《《平民ê基督傳》》 |
| | | 轉寄 |
Tē 16 tsiuⁿ Kaisatlīa Huili̍ppóe
Lán tsitsî sī ài lâi siūⁿ tī tsa̍pjī sùtô͘ ê hùnliān siōng,tsit tsi̍t lépài lāi puttsí iàukín ê kò͘sū.
I tī Galílaiah ê thoânkàu ê tiongkan, íking ū khòaⁿtio̍h tsōetsōe tiāuthâu, ū teh piáubêng tsit ê gûiki sī teh pikóa. Tsitsî sī khah bô thang khòaⁿkìⁿ ū kui tōa tīn ê lâng teh tè I. Lán só͘ thiaⁿtio̍h· ê, khah tsōe sī lūn tsa̍pjī sùtô͘ ê siausit. Sîji̍t ti̍tti̍t pikóa, tsiūsī I “siū tsi̍htsiap tsiūⁿ thiⁿ ê ji̍tkî beh kàu, tsiū kuatì ǹg Êlúsalém lâi kiâⁿ. Tùi tsit sî khí, tsiàu khòaⁿ I sī tsimtsiok teh susióng I ê lîmtsiong ê sū, iā ūitio̍h ánni, ū teh pīpān I ê sim. Tī hit ê pīpān ê tiongkan, I ê tsoân tsingsîn sī tsi̍ptiong tī hiah ê ha̍ksing, tsiūsī tī tsionglâi I līkhui khì ê sî, thang suanthoân I ê kèe̍k· ê. In khioksī íking ū kap I saⁿkap tsòhóe singua̍h nn̄g nî gōa kú, tsóng·sī in iáukú sī puttsí gûtshún. In iáukú sī bōethang pàngsak Iûthài lâng só͘ phāu hit ê bîsòe ê Siōngtè Kok ê kuanliām, iáukú sī teh ǹgbāng I sī beh lâi tsiâⁿtsòe tsi̍t ê itsîtik ê tōebīntsiūⁿ ê Mesíiah, thang lâi ênghián in ê koktō͘. In tsoânjiân sī bô teh ànsǹg, I só͘ beh kiâⁿ ê sī hising ê lō͘, iā kàubé sī tio̍h tútio̍h kiànsiàu ê sí, jiânāu tsiah beh tùi sí kohua̍h, lâi kiànsiat tsi̍t ê tōa ê sèkàitik ê tsingsîn ôngkok. I siū tsi̍htsiap tsiūⁿ thiⁿ ê sîji̍t sī ti̍tti̍t teh kūnóa. Só͘í nā bô iàukín kuansim lâi pīpān in ê sim, sī bōe tsòetit.
Tsiàu khòaⁿ I sī ài pí ítsêng koh khah ài kakī tsi̍t lâng lâi kap in saⁿkap tiàm. Tsóng·sī tsit ê kihōe m̄sī iôngīⁿ thang tittio̍h. Hit ji̍t I huanhù in kóng, “lín kakī kap góa lâi khì khòngiá,” iā tsi̍tē kàu, sòa tī hit pêng hōaⁿ khòaⁿtio̍h kui tōa tīn ê lâng teh thènghāu I, tsit ê si̍ttsêng putkò sī piáubêng tī ta̍k sî I só͘ kinggiāmtio̍h ê khoánsit. Inūi I ê miâsiaⁿ sī íking thàu kàuke̍k. I só͘ kiâⁿ ê sînjiah, sī tsòe tsoân kokbîn ê tsùì ê tiongsim. Mesíiah ê kikbēng ê hibōng, ásī kiaⁿhiâⁿ, sī íking teh tsìnhêng. Só͘í bô lūn I kàu tī ta̍k só͘tsāi, to lóng bōethang únba̍ttit.
Bêngbêng sī ūitio̍h ánni, lán tsiah ū tha̍ktio̍h kóng, tī tsitsî I ū tshōa in līkhui Pale̍ksuting ji̍pkhì Kalâm ê Tulô kap Sitòng ê tōehng, tīhia lâi ihó tsi̍t ê Sūlīa Huinîki ê hūjînlâng ê tsabó͘kiáⁿ. In ū tùi tsia koh khì kàu símmi̍h phianphiah ê só͘tsāi, lán bô símmi̍h tsaiiáⁿ. Mákhó ū kóng, “Iésu liâmpiⁿ kap ha̍ksing tahtsûn kàu Tāimálô͘tāi ê kéngkài,” tōabīn tsiūsī Galílaiah ô͘piⁿ ê khòngiá ê tōehng. Tsitsî lūn I ê sūtsêng, lán khòaⁿliáu sī bô kàu lōa hiān, tsíū tītsia, tīhia, hóaⁿhóaⁿ ū khòaⁿkìⁿ I nātiāⁿ.
