《《平民ê基督傳》》

 | | | 轉寄

Tēsì koàn Tētsa̍p tsiuⁿ Lôhoân ê Khíthâu 第四卷 第十章 勞煩 ê起頭

作者 Tâi e̍k:Ko Tiktsiong,Siutēng Lîm Tsùnio̍k & Tsng Hūiphêng 2024.08.04






Tētsa̍p tsiuⁿ Lôhoân ê Khíthâu


Iésu lâi Kapehnáum, íking kingkòe iok ū káu gue̍hji̍t kú. Tsit káu gue̍hji̍t sī ū puttsí tshànlān kah khoàilo̍k tī·leh. I ū ihó tsētsē phòapēⁿ ·ê, biánlē tsētsē sittsì· ê, iā tī ta̍k só͘tsāi ū hō͘ tsētsē lâng tittio̍h hēnghok. Tī hitê tshànlān ê tshunthiⁿ, Iésu ū ta̍k ji̍t tshutkhì, ū sî sī tsē tī tsûn·ni̍h, ū sî sī tsē tī suaⁿphiâⁿ·ni̍h, iā putsî to ū tsin tsē tansûn khoàilo̍k ê tsngkha lâng, tsūtsi̍p tsiūkīn I. I ū tùi in kánglūn Siōngtè ê hokim, iā tāike thiaⁿliáu khòaⁿtsò sī tsin kîbiāu ê sū, ū puttsí kámtōng in ê sim. In oánjiân tshintshiūⁿ sèhàn gíná, tī in ê jînsing, ū huatkiàn tio̍h sinī koh súi ê kéngtì. Inūi I sī tsi̍tê siàuliân ê tsngkha lâng, lâi teh kàsī hiahê khóliân ê tsngkha lâng, iūkoh I sī tsin khoàilo̍k lâi teh kàsī in, oánjiân tshintshiūⁿ I lóng m̄bat ū iubūn, hoânló, iā bô lia̍h sàntshiah tsò kankhó͘, tsaiiáⁿ Siōngtè ū puttsí tshinkīn tī I, iā gâu kiông lâng ê simtsì, sòa huanhù lâng tio̍h bô ūitio̍h bêngáji̍t ê sū lâi khòalū. Pitsiān ê jînsing, tùi I ê lâikàu, ū piànsêng kosiōng ê jînsing, tsèng lâng bôlūn tī hiānsè á·sī lâisè, ū tittio̍h "súi ê jînsing" ê īsiōng. Si̍ttsāi lâng kah I tsòhóe khiākhí sī tsintsiàⁿ khoàilo̍k ê sū.

Ísiōng só͘ kóng tsiahê, sī Iésu ê thoânkàu ê n̂gkim sîtāi ê sūsi̍t, sī I tī Galílaiah só͘ū ê hóthiaⁿ ê le̍ksú. Tī hit tiongkan, ha̍ksing ū tsuntsông I, tsèng lâng ū khimgióng I. Iā tsèng lâng lóng thiàⁿthàng I, sòa tsin huaⁿhí ài kah I tsòhóe khiākhí. I ia̍h tsin huaⁿhí ài kah in tsòhóe kaupôe. I kuattoàn bô kohtsài ū hiahni̍h khoàilo̍k ê ji̍ttsí. Huatlīsài lâng m̄ ài tsit tsióng khoán, in sī bētàng liáukái tsit tsióng huaⁿhí khoàilo̍k ê tsongkàu. In phahsǹg ū tsongkàu ê lâng, sī tio̍hài iutshiû kìmtsia̍h. Tsóng·sī I ū tshiòtshiò lâi kā in kóng,"goán m̄bián kìmtsia̍h, aisiong; goán tāike tsin khoàilo̍k; sin kiáⁿài kah hōtshōa ê lâng tsòhóe tī·leh, hōtshōa ê lâng kám ē aisiong?" Tsóng·sī I ū pisiong lâi kethiⁿ īkò in kóng,"to̍kto̍k sîji̍t beh kàu, sin kiáⁿsài beh tùi lín tiongkan bô khì." Ah, sī lah, sîji̍t beh kàu. Sîji̍t tehbeh kàu, hit sî bô thiàⁿthàng ê simkuaⁿ, beh éngoán bia̍tbô I tī Galílaiah só͘ū kinggiām tio̍h hitê khoàilo̍k ê n̂gkim ê ji̍ttsí.

Lán taⁿ kiâⁿ kàu tī Iésu ê singgâi tiong ê tsi̍t tsoánki, lán tī tsitê sîtsūn, kantaⁿ ū thiaⁿkìⁿ tsèng lâng tsūtsi̍p teh hánhōa, teh kóng putpêng ê siaⁿim, koh ū khòaⁿkìⁿ tehbeh tútio̍h lôhoân ê iáⁿtsiah, iā hit sî sin kiáⁿsài beh tùi in tiongkan bô khì.

Tsitê hóthiaⁿ ê khîm íking ū thiaⁿkìⁿ siókhóa teh lāu hong, lán tsai I ū hō͘ lâng giâugî, siūⁿ kóng I sī ū khǹg hitkhoán kikbēng ê khinghiòng tī·leh, iā tāike lóng sèjī teh tîhông I. Só͘í I tsiah ū kóng, "M̄thang phahsǹg góa lâi sī beh hòebô lu̍thuat á·sī sianti." tng I ihó hitê tùi tshù téng lūi lo̍hlâi ê piànsūi· ê ê sî, I ū kikkhí Huatlīsài lâng ê siūkhì, inūi I ū ēng koânui tsiá ê thāitō͘ lâi siàbián I ê tsōe. Κoh āulâi I ū pí hiahê giâmkín ê kàutô͘, khah tsūiû lâi kah lâng só͘ bô himbō͘ ê ta̍k ténghō ê lâng tsòhóe kaupôe. I ū kéngsoán lâng só͘ biáusī hitkhoán thiusòe·ê, lâi tsò I ê sùtô͘, tìkàu puttsí hō͘ lâng tio̍htak. Tsit sî íking ū khòaⁿkìⁿ lâng tāmpo̍h piáusī ìsù lâi teh oànhūn I, léngtshiò I; sòa kā I hō tsētsē miâ kóng I sī thamtsia̍h hò͘ⁿtsiú ê lâng, thiusòe kah pháiⁿ lâng ê pêngiú. Iáukoh tsiàu khòaⁿ bô lūn siáⁿmi̍h tshutmiâ ê tsítō tsiá, tī in ê sūgia̍p tiong, tse sī siókhóa sū, koh sī bōe tôsiám tit ê sū.

Tsit sî tī thu̍tjiân, bô ànsǹg ê tiongkan, lán ū khòaⁿtio̍h hitê tsêngkéng puttsí piànōaⁿ. Lán to lóng bô ū khòaⁿtio̍h siáⁿmi̍h hiánjiân ê líiû, iáukoh Kapehnáum ê lâng ū tsiksî piànōaⁿ in ê bīnsik, ū hō͘ lán thiaⁿkìⁿ in ê bô simsik, tsibú tshītsū ê siaⁿsueh. In ū kèngjiân piáusī in ê thāitō͘ lâi tùite̍k I. In ū kangjiân kongkik I, khòaⁿ I sī tsi̍tê ûike̍h Anhiohji̍t ê lâng, sī tsi̍tê kikbēng ka, sī tsi̍tê hui tsongkàu·ê ê lâng, bô khòaⁿ I tsò sī tsi̍tê tsèngthóng ê lâng, iā khòaⁿ I sībô tiongsi̍t tī kàuhōe. I sī lóng bô kìmtsia̍h, iā lóng sī khò Sattàn ê khùila̍t lâi kiâⁿ sînjiah."I kóaⁿ kúi m̄ sī khò kúiông Be̍htsebul". Ah!Hit khoán oàntò͘ ê sim si̍ttsāi tsin thang khóliân. Ah! si̍ttsāi sī íking ū o͘hûn teh tshuthiān lâi tsa̍h tī Galílaiah hitê kngbêng ê sîtāi, tse sūsi̍t si̍ttsāi sī thang khósioh!

