê事!設使法利賽,以及經學士若聽tio̍h tsit-ê tāi-tsì,m̄知啥款hò͘ⁿ!Tī 街路裡,連in ê衫á裾to無ài khap-tio̍h咱leh!實在是bē-tàng奇怪lah,眾人hiah-ni̍h欣慕tsit-ê好交陪ê先知人耶穌。無奇怪lah,tsit-ê利未馬太tsiah ē hiah-ni̍h熱心ài跟tòe伊。Κiám-tshái 自早若是有人親像耶穌來指示咱bat咱ê 宗教ê事leh,咱到taⁿ mā穩當是成做明顯khah koh樣 ê人。」
耶穌ē曉得tio̍h用啥物款ê法度,來kah hiah-ê抽稅-·ê,以及有罪-·ê,做伙坐桌;to̍h是ē曉得tio̍h-ài成做一个好交陪ê人,來beh kah伊ê好朋友做伙坐桌。眾人穩當ē感覺,實在耶穌是一个好親近ê人。自然伊是有威嚴 tī-·leh,in穩當m̄敢 tī伊ê面前來行hit款無照法度ê行ta̍h,á是來講出hit款無合宜ê話。這lóng是因為伊ê人格有顯出hit款天然ê威嚴 tī-·leh。咱無僥疑伊lóng無一屑á顯出hit款ài kah人隔離 ê態度,á是故意謙卑來傷害tio̍h人ê 感情。耶穌是有khǹg敬重人ê心,來teh kah ta̍k等號ê人交陪。咱thang想像,伊有坐tī主人ê身邊,kah hiah-ê抽稅-·ê做伙 tī phiat-á,來ùn物起來食。咱有聽見伊是真歡喜kah in做伙坐桌,來做伙談論,也有時人客續tī半意識ê中間,lóng照法度來應答伊。伊ē bat人ê心情,續來giú人ê好處出來。所以咱thang確信hit日tī馬太ê筵桌 teh坐ê人,穩當真歡喜想講佳哉咱有出席tsiah知影,咱本身明顯是iáu有thang ǹg望ê所在。
總是試想,m̄知經學士、法利賽以及迦百農hiah-ê 宗教家,tùi tsit-ê事實有感想án怎。In tiāⁿ-tio̍h聽tio̍h tsit-ê事實。Tī hit-ê hū-kūn ê人lóng遍遍teh風聲耶穌ê事。亦tsit-ê筵席是極亂來ê事。試想,設使tī今á日tī 印度有一位聖者,á是波羅門教徒,甘願來kah hiah-ê無地位、下等 ê人做伙食,m̄-tsai ē鬧動到án怎!
咱phah算in不止自尊,穩當是無beh來出席hit款會,mā無beh來攪擾 hit款抽稅-·ê筵席。Tī偤太人ê社會生活,卻是相當自由,不過m̄是親像耶穌所做tsit款ê自由。所以大面tī隔日,有一pái tī海邊集會,hit時in有攻擊主ê學生講:「Lín先生啥事ài kah抽稅-·ê,以及pháiⁿ人做伙食?」Tsit-ê 質問是夠額有理氣tī-·leh。「啥事伊ài kah hit款人做伙做伙leh?」照看in lóng無想beh問講:啥事hit款人ài beh kah耶穌做伙?若án-ne問,是法利賽ê見笑。因為in hit階級ê人khah常是無ài kah hit款有宗教ê人做伙交陪。Iáu-koh咱讀tio̍h耶穌ê故事知影眾抽稅-·ê kah有罪ê人以及tī社會上 hiah-ê無地位-· ê,實在不止ài kah耶穌做伙交陪。這是啥因端leh?