Lán tītsia tsíū nn̄g pái thang siókhóa khòaⁿkìⁿ I, tsitpái tsiūsī tī tsit ê tsòe gûiki ê tsi̍t lépài lāi ê thâutsām, iā koh tsi̍t pái sī tī hit ê lō͘bé tsām. Tītsia só͘ beh kóng tsit ê, sī thâutsi̍t pái ê. Tī Galílaiah séng ê pakpêng, kūnóa tī Ioltànhô ê huatgoân, iā tī Helmóng suaⁿkha hit ê tsòngkuan ê kéngtì ê só͘tsāi, ū tsi̍t ê súisúi sòesòe ê siâⁿtshī, kiòtsòe Kaisatlīa Huili̍ppóe. Kiámtshái I kap sùtô͘ sī lâi únthòe tī tsit ê siâⁿ ê téngbīn ê suaⁿkan. Tsiàu Lūka só͘ kóng, Iésu līkhui in kakī teh kîtó. I āulâi kîtó suah tsiū khílâi, kiâⁿóa lâi tsiūkūn hit ê sòesòe ê thoânthé, mn̄g in kóng.
“Tshiáⁿ kā Góa kóng, pehsìⁿ lóng teh siūⁿ góa sī símmi̍h, iā in lóng teh kóng góa sī tsītsūi?”
“Siansiⁿ ah, ūê tshintshiūⁿ Hilu̍t ông, sī teh siūⁿ kóng, lí sī Kiâⁿ sóelé Iôhaneh kohua̍h, iā ūê kóng, lí sī Eliiah koh lo̍hlâi sèkan, koh mā ūê kóng, lí sī Iélímiah, ásī Sianti lâng ê tsi̍t ê.”
Bián giâugî, I sī kàugia̍h bêngpe̍k tsènglâng ê simsu, iā tsíū sī ū khǹg khah tshim ê bo̍ktik tsiah lâi mn̄g in. I tsiū hutjiân lâi ti̍ttsiap mn̄g in kóng. “Tsóngsī lín kóng góa sī siáng?”
Tse tsiàⁿtsiàⁿ sī I só͘ kuansim ê būntôe. I tsitsî to sī beh pànghā I ê ôngkok ê kangtiâⁿ lâi kautài in kò͘. I ài tsai tī tsit nn̄gnî kú ê hùnliān kap tsìbi̍t ê kaupôe, tàutí in sī ū ha̍ksi̍p ásī ū tshúimô͘ kàu siáⁿ khoán? Piattò͘ tsiū tsiksî bô iântshiân lâi thòe tsèng tāike ìn kóng, “Lí sī Kitok, tsinua̍h Siōngtè ê Kiáⁿ!”
Tse sī tsi̍t ê huisiông tōa ê huatkiàn, sī tī tsa̍pjī sùtô͘ ê hùnliān siōng tsi̍t ê tōa ê tsoánki. Siatsú tsionglâi Kitokkàu nāsī ū sitlo̍h i ê khùila̍t, tsiūsī inūi lâng bōe kìtit tsit ê tiongsim ê sūsi̍t. Tī hiānkim lán lóng kámkak tsin putan, inūi lâng ná ìhiòng ài beh káisueh lán ê sìngióng hō͘ i khah iôngīⁿ sìn, ài beh káisueh sînjiah hō͘ i bôkhì, ài hō͘ lán ê sìntiâu khah khoài sìn. Tio̍h kínsīn kiaⁿliáu ē sòa tìkàu hō͘ Kitok pìⁿtsòe bô la̍t khì. Tsit ê sī Kitokkàu ê tsio̍hpôaⁿ, thang khítsō ittshè ê sìngióng tī hit ê téngbīn. “Lí sī Kitok, tsinua̍h Siōngtè ê Kiáⁿ!”