Kiōngkuan Hokimsu khiok sī Kapehnáum ê kò͘sū ê kingoân, iáukoh nā kantaⁿ tha̍k hit saⁿ pún ê Hokimsu, sī tsin ohtit thang suatbêng in sī ūitio̍h siáⁿmi̍h intuaⁿ tsiah hutjiânkan hiahni̍h tíkhòng I. Tsóng·sī hit saⁿ pún Hokimsu tshutpán kòeliáu tsin kú, hit sî Iôhaneh tsiah gia̍h pit lâi siá I ê hôesióng kì, lâi pó͘móa hit saⁿ pún só͘ kì liáu làukau ê só͘tsāi; tùi ánne katsài tsiàu khòaⁿ lán thang tùi Iôhaneh só͘ kiàntsèng ê ōe, lâi suatbêng Kapehnáum ê lâng ē hutjiân piáusī te̍ksī Iésu ê intuaⁿ. Tī Iôhaneh ê thâu tshām (5 tsiuⁿ ) ū kìtsài tsi̍tê kò͘sū, bêngbêng sī sio̍k tī khah tsá Kapehnáum sîtāi ê sūsi̍t; to̍h sī ū teh kóng khí Iésu ū tsiūⁿ Êlúsalem̀ hù tsi̍tê Iûthàilâng ê tseh ê sū. Tsāi lán tsitê sī sin ê siausit. Tī kiōngkuan Hokimsu, sī lóng bô ū teh àmsī I tī Kapehnáum ê tiongkan, ū bat tsiūⁿkhì hóngbūn Êlúsalem̀. Tōabīn, tī hit sî Iôhaneh ū tútú khí khì tī Êlúsalem̀, inūi I khah siông sī tīhia lâi kah Iûthài ê hîhoàn, liāulí tùi ô͘·ni̍h só͘ lia̍h lâi ê hî; só͘í I tsiah tsai iáⁿ tsitê tāitsì.

Iôhaneh kóng,"Τī Êlúsalem̀, kīn Iûⁿmn̂g ū tî, Hibúlâi ê khiuⁿkháu kiòtsò Pitsūtāi, ū gō͘ ê tsáulông. Hit lāibīn ū tsheⁿmê· ê, páikha·ê, hueh ko͘tâ· ê, tsētsē phòapēⁿ lâng tóteh, teh thènghāu tsúi tíntāng."Iésu ū khiā tīhia tsùba̍k tehkhòaⁿ hiahê pēⁿlâng. Iā Iésu ū te̍kpia̍t tsùba̍k khòaⁿ hitê khóliân phòapēⁿ saⁿtsa̍ppeh nî ê piànsūi· ê. Kúinā gue̍hji̍t kú, hitê piànsūi· ê ū tó tī Pitsūtāi ê tî ê piⁿ·á, tīhia ji̍tji̍t kantaⁿ thiaⁿkìⁿ tsèng lâng ê siaⁿ, teh khangkhang khóliân i ê pēⁿthiàⁿ, iā i ji̍tji̍t teh sittsì. Hutjiânkan i ū kámkak tio̍h tsitê tshintshiat ê tshiú, lâi hōaⁿ tī kingthâu·ni̍h, kóng
"Lí ài tittio̍h hó?"
"Tsú ah, góa sī íking bôbāng lah. Góa lóng bô pêngiú, tsúi tíntāng ê sî, bô lâng thang hû góa lo̍h tî, kàu góa lâi ê sî, pa̍t lâng tsìntsêng góa lo̍hkhì lah."
"Khílâi, giâ lí ê pho͘ á khì kiâⁿ!"
"Hit lâng tsiksî hó, to̍h giâ i ê pho͘ á khì kiâⁿ. Hit ji̍t sī Anhiohji̍t."
Tsitkù ōe sī thang suatbêng koh lo̍hlâi ê sū, Iûthàilâng to̍h tùi i kóng,"kináji̍t sī Anhiohji̍t, lí giâ pho͘ á sī m̄ ha̍pgî." Nāsī I ìn in kóng,"Hitê ihó góa·ê, kā góa kóng giâ lí ê pho͘ á lâi kiâⁿ."

Tshiáⁿ tsit sî tsùì tī Iûthàilâng só͘ ìntap ê ōe. In m̄ sī ìn I kóng kā Lí kiâⁿ tsitê thang huaⁿhí kîbiāu ê sū, lâi táⁿtia̍p Lí lóng tsóng ê tshiⁿtshám·ê sī siáⁿmi̍h lâng? In hoántńg sī ìn I kóng kā Lí kóng giâ pho͘ á lâi kiâⁿ·ê, sī siáⁿmi̍h lâng? tshiáⁿ tsùì tī tsit kù ōe, só͘ piáubêng ê tsingsîn. Tsitkù ōe sī piáubêng in sī ke̍k tsiàu tsèngthóng ê kàsī, ke̍k tsiàu kuikí koh sìtsiàⁿ, jia̍tsim lâi teh siú Anhiohji̍t ê lâng, iā iáukoh sī tsoânjiân hui tsongkàu· ê ê lâng. Inūi tsongkàu ê kinpún sī thiàⁿthàng, to̍h sī thiàⁿ Siōngtè, íki̍p thiàⁿ tsèng lâng. Bôlūn sī Hôikàutô͘, á·sī īⁿkàutô͘, hoānnā simlāi ū tsûn thiàⁿthàng·ê, tī Siōngtè ê bīntsêng, I só͘ khiā ê tēūi, sī pí hiahê bô ū thiàⁿsim ê ké hōelāi ê sìntô͘ koh khahkoân. Κantaⁿ kóng sī tsèngthóng, nāsī bô ū thiàⁿthàng, sī bânbê ê ìsù. Bânbê bô kòe sī oàntò͘, ài pòiông lâng ê pháiⁿ, tì tsongkàu ê ké bīn, kîsi̍t simlāi siâphiah. Iésu tikkhak tio̍h tshutla̍t lâi tú tng tsit tsióng bânbê ê thāitō͘. I ta̍k sî to teh oànhūn, pōlō͘, bújio̍k, khǹg tsit tsióng thāitō͘ ê lâng.

"Kā lí kóng giâ pho͘ á lâi kiâⁿ·ê sī siáⁿmi̍h lâng." Hitê lâng m̄tsai I sī siáⁿ lâng, inūi Iésu tùi tsèng lâng ê tiongkan kòe·khì. Āulâi Iésu ū tī tiâⁿ ·ni̍h koh tútio̍h i. Iésu tītsia lâi tútio̍h i, sī tsin ha̍h gî, inūi sī piáubêng i lâi tsia teh kámsiā Siōngtè ê intián. In beh siolī ê sî, Iésu ū kā i kóng,"lí íking tittio̍h hó; m̄thang koh hoāntsōe, khióngkiaⁿ lí tútio̍h kohkhah tshám."

Hitê lâng to̍h khì kā Iûthàilâng kóng, ihó i·ê to̍h sī Iésu. Só͘í Iûthàilâng tsiah ài khúntio̍k I, inūi I tī Anhiohji̍t tsò tsiahê tāitsì. "nāsī Iésu ìn kóng, góa ê Pē bôlūn sī Anhiohji̍t, á m̄ sī Anhiohji̍t, putsî to teh kiâⁿ hó sū. Góa ê Pē kiâⁿ tāitsì kàu taⁿ, góa ia̍h kiâⁿ i. Só͘í Iûthàilâng kohkhah beh thâi I, inūi I m̄ nā hoān tio̍h Anhiohji̍t, koh kóng Siōngtè tsò I ê Pē, kā púnsin sǹgtsò kah Siōngtè pêⁿ."

In si̍ttsāi ū "tshōe beh thâi I." Tī hit lépài tùi in ê bénglia̍t ê bânbê, in tiāⁿtio̍h sī ū ūsióng Golgóthah ê sūsi̍t, tī I ê sîkî bōe kàu ê tsìntsêng tsit tsi̍t nî kan, in to íking thâi sí Siōngtè ê kiáⁿ tsi̍tpòaⁿ lah. Tsit huan tété ê hóngbūn, sī piáubêng tī I ê singgâi tiong ê tsi̍t tsoánki, sī piáubêng in ê khongkhì lóng piànōaⁿ lâi hoánkhòng Iésu. Siatsú kiōngkuan Hokimsu tùtsiá ū kóngkhí tsit huan hóngbūn Êlúsalem̀ ê sūsi̍t, lán ê sim to̍h m̄bián bêloān, lâi teh bōe bêng Án tsóaⁿ I koh tńgkhì kìⁿ in ê bīn, hit sî lâng ê thāitō͘ ē hiahni̍h piànōaⁿ. Tùi Êlúsalem̀ só͘ huattshut lâi ê kò͘sū íki̍p bô giâugî, tùi Êlúsalem̀ só͘ tshutlâi ê bi̍tthàm, ū kintòe I kàu tī Kapehnáum ê só͘tsāi.

Sūsè kuattoàn bētàng koh ho̍ktò, khah tsá I tī Kapehnáum só͘ū kinggiām tio̍h hitê khoàilo̍k ê ji̍ttsí. I tòtńg lâi ê sî, tsiàu khòaⁿ tùi Êlúsalem̀ tshutlâi ê bi̍tthàm, ū kintòe I kàu Galílaiah ô͘piⁿ, iā siôngsè thàmkhòaⁿ I, sòa kā só͘ tittio̍h ê siausit itit pòkò tsiūⁿkhì Êlúsalem̀, sòa tī ta̍k só͘tsāi lâi iā hitkhoán pháiⁿ ê tséngtsí. Tsit sî tī I ê pún só͘tsāi, ū hiánjiân huntsò nn̄g pêng, tsi̍t sī hiahê tshutthâu tsokloān beh lâi hāmhāi I ê Huatlīsài kah kingha̍ksū ê tónglūi; jī sī "bîntsiòng" in suijiân kàu ū thêngtō͘, sī tiāⁿtio̍h siūtio̍h hiahê khǹg giâugî ê thāitō͘ ê lâng só͘ énghióng, iáukoh in sī teh kintòe I, khimgióng I, sòa teh póhō͘ I.