確實因為in知影耶穌tùi in有khǹg親切、ǹg望,以及同情ê心tī-·leh。Tsit種ê新是in所罕得tú-tio̍h-· ê,也tsit種ê心,連in hit等號ê人,to有氣力thang贏in,來giú in ê心肝。又koh是因為in知伊是齊全純潔,夠額ē hō͘ in ka-kī見笑、謙卑;反轉伊lóng是teh想in ê心內所有ê好處,to̍h是險險 tio̍h hō͘ pháiⁿ khàm密去-·ê,續來成就in ê好處,又koh kan-taⁿ注目 tī in ê好處niā-niā。伊有助長 in ê 志氣,來生起ǹg望。伊有hō͘ ka-kī感覺,雖然本身是有罪、邪惡ê人,iáu-koh in猶原是上帝ê kiáⁿ,tī上帝ê面前猶原有無限量 ê價值 tī-·leh。
耶穌ê gâu 吸引人,hit-ê秘決是在tī tsit點。為tio̍h tsit-ê因端,「眾抽稅-·ê,以及pháiⁿ人ài近óa伊。」「一般ê眾人ài來聽伊ê教示。」伊lóng是看in ê好處,伊是有kah in做朋友,有信用 in,有同情in。Tī世間無論啥物教示,忠告,以及勉勵ê話,hit-ê功效是bōe比得耶穌所有顯出tsit-ê態度。Hiah-ê抽稅-·ê,lóng是hō͘世間所tsiù-tsó͘,也in mā是有tsiù-tsò͘世間倒tńg。親像án-ne,in ê心肝是相當ngī,iáu-koh知影tsit-ê無限量 ê純潔ê人,全然無teh看輕in。Hiah-ê受好品行ê人所放sak,看做親像癩哥ê婦人人,心內mā是不止生驚知影耶穌是lóng無放sak in,反轉是tùi in講起安慰,同情,以及希望 ê話。
In ē hiah-ni̍h欣慕ài kah耶穌做伙,是為tio̍h án-ne。Tsit-ê to̍h是上帝ê心腹,上帝ê 希望。所以人若問咱,上帝是親像啥款,咱只有thang報 in bat耶穌to̍h夠額!
Koh無幾日,耶穌有受請去赴別个筵席。
路加有講起耶穌bat 3 pái kah法利賽人坐桌 tī in ê厝,這是不止合宜,thang表明主tùi hiah-ê khah好ê 法利賽人所抱ê朋友ê態度是啥款。Siāng頭一pái(路加tē7章),是屬tī迦百農ê故事,koh是tī 伊所tiàm ê隔壁ê事,也明明是tī khah早,法利賽人iáu未生起硬心來反對伊ê以前ê事實。
To̍h是有一日,耶穌不止無閒來傳道理醫好眾人了後,到hit暗伊有hō͘一个法利賽人叫做西門,請去kah伊坐桌 tī伊厝。耶穌有tùi彼得in tau出去,經過hit-ê狹狹ê 街á,hit-ê新 ê會堂,後來上去到tī樹林kah花園內 hiah-ê有產階級ê人所teh tòa ê所在。Tsit-ê筵席ē遍遍報揚到tī thong世間,m̄是為tio̍h西門 hit-ê 壯觀ê厝,á是hit-ê周圍ê súi景,獨獨是為tio̍h「有一个真正可憐痛苦ê pháiⁿ ê婦人人」。有tshǹg入去tī in ê筵席。照hit-ê記事所暗示,tsit-ê婦人人已經bat見tio̍h耶穌,koh有khǹg深深ê意思,來beh 對伊顯出感謝ê心。咱thang想像伊是一个鬱悶 ê悽慘ê tsa-bó͘ gín-á,tsit時是hō͘ hit-ê引誘伊ê人所棄sak,心內有憂悶艱苦,iáu-koh teh siàu念tī山間hit-ê純潔ê 家庭,mā有teh siàu念伊所m̄敢 koh見面ê父母,以及hit-ê伊所m̄敢 koh 對伊祈禱ê上帝。
