《《平民ê基督傳》》

 | | | 轉寄

Tēsì koàn Tē 13 tsiuⁿ Tsa̍pjī Sùtô͘第四卷第十三章 十二使徒

作者 Tâi e̍k:Ko Tiktsiong,Siutēng Lîm Tsùnio̍k & Tsng Hūiphêng 2024.08.25

Tē 13 tsiuⁿ Tsa̍pjī Sùtô͘


Itpuaⁿ ê lâng lóng sī hoànhoàn bô sûiê sûiê lâi siūⁿ tsa̍pjī sùtô͘. Lán khahsiông sī kanta liām in ê miâ, iā khah bô kángkiù in ê tsòe lâng ê khoán. Lán khahsiông khòaⁿliáu in sī tshintshiūⁿ tsi̍t kûn ê sèngtô͘ ê siōng, in ê súi sī lóng puttsí kāng khoán, kiámtshái sī khòaⁿkìⁿ in ê thâukhak pîⁿpîⁿ ū hôkong tī·leh, tshintshiūⁿ tī pàitn̂g thangá só͘ ōe ê tô͘ tsi̍tpuaⁿiūⁿ. Tsóng·sī tsūjiân, tsāi hiah ê ū bêngpe̍k in· ê teh khòaⁿ, in sī kap lán puttsí siāngkhoán, bô kóng lóng sī siāng tsi̍tiūⁿ. In sī tsi̍t thoân ua̍hua̍h, ū jia̍ttsêng ê lâng, tsoânjiân ū kohiūⁿ tī in ê iôngmāu, phínsèng, sèngtsit, thiansèng, in sī sûiê bô saⁿtâng, sī ū tshùbī thang hō͘ lán kángkiù ê tsi̍t thoân. Siatsú lán nā ū khǹg tsit khoán ê liāmthâu lâi siūⁿ in, iā lán nā tha̍ktio̍h in ê sū, hitsî lán thang tsiàu só͘ bat in ê khoán lâi hunpiat in, ia̍h thang tsai Iésu tī hitsî tsáiⁿiūⁿ khiàmēng ta̍k ténghō ê lâng, ia̍h tī tsitsî iûgoân khiàmēng ta̍k ténghō ê lâng, liân tshintshiūⁿ lán púnsin tsit ténghō ·ê, to ū khiàmēng lán lâi ho̍ksāi tī I ê Sèngkok.

Góa tsitsî sī tī Bíkok, óa Thàiseiûⁿ ê tsi̍t ê thóhî ê tsngkha lâi teh siá tsit pún tsheh. Tī góa ê bīntsêng, ū tsi̍t ê háiuan tshintshiūⁿ ô͘ ê khoán, tāiiok tn̂g ū tsa̍pjī inglí, khuah ū la̍k inglí, iok ū Galílaiah ô͘ ê tōa, siangpêng ū tn̂gtn̂g ê háihōaⁿ ûiteh. Góa ta̍k ji̍t lóng ū tsiaptshioktio̍h tsōetsōe thóhái· ê kap tsûntsú, íki̍p tshintshiūⁿ Piattò͘, Iâkop, Antole̍h hit kaikip ê lâng. In lóng sī puttsí ióngkám, thiāmtsēng, koh kutla̍t. In tiongkan tsōetsōe suijiân tiāmtiām, hántit kóngkhí in ê sìnsim, iáukú sī ū tshimtshim ê tsongkàu sìnliām ê lâng. Lán nā kap in se̍ksāi liáu, in lóng sī ke̍k tshùbī, lán ē kìtit in tiongkan, ūê sī bíntsia̍t, tshongbêng ê lâng, iā ūê sī ū giâmsiok, e̍htsiⁿtsiⁿ ê siānokkám, iā ūê sī ū phāu pòaⁿpi pòaⁿhí ê jînsing kuan. Lán mā ū khòaⁿkìⁿ in tshintshiūⁿ goânsí sîtāi ê lâng, siôngsiông hiántshut kîīⁿ ê simtsêng, iā lán sī bô ànsǹg in iûgoân ē siⁿkhí bí ê kámliām, lâi khiāteh khòaⁿ kàu tiāmtsiuhtsiuh.

Ta̍kpái ji̍t to iáubōe tshut, iáu puttsí àm ê sî, in hiah ê tsho͘ló͘ ê tsûn, tsiū lóng tshutkhì gōahái thóhî. Ūsî in ū lia̍htio̍h tsin tsōe hî tńglâi, iā ūsî in “thongmî tio̍hbôa thó lóng bô.” Tsit hō thâulō͘ sī tsi̍t tséng bô pîⁿtháⁿ gûihiám ê singua̍h. Tsāi tiàm tī lio̍ktē ê lâng teh khòaⁿ, in ê singua̍h sī bô tshùbī, bô piànōaⁿ, ia̍h in sī bô tshùbī bô piànōaⁿ ê lâng, tsóng·sī lán nā kap in se̍ksāi, thiaⁿkìⁿ in teh kóngkhí tī háibīn ê kîīⁿ ê thiⁿphúkng, ásī léngtsēng ê tsákhí sî ê, súi ê tshiⁿsiù, ásī koh thiaⁿkìⁿ, ūê teh kóngkhí in tútio̍h tshiⁿkônghong, simlāi iôtsuah ê kinggiām tâm, ásī kap suahî, íki̍p pa̍tkhoán tōa hî teh saⁿ tò͘tsing ê kîkoài tâm, hitsî lán tsiū tsai thóhî lâng ê singua̍h, tsiū m̄sī tsiàu lán só͘ siūⁿ ê khoánsit lah.

Tsit ê tsênghêng ū pangtsān lán, khòaⁿ hit ê “Háikiⁿ” ê Kapehnáum ê singua̍h khah bêng. Iésu só͘ siatli̍p lâi tsòe I ê sùtô͘ ·ê, tsiūsī tsit khoán ê lâng. Iésu só͘ bat ·ê, tsiūsī thóhái lâng; in sī bē hiáu piáutshut in ê simtsêng, iáukú in ū himbō͘ Siōngtè, in ū thiaⁿthàng I, iā in ū kóng tsōetsōe kò͘sū, íki̍p tshiòkhue ōe, tī hit ê tōa tsailān ê ji̍t bōe kàu ê ítsêng, tsiūsī tiàm Galílaiah só͘ ū kinggiām, hit ê khoàilo̍k ê ji̍t ê tiongkan, hō͘ I thiaⁿliáu puttsí ài tshiò.

In tāike puttsí ē giú I ê sim. I puttsí tshimtsai in ê khoán, tsiūsī tsaiiáⁿ Iôhaneh sī tsi̍t ê siàuliân bōngsióngka; Thomásuh sī ū tsonggiâm ê bīnmāu; Kanánî ê Símòng sī simsîn khoài iôtāng ê koksùi tsúgītsiá, ài bô͘hoán. Piattò͘ sī tsi̍t ê tshiongtōngtik, kínsèng ê lâng, in sûilâng sûilâng lóng ū tsōetsōe khuattiám tīteh, iáukú Iésu sī tsin thiàⁿ in, iā tsaiiáⁿ iáu hit nn̄g ê putsî kiat tsòehé ê Huili̍ppò͘ kap Nâthaⁿâel, íki̍p kîthaⁿ ê ha̍ksing, koh tsòeāu māsī tsaiiáⁿ hit ê ko͘to̍k ê Kalio̍k lâng Iôtah, i kap hiah ê pakpêng ê ha̍ksing, tāike tsòehé liáu sī tsin ū tsūjiân. In lóng sī ke̍k tsiàu lâng ê khoán, ū tsōetsōe khuattiám tīteh. Tsóng·sī Iésu nā bô in tiàm tī sinpiⁿ, tsiū ē siⁿtshut tsi̍t tséng bûliâu ê kámliām. I ê sèngtsêng sī ài kap lâng saⁿ kaupôe, ia̍h in māsī iûgoân bô sioh in ê simsîn, tsin ài kap I saⁿkap kaupôe.