Tsit huan I tsiūⁿkhì hóngbūn Êlúsalem̀ liáuāu, ū piáubêng tsi̍tê tiāⁿtio̍h ê sūsi̍t, to̍h sī hiahê ū koânui ê lâng kuatì ài beh tshuipik I kiâⁿ kàu tī I ê lîmtsiong ê tēpō͘. In íking teh tshōe kihōe ài beh thâi I. Lán íking tùi tī hn̄ghn̄g ê só͘tsāi thang khòaⁿkìⁿ Golgóthah ê tsêngkéng.

Tī Mákhó koh lo̍hlâi ê tô͘, sī teh piáubêng Iésu tùi Êlúsalem̀ ê tńglâi liáuāu, tī Kapehnáum ū tsi̍tê Anhiohji̍t kah ha̍ksing tsòhóe teh kiâⁿ tùi be̍hhn̂g kingkòe, tōabīn sī beh khì kàuhōe, tô͘tiong só͘ tútio̍h ê sū. Khiok m̄tsai ūitio̍h siáⁿmi̍h intuaⁿ, in bô tsia̍h tsátǹg, só͘í "I ê ha̍ksing iau." Máthài ū tshutla̍t lâi kiàntsèng tsitê tāitsì. Ha̍ksing iau, to̍h tiah be̍hsūi tī tshiú·ni̍h ná teh jôe lâi tsia̍h. Ū Hoántùi tóng ê lâng, tī lō͘·ni̍h tútio̍h in, to̍h tsiksî kā in ê siansiⁿ kóng,"lí khòaⁿ lí ê ha̍ksing kiâⁿ Anhiohji̍t só͘ m̄ ingkai kiâⁿ ê sū, sī ántsóaⁿ?" In sī tshògō͘ siáⁿmi̍h leh? ūitio̍h siáⁿmi̍h intuaⁿ tsiah lâi kò i leh? siáⁿ intuaⁿ leh? inūi Siōngtè ê lu̍thuat, ū thiàⁿ tio̍h lô͘tsâi, íki̍p tī sittiûⁿ ê lôtōng tsiá, ū kìmtsí in tī Anhiohji̍t kuahtiū, íki̍p the̍h pòaki, ia̍h tsiahê kèngkhiân ê lâng tsútiuⁿ kóng ēng tshiú lâi jôe be̍hsūi, sī kah kuahtiū siāng khoán, tshùi lâi pûn be̍h hiūⁿ tsáu, iûgoân sī kah pòaki siāng ìsù! tsāi lán teh siūⁿ, tsit tsióng gûtshún bânbê ê thāitō͘, putkò sī tsi̍t tsióng ê tshiòkhue ê sū niāniā. Sī lah, inūi tse to m̄ sī lán só͘ kò͘tsi̍p ê būntê. Tsiahê lâng khiok sī lóng bô tsi̍tsutá lia̍htsò sī tsi̍t tsióng ê tshiòkhue. In ê thāitō͘ sī puttsí tsin kiàm. Ūiáⁿ! tsinsi̍t ê bânbê tsiá, sūsū putsî to sī ū tsin kiàm. In ê sim sī bētàng siūⁿ hitê tāitsì sī tshiòkhue ê sū. Biánkóng lán iûgoân ē kìtit, ū tsin tsē lâng puttsí giâmsiok, lâi kongkik hitkhoán tsongkàu siōng tsì siókhóa ê sū, khòaⁿtsò tsin tiōngiàu, tshintshiūⁿ in tehkhòaⁿ tshiú·ni̍h jôe be̍hsūi kāngkhoán, inūi lán tī hiānkim ū siôngsiông thiaⁿkìⁿ kóng tsongkàu sī tsāi tī gûihiám ê tēpō͘ lah, lán ê sìntiâu ū ê íking bô lâng beh sìn lah. Bôlūn sī tī Iûthàilâng ê kàuhōe, íki̍p Kitokkàuhōe, siatsú nā ū tshintshiat ê tsingsîn, koh ū tsó͘tsí tsi̍t kóa tshiòkhue ê sū, úntàng ē siámphiah tsētsē tsailān.

Tshì siūⁿ Kitok ê thunlún. I sī útiū ê Tsú, huaⁿhí khiampi lâi kah lán gûgōng ê jînlūi tsòhóe gīlūn. I putsî ēthang thunlún lán ê gûgōng. Tsóng·sī in m̄ sī kantaⁿ gûgōng niāniā, tī hitê āubīn iûgoân ū tsûn oàntò͘, okto̍k ê sim tī·leh. Tī āulâi i iûgoân tio̍h jímsiū tshintshiūⁿ tsitténghō ê sū, tshiáⁿ lán tôngtsêng I. Tshì siūⁿ Siōngtè ê kiáⁿ púnsin lâikàu sèkan ài kiù lán jînlūi, iáukoh sui sī I ū tamtng hitê kang, mā bô lâng beh kā I sueh tosiā.

I ū ēng tshintshiat, thunlún ê sim khû kakī, lâi kah lâng tông khiā tī tsi̍tiūⁿ ê tsúipêngsòaⁿ lâi tsòhóe gīlūn, hitê khoánsit si̍ttsāi sī tshintshiūⁿ tōalâng kah sèhàn gíná tsòhóe teh tâmlūn kāngkhoán. I ū kóng,"lia̍tūi, lūn Anhiohji̍t ê kiànkái, lín sī tsoânjiân gō͘kái Pē ê tsinì lah. Inūi Anhiohji̍t sī ūitio̍h lâng lâi siatli̍p, m̄ sī lâng ūitio̍h Anhiohji̍t."

Keh Anhiohji̍t, kingha̍ksū íki̍p Huatlīsài lâng, tsiàu khòaⁿ ū tiuⁿ lôbāng kongjiân tī tsèng lâng ê bīntsêng beh lâi hāi I Hit tsákhí koh ji̍p hōetn̂g; tīhia ū lâng tsi̍t tshiú ko͘tâ, in tng khòaⁿ I tī Anhiohji̍t beh itī iá bô. Tse tsiàu khòaⁿ sī tshintshiūⁿ in íking ū anpâi hósè ê kèōe. Tshiáⁿ tsùì in ū hutjiân piànōaⁿ in ê khoán kàu ántsóaⁿ. I thâu pái tshuthiān tī Kapehnáum ê hōetn̂g, hit sî I ū kongjiân tī Anhiohji̍t ihó tsi̍tê hoān tio̍h kúi·ê, iā tsèng lâng ēng kîkoài huaⁿhí ê sim lâi tôngtsêng I. Bô lâng teh tng khòaⁿ I, á·sī teh gîbūn I.

Iésu tsùsîn lâi khòaⁿ hitê tsi̍t tshiú bô lō͘ēng ê lâng ê ba̍ktsiu, iā khòaⁿkìⁿ i ū hiántshut tsin khóliân ê khoán teh khúnkiû I pangtsō͘. Tī hit pún "Hibúlâi lâng ê Hokimsu" ( hiān sī khiok sī bô khì ), ū liûthoân kóng hitê lâng ū tshuipik i kóng,"góa sī phah tsio̍h ·ê, sī ēng tsit nn̄g ki tshiú teh tō͘ua̍h. Iésu ah, góa khúnkiû lí, tshiáⁿ itī góa, bián hō͘ góa kiànsiàu tio̍h lâi tsò khittsia̍h." Ia̍h in tng khòaⁿ I, sòa thiautsiàn I, hō͘ I lâi hoān tio̍h Anhiohji̍t. Tsiahê ngēsim kah bô tôngtsêng ê lâng, ū kikkhí Iésu ê siūkhì. I to̍h siūkhì, sìkè khòaⁿ in, tsiapla̍p in ê thiautsiàn. I kā hitê lâng kóng, "Khiā khílâi!" āulâi koh tùi in tsèng lâng kóng,"Anhiohji̍t kiâⁿ hó, á·sī kiâⁿ pháiⁿ, ( ìsù sī ū hó bô tsò ), tó ūi tsi̍t hāng sī ha̍pgî? Lín tiongkan siáⁿmi̍h lâng ū tsi̍t tsiah iûⁿ, nā tī Anhiohji̍t pua̍hlo̍h kheⁿ, bô kā i lia̍h khílâi? hôhòng lâng pí iûⁿ ke jōa kùikhì ah!" In to̍h tsēngtsēng. Iā tsoân hōetsiòng ê jînsim tōa siū kámtōng, kantaⁿ tiāmtiām lâi tehkhòaⁿ in ê piānlūn. ĀulâiI to̍h kā hitê lâng kóng, "tshun lí ê tshiú." i to̍h tshun, sûisî hóhó, tshintshiūⁿ pa̍t ki tshiú kāngkhoán.