Piattò͘ só͘ ìntap ê ōe bêngbêng sī ū tshimtshim tíntāng I ê sim. “Símòng, Paiokná, lí ū hokkhì ah; inūi hiatkhì jio̍kthé· ê bô tsísī lí, tsiūsī góa tī thiⁿ·ni̍h ê Pē tsísī lí.” Tútú tī tsit hō sîtsūn I khòaⁿ tsitkù ōe, puttsí ū tshim ê ìsù tī·leh. I ē sìniōng I só͘ kéngsoán ê lâng. Kiatkio̍k in tsiah siūtio̍h I ê kng tsiò lâi tsaiiáⁿ, I m̄sī kanta tsi̍tê kokbîn ê kikbēng ê tsítōtsiá nātiāⁿ, hoántńg sī tùi thiⁿ·ni̍h lo̍hlâi ·ê, Siōngtè ê sînlêng ê ôngkok ê Kunông. tse si̍ttsāi sī ū tōa tsìnpō͘ ê kinggiām.
Tsóng·sī tse putkò sī ke tsìn tsi̍tpō͘ nātiāⁿ. In sī iáu teh ǹgbāng, teh siūⁿ kóng I sī hiah·ni̍h úitāi, só͘í I beh íntshōa Ísiklia̍t lâi tittio̍h êngkng, hiántshut tsit ê sêngkong ê kongtshái hō͘ lâng tsin tshiⁿkiaⁿ, iā in beh khòaⁿkìⁿ Siōngtè ê kok ēng I ê koânpèng lâi si̍thiān tī tōebīntsiūⁿ. Tshintshiūⁿ ánni, I tikkhak tio̍h koh tsìntsêng lâi pīpān in ê sim, ǹgbāng thang hòebô in tsitkhoán thang kiaⁿhiâⁿ ê tshògō͘ ê susióng, nā bô, kiaⁿliáu tī bô phahsǹg ê tiongkan ē phahphòa in ê sìngióng. I sī íking ū siókhóa kā in tsítiám, putkò m̄sī tshut tùi tiâu kò͘ì. Tsitsî in tiàm tī kiaⁿhiâⁿ ê tiongkan, íking ū siūtio̍h I ê kngtsiò, tāmpo̍h liáukái “Iésu ê tōa ê òbiāu,” lâi bêngpe̍k I sī siáng. I tsiū tsiksî giâmgiâm huanhù ha̍ksing tio̍h tiāmtiām bo̍htit kóngkhí I ê òbiāu. Tī Iésu kap ha̍ksing ê tiongkan tikkhak tio̍h pìbi̍t tsit ê sūsi̍t. tio̍h m̄thang kā lâng kóngkhí. Thang kongjiân tsiong ittshè ê sū lâi huatpiáu hō͘ tsènglâng tsaiiáⁿ ê sî sī iáubē kàu. Tsitê sèkài iáubē jīn I sī Siōngtè ê ítsêng, tsit ê éngoán ê Kitok tikkhak tio̍h tsiâⁿtsòe tshintshiūⁿ tsi̍t ê lâng lâi siū hāisí.
Iésu lō͘tshut tsit ê, sǹgsī tsin thang tshiⁿkiaⁿ, thang kankhó͘ ê sū. Tùi hitsî khí, I tsiah lâi kàsī in kóng, “Jîntsú tikkhak tio̍h kauhù tī lâng ê tshiú, iā in beh thâi I, koh siū hāi sí liáuāu, kè saⁿ ji̍t tsiū kohua̍h.”