Thâu tsi̍t tūi ê ha̍ksing, tsūjiân sī hiah ê siāng ū tsâitiāu· ê, jia̍tsimka, tsítōtsiá, iā sī siāng ū kámhòala̍t· ê, íki̍p siāng jia̍tsim lâi khiânsêng hiàn hō͘ Iésu, íki̍p I ê úitāi ê kèe̍k ê lâng. Tsiūsī kiòtsòe Piattò͘ kap Antole̍h, íki̍p Iâkop kap Iôhaneh tsit nn̄g tùi ê hiaⁿtī. Tsit sì ê lâng lóng sī tsin tshinbi̍t ê pêngiú. tī ha̍ksing ê thoânthé tiong, in sī tēit tāising bat Iésu. Lán ē kìtit tī tsi̍t nî gōa tsêng, in ū thâu tsi̍t pái kap I siōnghōe. Tsiôngtiong tsi̍t ūi, tsiūsī Iôhaneh, tī i nî lāu ê sî, ū siá i ê Hokimsu, lâi hôesióng hit sî ittshè ê tsênghêng, kàu tsin siôngsè, liân tútú sī símmi̍h sîkan kap I sionghōe mā iáu ē kìtit. Tsiūsī tī ū tsi̍t ēpo͘ iok sìtiám. Kiâⁿ Sélé Iôhaneh ê ha̍ksing tiong, ū nn̄g ūi tsiūsī Antole̍h kap Iôhaneh, tútú kap in ê siansiⁿ saⁿkap khiā tī Ioktàn hô, hit sî Iésu ū tùi hia kingkè. Kiâⁿ Sélé Iôhaneh tsiū kantsèng kóng, “Lí khòaⁿ Siōngtè ê Iûⁿko.” Tùi ánni, tsit nn̄g lâng ū tsìntsêng khì tè Iésu, iā simlāi ùiùi, tsi̍tsim huaⁿhí ài kap I kóng ōe, iā tsi̍tsim kiaⁿhiâⁿ m̄káⁿ. Ia̍h I kójiân ū ua̍t lâi kap in kóngōe. I tsiū tshōa in khì kàu tī I só͘ tiàm, hit ê sèsè king ê tshù, tī hit ê kîbiāu ê àmthâuá in ū kap I saⁿkap kaupôe, sòa hióngsiū I só͘ pīpān hit ê kántan ê àmpn̄g, iā sòa thiaⁿ I ê susióng. Hit àm in kap I saⁿsî tshutlâi, tsi̍tē khòaⁿ gōabīn sī ū tshiⁿsiù kng móathiⁿ, iā in ê simkuaⁿ iûgoân ū hiántshut tōa koh sin ê àitsêng, hibōng kap jia̍tsêng tī·leh, koh in ê jînsingkuan sī puttsí piànōaⁿ. Tùi ánni, in ê sim ū éngoán kap I saⁿ kiatliân.

Tsit nn̄g lâng ê tiongkan, tsi̍t ê sī Símòng Piattò͘ ê hiaⁿtī, kiòtsòe Antole̍h. Āulâi Antole̍h ū tútio̍h i ê hiaⁿtī Símòng, tsiū tshōa i lâi tsiūkūn Iésu. Lán thang sióngsiōng, siāng hit sî Iôhaneh mā ū sòa khì tshōa i ê hiaⁿtī Iâkop, lâi tsiūkūn Iésu tsiah tio̍h.

Tsit sìê lâng khah siông sī kiat tsòehé, lán thang liāusióng tútú Iésu tùi tī suaⁿ·ni̍h lo̍hlâi kàu pòaⁿlō͘ ê sî, in tsit sìê lâng ū saⁿkap kiâⁿ óakhì tè Iésu. Khah tōabīn Piattò͘ sī tiongliân ê lâng, m̄sī siàuliân mā m̄sī lāulâng, (“Lí siàuliân ê sî, ēngtòa kakī pa̍k, to̍kto̍k kàu lāu, pa̍tlâng tsiū pa̍k lí,”) iāsī tsi̍t ê tsho͘tōa ê thóhî lâng, bīnmāu lóng siūhong siūsong, iā i ê tsòe lâng sī gâu kóng tshiòkhue, sī tsin tshintshiat, sī gâu thiàⁿ lâng, hō͘ pêngiú só͘ huaⁿhí, iāsī ū tsōetsōe jio̍ktiám hō͘ Iésu só͘ kiáutsèng, i ê sèngtsêng khahkín, tìkàu ū tsōetsōe m̄tio̍h, tshintshiūⁿ ta̍k ê ū kèta̍t ê lâng só͘ éng ū ê.

Piattò͘ ê sim sī puttsí kèngài Iésu, i ū hiántshut lāutōa lâng ê simtsêng, ài koànkò͘ i só͘ tsunkèng tsit ê siàuliân ê Tsítōtsiá Iésu, inūi I lóng bô kuansim púnsin ê sū. I ū pí pa̍tlâng khah tsūiû lâi kàntsèng Iésu ê só͘tsòe. Ia̍h bat tsi̍tpái i ū tsūsìn siuⁿ kèthâukhì. Tsóng·sī Iésu kàugia̍h tsaiiáⁿ; só͘í úntàng bô gō͘kái i.

Tiàm tī Piattò͘ ê sinpiⁿ· ê, m̄sī i ê hiaⁿtī Antole̍h, hoántńg sī Iôhaneh, in nn̄g lâng sī putsî kiat tsòe hó pêngiú. Tī tsit ê Kitoktoān tiong, “Piattò͘ kap Iôhaneh” putsî sī kiatliân tsòehé. Iôhaneh m̄sī tsòe thâu, tsóng·sī i ê sèngtsêng sī pí Piattò͘ tsámjiân khah tshimtîm. Iôhaneh sī tsi̍t ê susióngka. Lán thang sióngsiōng, i sī tsi̍t ê bīnmāu súi koh unjiû, ū ha̍kbūn ê tshingliân, iā i ê ba̍ktsiu ū hiántshut bōngsióngka ê gánkong tī·leh; suijiân i sī kiâⁿ tī tsit ê tshiⁿtshùi ê sèkài, iáukú ū khòaⁿkìⁿ “tī thiⁿ·ni̍h ū mn̂g khuikhui,” i sī tsèng ha̍ksing tiong tēit khoài liáukái i ê Siansiⁿ ê kosiōng ê susióng. I kap i ê hiaⁿtī Iâkop, simtsêng lóng sī khah kín, ūitio̍h ánni, Iésu siôngsiông kap in kóngtshiò, lâi tshing in sī “Lûi ê Kiáⁿ.” Tsóng·sī ígōa bô pa̍tlâng tshintshiūⁿ Iôhaneh ū thang tittio̍h úntsún lâi hiahni̍h kap Iésu tshinbi̍t saⁿkap kaupôe. “Iôhaneh sī Iésu só͘ thiàⁿ ê ha̍ksing.”