Lán úntàng beh siūⁿ kóng tsitê sînjiah sī, kàugia̍h thang khòaⁿtsò sī tsi̍tê bētàng siotsèⁿ tit ê lūn tsèng. Iáukoh tsiahê bânbê tsiá, lóng bô khǹg jîntsû ê sim lâi huaⁿhí I. Hit khoán bânphôe ê lâng tû púnsin ígōa, bô sìn pòaⁿlâng sī tio̍h. Iā bô pòaⁿhāng thang suehho̍k i ê sim. Ū kng tsiò i ê sî, i sòa kóng sī àm. Ū khòaⁿkìⁿ tsèngkì ê sî, i kā i káisueh hō͘ bô khì. Κám sī iáu ū bat pa̍t lâng tshintshiūⁿ kingha̍ksū íki̍p Huatlīsài lâng ê só͘ teh hoántùi Iésu ê khoán? hiān to ū khòaⁿkìⁿ I kiâⁿ ū koânlêng ê sînjiah, in mā sòa kóng he sī kah Sattàn thòhia̍p lâi tsò·ê. I kóaⁿ kúi lóng sī khò kúiông Be̍htsebul, tse to̍h sī kò͘ì lâi kongkik kng ê tsōe. Iésu kóng tse to̍h sī kongkik Sèng Sîn ê tsōe, kuattoàn bōe siàbián tit·ê. Inūi hoānnā lâng ū khòaⁿkìⁿ Siōngtè ê kng, ia̍h ûipōe liôngsim kò͘ì lâi kītsua̍t I·ê, kiatkio̍k i ê lênggán ē ti̍tti̍t sitbêng khì. Tsiahê lâng sī ûipōe liôngsim lâi kītsua̍t tsin ê kng. In sī tsin thang siongsim kàugia̍h bânphôe ê lâng, in lia̍h kng tsò àm, iā kàu bóe sòa éngoán kā hitê kng lâi phahhua tī Golgóthah. I ūitio̍h ài liânbín hitê khóliân ê phah tsio̍h· ê, ū tsiapla̍p in ê thiautsiàn, sòa hoān tio̍h Anhiohji̍t, iā tùi I ê sînjiah ū kongjiân lâi thatba̍t in ê tshùi. In móapak siūkhì tshintshiūⁿ huatkông, tāike tshutkhì tsòhóe kèbô͘ kongkik Iésu, khòaⁿ thang ántsóaⁿ lâi bia̍t I, tútú sī tshintshiūⁿ kúi lépài tsêng, in ê pêngiú tī Êlúsalem̀ só͘ tsò ê kāngkhoán. In úntàng iûgoân beh ánne tsò, to̍kto̍k tsèng lâng m̄ iôngín in lâi khaptio̍h I ê singkhu niāniā. Ū sî lán tio̍h siókhóa lâi kiànsiàu lán itpuaⁿ ê lâng ê só͘ tsò.

In só͘ teh kongkik·ê, m̄ sī kantaⁿ ūitio̍h ánne niāniā. Lūn tsitê Anhiohji̍t ê būntê, in só͘ teh sio piānlūn· ê, putkò sī tsi̍t sió pō͘hūn niāniā, tshiáⁿ lán lâi liáukái hitê lóngtsóng ê būntê.

Siōngtè ê Sèngkiáⁿ lâikàu sèkan, sī ài beh ēng sìtsiàⁿ ê kinkì lâi siôngsè suatbêng I ê tsongkàu, ài ēng koânui tsiá ê thāitō͘, lâi suatbêng tsátsêng bat siū lêngkám ê sianti, só͘ teh kàsī ê ōe, to̍h sī kóng tsongkàu ê tsinì, sī tsāi tī gī, kah thiàⁿthàng, puttsāi tī bîbuat gōahêng ê kuikí kah khusok; koh lán sèkan lâng m̄ sī lô͘tsâi, sī Pē ê kiáⁿjî; iā I ài lán tsèng kiáⁿjî ū thiàⁿthàng ê sim tī·leh.

Iûthàikàu tsòetōa ê tsōeok, sī kā gōabīn hêngsik ê kuikí kah khusok ê kèngpài, lâi kauōaⁿ hitê thiàⁿthàng ê sim. Tshiáⁿ lâi khòaⁿ Iésu sîtāi ê tsongkàu kuanliām sī siáⁿ khoán. Tongsî só͘ kiôngtiāu ê tsongkàu singua̍h, to̍h sī kóng tsi̍t lépài ài kìmtsia̍h nn̄g pái, tsiah sī ū kèngkhiân. Kongjiân lâi sisià, tsiah sī ū jîntsû. Pōe sèngtsheh ê kimkù tuaⁿ, íki̍p tī kelō͘ thâu ua̍t liām, hêngsik ê kîtóbûn, tsiah sī ū jia̍tsim. Oànhūn thiusòe·ê, khìsak ū tsōe ê lâng, iā oànhūn khinsī gōapang lâng, tsiah sī hiánbêng in ū tiongsi̍t tī Siōngtè. Anhiohji̍t sī sìngióng singua̍h ê tiongsim ê tshìgiām tsio̍h, kingha̍ksū só͘ tìì·ê, sī lūn Anhiohji̍t só͘ tio̍h siú ê bîbua̍t, lôkhó͘, sèsè ê kuikí, khòaⁿ tsiahê sī tsongkàu ê tēit iàukín ê tiám.

Lán thang sióngsiōng Iésu ū puttsí oànhūn tsit khoán khóliân tshògō͘ ê huattō͘, lâi teh piáubêng Siōngtè. I ū khiántsik in, tshing in sī tsheⁿmê teh tshōa lō͘, iā sòa khiántsik in hitkhoán hātsiān, sèsè ê kuikí. I ū tsia̍ptsia̍p hoān tio̍h Anhiohji̍t, lán thang phahsǹg, I ū sî sī tiâukang lâi hoān· tio̍h, tùi ánne thang khiántsik in ê tshògō͘ ê susiúⁿ, sòa koh lâi kàsī in, thang si̍ttsāi liáukái Siōngtè ê bo̍ktik. "Anhiohji̍t sī ūitio̍h lâng lâi siatli̍p, m̄ sī lâng ūitio̍h Anhiohji̍t."

Anhiohji̍t ê būntê, thang kóng sī tāipiáu in só͘ teh tsingpiān ittshè ê būntê. Iésu kóng Anhiohji̍t sī ūitio̍h lâng, sī ūitio̍h lâng ê hēnghok, lâng ê tsòiko ê hokkhì lâi siatli̍p· ê. Lán nā tshâkhó Kūiok sèngtsheh tsētsē ūi ê tsiuⁿtsat, lán putsî to ū thang khòaⁿtshut, lūn Anhiohji̍t sī ū nn̄g hāng ê kinpún ê bo̍ktik tī·leh. Lâng tio̍h ū Anhiohji̍t thang līkhui in ê kangtêng, sòa tī Anhiohji̍t thang tī Tsú lâi huaⁿhí khoàilo̍k, ōaⁿōe lâi kóng, tsi̍t sī hiohkhùn; jī sī kèngpài. Tse to̍h sī Pē Siōngtè thiàⁿthàng ê lu̍thuat, sī ūitio̍h I ê kiáⁿjî ê hokkhì só͘ siatli̍p· ê.

(1) Tsi̍t lépài tsi̍t pái ê Anhiohji̍t, lâng tio̍h hiohkhùn, hō͘ simsîn ho̍ktò sóngkhoài, simlāi tittio̍h huaⁿhí. Siōngtè ū tùi tī kangtiûⁿ ê tapo͘, hūjînlâng, tùi tī o̍htn̂g ê gíná, tùi tī siū pa̍k ê lô͘tsâi, tùi tī kòa gûtaⁿ ê tsingseⁿ téng, kóngtio̍h hiohkhùn, lâi hióngsiū khoàilo̍k, tī ta̍kê tshit ji̍t tio̍h ū tsi̍t ji̍t thang tittio̍h huaⁿhí ê sîkan. Ū ê Iûthàilâng hoán tsoán tī Anhiohji̍t teh tsò kang, mā sòa hō͘ in ê lô͘tsâi, íki̍p tsingseⁿ lâi tsòkang. "Gue̍h thâu Anhiohji̍t, siáⁿsū m̄ kínkín kòe, to̍h thang bébē lâi tittio̍h līik." Tsóng·sī Pē Siōngtè úntàng bô iôngún I ê Anhiohji̍t lâi tútio̍h phah lâsâm. Tī tsit ji̍t lín kah hāuseⁿ, tsabó͘kiáⁿ, lô͘po̍k, lúpī, gû, á·sī lî lóng m̄thang tsò kang. Lóng tio̍h siú tsit ji̍t tsò Anhiohji̍t, Anhiohji̍t sī ūitio̍h lâng lâi siatli̍p.