Lán tāike beh siūⁿ kóng, Tsit kù ōe tsāi lán sī kàugia̍h khoài liáukái. Tsóng·sī lán tsaiiáⁿ in tsiū bô kah hiah·ni̍h khoài liáukái. tsit ê ōe ū phah tshiⁿkiaⁿ in ê sim, iā hō͘ in ê sim puttsí jûloān. Tsóng·sī in sī bōethang tsiàu I só͘ kóng ê ōe, lâi káisueh tsit kù ōe. In beh thài ē ánni siūⁿ lè? I tsiūsī in só͘ tsuntsông ê Tsú, in túátsiah tsiah ū bêngbêng lâi sêngjīn I m̄sī lâng nātiāⁿ, sī Sîn, iā I lâi sèkan sī beh khahiâⁿ tsoân sèkài, lâi kiànsiat Siōngtè ê Kok. I tsitsî tútú tshuthuat, tsiū kóngkhí I beh siū hāisí ê sū! Tsiàu in teh siūⁿ khaksi̍t I tikkhak sī ū únba̍t símmi̍h sînpì ê ìsù tīteh. Lán bōethang liāusióng tsiah ê lâng ê sìngióng ē tsìnpō͘ kàu lâi bêngpe̍k Siōngtè ê kuanliām, tsiūsī tsaiiáⁿ I ê úitāi sī tsoânjiân tsāi tī I ê tsiâutsn̂g hising kakī ê tsingsîn, iā I beh thòe lâng lâi huaⁿhí jímsiū kiànsiàu, lâng ê phùinōa, khùnkhó͘, sísit, ia̍h āulâi beh tiksèng lâi khahiâⁿ sísit, tùi ánni tsoân sèkài ê lâng beh thiàⁿ I, sòa lâi sìnho̍k I. Bô lah, tsit kù ōe tikkhak sī bōethang tsiàu I só͘ kóng ê lâi si̍thiān lah. Tī tsi̍tsî kú in khiok sī ū tshiⁿkiaⁿ; tsóng·sī liâmpiⁿ bôkhì. In tsíū sī “bōe hiáungō͘ tsit ê ōe, iā m̄káⁿ mn̄g I.” In bô ài siuⁿ giâmbi̍t lâi kiùkhàm hit ê ìsù. In siūⁿ ài thang bōe kìtit tsit kù ōe.
Tsóng·sī Iésu bōethang iôngún in lâi bōe kìtit khì. Tī khah āulâi I ū koh tsi̍tpái kè tsi̍tpái, lâi ho̍ksu̍t tsit kù ōe. Āulâi in ê sim tsiah puttsí tshiⁿkiaⁿ. Tsit ê khólîn ê Piattò͘ thiaⁿliáu, puttsí hânsim. I tsiū tsin tshiongpōng, tshiàmkoân ê khoán lâi kàntsèng kóng, “Tsú ah, tshianbān m̄thang, tsit ê kuattoàn bô beh kàu tī lí.”
Siáⁿsū Iésu tio̍h ēng hiah·ni̍h giâm ê ōe lâi ìntap i? Tse kiám m̄sī hō͘ I koh tsi̍tpái lâi kinggiāmtio̍h khahtsá tī khòngiá só͘ siū hit ê tshì ? Inūi hitsî Sattàn ū óalâi tshì I, lâi àmsī I tio̍h tsáiⁿiūⁿ tsòe, tsiū thang bián tútio̍h tshiⁿtshám ê sū, ē thang tiksèng lâi kiànsiat I ê Ôngkok. Lán tsai khahsiông tshut tùi thiàⁿthàng ê jia̍tsêng ê khúnkiû ê ōe, sī ē hō͘ lâng khah ohtit tsīn gībū, tshintshiūⁿ ūsî tiōnghu ài tshuttsing khì títng sísit ê sî, i ê hūjînlâng, íki̍p sòehàn ê kiáⁿjî, éngéng ài saⁿtsiⁿ óalâi i ê sinpiⁿ, tsi̍t lâng giú tsi̍t tshiú, lâi sòesiaⁿ khǹg giâugî ê thàitō͘ mn̄g i kóng, “Ah, tsit ê gībū kiám tikkhak tio̍h lí lâi tamtng ?” Piattò͘ ū hiántshut iutshiû ê iôngmāu, tse kiám sī teh hiánbêng Sattàn ū koh tsi̍tpái beh lâi tshì I?” Lán tio̍h ū tshintshiūⁿ tsitkhoán ê káisueh tsiah thang liáukái, àntsóaⁿ I ē ēng hiah·ni̍h giâm thang tshiⁿkiaⁿ ê ōe, lâi tsikpī hit ê hiah·ni̍h thiàⁿ I ê lâng. “Sattàn thèkhì góa ê āubīn; inūi lí só͘ siūⁿ ê m̄sī tsiàu Siōngtè ê ìsù! sī tsiàu lâng ê ìsù.”