Antole̍h sī kap Iâkop kiâⁿ tsòehé. Lūn Antole̍h ê sū lán só͘ tsaiiáⁿ tēit iàukín ê, tsiūsī i ū tshōa i ê hiaⁿtī lâi tsiūkūn Iésu. Kàuhōe ū liûthoân kóng, Antole̍h ū siū tèng tī si̍pjīkè, ia̍h i ū tùi si̍pjīkè ê téngbīn sòatsiap lâi kóngkhí i ê Tsú ê sū. Tsit ê kò͘sū sī tsòe Sèng Antole̍h ê si̍pjīkè ê huatgoân. Lūn Iâkop ê sūtsik, lán só͘ tsai· ê, sī bô lōatsōe. I sī siàuliân tsiū sí. Putkò lán tsaiiáⁿ, Iésu ū siôngsiông tshing i sī “Lûi ê kiáⁿ,” ia̍h tsai i sī tsi̍t ê tiongiàu ê jînbu̍t, ē khamtit thang hō͘ Hilu̍t ông lâi thâi i ê thâukhak. Hilu̍t ông bat hē tshiú lâi tùi tī tsit ê thâutsi̍t tūi lia̍h nn̄g ê lâng, tsiūsī Iâkop kap Piattò͘ , iā Siōngtè tsi̍tbīn ū tsún Iâkop lâi siū hāisí, kok tsi̍tbīn ū tsínkiù Piattò͘ . siatsú Iâkop nā bô siū hāisí, kiámtshái tī tsèng ha̍ksing tiong ē tsiâⁿtsòe tsi̍t ê úitāi ê jînbu̍t. Tsóng·sī Siōngtè tī hit pêng ê sèkài ū khiàmēng i. Tī tsit sî i íki̍p Piattò͘ lóng tsaiiáⁿ, hitsî Siōngtè tsáiⁿiūⁿ hō͘ i tútio̍h siū hāisí. Tī sìtsa̍p nî āu, in tī hit ê khah khuahtōa ê sèkài saⁿkap koh sionghōe ê sî, in úntàng ē siôngsiông saⁿkap lâi tâmlūn hitsî ê tsêngkéng.

Thâutsi̍t tūi, tsiūsī tshintshiūⁿ tsit khoán ê lâng, tsiūsī úitāi, jia̍ttsêng, jia̍tsim ê lâng, tshintshiūⁿ Iâkop sī tsi̍t ê bô kiaⁿùi lâng ê lâng, ū ūitio̍h Kitok lâi sí, iā Antole̍h sī tsi̍t ê si̍ttsètik ê lâng, ū ūitio̍h Kitok lâi tio̍hbôa, iūkoh Iôhaneh sī tsi̍t ê tshimtîm hántit kóngōe ê lâng; iā Piattò͘ sī tsi̍t ê bô tshimsiūⁿ, tsia̍ptsia̍p kóngōe ê lâng, koh sī sèngtsêng kiklia̍t kāu tshògō͘ ê lâng, iáukú tī tsèng ha̍ksing ê tiongkan i sī tēit ū lâng ê sèngtsêng tī·leh. Lán tsai tsit ê Piattò͘ sī tsin gâu pua̍htó, ia̍h bat saⁿ tiámtsing kú tsòe bô támliōng ê lâng, iáukú Iésu ū kéngtiàu i. Tsit ê sūsi̍t sī ē kiklē lán ê sim, hō͘ lán siⁿkhí tōa ê ǹgbāng, inūi lán ū lâng mā iûgoân tsin khoài kiâⁿ tshò, tsin bô támliōng, iáukú lán iûgoân thang khaktshiat kap tsit ê loánjio̍k ê Piattò͘ saⁿkap kóng, “Tsú ah, Lí bô só͘ m̄tsai; lí tsai góa thiàⁿ lí.”

Taⁿ, tshiáⁿ lâi siūⁿ, tāike saⁿkap teh kiâⁿ hit ê tējī tūi ê ha̍ksing, tsiūsī Huili̍ppò͘ , Nâthaⁿâel, Patolômái, Máthài, kap Thomásuh. In tsiah ê ha̍ksing sī puttsí khah kohiūⁿ. In khiok iûgoân sī ū thiàⁿ Iésu. Tsóng·sī in sī khah siókhóa ê lâng, tsūjiân in sī ū lō͘ēng, si̍ttsètik ê lâng, putkò khah bô tsâitiāu thang tsòe tsítōtsiá. In sī tshimtîm, khiok khah m̄sī kah lōa kāu giâugî ê lâng. Inūi in tiongkan, ūê lâng sī tio̍h kingkè tsinkú tsiah beh sìn Iésu sī Siōngtè. In sī bô pa̍tmi̍h huattō͘ thang pangtsān in ê sìnsim, tse sī tùi pēbú siⁿtsiâⁿ ê.

Tshiáⁿ lâi khòaⁿ Huili̍ppò͘ . Ū tsi̍t ji̍t Iésu ū mn̄g i kóng, “Lán beh tùi tálo̍h bé piáⁿ lâi hō͘ tsiah ê lâng tī tsit ê khòngiá lâi tsia̍h ah?” Iésu tùi i kóng tsi̍t kù ōe sī tehbeh tshì i ê sìnsim, tsóng·sī Huili̍ppò͘ bē hiáutit só͘ tio̍h ìn I ê ōe, bē hiáutit thang ìn I kóng, “Tsú ah, Lí to tsaiiáⁿ, Lí sī bô só͘ m̄ōe.” Sòa kanta tiàm tī simlāi lâi ànsǹg piáⁿtiàm ê kèsò͘ kóng,” “Tsú ah, goán bô huattit. Tio̍h khiàmēng nn̄g pah ê gûná ê piàⁿ,” Koh ū tsi̍t ji̍t, Huili̍ppò͘ ū tshuipik Iésu tio̍h tsèngbêng Pē hō͘ in khòaⁿ, kóng, “Tsú ah, ēng Pē hō͘ goán khòaⁿ, tsiū kàugia̍h.” Iā Iésu tsiū ēng unjiû ê ōe lâi tsikpī, ìn i kóng, “Huili̍ppò͘ , góa kap lín tiàm kàu tsiah kú, lín kám iáu m̄bat góa? íking khòaⁿkìⁿ góa· ê, tsiūsī khòaⁿkìⁿ Pē.” Huili̍ppò͘ tsiūsī tshintshiūⁿ tsit khoán ê lâng, tsiūsī himbō͘ tsèngbêng ê lâng, himbō͘ ài beh khòaⁿkìⁿ Pē ê lâng. Tse khiok nāsī bô kèthâu, sī bô símmi̍h pháiⁿ.