(2) Iáukoh koh iā sī ūitio̍h lâng ê sûntsoân tsiah lâi siatli̍p· ê. Anhiohji̍t m̄ sī kantaⁿ ūitio̍h jio̍kthé iàsiān tsiah lâi siatli̍p. Lâng ê ua̍h puttsāi tī i ê jio̍kthé niāniā. Lūn "góa", á·sī tsūngó͘, to̍h sī hitê ēthang khiā tī Siōngtè ê bīntsêng, kah Siōngtè ū bi̍ttsiap ê kuanhē· ê, tiāⁿtio̍h sī ū lâisè ê éngoán ê mō͘hiám tī·leh, só͘í "góa" sī tsi̍tê bênghián khah kosiōng ê tsûntsāi tsiá, m̄ sī kantaⁿ tsitê tsi̍tsîtik ê jio̍kthé niāniā, iā jio̍kthé putkò sī tsi̍tê kikuan thang tsò hitê "góa" ê tshuthiān ê lō͘ēng. Só͘í Pē Siōngtè ū siūⁿtio̍h lán jînlūi ê tsòiko ê hokkhì, m̄ sī kantaⁿ tùi lâng kóngtio̍h pàngsak kangtêng lâi anhioh. Κoh ū kóngtio̍h pàngsak kangtêng lâi tsi̍tsîá kú kah góa tsòhóe anhioh. Lín tio̍h huaⁿhí lín ê Anhiohji̍t, iáukoh kohkhah iàukín·ê, sī tio̍h tiàmtī Tsúlâi huaⁿhí. Tio̍h susiúⁿ kosiōng ê sū, tio̍h hō͘ lí ê simsîn ū kihōe thang tsìnpō͘, tio̍h ē kìtit Siōngtè thiàⁿthàng ê kèōe, ū ūitio̍h lán ê tsi̍tsî· ê, íki̍p éngoán ê hokkhì lâi siatli̍p tsitê Anhiohji̍t.

Tse to̍h sī Anhiohji̍t ê ìsù, Anhiohji̍t sī Siōngtè ê hó ê unsù; Anhiohji̍t sī ūitio̍h lâng. Lán nā tha̍k Tshòngsèkì, tīhia ū kóng Siōngtè ū khòaⁿ I só͘ tshòngtsō ê Anhiohji̍t,"ia̍h khòaⁿ I sī tsin hó."

Tsit sî Siōngtè ū tùi tsitê thunlún ê Kitok tī be̍hhn̂g tiong, koh tsi̍t pái lâi khòaⁿtio̍h lâng phah lâsâm Anhiohji̍t, ia̍h khòaⁿ i sī tsin pháiⁿ. Iûthài ê kàutô͘ ū phah lâsâm Siōngtè ê Anhiohji̍t, ū tshiúⁿtua̍t I ê khoàilo̍k, sòa ēng tsin tsē tshaputto pí tsò kang khah khoài siān ê bô lō͘ēng hitkhoán ê kuikí kah khusok, lâi jiakhàm I ê khoàilo̍k. In to̍h sī beh kóng tī Anhiohji̍t ising tio̍h m̄thang tshintshiat lâi hêngi, tittio̍h ihó ê páikha·ê, tio̍h m̄thang giâ i ê pho͘ á, tapo͘ lâng tio̍h m̄thang kiâⁿkòe kúi lí lō͘ ê hn̄g, hūjînlâng tio̍h m̄thang tshahtsim tī i ê singkhu; ha̍ksing tio̍h m̄ thang ēng tshiú lâi jôe be̍hsūi, nāsī bô, khióngkiaⁿ ē tútio̍h hênghua̍t. Pē Siōngtè sī tsi̍tê khoài siūkhì koh gâu hiâm,huah ê tsiphòe tsiá, ia̍h lâng sī tio̍h tsò anhioh sèngji̍t ê lô͘tsâi, lâi thuabôa iàsiān. Iésu ū tòa thiⁿ·ni̍h ê tsūiû ê khongkhì lâikàu sèkan, lâi phahphòa in só͘ siat hiahê khik tiâu tī iûⁿphôe ê sèsè ê kuikí; tùi ánne hit sî in to̍h tsòhóe kèbô͘ beh thâi I, sòa tī Tsú ê miâ lâi tsiùtsó͘, kóng i sī hoān tio̍h Anhiohji̍t.

Lūn Iésu tùi tsiahê Iûthàilâng só͘ hiántshut ê thāitō͘ ê sū, tshiáⁿ m̄thang gō͘kái. Inūi tse to̍h sī Siōngtè ê thāitō͘. Lán tio̍h tsiàu kongtō lâi phuephêng in, ia̍h khaksi̍t Iésu ū tsiàu kongtō lâi phuephêng in.

Lán kám thang siūⁿ kóng Iésu beh khiántsik hitkhoán sêngsi̍t ê lâng ê gîbūn kah hoántùi, inūi in to sī khòaⁿ I ê kàsī, tshintshiūⁿ tsi̍t tsióng khǹg kikbēng ê susiúⁿ? toàntoàn m̄thang. Nāsī ánne siūⁿ to̍h tsoânjiân bô kongtō, inūi tsāi in tehkhòaⁿ, Iésu putkò sī tsi̍tê sin lâi ê kàusu niāniā, in bô phahsǹg I sī Siōngtè. In nāsī ū khǹg thiàⁿthàng ê sim, koh ū jia̍tsim himbō͘ Siōngtè, suijiân tùi Anhiohji̍t ê kuanliām in ū tshògō͘, lán kám thang siūⁿ I beh khiántsik in? toàntoàn m̄thang. I úntàng beh ēng thiàⁿthàng, tôngtsêng ê sim lâi kiáutsèng in, sòa tsiokhok in tsiah tio̍h.

Ǹgbāng lán tshimtshim ē kìtit, ta̍kpái Siōngtè só͘ teh khiántsik·ê, m̄ sī khiántsik hitkhoán ū sêngsi̍t sim ê giâugî, á·sī tshògō͘; putkò sī khiántsik tī lâng ê simlāi só͘ū hitkhoán tshimtshim ê tōtik siōng ê kòesit. Iésu ē lâi khiántsik in, sī inūi in ê simlāi ū tsûn pháiⁿ ê liāmthâu, bô thiàⁿthàng ê sim tī·leh. Inūi in lāisim ū tsûn tsit khoán, só͘í in sui sī ū khòaⁿkìⁿ Siōngtè, iáukoh kò͘ì m̄ jīn I. Si̍ttsāi lâng nā bô ū thiàⁿsim, sī kuattoàn m̄bat Siōngtè. Sùtô͘ Iôhaneh ū kóng, "bô thiàⁿ·ê m̄bat Siōngtè". Ū thiàⁿthàng·ê, sī ǹg Siōngtè teh tsìntsêng. Bôlūn sī siáⁿ lâng, sī hūjînlâng, á·sī gíná, á·sī pêngiú, lán nā kohkhah thiàⁿ in, to̍h liân hit tsiah teh kintòe i ê káu, lán mā sòa kohkhah thiàⁿ i, iā tshintshiūⁿ ánne, lán sī kohkhah ēthang huatkiàn tio̍h Pē Siōngtè ê thiàⁿ tsitê útiū ê sim. Lâng nāsī bô ū thiàⁿ ê sim, sī hoān tio̍h tsòetōa ê tsōeok. Tī Kitok ê bīntsêng, m̄ sī tsiútsùi, bô tshingkhì siùⁿ ê sū, á·sī ū siáⁿmi̍h pa̍t hāng ê tsōe ē pítit tsit hāng ê līhāi. Tsiahê thiusòe·ê kah tshiongki, tsìntsêng lín ji̍p Siōngtè ê kok.

Bô thiàⁿthàng ê sim, tī ta̍k só͘tsāi ū phòhoāi lâng ê huaⁿhí khoàilo̍k. Liân Iésu tī Galílaiah só͘ū ê khoàilo̍k, to iûgoân sī hō͘ i phah bô khì leh. Tùi tsit sî khí, kàu tī I lîmtsiong, ūitio̍h in ê bô thiàⁿthàng ê sim, tìkàu bētàng koh tsi̍t pái lâi hióngsiū khah tsá I tī Kapehnáum sîtāi, só͘ū kinggiām tio̍h hitê khoàilo̍k ê ji̍ttsí.