I kóng, Tsiàu Siōngtè ê ìsù! Tse sī símmi̍h ìsù? I tsiū tùi in kóng, “Só͘ siūⁿ tsiàu Siōngtè ê ìsù, tsiūsī kóng, lâng tio̍h ūitio̍h gī lâi oântsoân hising kakī. Lín só͘ siūⁿ· ê sī tsiàu lâng ê ìsù. Lín himbō͘ góa tio̍h kiù góa ê sìⁿmiā. Kìⁿnā ài kiù i ê sìⁿmiā ê beh sitlo̍h i. Kiànnā ūitio̍h tsòiko ê hokkhì lâi sitlo̍h i ê sìⁿmiā· ê, beh tittio̍h i. Tse tsiūsī góa só͘ beh kiâⁿ ê lō͘, kìⁿnā ài tè góa ê, tikkhak tio̍h khòaⁿ bô kaki, sòa tè góa lâi kiâⁿ tsit tiâu lō͘.” Tse si̍ttsāi sī kosiōng ê kàsī. Bêngbêng tsāi in teh khòaⁿ, tse sī siuⁿ kèthâu kosiōng ê kàsī. Inūi liân tùi hitsî khí in mā iáubē bêngpe̍k, tsit kù ê ìsù sī teh tsíbêng Iésu tikkhak tio̍h siū hāisí. Lán sī tsin ohtit liáukái, àntsóaⁿ in ē ánni. Tsóng·sī lán tio̍h ē kìtit, lâng ū kò͘tsip ê sèngtsit tī·leh, bô ài khoàikhoài pàngsak in só͘ ū ê sianji̍p ê kiànkái; iā lán tsōetsōe lóng sī ū tsit khoán ê khinghiòng, tsiūsī siūⁿ ài pàngsak bô khoàilo̍k ê susióng, iā lán lóng ū tsi̍t khoán ê simtsêng, ài ǹgbāng bōe tútio̍h símmi̍h kankhó͘ ê sū. Khaksi̍t tī in ê simlāi, àmàm ê tiongkan ū tāmpo̍h bô khoàilo̍k ê liāmthâu tīteh. Putkò tsit ê tāitsì liáuāu, tī ū tsi̍t ji̍t, in ū saⁿtsiⁿ ài tsòe siāngtōa· ê, lâi tsē tī tsionglâi ê ôngkok, iā Sepíthài ê kiáⁿjî ê lāubú ū tùi Iésu pínkiû, ài beh hō͘ i ê kiáⁿ tsi̍t ê lâi tsē tī I ê tsiàⁿpêng, iā tsi̍t ê tī tòpêng. Tsit ê tāitsì liáuāu Iésu ū siū tèng sí, tse sūsi̍t ū hō͘ in ê sim puttsí tshiⁿkiaⁿ, iā Iésu ê sinsi tó tī bōng·ni̍h, hitsî in ê simtsì tsoânjiân sitbāng. Ah! lán lóng sī kîkoài ê jînlūi, lán lóng sī lâng lah.
In tiàm tī suaⁿlāi, tshiūnâ tiong lâi kinggiām tsit ê sòesòe ê bîkong liáuāu, tsiah tshuthuat khì tiàm tī hit ê hongbú, ko͘to̍k ê Helmóng suaⁿkan ê tsi̍t lépài tiong, lâi kinggiām hit ê kuattoàn bōe thang hutlio̍kkhì ê kò͘sū. Lūn in só͘ kinggiām hit ê tshinbi̍t ê kaupôe ê tsênghêng, lán lóng bô thang tittio̍h símmi̍h siausit. Kanta tsaiiáⁿ Iésu ū kap tsa̍pjī sùtô͘ saⁿkap tī·leh. Tsóng·sī lán tsai, tùi tī I teh hùnliān Sùtô͘ ê hongbīn lâi khòaⁿ, tsit tsi̍t lépài tiong úntàng m̄sī pêngsiông ê tsiukan. In sī ēng tsit ê tōa ê kòpe̍k ê ōe lâi khaisí tsit lépài ê tsêngkéng, “Lí sī Kitok, éngua̍h ê Siōngtè ê Kiáⁿ,” iā ēng tsit ê kohkhah tōa ê tsêngkéng, tsiūsī hit ê Piàn iôngmāu ê giâmsiok ê ke̍ktiám, lâi kiatbé tsit tsi̍t lépài tiong ê tsênghêng.