Huili̍ppò͘ ê tângphōaⁿ, tsiūsī kiòtsòe Nâthaⁿâel, in nn̄g lâng ê khoán sī siosiāng, iáukú iā ū bô saⁿtâng ê só͘tsāi tī·leh. Nâthaⁿâel iûgoân sī tsi̍t ê ló͘tūn siósim ê lâng, koh iāsī ū tāmpo̍h ài giâugî ê sim tī·leh. Tshintshiūⁿ ū tsi̍t ji̍t, Huili̍ppò͘ ū jia̍tjia̍t tùi i kóngkhí Mesíiah Iésu ê sū, hitsî i ū giâugî, m̄sìn Iésu sī Mesíiah, kóng, “Natsalia̍t kiám ē tshut símmi̍h hómi̍h?” Tsóng·sī i tsi̍tē khòaⁿtio̍h Iésu ê sî, i só͘ ū ê gîsim, tsiū tsiksî siaubôkhì, i sī tsi̍t ê tiāmtsēng, ài be̍ksióng ê lâng, ū siôngsiông tiàm tī i ê huehn̂g lāi ê Bûhuakó tshiūkha lâi tha̍k Sèngtsheh, lâi kîtó Siōngtè, sòa lâi sàmsu I ê tsíì. Tshintshiūⁿ tsit hō lâng, sī puttsí khoài tsìnpō͘ tī i ê tsingsîn tsiūⁿ ê tōngtshatla̍t. I kap Iésu saⁿkap tsòehé bô kúihun tsing kú, iáukú sûisî ēhiáu âukiò kóng, “La̍hbí, Lí tsiūsī Siōngtè ê Kiáⁿ; Lí tsiūsī Ísiklia̍t ê Ông.” Nâthaⁿâel tsiūsī Huili̍ppò͘ só͘ tio̍h kaupôe ê tsi̍t ê puttsí thang thiàⁿ ê pêngiú, sī sêngsi̍t, simkuaⁿ tshingkhì ê lâng, sī puttsí gâu tôngtsêng lâng, iā kóngōe sī tiongsit. Só͘í Iésu tsiah oló i kóng, “Lí khòaⁿ, tsintsiàⁿ sī Ísiklia̍t lâng, sim bô khúikhiat· ê.”

Lūn Thomásuh, lán khah siông siūⁿ kóng i sī tsi̍t ê Hoâigîtsiá.” Hoānsū i khah siông to lóng sī khòaⁿ hit ê o͘àm ê hongbīn. “Tsú ah, Lí khì ê só͘tsāi, goán to m̄tsai; thài ē tsai hit tiâu lō͘ ah?” Iésu ū bat tsi̍t pái mō͘hiám beh lo̍hkhì Iôtah khòaⁿ hit ê síkhì ê La̍htsalō͘ , hitsî Thomásuh tsiū siūⁿ kóng, Iésu tiāⁿtio̍h sī bē thang tsáusiám lâng ê hāmhāi. Iā i ū kūtsua̍t i ê tângphōaⁿ kantsèng ê ōe, bô beh sìn Iésu ū kohua̍h. Thomásuh sī huaⁿhí pàngsak sèkan ittshè lâi sìn Iésu ê kohua̍h, tsóng·sī m̄káⁿ phahsǹg hit ê sī sūsi̍t. Thomásuh siⁿsêng sī tsit khoán ê lâng. Ígōa mā ū lâng tshintshiūⁿ ánni. Inūi ū ê lâng iā sī pí pa̍tlâng khah oh tit sìngióng Iésu Kitok. Tsóng·sī hit hō lâng khah siông simkuaⁿ sī sêngsi̍t, sī hó. Hit hō ê lâng nā bat Iésu, hitsî khahsiông in ê sìnsim sī ē tsiâⁿtsòe tēit kiankò͘· ê. Thomásuh tsiūsī tshintshiūⁿ tsit khoán. Suijiân i bōe thang khòaⁿtio̍h Iésu só͘ beh khì hit tiâu lō͘, iáukú i ài beh tè Iésu kàu lō͘bé. Suijiân i siūⁿ Iésu nā lo̍hkhì Iûthài hù La̍htsalō͘ ê sàngtsòng, Iésu tikkhak ē hō͘ lâng thâisí, iáukú i ū ēng tiongsi̍t ê sim lâi âukiò kóng, “Lán tsiah ê ia̍h lâi khì kap I tângsí.” Suijiân i bānbān tsiah lâi sìn Iésu ū kohua̍h, iáukú i ittàn tittio̍h khaksìn hit sî, i ê sìnsim ū tsìnpō͘ kàu iâⁿkè tī lóngtsóng ê ha̍ksing. “Góa ê Tsú ah, góa ê Siōngtè ah!” Si̍ttsāi tsiong·lâi bēbat ū lâng ōe hiáu tshingho͘ Iésu sī Siōngtè.

Máthài sī kap Thomásuh tsòe tsi̍ttùi. In nn̄g ê lóng sī tiāmtsēng ê lâng. Lūn Máthài ê sū lán bô kah lōa tsaiiáⁿ. I sī Alīhuat ê kiáⁿ, tōabīn iā sī Kikliûpa ê, iā nāsī ánni, i tsiūsī lán ê Tsú Iésu ê piáuê. I sī thiuhiòng· ê, ū hō͘ i ê tshintso̍k kiktshutkhì. Tsóng·sī i siūtio̍h Iésu ê jînkeh ê khipínla̍t kámhòa· tio̍h ê sî, i tsiū huattshut kosiōng ê simtsì lâi tsiapla̍p I. “I tsiū pàngsak ittshè khílâi tè I.” Tōabīn i teh pīpān “Iésu ê Giânhēnglio̍k” (Logia), tsit pún tsiūsī āulâi ū huattián tsiâⁿtsòe só͘ ū ê Máthài Hokimsu, hitsî i tsāilâi só͘ ū ê tsitbūsiōng ê hùnliān, ū puttsí pangtsān i ê khùila̍t. Máthài ū tī i ê tshù lâi pīpān iânsia̍h tshiáⁿ Iésu, tùi ánni, siū Kingha̍ksū, íki̍p Huatlīsài lâng ngia̍uhngia̍uhliām, lâi húipòng Iésu ê sīhui, iā tùi ánni, Iésu tsiah ū kóngtshut tsit ê úitāi ê suangiân, lâi tsôngha̍p tsoân Hokim ê tōlí kóng, “Góa lâi m̄sī beh tsio gīlâng, sī beh tsio pháiⁿlâng lâi hoánhóe.”

Tsòeāu hit tsi̍t tūi tī Hokimsu, íki̍p tī khah āulâi ê Sùtô͘ Hēngtoān ê tsheh·ni̍h sī lóng bô kóngkhí, tōabīn sī ūitio̍h in ū līkhui khì kàu tī khah hn̄g ê só͘tsāi lâi tsòe Tsú ê kang. In sī tsòe ta̍k sîtāi tsōetsōe tiongsi̍t ê lâng ê tāipiáu, piáubêng in só͘ tsòe ê àmtsīⁿ ê kang, to̍kto̍k Siōngtè ū tsaiiáⁿ, ia̍h in ê miâ ū kì tī Ua̍hmiā ê Tsheh. Hit tiongkan ū saⁿ ê sī Máthài ê hiaⁿtī, Alīhuat ê kiáⁿ, kiòtsòe sió Iâkop, Iôtah, íki̍p hoánpoān tsènghú ê Símòng, in lóng sī tsin goânkò͘ ê Iûthài lâng, ia̍h in ē hiahni̍h goânkò͘, kiámtshái sī inūi in ê hiaⁿtī sī tsòe thiuhiòng ·ê. Sió Iâkop āulâi ū tsòe Êlúsalem̀ ê Kamtok, iā Siniok Sèngtsheh lāi hit tiuⁿ giâmkín iutshiû ê phue, tsiūsī Iôtah só͘ siá· ê. Símòng sī tsi̍t ê Koksùitóng ài hoánpoān Lômá. Lán thang kóng in sī ue̍htue̍h goânkò͘, ūiáⁿ, in khiok ū hoántùi Piattò͘ lâi kap īⁿpang lâng saⁿkap tsia̍h, iā bô símmi̍h tôngtsêng Páulô só͘ khǹg hit khoán kikbēngtik ê kuanliām lâi tsútshiòng kóng, Kàuhōe sī tio̍h khuikhuah tī tsoân sèkài, bô hun īⁿpang, Iûthài, tāike tī Siōngtè ê bīntsêng lóng sī tâng tēūi. Tī hiānkim lán māsī iûgoân ū khòaⁿtio̍h tsit khoán ê lâng. Tsit khoán lâng khiok ū tāmpo̍h ue̍htue̍h, tsóngsī puttsí ū jia̍tsêng tīteh. Tsit khoán lâng nā tsi̍tē kap Iésu saⁿ kiatliân, in ê sim tsiū tsiāmtsiām khuikhuah. In ê simkuaⁿ iā iàukín tio̍h tsiāmtsiām khuikhuah. Iáukú nā ū símmi̍h tshògō͘, ásī sin ê sū tio̍h hoántùi ê sî, in sī puttsí ū kèta̍t ê lâng. Só͘í lán ê kàuhōe khahsiông sī tio̍h ài kā tsit khoán lâng kiò tosiā tsiah ē ēngtit.