第十章 勞煩 ê起頭


耶穌來迦百農，已經經過約有九月日久。Tsit九月日是有不止燦爛kah快樂tī-·leh。伊有醫好tsē-tsē破病 -·ê，勉勵tsē-tsē失志-· ê，也tī ta̍k所在有hō͘ tsē-tsē人得tio̍h幸福。Tī hit-ê燦爛ê春天，耶穌有ta̍k日出去，有時是坐tī船裡，有時是坐tī山坪裡，也不時to有真tsē單純快樂ê 庄腳人，聚集就近伊。伊有對 in講論上帝ê福音，也大家聽了看做是真奇妙ê事，有不止感動in ê心。In宛然親像細漢gín-á，tī in ê人生，有發見tio̍h新異koh súi ê景緻。因為伊是一个少年ê庄腳人，來teh教示hiah-ê可憐ê庄腳人，又koh伊是真快樂來teh教示in，宛然親像伊lóng m̄-bat有憂悶、煩惱，也無掠sàn-tshiah做艱苦，知影上帝有不止親近tī伊，也gâu強人ê心志，續吩咐人tio̍h無為tio̍h明á日ê事來掛慮。卑賤ê人生，tùi伊ê來到，有變成高尚ê人生，眾人無論tī現世á是來世，有得tio̍h「súi ê人生」ê異象。實在人kah伊做伙 khiā起是真正快樂ê事。

以上所講tsiah-ê，是耶穌ê傳教ê 黃金時代ê事實，是伊tī加利利所有ê好聽ê歷史。Tī hit中間，學生有尊崇伊，眾人有欽仰伊。也眾人lóng疼痛伊，續真歡喜ài kah伊做伙 khiā起。伊亦真歡喜ài kah in做伙交陪。伊決斷無koh再有hiah-ni̍h快樂ê日子。法利賽人m̄ ài tsit種款，in是bē-tàng了解tsit種歡喜快樂ê 宗教。In phah算有宗教ê人，是tio̍h-ài憂愁禁食。總是伊有笑笑來kā in講：「阮m̄免禁食、哀傷；阮大家真快樂；新kiáⁿ婿kah賀娶 ê人做伙 tī-·leh，賀娶ê人kám ē哀傷?」總是伊有悲傷來加添預告 in講：「獨獨時日beh到，新kiáⁿ婿 beh tùi lín中間無去。」Ah，是lah，時日beh到。時日teh-beh到，hit時無疼痛ê心肝，beh永遠滅無伊tī加利利所有經驗tio̍h hit-ê快樂ê 黃金ê日子。

咱taⁿ行到tī耶穌ê生涯中ê一轉機，咱tī tsit-ê時tsūn，kan-taⁿ有聽見眾人聚集teh喊話，teh講不平ê聲音，koh有看見teh-beh tú-tio̍h勞煩 ê影跡，也hit時新kiáⁿ婿 beh tùi in中間無去。

Tsit-ê好聽ê琴已經有聽見小khóa teh漏風，咱知伊有hō͘人僥疑，想講伊是有khǹg hit款革命ê傾向tī-·leh，也大家lóng 細膩 teh持防伊。所以伊tsiah有講：「M̄-thang phah算我來是beh 廢無律法á是先知。」當伊醫好hit-ê tùi厝頂lūi落來ê半遂-· ê ê時，伊有激起法利賽人ê受氣，因為伊有用權威者ê態度來赦免伊ê罪。Κoh後來伊有比hiah-ê嚴謹 ê教徒，khah自由來kah人所無欣慕ê ta̍k等號ê人做伙交陪。伊有揀選人所藐視hit款抽稅-·ê，來做伊ê使徒，致到不止hō͘人tio̍h-tak。Tsit時已經有看見人淡薄表示意思來teh怨恨伊，冷笑伊；續kā伊號tsē-tsē名講伊是貪食好酒ê人，抽稅kah pháiⁿ人ê朋友。Iáu-koh照看無論啥物出名ê 指導者，tī in ê事業中，這是小khóa事，koh是bōe 逃閃得ê事。

Tsit時 tī突然，無按算ê中間，咱有看tio̍h hit-ê情景不止變換。咱to lóng無有看tio̍h啥物顯然ê理由，iáu-koh迦百農ê人有即時變換in ê面色，有hō͘咱聽見in ê無sim-sik，tsi-bú tstsī-tsū ê聲seh。In有竟然表示in ê態度來對敵伊。In有公然攻擊伊，看伊是一个違逆安息日ê人，是一个革命家，是一个非宗教的ê人，無看伊做是一个正統ê人，也看伊是無忠實tī教會。伊是lóng無禁食，也lóng是靠撒但 ê氣力來行神蹟。「伊趕鬼m̄是靠鬼王別西卜」。Ah!Hit款怨妒 ê心實在真thang可憐。Ah!實在是已經有烏雲teh出現來遮tsa̍h tī加利利hit-ê光明ê時代，這事實實在是thang可傷！

共觀福音書卻是迦百農ê故事ê根源，iáu-koh若kan-taⁿ讀hit三本 ê福音書，是真oh得thang說明in是為tio̍h啥物因端tsiah忽然間hiah-ni̍h 抵抗伊。總是hit三本福音書出版過了真久，hit時約翰tsiah gia̍h筆來寫伊ê回想記，來補滿hit三本所記了làu-kau ê所在；tùi án-ne佳哉照看咱thang tùi約翰所見證ê話，來說明迦百農ê人ē忽然表示敵視耶穌ê因端。Tī約翰ê頭tshām(5章)有記載一个故事，明明是屬tī khah早迦百農時代ê事實；to̍h是有teh講起耶穌有上耶路撒冷赴一个偤太人ê節ê事。在咱tsit-ê是新ê消息。Tī共觀福音書，是lóng無有teh暗示伊tī迦百農ê中間，有bat上去訪問耶路撒冷。大面，tī hit時約翰有tú-tú起去tī耶路撒冷，因為伊khah常是tī-hia來kah偤太ê魚販，料理tùi湖裡所掠來ê魚；所以伊tsiah知影tsit-ê tāi-tsì。

約翰講：「Τī耶路撒冷，近羊門有池，希伯來ê腔口叫做Pit-sū-tāi，有五个走廊。Hit內面有青瞑-· ê，跛腳-·ê，血枯tâ-· ê，tsē-tsē破病人倒teh，teh thèng候水振動。」耶穌有khiā tī-hia注目 teh看hiah-ê病人。也耶穌有特別注目看hit-ê可憐破病三十八年ê半遂-· ê。幾nā月日久，hit-ê半遂-· ê有倒 tī Pit-sū-tāi ê池ê邊á，tī-hia日日kan-taⁿ聽見眾人ê聲，teh空空可憐伊ê病痛，也伊日日teh失志。忽然間伊有感覺tio̍h tsit-ê親切ê手，來hōaⁿ tī肩頭裡，講
「你ài得tio̍h好?」
「主ah，我是已經無望lah。我lóng無朋友，水振動ê時，無人thang扶我落池，到我來ê時，別人進前我落去lah。」
「起來，giâ你ê 舖á去行！」
「Hit人即時好，to̍h giâ伊ê 舖á去行。Hit日是安息日。」
Tsit句話是thang說明koh落來ê事，偤太人to̍h對伊講：「今á日是安息日，你giâ舖á是m̄合宜。」若是伊應 in講：「Hit-ê醫好我-·ê，kā我講giâ你ê 舖á來行。」

請tsit時注意tī偤太人所應答ê話。In m̄是應伊講kā你行tsit-ê thang歡喜奇妙ê事，來táⁿ-tia̍p你lóng總 ê悽慘-·ê是啥物人？In反轉是應伊講kā你講giâ舖á來行-·ê，是啥物人？請注意tī tsit句話，所表明ê精神。Tsit句話是表明in是極照正統 ê教示，極照規矩koh四正，熱心來teh守安息日ê人，也iáu-koh是全然非宗教的ê人。因為宗教ê根本是疼痛，to̍h是疼上帝，以及疼眾人。無論是回教徒，á是異教徒，凡若心內有存疼痛-·ê，tī上帝ê面前，伊所khiā ê地位，是比hiah-ê無有疼心ê教會內 ê信徒koh-khah高。Κan-taⁿ講是正統，若是無有疼痛，是頑迷 ê意思。頑迷無過是怨妒，ài報揚人ê pháiⁿ，tì 宗教ê假面，其實心內邪癖。耶穌的確tio̍h出力來抵當tsit種頑迷 ê態度。伊ta̍k時to teh怨恨、暴露、侮辱，khǹg tsit種態度ê人。

「Kā你講giâ舖á來行-·ê是啥物人。」Hit-ê人m̄知伊是啥人，因為耶穌tùi眾人ê中間過去。後來耶穌有tī埕裡koh tú-tio̍h伊。耶穌tī-tsia來tú-tio̍h伊，是真合宜，因為是表明伊來tsia teh感謝上帝ê恩典。In beh相離ê時，耶穌有kā伊講：「你已經得tio̍h好；m̄-thang koh犯罪，恐驚你tú-tio̍h koh-khah慘。」

Hit-ê人to̍h去kā偤太人講，醫好伊ê to̍h是耶穌。所以偤太人tsiah ài khún-tio̍k伊，因為伊tī安息日做tsiah-ê tāi-tsì。「若是耶穌應講，我ê父無論是安息日，á m̄是安息日，不時to teh行好事。我ê父行tāi-tsì到taⁿ，我亦行伊。所以偤太人koh-khah beh thâi伊，因為伊m̄ nā犯tio̍h安息日，koh講上帝做伊ê父，kā本身算做kah上帝平。」