Inūi lán ū thiaⁿkìⁿ lūnkhí tsit tsi̍t lépài tiong ê lō͘bé ji̍t ê sū, ū kóng, “Kè la̍kji̍t, Iésu ū lēnggōa tòa Piattò͘ , Iâkop, kap Iâkop ê hiaⁿtī Iôhaneh, tshōa in pehtsiūⁿ koâiⁿsuaⁿ kîtó; tng in ê bīntsêng hêngtsōng piànōaⁿ.” Tsiah ê lâng tī Iésu kohua̍h liáuāu tsiah kóngkhí tsit ê tāitsì. Tī hit ê ítsêng, Iésu sī m̄tsún in lâi kóngkhí. Lán nā tsiong Hokimsu tiong só͘ ū kìhit saⁿ ê bô liânlo̍k ê kìsū lâi khioh tsòehé, tsiū ē tāmpo̍h liáukái tī in ê kìik tiong tsit ê tējī ê tsêngkéng ê khoánsit.
Tī hit ê hāthiⁿ ê o͘àm mî, in tsíū kakī tiàm tī Helmóng suaⁿ ê suaⁿio khah koâiⁿ ê só͘tsāi. In ê Siansiⁿ ū līkhui in, kakī tsi̍t lâng tsuansim teh kîtó Siōngtè. In kakī mā siókhóa kîtó, iā kîtó suah, tsū ánni kńg in ê gōathò lâi khùnkhì. Tī hit àm in ū siôngsiông kámkaktio̍h tshànlān ê kng, tìkàu ū phahtshíⁿ in ê bîn, iā koh ū kámkaktio̍h kîīⁿ ê sū, sòa tsingsîn khílâi. Hitsî in ê ba̍ktsiu tsi̍tē khui, tsiū ū khòaⁿkìⁿ tsiônglâi lán tsit hō ē síbô ê lâng só͘ bē bat khòaⁿkìⁿ ê sū. In khòaⁿliáu hónghut tshintshiūⁿ tiàm tī tsi̍t ê sin ê sèkài. Lán thang liāusióng in sī phahsǹg in tsitsî sī íking kèóng, khì kàu tī Thiantông.
In ê Tsú Iésu iáukú sioktsēng teh kîtó. Iā I teh kîtó ê sî hêngtsōng piànōaⁿ. Inūi I kūnóa tī Pē ê sinpiⁿ, koh sī kiatliân tī hit ê Bô khòaⁿkìⁿ ê sèkài, só͘í tī I ê lāibīn só͘ ū ê Sînsèng ū huattshut tshànlān ê kng, tsiò tī I ê jio̍kthé ê itsiûⁿ, tùi ánni I ê saⁿ tshànlān kng nànà, iā ke̍kkî pe̍h, sèkan ê phiòpò͘ ê sī bōeōe hō͘ i pe̍h kàu ánni. Ia̍h tùi hit ê sînlêng ê sèkài ê Pò͘līlāi, tsiūsī tshe I lo̍hlâi tsia· ê, ū hiántshut sînlêngkài ê lâng, tsiūsī Mô͘se, Eliiah; in sī Ísiklia̍t ê úitāi ê tsítōtsiá, tī tsin tsōe nî tsêng tsiū līkhui tsit sèkan khíkhì hit ê só͘tsāi. In ū hiántshut êngkng ê hêngtsōng lâi tâmlūn I ê “Kòesì,” tsiūsī I tī Êlúsalém só͘ le̍k·kè ê. In tī êngkng tshuthiān lâi tâmlūn I ê kèsì,” tse tútú sī tshintshiūⁿ tī saⁿtsa̍p nî tsêng tiàm tī Piklīhêng ê suaⁿtiûⁿ, hiah ê pa̍t ê sînlêng lâi teh huaⁿhí, gîmsi oló I ê “tshutsì” tsi̍tpuaⁿiūⁿ. Ah, si̍ttsāi hit ê sînlêng ê sèkài sī putsî bi̍ttsiap tī I ê sinpiⁿ!