社會ê人真正gâu生驚tsit-ê婦人人ê罪,總是lóng無teh分別。有影真tsē「墮落ê婦人人」ē致到án-ne,是對伊ka-kī ê pháiⁿ。總是tsē-tsē tsa-bó͘ gín-á,mā猶原有hit款不止thang傷心ê故事tī--leh;in ē-thang講起伊ê 墮落,是tùi tī 伊所信用 ê愛人ê hiau心所致。人khah常是lóng無審查hit-ê真相,kan-taⁿ遣責伊,趕伊出去tiàm-tī外面烏暗ê所在來艱苦。又koh伊ê婦人人伴mā是koh-khah無體諒伊!總是耶穌穩當beh歡喜àⁿ耳孔來聽伊ê 苦情。論tsit-ê婦人人ê故事,咱卻lóng m̄知影,不過咱知tsit時 tsit-ê婦人人是lóng無人beh可憐伊,也無論現世,á是來世,伊mā lóng無有一屑á ê ǹg望tī-·leh。有一日,伊有來tshōe耶穌。Κiám-tshái tsit-ê婦人人也bat聽見伊teh詳細說明上帝ê恩典ê時,所設hit款ē感動人ê譬喻,親像tī khah後來teh論牧者遍行曠野,pôaⁿ山過嶺來tshōe失落ê羊,á是論浪蕩子ê老父teh thèng候伊ê kiáⁿkoh 倒tńg來hit款ê譬喻。Κiám-tshái tsit-ê婦人人bat tī一日有來對伊講起伊所tú-tio̍h ê 慘境,續tī伊ê面前來表出真正悔改ê心肝,koh再親像tī約翰所記載hit-ê 姦淫 ê婦人人仝款,有聽見耶穌對伊講hit款恩典ê話。「我亦無定你ê罪;去ah,taⁿ以後m̄-thang koh犯罪。」無論啥款,tsit-ê婦人人iáu未入來西門 ê筵席來表明感謝ê心ê以前,已經bat接tio̍h耶穌,也得tio̍h伊ê勉勵,tī心內有生起一種新新ê ǹg望,來變換伊ê全生涯。
人teh讀tsit-ê故事,有感覺tsē-tsē困難 ê點tī-·leh,iáu-koh咱thang想,這khah常是出tùi誤讀ê因端。Tsit-ê婦人人m̄是kan-taⁿ入來beh表明伊ê悔改ê心niā-niā,tsit-ê婦人人明明是有khǹg hit款熱誠ài感謝ê心tī-·leh。確實,耶穌tī以前bat接tio̍h伊,續bat指示伊知影上帝是做人ê父,以及上帝ài赦免人ê罪,hit款恩典ê道理。Κiám-tshái tsit時 tsit-ê婦人人tú-tú是beh離開迦百農來出發伊ê新ê生活;是lah,hoān-sè伊是beh 倒tńg去就近伊ê老母;亦未離開ê 進前,teh想除了tsit時以外,是無tú好ê機會thang 對伊表明伊有疼痛伊。若m̄是án-ne,to̍h照看無啥物tú好ê理由,thang解釋伊án怎tsiah tshǹg入去tī一个筵席。
咱thang想像tsit-ê主人西門有不止好款待耶穌,總是伊明明有顯出伊是一个上等人來謙卑ka-kī teh款待下等人。親像伊hit款地位ê法利賽人,kah hō͘人認做是拿撒勒ê木匠tsit-ê少年ê說教者,tī hit中間in ê身價是不止有精差tī-·leh。咱知奴僕是真快學伊ê頭家,á是頭家娘ê聲seh。In phah算tùi hiah-ê khah好額ê人客所tio̍h盡 ê禮數,是無需要tio̍h行到tī耶穌。耶穌來做人客 tī tsit-ê紳士ê tau,to已經夠額光榮lah。In phah算耶穌無注意tio̍h tsit種ê態度,總是伊m̄是無注意tio̍h。
人teh講英國人ê厝是親像要塞 ,總是東洋人ê厝to̍h m̄是án-ne。厝邊頭尾ê人,是快快thang入來看人客,總是伊tsit款婦人人是bē用得。照偤太人ê 風俗,人客lóng是theⁿ tī桌邊ê長theⁿ椅裡,亦腳骨伸tùi後面來掛tī椅墊。忽然間有聽見真迫切嚨喉管tīⁿ teh哮ê聲seh。有看見一个婦人人,面無tà-phè,頭毛sàm-sàm,顯出一个墮落ê婦人人ê記號來跪 tī耶穌ê後面,也手裡有the̍h一矸té香油ê玉瓶。伊ê目屎是親像hō͘水滴tâm耶穌ê腳,「Τo̍h用伊ê頭毛拭伊;koh ti̍t-ti̍t tsim伊ê腳,用香油抹伊。」Tsit時 tsit-ê婦人人ê心神是不止艱苦。
法利賽人西門看見tsit-ê婦人人心內明顯無滿意,tsit-ê婦人人入來是損害tio̍h伊ê 尊嚴。Tsit-ê淫婦到底入來beh啥代?實在是全然見笑ê事。連hō͘ tsit種婦人人摸tio̍h,to看做是污穢 ê事。照看耶穌to無表示ài beh阻擋伊入來,所以伊mā是夠額細膩,m̄敢表示伊ê 感情。不過伊有自由thang想東想西。伊真oh得理解,án怎tsit-ê人若beh是先知,的確會知摸伊ê人是啥人,koh是啥物號ê婦人人,to̍h是pháiⁿ人。」伊ê面貌有表現伊ê心思。