In實在有「tshōe beh thâi伊。」Tī hit禮拜tùi in ê猛烈 ê頑迷，in tiāⁿ-tio̍h是有預想各各他ê事實，tī伊ê時期bōe到ê 進前tsit一年間，in to已經thâi死上帝ê kiáⁿ一半lah。Tsit番短短 ê訪問，是表明tī伊ê生涯中ê一轉機，是表明in ê空氣lóng變換來反抗耶穌。設使共觀福音書著者有講起tsit番訪問耶路撒冷ê事實，咱ê心to̍h m̄免迷亂，來teh bōe明Án怎伊koh tńg去見in ê面，hit時人ê態度會hiah-ni̍h變換。Tùi耶路撒冷所發出來ê故事以及無僥疑，tùi耶路撒冷所出來ê密探，有跟tòe伊到tī迦百農ê所在。

事勢決斷bē-tàng koh復到，khah早伊tī迦百農所有經驗tio̍h hit-ê快樂ê日子。伊倒tńg來ê時，照看tùi耶路撒冷出來ê密探，有跟tòe伊到加利利湖邊，也詳細探看伊，續kā所得tio̍h ê消息一一報告上去耶路撒冷，續tī ta̍k所在來掖hit款pháiⁿ ê 種子。Tsit時 tī伊ê本所在，有顯然分做兩pêng：一是hiah-ê出頭作亂 beh來陷害伊ê 法利賽kah經學士ê黨類；二是「民眾」in雖然到有程度，是tiāⁿ-tio̍h受tio̍h hiah-ê khǹg僥疑ê態度ê人所影響，iáu-koh in是teh跟tòe伊，欽仰伊，續teh保護伊。

Tsit番伊上去訪問耶路撒冷了後，有表明一个tiāⁿ-tio̍h ê事實，to̍h是hiah-ê有權威ê人決意ài beh催逼伊行到tī伊ê臨終ê地步。In已經teh tshōe機會ài beh thâi伊。咱已經tùi tī遠遠ê所在thang看見各各他ê情景。

Tī馬可koh落來ê圖，是teh表明耶穌tùi耶路撒冷ê tńg來了後，tī迦百農有一个安息日kah學生做伙 teh行tùi麥園經過，大面是beh去教會，途中所tú-tio̍h ê事。卻m̄知為tio̍h啥物因端，in無食早頓，所以「伊ê學生iau。」馬太有出力來見證tsit-ê tāi-tsì。學生iau，to̍h摘麥穗tī手裡ná teh jôe來食。有反對黨 ê人，tī路裡tú-tio̍h in，to̍h即時kā in ê先生講：「你看你ê學生行安息日所m̄應該行ê事，是án怎？」In是錯誤啥物leh？為tio̍h啥物因端tsiah來告伊leh？啥因端leh？因為上帝ê律法，有疼tio̍h奴才，以及tī穡場 ê勞動者，有禁止 in tī安息日割稻，以及the̍h簸箕，亦tsiah-ê敬虔ê人主張講用手來jôe麥穗，是kah割稻siāng款，嘴來pûn麥hiūⁿ走，猶原是kah簸箕siāng意思！在咱teh想，tsit種愚蠢(gû-tshún)頑迷 ê態度，不過是一種 ê笑詼ê事niā-niā。是lah，因為這to m̄是咱所固執ê問題。Tsiah-ê人卻是lóng無一屑á掠做是一種 ê笑詼。In ê態度是不止真劍。有影！真實ê頑迷者，事事不時to是有真劍。In ê心是bē-tàng想hit-ê tāi-tsì是笑詼ê事。免講咱猶原ē記得，有真tsē人不止嚴肅，來攻擊hit款宗教上至小khóa ê事，看做真重要，親像in teh看手裡jôe麥穗仝款，因為咱tī現今有常常聽見講宗教是在tī危險 ê地步lah，咱ê信條有ê已經無人beh信lah。無論是tī偤太人ê教會，以及基督教會，設使若有親切ê精神，koh有阻止一寡笑詼ê事，穩當會閃避tsē-tsē災難。

試想基督ê 吞忍。伊是宇宙ê主，歡喜謙卑來kah咱愚戇 ê人類做伙議論。伊不時ē-thang吞忍咱ê愚戇。總是in m̄是kan-taⁿ愚戇niā-niā，tī hit-ê後面猶原有存怨妒、惡毒 ê心tī-·leh。Tī後來伊猶原tio̍h忍受親像tsit等號ê事，請咱同情伊。試想上帝ê kiáⁿ本身來到世間ài救咱人類，iáu-koh雖是伊有擔當hit-ê工，mā無人beh kā伊說多謝。

伊有用親切、吞忍 ê心屈ka-kī，來kah人同 khiā tī一樣 ê水平線來做伙議論，hit-ê款式實在是親像大人kah細漢gín-á做伙 teh談論仝款。伊有講：「列位，論安息日ê見解，lín是全然誤解父ê真意lah。因為安息日是為tio̍h人來設立，m̄是人為tio̍h安息日。」

隔安息日，經學士以及法利賽人，照看有張羅網望公然tī眾人ê面前beh來害伊。Hit早起koh入會堂；tī-hia有人一手枯tâ，in當看伊tī安息日beh醫治iá無。這照看是親像in已經有安排好勢ê計畫。請注意in有忽然變換in ê款到án怎。伊頭pái出現 tī迦百農ê會堂，hit時伊有公然tī安息日醫好一个犯tio̍h鬼-·ê，也眾人用奇怪歡喜ê心來同情伊。無人teh當看伊，á是teh疑問伊。

耶穌注神來看hit-ê一手無路用ê人ê目tsiu，也看見伊有顯出真可憐ê款teh 懇求伊幫助。Tī hit本「希伯來人ê福音書」(現是卻是無去)，有流傳講hit-ê人有催逼伊講：「我是phah石 -·ê，是用tsit兩支手teh度活。耶穌ah，我懇求你，請醫治我，免hō͘我見笑tio̍h來做乞食。」亦in當看伊，續挑戰伊，hō͘ 伊來犯tio̍h安息日。Tsiah-ê硬心kah無同情ê人，有激起耶穌ê受氣。伊to̍h受氣，四界看in，接納in ê挑戰。伊kā hit-ê人講：「Khiā起來！」後來koh對in眾人講：「安息日行好，á是行pháiⁿ，(意思是有好無做)，tó位一項是合宜？Lín中間啥物人有一隻 羊，若tī安息日跋落坑，無kā伊掠起來?何況人比羊 加jōa貴氣ah!」In to̍h靜靜。也全會眾 ê人心大受感動，kan-taⁿ恬恬來teh看in ê辯論。後來伊to̍h kā hit-ê人講：「伸你ê手。」伊to̍h伸，隨時好好，親像別支手仝款。

咱穩當beh想講tsit-ê神蹟是，夠額thang看做是一个bē-tàng sio-tsèⁿ得ê論證。Iáu-koh tsiah-ê頑迷者，lóng無khǹg仁慈 ê心來歡喜伊。Hit款bân皮 ê人除本身以外，無信半人是tio̍h。也無半項thang說服伊ê心。有光照伊ê時，伊續講是暗。有看見證據 ê時，伊kā伊解說hō͘無去。Κám是iáu有bat別人親像經學士以及法利賽人ê所teh反對耶穌ê款?現to有看見伊行有權能ê神蹟，in mā續講he是kah撒但妥協來做-·ê。伊趕鬼lóng是靠鬼王別西卜，這to̍h是故意來攻擊光ê罪。耶穌講這to̍h是攻擊聖神 ê罪，決斷bōe赦免得-·ê。因為凡若人有看見上帝ê光，亦違背良心故意來拒絕伊-·ê，結局伊ê靈眼ē直直失明去。Tsiah-ê人是違背良心來拒絕真 ê光。In是真thang傷心夠額bân皮ê人，in掠光做暗，也到尾續永遠kā hit-ê光來phah-hua tī各各他。伊為tio̍h-ài憐憫hit-ê可憐ê phah石-· ê，有接納in ê 挑戰，續犯tio̍h安息日，也tùi伊ê神蹟有公然來塞密 in ê嘴。In滿腹受氣親像發狂，大家出去做伙計謀攻擊耶穌，看thang án怎來滅伊，tú-tú是親像幾禮拜前，in ê朋友tī耶路撒冷所做ê 仝款。In穩當猶原beh án-ne做，獨獨眾人m̄容允in來khap-tio̍h伊ê身軀niā-niā。有時咱tio̍h 小khóa來見笑咱一般ê人ê所做。

In所teh 攻擊-·ê，m̄是kan-taⁿ為tio̍h án-ne niā-niā。論tsit-ê安息日ê問題，in所teh相辯論ê，不過是一小部分niā-niā，請咱來了解hit-ê lóng總 ê問題。