Kūntāi ê lâng, tùi “Sînlêngha̍k” (Spiritualism) kiámtshái beh gīlūn tangsai, tsóng·sī lán hiankhui Hokimsu tha̍k liáu tsaiiáⁿ tī Iésu ê singua̍h, putsî to ū kuanliân tī tsi̍t ê khah kosiōng tsinsi̍t ê “Sînlêng ê sū” (Spiritualism) tī·leh, tse sī bô thang īⁿgī ê si̍tsū. Iésu beh tshutsì ê sî, tī Piklīhêng ê suaⁿtiûⁿ ū kui tōatīn ê thiankun tshuthiān lâi khènghō, iā kàu tī lō͘bé, Iésu beh tsiūⁿ thiⁿ ê sî, iā “ū nn̄g lâng tshēng pe̍hsaⁿ khiā tī sinpiⁿ,” koh tī tsit tiongkan, lán ū saⁿsòa thiaⁿtio̍h pa̍t sèkài ê siausit, thiaⁿkìⁿ hit ê siaⁿim, iā ū khòaⁿkìⁿ hit ê hiánhiān kap tiāuthâu; bián giâugî tsiah ê, lóng sī tùi hit ê sèkài, tsiūsī pôaⁿkè lán tsi̍tê ê sèkài só͘ tshutlâi ê, iā lóng puttsí ū kuanliân tī lán ê Tsínkiù ê sūgia̍p. Hoānnā sêngsi̍t lâi tha̍k Hokimsu ê lâng, sī tiāⁿtio̍h bōethang hutlio̍k tsit tiám.
Lán khaksìn hit ê sèkài sī iáukú sī siāng tsi̍tiūⁿ lâi teh pauûi tī lán ê sinpiⁿ. siatsú lán nāsī bōethang khòaⁿkìⁿ i, to̍kto̍k sī ūitio̍h lán tsit sèkan ê kngsòaⁿ bái, tìkàu lâi jiakhàm i. Tútú tshintshiūⁿ lán ta̍kji̍t só͘ kinggiām ê khoánsit, ji̍tthâu ê kng tsi̍tē tsiò tī sèkan tsiū hiánbêng ta̍k lúi sòesòe ê súihue, tshiūki, tshiūhio̍h, íki̍p liân sòesòe ê thângthōa, lán to thang khòaⁿkìⁿ, tìkàu lán sòa bô khòaⁿtio̍h hit ê hiántshut tī mîkan ê úitāi ê Útiū. Só͘í thang kóng, ji̍tthâu ê kng ū tsó͘tsí lâng ê ba̍ktsiu, lâi bô khòaⁿtio̍h mîkan ê tōa ê Útiū, lán nā tùi tsit hongbīn lâi khòaⁿ, ji̍tthâu ê kng sī bô līik lán. Tshintshiūⁿ ánni, siatsú lán nā bô ū kinggiāmtio̍h o͘àm, thang lâi sìtsiàⁿ lán ê gánle̍k, tsiū lán úntàng tsoânjiân bōe thang sìn kóng ū tsi̍t ê tshiⁿsiù ê sèkài tī·leh. Só͘í kiámtshái tsíū lán ê ba̍ktsiu ha̍pkhì, kinggiāmtio̍h sísit ê o͘àm, hitsî lán tsiah ē tittio̍h sìtsiàⁿ ê kng lâi khòaⁿkìⁿ hit ê sînlêng ê sèkài. Putkò lán khaksìn, hit ê sèkài ū ûi tī lán ê sinpiⁿ, sī tshintshiūⁿ tī Iésu ê singgâi tiong só͘ hiántshut ê khoán tsi̍tpuaⁿiūⁿ.
Tsit saⁿ ê lâng simlāi jûloān, tshiⁿkiaⁿ kàu bōe hiáu kóng símmi̍h, kanta tsùsîn lâi khòaⁿ hit ê tsêngkéng kàu lóng kèkhì. Hitsî tsit ê kínsèng ê Piattò͘ , tsiū tòngbōetiâu. I ū bêba̍k, lia̍h tsòe i púnsin sī tiàm tī Thiantông. Tsit ê khólîn ê Piattò͘ , kūnlâi sī khah bô hióngsiū Thiantông ê hokkhì, inūi i putsî ē kìtit i ê Tsú Iésu só͘ àmsī, lūn I ê sí ê sū, koh iā ē kìtit i ū hō͘ I giâmgiâm tsikpī. Bô kîkoài, i tsitsî sī himbō͘ ài tiàm tī Thiantông, iā nā ē thang jú kú sī júhó.