Tī ha̍ksing tiong pâi siāng lō͘bé· ê, koh sī siāng tēit bîsè· ê, tsiūsī Kalio̍k lâng Iôtah. I sī tsi̍t ê kingtsèka gâu pānsū ê lâng; i sī teh tsiánglí thoânkàusiōng ittshè ê sūbū ê kang. Tī kàuhōe tsit khoán sī puttsí tiōngiàu. Si̍tgia̍pka sī khah bōe hiáu suatkàu, ásī suanthoân tōlí, iáukú i nā hiàn in ê tsâitiāu lâi ūitio̍h kàuhōe pān sūbū, tsiū i ê só͘ tsòe ê hōngsū sī tēit ū lō͘ēng, suijiân lán bô ànsǹg in beh huaⁿhí lâi sòesiā, inūi lán ū tsiong in lâi kap Iôtah saⁿ píphēng, iáukú lán thang hótáⁿ ánni kóng.

Lán lóng teh kîkoài, m̄tsai ūitio̍h símmi̍h intuaⁿ, Iésu tsiah lâi kéngsoán tsit ê Iôtah, ásī àntsóaⁿ tsit ê Iôtah thài beh huaⁿhí lâi tè I. Tsit ê Iôtah beh lâi tè Iésu, úntàng m̄sī siūⁿ ài thàntsîⁿ ê intuaⁿ. Inūi tùi tī tsit tsa̍pjī ê sònghiong ê suankàusu sī bô lōa tsōe thang tittio̍h, ásī thang thauthe̍h. Lūn khí i khíthâu tsáiⁿiūⁿ lâi tshētio̍h Iésu, hit ê kò͘sū, úntàng ū thang kámtōng lâng tsiah tio̍h, khósioh lán lóng m̄tsai, tùi ánni, lán sòa bōethang tsaiiáⁿ Iésu lâi kéngsoán i lâi tiàm I ê sinpiⁿ ê intuaⁿ. I tikkhak sī ē giú Iésu ê sim tsiah tio̍h. Kiámtshái i ū tsaiiáⁿ i kakī ê loánjio̍k, só͘í teh siūⁿ kūnóa Iésu sī khah thòtòng. Ūiáⁿ, i ū tūilo̍h kàu tī tsin tshim ê só͘tsāi. Tsóng·sī lán tio̍h ē kìtit i ū himbō͘ ài kap Iésu tsòehé, ia̍h lán tio̍h ē kìtit, tng i hoánhóe tshámtshueh ê sî, i sī kàugia̍h úitāi, tsiah ē khì tìm hit ê siūiū ê tsîⁿ tī hiah ê íniú i ê lâng ê bīntsêng, jiânāu tsiah khì tiàuām sí. Nāsī khah siókhóa ê lâng tiāⁿtio̍h sī bô beh tsòe tsit hō sū. Si̍ttsāi Iésu ū tōa ê khùila̍t teh khipín i, tsiūsī pôaⁿkè i só͘ tsaiiáⁿ· ê, iā ū lâi tshuipik i ê sim, hō͘ i khòaⁿkìⁿ I ê siū tēngtsōe, lâi kankhó͘ kàu huatkông, lâi tsaiiáⁿ i ū pōepoān Iésu. “Hitlâng bô tshutsì sī khah hó”. Tsóng·sī Iésu kiám sī tsū ánni éngoán bē kìtit i ?

Tshintshiūⁿ ánni, Iésu ū kéngsoán tsōetsōe ténghō ê lâng lâi tsòe I ê sùtô͘. Nāsī lâng kamgoān ūitio̍h I ê kang lâi hiàn, tsiū bôlūn símmi̍h khoánsit ê lâng, sī thiantsâi· ê, sī jia̍tsimka, sī khoài pua̍htó· ê, sī gâu giâugî· ê, sī gûtshún· ê, sī ló͘tūn· ê, itkhài lóng ū khiàmēng. Lán tāike lóng ū úitāi ê iàusò͘, tsiūsī I só͘ ài hō͘ i ithuat tsìnpō͘ ·ê, koh iā ū pháiⁿ ê iàusò͘, tsiūsī kap I saⁿ kaupôe, tsiū ē hòebô khì· ê. I ū khiàmēng lán, koh ū kéngsoán lán ittshè ê lâng.

Tī kàutsittsiá ê hongbīn, I ū khiàmēng jia̍tsimka, tī tsingsînkài ū thiantsâi· ê, íki̍p Tsú ê sianti. I māsī iûgoân khiàmēng loánjio̍k ùisiáulé, gûtshún ê bo̍ksu, in suisī bô lōa ū tsâitiāu, iā bô lōa gâu kóngōe, koh mā bô lōa gâu liāulí kàuhōe, tsóng·sī in nāsī ū thiàⁿthàng ê singua̍h, hit ê singua̍h tsiūsī tsi̍t ê suatkàu putsî ū kámtōngla̍t tī·leh. Tī itpuaⁿ ê sìntô͘ ê hongbīn, I ū khiàmēng gâu línbín, tshintshiat ê lâng, inūi in ē hō͘ tsongkàu pìⁿtsiâⁿ puttsí ū kámtōngla̍t, koh iā khiàmēng thiâmtsēng gâu kínsīn ê lâng, inūi in ū hit hō siānokkám, tsiū thang tittio̍h oló. I ū khiàmēng gâu ê hūjînlâng ê siáusuatka, inūi tùi i ê tsheh ēthang siókhóa thêko sèkài lâi kūnóa tī Siōngtè, ia̍h ū khiàmēng tansûn bô tōa le̍kliōng ê hūjînlâng, thang lâi hō͘ katêng tittio̍h hēnghok, i ê kiáⁿjî tōahàn, tsiū kámsiā i ê thiàⁿthàng. I ū khiàmēng lán, koh ū kéngsoán lán, ia̍h tùi I ê untián hō͘ lán lóng ū la̍t thang tsīn lán ê púnhūn lâi hō͘ tsit sèkài tittio̍h khoàilo̍k.