上帝ê聖kiáⁿ來到世間，是ài beh用四正ê根據來詳細說明伊ê 宗教，ài用權威者ê態度，來說明早前bat受靈感ê先知，所teh教示ê話，to̍h是講宗教ê真意，是在tī義，kah疼痛，不在tī微末外形ê 規矩kah拘束；koh咱世間人m̄是奴才，是父ê kiáⁿ兒；也伊ài咱眾 kiáⁿ兒有疼痛ê心tī-·leh。

偤太教最大ê罪惡，是kā外面形式ê 規矩kah拘束ê 敬拜，來交換 hit-ê疼痛ê心。請來看耶穌時代ê 宗教觀念是啥款。當時所高調ê宗教生活，to̍h是講一禮拜ài禁食兩pái，tsiah是有敬虔。公然來施捨，tsiah是有仁慈。背聖冊ê 金句單，以及tī 街路頭ua̍t念，形式ê祈禱文，tsiah是有熱心。怨恨抽稅-·ê，棄sak有罪ê人，也怨恨輕視外邦人，tsiah是顯明in有忠實tī上帝。安息日是信仰生活ê中心ê試驗石，經學士所致意-·ê，是論安息日所tio̍h守 ê微末/bî-bua̍t、勞苦，細細ê 規矩，看tsiah-ê是宗教ê第一要緊ê點。

咱thang想像耶穌有不止怨恨tsit款可憐錯誤ê法度，來teh表明上帝。伊有遣責in，稱in是青瞑teh tshōa路，也續遣責in hit款下賤，細細ê 規矩。伊有tsia̍p-tsia̍p犯tio̍h安息日，咱thang phah算，伊有時是tiâu-kang來犯tio̍h，tùi án-ne thang遣責in ê錯誤ê思想，續koh來教示in，thang實在了解上帝ê目的。「安息日是為tio̍h人來設立，m̄是人為tio̍h安息日。」

安息日ê問題，thang講是代表in所teh爭辯一切ê問題。耶穌講安息日是為tio̍h人，是為tio̍h人ê 幸福，人ê最高ê 福氣來設立 ê。咱若查考舊約聖冊tsē-tsē位 ê章節，咱不時to有thang看出，論安息日是有兩項ê根本 ê目的 tī-·leh。人tio̍h有安息日thang離開in ê工程，續tī安息日thang tī主來歡喜快樂，換話來講：一是歇睏；二是敬拜。這to̍h是父上帝疼痛ê律法，是為tio̍h伊ê kiáⁿ兒ê 福氣所設立 ê。

(1) 一禮拜一pái ê安息日，人tio̍h歇睏，hō͘心神復到爽快，心內得tio̍h歡喜。上帝有tùi tī工場 ê ta-po͘、婦人人，tùi tī學堂 ê gín-á，tùi tī受縛ê奴才，tùi tī掛牛擔ê精牲等，講tio̍h歇睏，來享受快樂，tī ta̍k-ê七日tio̍h有一日thang得tio̍h歡喜ê時間。有ê偤太人反轉 tī安息日teh做工，mā續hō͘ in ê奴才，以及精牲來做工。「月頭安息日，啥事m̄緊緊過，to̍h thang買賣來得tio̍h利益。」總是父上帝穩當無容允伊ê安息日來tú-tio̍h phah lâ-sâm。Tī tsit日lín kah後生、tsa-bó͘-kiáⁿ、奴僕、女婢、牛，á是驢lóng m̄-thang做工。Lóng tio̍h守 tsit日做安息日，安息日是為tio̍h人來設立。

(2) Iáu-koh koh也是為tio̍h人ê純全tsiah來設立-· ê。安息日m̄是kan-taⁿ為tio̍h肉體厭倦tsiah來設立。人ê活不在tī伊ê肉體niā-niā。論「我」，á是自我，to̍h是hit-ê話thang khiā tī上帝ê面前，kah上帝有密接ê關係-· ê，tiāⁿ-tio̍h是有來世 ê永遠ê冒險tī-·leh，所以「我」是一个明顯khah高尚ê存在者，m̄是kan-taⁿtsit-ê一時的ê肉體niā-niā，也肉體不過是一个機關thang做hit-ê「我」ê 出現 ê路用。所以父上帝有想tio̍h咱人類ê最高ê 福氣，m̄是kan-taⁿ tùi人講tio̍h放sak工程來安息。Κoh有講tio̍h放sak工程來一時á久kah我做伙安息。Lín tio̍h歡喜lín ê安息日，iáu-koh koh-khah要緊ê，是tio̍h tiàm-tī主來歡喜。Tio̍h思想高尚ê事，tio̍h hō͘你ê心神有機會thang進步，tio̍h ē記得上帝疼痛ê計畫，有為tio̍h咱ê一時的，以及永遠ê 福氣來設立 tsit-ê安息日。

這to̍h是安息日ê意思，安息日是上帝ê好ê恩賜；安息日是為tio̍h人。咱若讀創世記，tī-hia有講上帝有看伊所創造ê安息日，「亦看伊是真好。」

Tsit時上帝有tùi tsit-ê 吞忍 ê基督tī麥園中，koh一pái來看tio̍h人phah lâ-sâm安息日，亦看伊是真pháiⁿ。偤太ê教徒有phah lâ-sâm上帝ê安息日，有搶奪伊ê快樂，續用真tsē差不多比做工khah快倦 ê無路用hit款ê 規矩kah拘束，來遮蓋伊ê快樂。In to̍h是beh講Tī安息日醫生tio̍h m̄-thang親切來行醫，得tio̍h醫好ê跛腳-·ê，tio̍h m̄-thang giâ伊ê 舖á，ta-po͘人tio̍h m̄-thang行過幾里路ê遠，婦人人tio̍h m̄-thang插針tī伊ê身軀；學生tio̍h m̄-thang用手來jôe 麥穗，若是無，恐驚會tú-tio̍h刑罰。父上帝是一个快受氣koh gâu hiâm,huah ê支配者，亦人是tio̍h做安息聖日ê奴才，來拖磨厭倦。耶穌有帶天裡ê自由ê 空氣來到世間，來phah破 in所設hiah-ê刻tiâu tī 羊皮ê細細ê 規矩；tùi án-ne hit時in to̍h做伙計謀beh thâi伊，續tī主ê名來咒詛，講伊是犯tio̍h安息日。

論耶穌tùi tsiah-ê偤太人所顯出ê態度ê事，請m̄-thang誤解。因為這to̍h是上帝ê態度。咱tio̍h照公道來批評in，亦確實耶穌有照公道來批評in。

咱kám thang想講耶穌beh遣責hit款誠實ê人ê疑問kah反對，因為in to是看伊ê教示，親像一種 khǹg革命ê思想？斷斷m̄-thang。若是án-ne想to̍h全然無公道，因為在in teh看，耶穌不過是一个新來ê教師niā-niā，in無phah算伊是上帝。In若是有khǹg疼痛ê心，koh有熱心欣慕上帝，雖然tùi 安息日ê觀念in有錯誤，咱kám thang想伊beh遣責in ?斷斷m̄-thang。伊穩當beh用疼痛、同情ê心來矯正in，續祝福in tsiah tio̍h。

Ǹg望咱深深ē記得，ta̍k-pái上帝所teh 遣責-·ê，m̄是遣責hit款有誠實心ê僥疑，á是錯誤；不過是遣責tī人ê心內所有hit款深深ê道德上 ê過失。耶穌ē來遣責in，是因為in ê心內有存pháiⁿ ê念頭，無疼痛ê心tī-·leh。因為in 內心有存tsit款，所以in雖是有看見上帝，iáu-koh 故意m̄認伊。實在人若無有疼心，是決斷m̄-bat上帝。使徒約翰有講：「無疼-·ê m̄-bat上帝」。有疼痛-·ê，是ǹg上帝teh進前。無論是啥人，是婦人人，á是gín-á，á是朋友，咱若koh-khah疼in，to̍h連hit隻teh跟tòe伊ê狗，咱mā續koh-khah疼伊，也親像án-ne，咱是koh-khah ē-thang發見tio̍h父上帝ê疼 tsit-ê宇宙ê心。人若是無有疼ê心，是犯tio̍h最大ê罪惡。Tī基督ê面前，m̄是酒醉，無清氣相 ê事，á是有啥物別項ê罪ē比得tsit項ê厲害。Tsiah-ê抽稅-·ê kah娼妓，進前lín入上帝ê國。

無疼痛ê心，tī ta̍k所在有破壞人ê歡喜快樂。連耶穌tī加利利所有ê快樂，to猶原是hō͘伊phah無去leh。Tùi tsit時起，到tī伊臨終，為tio̍h in ê無疼痛ê心，致到bē-tàng koh一pái來享受khah早伊tī迦百農時代，所有經驗tio̍h hit-ê快樂ê日子。