無論啥款,耶穌有十分理解伊ê心思。親像Au-gû-tīn有講:「Τio̍h細膩咱ê心思,因為有顯明tī天裡。」耶穌to̍h即時來對伊講:「西門,我有話beh kā你講。」伊to̍h出tùi勉強來表示尊敬 ê態度,應伊講:
「先生,請你講。」
「某个債主有兩人欠伊ê 債,一个欠伊五百ê銀á,一个欠伊五十。In既然bē-tàng還,債主to̍h赦免in兩人。Án-ne,to̍h tó位一个khah疼債主ah?」
Tsit-ê心不止無爽快 ê 法利賽人西門to̍h tìⁿ笑笑 ê面貌來應講:
「我phah算是hit-ê hō͘伊赦免khah tsē-· ê。」
「你所斷-·ê是tio̍h。Taⁿ,西門你看tsit-ê婦人人無?我入你ê厝,你無用水hō͘我洗腳;若是伊用目屎滴tâm我ê腳,用頭毛拭伊。你無kā我tsim,獨獨伊對我入來ê時,tsim我ê腳無suah。你無用油抹我ê頭殼;若是伊用香油抹我ê腳。所以我kā你講伊tsē-tsē ê罪過已經赦免,因為伊ê疼是tsē;若是得tio̍h赦免少-·ê,伊ê疼也是少。」
自然耶穌m̄是講人tio̍h koh 直直犯罪,tsiah有thang 連連得tio̍h上帝ê疼痛。伊是kā西門所斷-·ê來教示伊講:「你m̄-thang phah算上帝也beh赦你tsē-tsē。Tsit-ê婦人人不止有感覺tio̍h ka-kī ê罪惡,有顯出恭敬ê態度來表明感恩ê心。」
Tùi án-ne,伊to̍h伸手來hōaⁿ tī hit-ê嚨喉管tīⁿ,來pài Tī伊ê面前ê婦人人ê頭殼頂,to̍h kā伊講:「細kiáⁿah,你ê信,有救你;也你ê罪赦lah,做你安心tò去。」
Tsit時了後,tsit-ê婦人人是án怎,咱卻m̄知,不過咱確實知伊有平安tńg去in-tau。真tsē人lóng teh想,tsit-ê婦人人tùi tsia起,是無koh顯出tī咱ê歷史,總是tùi古早,tī西pêng ê教會,to̍h遍遍不時teh流傳講起tsit-ê悔改ê婦人人,to̍h是hit-ê抹大拉 ê馬利亞。Tsit-ê意見真á是假,不管啥款,tsit-ê意見,咱tsit時是oh得kā伊抹消去。Tī幾nā世紀ê中間,基督教ê藝術以及文學,lóng有khǹg tsit-ê意思tī-·leh。Hit-ê抹大拉 ê名是成做teh表示hit款有悔改ê 墮落ê婦人人,亦tī一切ê基督教國,所有ê矯風會,lóng有用抹大拉 ê馬利亞ê名來teh稱呼伊。
這hoān-sè是事實ê話。咱mā iáu有thang koh-khah說明tsit-ê事實。Tī偤太人ê經冊(Talmud)有講抹大拉是一種pháiⁿ-·ê稱呼,因為是聯絡tī tsit-ê無正經ê婦人人。也偤太人看hit款賣淫 ê事,是出tùi犯tio̍h鬼ê所做,所以講伊是hit-ê「bat hō͘耶穌kā伊趕七个鬼出去」ê婦人人。西pêng教會,猶原是有保守 tsit-ê信仰。Tsit-ê婦人人穩當有夠額奇異來經驗tio̍h耶穌ê恩典;若無咱to̍h bōe 明,án怎伊beh來對耶穌表明tsit-ê真非常熱誠ê事。
咱khah m̄敢phah算hit-ê主ê朋友,抹大拉 ê馬利亞,to̍h是tī西門 ê厝,tsit-ê污穢 ê婦人人。Iáu-koh設使若真正是來講hit-ê bat 墮落ê婦人人ē拚伊全虔誠來感謝hit-ê拯救伊ê耶穌ê疼痛,tī福音書中,kám iáu有比tsit-ê koh-khah ē感動人ê故事?Tsit-ê婦人人有謙卑,來入tī hit-ê teh侍候耶穌ê細細ê婦人人ê團體。伊有痛心來tiàm-tī各各他,看耶穌受釘。伊是lóng無驚人ê侮慢、凌辱,有tòe耶穌ê身屍,行到tī墓裡ê所在,也tī耶穌koh活ê hit早起,猶不止清早,伊to̍h到墓裡來進前看見koh活ê主。伊起頭phah算耶穌是顧園-·ê,to̍h kā耶穌講:「頭家ah,你若有扛伊去,請kā我講hē 伊tī啥物所在,我to̍h去收伊。」耶穌to̍h kā伊講:「馬利亞ah!」伊一下聽見耶穌ê聲,to̍h ua̍t-tńg身,跪落去講:「我ê先生!我ê先生!」