第十三章 十二使徒


一般ê人lóng是泛泛無隨ê 隨ê來想十二使徒，咱khah常是kan-taⁿ念in ê名，也khah無講究in ê做人ê款。咱khah常看了in是親像一群ê聖徒ê像，in ê súi是lóng不止siāng款，hoān-sè是看見in ê頭殼平平有豪光tī-·leh，親像tī拜堂窗á所畫ê圖仝款樣。總是自然，在hiah-ê有明白in-· ê teh看，in是kah咱不止siāng款，無講lóng是siāng一樣。In是一團活活，有熱情ê人，全然有koh樣 tī in ê容貌、品性、性質、德性，in是隨ê無相同，是有趣味thang hō͘咱講究ê一團。設使咱若有khǹg tsit款ê念頭來想in，也咱若讀tio̍h in ê事，hit時咱thang照所bat in ê款來分別in，亦thang知耶穌tī hit時án怎需要ta̍k等號ê人，亦tī tsit時猶原需要ta̍k等號ê人，連親像咱本身tsit等號-·ê，to有需要咱來服事tī伊ê聖國。

我tsit時是tī美國，óa大西洋 ê一个討魚ê庄腳，來teh寫tsit本冊。Tī我ê面前，有一个海灣親像湖ê款，大約長有十二英里，闊有六英里，約有加利利湖ê大，雙pêng有長長 ê海岸圍teh。我ta̍k日lóng有接觸tio̍h tsē-tsē討海ê kah船主，以及親像彼得、雅各、安得烈hit階級ê人。In lóng是不止勇敢、恬靜，koh骨力。In中間tsē-tsē雖然恬恬，罕得講起in ê信心，iáu-koh是有深深ê 宗教信念ê人。咱若kah in熟似了，in lóng是極趣味，咱ē記得in中間，有ê是敏捷、聰明ê人，也有ê是有嚴肅，e̍h-tue̍h（e̍h-tsiⁿ-tsiⁿ） ê善惡感，也有ê是有抱半悲半喜 ê人生觀。咱mā有看見in親像原始時代ê人，常常顯出奇異ê心情，也咱是無按算in猶原ē生起美ê 感念，來khiā-teh看到恬tsiuh-tsiuh。

Ta̍k-pái日to iáu未出，猶不止暗ê時，in hiah-ê粗魯 ê船，to̍h lóng出去外海討魚。有時in有掠tio̍h真tsē魚tńg來，也有時in「Τhong暝tio̍h磨討lóng無。」Tsit種頭路是一種無平坦koh危險 ê生活。在tiàm-tī陸地ê人teh看，in ê生活是無趣味，無變換，亦in是無趣味無變換ê人，總是咱若kah in熟似，聽見in teh講起tī海面ê奇異ê天phú光，á是冷靜ê早起時ê súi ê星宿，á是koh聽見，有ê teh講起in tú-tio̍h生狂風，心內搖tsuah ê經驗談，á是kah鯊魚，以及別款大魚teh相鬥爭ê奇怪談，hit時咱to̍h知討魚人ê生活，to̍h m̄是照咱所想ê款式lah。

Tsit-ê情形有幫助咱，看hit-ê「海kîⁿ」ê迦百農ê生活khah明。耶穌所設立來做伊ê使徒-·ê，to̍h是tsit款ê人。耶穌所bat-· ê，to̍h是討海人；in是bōe曉表出in ê心情，iáu-koh in有欣慕上帝，in有疼痛伊，也in有講tsē-tsē故事，以及笑詼話，tī hit-ê大災難 ê日bē到ê以前，to̍h是tiàm加利利所有經驗，hit-ê快樂ê日ê中間，hō͘伊聽了不止ài笑。

In大家不止ē giú伊ê心，伊不止深知in ê款，to̍h是知影約翰是一个少年夢想家；多馬是有莊嚴 ê面貌；Κa-ná-nî ê西門是心神快搖動ê國粹主義者，ài謀反。彼得是一个衝動tik，緊性 ê人，in隨人隨人lóng有tsē-tsē缺點tī-·leh，iáu-koh耶穌是真疼in，也知影iáu hit兩个不時結做伙ê腓力kah拿但業，以及其他ê學生，koh最後mā是知影hit-ê 孤獨 ê Ka-lio̍kk人猶大，伊kah hiah-ê北pêng ê學生，大家做伙了是真有自然。In lóng是極照人ê款，有tsē-tsē缺點tī-·leh。總是耶穌若無in tiàm-tī身邊，to̍h會生出一種無聊ê 感念。伊ê性情是ài kah人相交陪，亦in mā是猶原無惜in ê心神，真ài kah伊做伙交陪。

頭一隊ê學生，自然是hiah-ê siāng有才tiāu ê熱心家、指導者，也是siāng有感化力-· ê，以及siāng熱心來虔誠獻hō͘耶穌，以及伊ê偉大ê計畫ê人。To̍h是叫做彼得kah安得烈，以及雅各kah約翰tsit兩對ê 兄弟。Tsit四个人lóng是真親密 ê朋友tī學生ê團體中，in是第一進前bat耶穌。咱ē記得tī一年外前，in有頭一pái kah伊相會。從中一位，to̍h是約翰，tī伊年老ê時，有寫伊ê福音書，來回想hit時一切ê情形，到真詳細，連tú-tú是啥物時間kah伊相會mā猶ē記得。to̍h是tī有一下晡約四點。行洗禮約翰ê學生中，有兩位to̍h是安得烈kah約翰，tú-tú kah in ê先生做伙 khiā tī約旦河，hit時耶穌有tùi hia經過。行洗禮約翰to̍h見證講：「你看上帝ê羊羔。」Tùi án-ne，tsit兩人有進前去tòe耶穌，也心內畏畏，一心歡喜ài kah伊講話，也一心驚惶m̄敢。亦伊果然有ua̍t來kah in講話，伊to̍h tshōa in去到tī 伊所tiàm，hit-ê細細間ê厝，tī hit-ê奇妙ê暗頭á in有kah伊做伙交陪，續享受伊所準備hit-ê 簡單ê暗飯，也續聽伊ê思想。Hit暗in kah伊相辭出來，一下看外面是有星宿光滿天，也in ê心肝猶原有顯出大koh新 ê愛情，希望kah熱誠tī-·leh，koh in ê人生觀是不止變換。Tùi án-ne，in ê心有永遠kah伊相結聯。

Tsit兩人ê中間，一个是西門彼得ê 兄弟，叫做安得烈。後來安得烈有tú-tio̍h伊ê 兄弟西門，to̍h tshōa 伊來就近耶穌。咱thang想像，siāng hit時約翰mā有續去tshōa伊ê 兄弟雅各，來就近耶穌tsiah tio̍h。

Tsit四个人khah常是結做伙，咱thang料想tú-tú耶穌tùi tī山裡落來到半路ê時，in tsit四个人有做伙行óa去tòe耶穌。Κhah大面彼得是中年ê人，m̄是少年mā m̄是老人，(「你少年ê時，用帶ka-kī縛，獨獨到老，別人to̍h縛你，」)也是一个粗大ê討魚人，面貌lóng受風受霜，也伊ê做人是gâu講笑詼，是真親切，是gâu疼人，hō͘朋友所歡喜，也是有tsē-tsē弱點hō͘耶穌所矯正，伊ê性情khah緊，致到有tsē-tsē m̄ tio̍h，親像ta̍k-ê有價值 ê人所永有ê。

彼得ê心是不止敬愛耶穌，伊有顯出老大人ê心情，ài眷顧伊所尊敬 tsit-ê少年ê 指導者耶穌，因為伊lóng無關心本身ê事。伊有比別人khah自由來諫諍耶穌ê所做。亦bat一pái伊有自信siuⁿ過頭去。總是耶穌夠額知影；所以穩當無誤解伊。

Tiàm-tī彼得ê身邊-· ê，m̄是伊ê 兄弟安得烈，反轉是約翰，in兩人是不時結做好朋友。Tī tsit-ê基督傳中，「彼得kah約翰」不時是結聯做伙。約翰m̄是做頭，總是伊ê性情是比彼得明顯khah深沈。約翰是一个思想家，咱thang想像，伊是一个面貌súi koh溫柔，有學問 ê青年，也伊ê目tsiu有顯出夢想家ê眼光 tī--leh;雖然伊是行tī tsit-ê青翠ê世界，iáu-koh有看見「Τī天裡有門開開」，伊是眾學生中第一快了解伊ê先生ê高尚ê思想。伊kah伊ê 兄弟雅各，心情lóng是khah緊，為tio̍h án-ne，耶穌常常kah in講笑，來稱in是「雷ê kiáⁿ」。總是以外無別人親像約翰有thang得tio̍h允准來hiah-ni̍h kah耶穌親密做伙交陪。「約翰是耶穌所疼ê學生。」

安得烈是kah雅各行做伙，論安得烈ê事，咱所知影第一要緊-·ê，to̍h是伊有tshōa伊ê 兄弟來就近耶穌。教會有流傳講安得烈有受釘tī十字架，亦伊有tùi十字架ê頂面續接來講起伊ê主ê事，tsit-ê故事是做聖安得烈ê十字架ê 發源。論雅各ê事蹟，咱所知-·ê，是無jōa tsē。伊是少年to̍h死，不過咱知影，耶穌有常常稱伊是「雷ê kiáⁿ」，亦知伊是一个重要 ê人物，ē kham得thang hō͘希律王來thâi伊ê頭殼。希律王bat下手來tùi tī tsit-ê頭一隊掠兩个人，to̍h是雅各kah彼得，也上帝一面有準雅各來受害死，koh一面有拯救彼得。設使雅各若無受害死，hoān-sè tī眾學生中ē成做一个偉大ê人物。總是上帝tī hit-pêng ê世界有欠用伊。Tī tsit時伊以及彼得lóng知影，hit時上帝án怎hō͘伊tú-tio̍h受害死。Tī四十年後，in tī hit-ê khah闊大ê世界做伙 koh相會ê時，in穩當ē常常做伙來談論hit時ê情景。

頭一隊，to̍h是親像tsit款ê人，to̍h是偉大、熱情、熱心ê人，親像雅各是一个無驚畏人ê人，有為tio̍h基督來死，也安得烈是一个實際tik ê人，有為tio̍h基督來tio̍h磨，又koh約翰是一个深沈罕得講話ê人；也彼得是一个無深想，tsia̍p-tsia̍p講話ê人，koh是性情劇烈kāu錯誤ê人，iáu-koh tī眾學生ê中間，伊是第一有人ê性情tī-·leh。咱知tsit-ê彼得是真gâu跋倒，亦bat三點鐘久做無膽量 ê人，iáu-koh耶穌有揀召伊。Tsit-ê事實是ē激勵咱ê心，hō͘咱生起大ê ǹg望，因為咱有人mā猶原真快行錯，真無膽量，iáu-koh咱猶原thang確實kah tsit-ê軟弱 ê彼得做伙講：「主ah，你無所m̄知；你知我疼你。」

Taⁿ請來想，大家做伙 teh行hit-ê第二隊 ê學生，to̍h是腓力、拿但業、巴多羅買、馬太，kah 多馬。In tsiah-ê學生是不止khah koh樣，in卻猶原是有疼耶穌。總是in是khah 小khóa ê人，自然in是有路用、實際tik ê人，不過khah無才tiāu thang做指導者。In是深沈，卻khah m̄是kah jōa kāu僥疑ê人。因為in中間，有ê人是tio̍h經過真久tsiah beh信耶穌是上帝。In是無別物法度thang幫助in ê信心，這是tùi父母生成ê。

請來看腓力。有一日耶穌有問伊講：「咱beh tùi tó位買餅來hō͘ tsiah-ê人tī tsit-ê 曠野來食ah?」耶穌對伊講一句話是teh-beh試伊ê信心，總是腓力bōe曉得所tio̍h 應伊ê話，bōe曉得thang應伊講：「主ah，你to知影，你是無所m̄ ē。」續kan-taⁿ tiàm-tī心內來按算餅店 ê價數講」「主ah，阮無法得。Tio̍h 欠用兩百ê銀á ê餅，」Koh有一日，腓力有催逼耶穌tio̍h證明父hō͘ in看，講：「主ah，用父hō͘阮看，to̍h夠額。」也耶穌to̍h用溫柔 ê話來責備，應伊講：「腓力，我kah lín tiàm到tsiah久，lín kám猶m̄-bat我?已經看見我-·ê，to̍h是看見父。」腓力to̍h是親像tsit款ê人，to̍h是欣慕證明ê人，欣慕ài beh看見父ê人。這卻若是無過頭，是無啥物pháiⁿ。

腓力ê同伴，to̍h是叫做拿但業，in兩人ê款是相像，iáu-koh也有無相同 ê所在tī-·leh。拿但業猶原是一个魯鈍小心ê人，koh也是有淡薄ài僥疑ê心tī-·leh。親像有一日，腓力有熱誠對伊講起彌賽亞耶穌ê事，hit時伊有僥疑，m̄信耶穌是彌賽亞，講：「拿撒勒kám ē出啥物好物?」總是伊一下看tio̍h耶穌ê時，伊所有ê疑心，to̍h即時消無去，伊是一个恬靜，ài默想 ê人，有常常tiàm-tī伊ê花園內 ê無花果樹腳來讀聖冊，來祈禱上帝，續來三思伊ê旨意。親像tsit種人，是不止快進步tī伊ê精神上ê洞察力。伊kah耶穌做伙無幾分鐘久，iáu-koh 隨時ē曉喉叫講：「拉比，你to̍h是上帝ê kiáⁿ；你to̍h是以色列ê王。」拿但業to̍h是腓力所tio̍h交陪ê一个不止thang疼ê朋友，是誠實、心肝清氣ê人，是不止gâu同情人，也講話是忠實。所以耶穌tsiah o-ló伊講：「你看，真正是以色列人，心無詭詰ê。」

論多馬，咱khah常想講伊是一个「懷疑者。」凡事伊khah常to lóng是看hit-ê烏暗ê 方面。「主ah，你去ê所在，阮 to m̄知；thài會知hit條路ah?」耶穌有bat一pái冒險 beh落去偤太看hit-ê死去ê拉撒路，hit時多馬to̍h想講耶穌tiāⁿ-tio̍h是bē-tàng走閃人ê 陷害。也伊有拒絕伊ê同伴見證ê話，無beh信耶穌有koh活。多馬是歡喜放sak世間一切來信耶穌ê koh活，總是m̄敢phah算hit-ê是事實，多馬生成是tsit款ê人，以外mā有人親像án-ne。因為有ê人也是比別人khah oh得信仰耶穌基督。總是hit款人khah常心肝是誠實，是好。Hit款ê人若bat耶穌，hit時khah常in ê信心是ē成做第一堅固-·ê，多馬to̍h是親像tsit款。雖然伊bē-tàng看tio̍h耶穌所beh去hit條路，iáu-koh伊ài beh tòe耶穌到路尾。雖然伊想耶穌若落去偤太赴拉撒路ê送葬，耶穌的確會hō͘人thâi死，iáu-koh伊有用忠實ê心來喉叫講：「咱tsiah-ê亦來去kah伊同死。」雖然伊慢慢tsiah來信耶穌有koh活，iáu-koh伊一旦得tio̍h確信hit時，伊ê信心有進步到贏過 tī lóng總 ê學生。「我ê主ah，我ê上帝ah!」實在從來bē-bat有人ē曉稱呼耶穌是上帝。

馬太是kah 多馬做一對，in兩个lóng是恬靜ê人。論馬太ê事，咱無kah jōa知影。伊是A-lē-huat ê kiáⁿ，大面也是Kik-liû-pa-· ê，也若是án-ne，伊to̍h是咱ê主耶穌ê表-·ê。伊是抽稅-·ê，有hō͘伊ê 親族激-·出去。總是伊受tio̍h耶穌ê人格ê 吸引力感化tio̍h ê時，伊to̍h發出高尚ê心志來接納伊。「伊to̍h放sak一切起來tòe伊。」大面伊teh準備「耶穌ê言行錄」(Logia)，tsit本to̍h是後來有發展成做所有ê馬太福音書，hit時伊在來所有ê職務上 ê訓練，有不止幫助伊ê氣力。馬太有tī伊ê厝來準備筵席請耶穌，tùi án-ne，受經學士，以及法利賽人ngia̍uh-ngia̍uh念，來誹謗耶穌ê是非，也tùi án-ne，耶穌tsiah有講出tsit-ê偉大ê宣言，來綜合全福音ê道理講：「我來m̄是beh 招義人，是beh 招pháiⁿ人來悔改。」

最後hit一隊 tī福音書，以及tī khah後來ê使徒行傳ê冊裡是lóng無講起，大面是為tio̍h in有離開去到tī khah遠 ê所在來做主ê工。In是做ta̍k時代tsē-tsē忠實ê人ê代表，表明in所做ê暗中 ê工，獨獨上帝有知影，亦in ê名有記tī活命ê冊。Hit中間有三个是馬太ê 兄弟，A-lē-huat ê kiáⁿ，叫做小雅各、猶大，以及反叛政府ê西門，in lóng是真固執ê偤太人，亦In ē hiah-ni̍h固執，hoān-sè是因為in ê 兄弟是做抽稅-·ê。小雅各後來有做耶路撒冷ê監督，也新約聖冊內hit張嚴緊憂愁ê phue，to̍h是猶大所寫-·ê。西門是一个國粹黨 ài反叛羅馬，咱thang講in是e̍h-tue̍h固執，有影，in卻有反對彼得來kah外邦人做伙食，也無啥物同情保羅所khǹg hit款革命tik ê觀念，來主倡講教會是tio̍h開闊tī全世界，無分外邦、偤太，大家tī上帝ê面前lóng是同地位，tī現今咱mā是猶原有看tio̍h tsit款ê人。Tsit款人卻有淡薄e̍h-tue̍h，總是不止有熱誠tī-·leh。Tsit款人若一下kah耶穌相結聯，in ê心to̍h漸漸開闊。In ê心肝也要緊tio̍h漸漸開闊，iáu-koh若有啥物錯誤，á是新 ê事tio̍h反對 ê時，in是不止有價值 ê人，所以咱ê教會khah常是tio̍h-ài kā tsit款人叫多謝tsiah ē用得。

Tī學生中排siāng路尾-·ê，koh是siāng第一微細 ê，to̍h是Ka-lio̍k人猶大。伊是一个經濟家，gâu辦事ê人；伊是teh掌理傳教上一切ê事務ê工。Tī教會tsit款是不止重要，實業家是khah bōe曉說教，á是宣傳道理，iáu-koh伊若獻in ê 才tiāu來為tio̍h教會辦事務，to̍h伊ê所做ê 奉事是第一有路用，雖然咱無按算in beh歡喜來說謝，因為咱有kā in來kah猶大相比並，iáu-koh咱thang好膽án-ne講。

咱lóng teh奇怪，m̄知為tio̍h啥物因端，耶穌tsiah來揀選tsit-ê猶大，á是án怎tsit-ê猶大thài beh歡喜來tòe伊。Tsit-ê猶大beh來tòe耶穌，穩當m̄是想ài thàn錢 ê因端。因為tùi tī tsit十二 ê sàn-tshiah ê宣教師，是無jōa tsē thang得tio̍h，á是thang偷the̍h。論起伊起頭án怎來tshōe-tio̍h耶穌，hit-ê故事，穩當有thang感動人tsiah tio̍h，可惜咱lóng m̄知，tùi án-ne，咱續bē-tàng知影耶穌來揀選伊來tiàm伊ê身邊 ê因端，伊的確是ē giú耶穌ê心tsiah tio̍h。Κiám-tshái伊有知影伊ka-kī ê軟弱，所以teh想近óa耶穌是khah 妥當。有影，伊有墮落到tī真深ê所在。總是咱tio̍h ē記得伊有欣慕ài kah耶穌做伙，亦咱tio̍h ē記得，當伊悔改慘慼ê時，伊是夠額偉大，tsiah ē去tìm hit-ê受賄ê錢 tī hiah-ê引誘伊ê人ê面前，然後tsiah去吊頷死。若是khah 小khóa ê人，tiāⁿ-tio̍h是無beh做tsit種事。實在耶穌有大ê氣力teh 吸引伊，to̍h是pôaⁿ過伊所知影-·ê，也有來催逼伊ê心，hō͘伊看見伊ê受定罪，來艱苦到發狂，來知影伊有背叛耶穌。「Hit人無出世是khah好」，總是耶穌kám是自án-ne永遠bē記得伊?

親像án-ne，耶穌有揀選tsē-tsē等號ê人來做伊ê使徒。若是人甘願為tio̍h伊ê工來獻，to̍h無論啥物款式ê人，是天才-·ê、是熱心家、是快跋倒-·e、是gâu僥疑-·ê、是愚蠢-·ê、是魯鈍-·ê，一概lóng有欠用。咱大家lóng有偉大ê要素，to̍h是伊所ài hō͘伊koh-khah進步-·ê，koh也有pháiⁿ ê要素，to̍h是kah伊相交陪，to̍h ē廢無去-·ê。伊有欠用咱，koh有揀選咱一切ê人。

Tī教職者ê 方面，伊有欠用熱心家，tī精神界有天才-·ê，以及主ê先知。伊mā是猶原需要軟弱畏小禮、愚蠢 ê牧師，in雖是無jōa有才tiāu，也無jōa gâu講話，koh mā無jōa gâu料理教會，總是in若是有疼痛ê生活，hit-ê生活to̍h是一个說教不時有感動力 tī-·leh。Tī一般ê信徒ê 方面，伊有需要gâu憐憫、親切ê人，因為In ē hō͘宗教變成不止有感動力；koh也需要恬靜gâu 謹慎 ê人，因為in有hit款善惡感，to̍h thang得tio̍h o-ló。伊有需要gâu ê婦人人ê小說家，因為tùi伊ê冊ē-thang 小khóa提高世界來近óa tī上帝；亦有需要單純無大力量ê婦人人，thang來hō͘家庭得tio̍h幸福，伊ê kiáⁿ兒大漢，to̍h感謝伊ê疼痛。伊有需要咱，koh有揀選咱，亦tùi伊ê恩典hō͘咱lóng有力 thang盡咱ê本份來hō͘ tsit世界得tio̍h快樂。