“Tsú ah, lán tītsia tsin hó; lí nā ài, góa beh tī tsia tah saⁿ king liâuá; tsi̍t king hō͘ lí, tsi̍t king hō͘ Mô͘se, tsi̍t king hō͘ Eliiah.” I lâi kóng ánni, sǹg sī gûtshún ê ōe, ia̍h lán tsūjiân sī huaⁿhí lâi thiaⁿ i kakī só͘ teh piānkái ê ōe, lâi teh piáubêng i ê sit thébiān. (Tio̍h ē kìtit Mákhó Hokimsu, kîsi̍t sī Piattò͘ ê.) “Sī i m̄tsai tio̍h tsáiⁿiūⁿ kóng, inūi in tsin kiaⁿ.”
“I iáu teh kóngōe ê sî, hutjiân ū kngkng ê hûntà in, koh ū siaⁿ tùi hûn·ni̍h tshut, kóng, Tsit ê sī góa só͘ thiàⁿ ê Kiáⁿ, góa só͘ huaⁿhí ê, lín tio̍h thiaⁿ I. Ha̍ksing thiaⁿkìⁿ, tsiū phaklo̍hkhì, tsīntsāi kiaⁿ. Iésu tsìntsêng bong in, in gia̍hba̍k bô khòaⁿkìⁿ tsi̍t lâng, tsíū Iésu kap in tīhia nātiāⁿ.
Tshintshiūⁿ ánni, hit ê īⁿsiōng tsiū kèkhì. Iā hit ê Bô khòaⁿkìⁿ ê sèkài ê mn̂g tsiū koh kuaiⁿ; kiatkio̍k in tsiah tsaiiáⁿ in m̄sī tiàm tī Thiantông.
Tī tsho͘tāi kàuhōe só͘ teh thoân ê kàsī ê tiongkan, tsit ê Piàn iôngmāu ê sū sī khòaⁿ tsòe puttsí tiōngiàu, tùi ánni tsit ê kò͘sū ū kìtsài tī Kiōngkuan Hokim saⁿ pún ê tiongkan. Lūn tsit ê sū lán beh àntsóaⁿ kóng? Tse kiám putkò sī tsi̍t tséng ê īⁿsiong, tsi̍t tséng ê bînbāng, bô ū khehkuantik ê si̍ttsāi ? Khaksi̍t m̄sī! Putlūn siáⁿ khoán, ū khòaⁿtio̍h tsit ê sūsi̍t ê lâng tsiū kuattoàn bô beh ánni siūⁿ. Kèliáu kúkú, hit ê nîlāu ê Iôhaneh koh hôesióng hit àm ê tsêngkéng, iā khòaⁿ tsòe sī tsi̍t ê tōa ê si̍tsū lâi siá kóng, “Goán bat khòaⁿkìⁿ I ê êngkng, tshintshiūⁿ to̍ksiⁿ Kiáⁿ tùi Pē só͘ tit ê êngkng.” Ia̍h Piattò͘ iûgoân ū tùi kàuhōe lâi kóngkhí tsit ê kò͘sū. “Inūi goán pêngsò͘ hō͘ lín tsai, lán ê Tsú Iésu Kitok ê koânlêng kap I ê kànglîm, m̄sī ēng kîkhiáu bôiáⁿtsiah ê ōe, tsiūsī tshinba̍k khòaⁿkìⁿ I ê tōa uigiâm. Inūi goán kap I tī sèngsuaⁿ ê sî, ū thiaⁿkìⁿ tùi Thiⁿ só͘ tshut ê siaⁿim.” Nāsī ū símmi̍h lâng ài giâugî hit ê tsinsi̍t sèng, lóng sī ūitio̍h ū phāu bu̍ttsit tsúgī ê simsîn tsiah ē ánni siūⁿ, hit hō lâng lóng m̄ tsaiiáⁿ ū tsi̍t ê sînlêng ê sèkài, putsî pauûi tī lán ê sinpiⁿ, tsiūsī tshintshiūⁿ Hokimsu só͘ piáubêng ê khoán, tsit ê sînlêng ê sèkài ū putsî tshinkūn, koh tshimtshim lâi tsiàmiú Iésu ê tsoân singgâi.
Tshiáⁿ tiapákú ēng kèngkhiân ê liāmthâu lâi be̍ksióng hit ê tsêngkéng. Tshiáⁿ tsùì khòaⁿ lán ê Tsú, I ū tsuansim kîtó, iā kuatì ǹg Êlúsalém lâi kiâⁿ, beh khì siū hāisí. I sī tio̍h ài ūitio̍h púnsin kîtó, ǹgbāng tī kîtó ê tiongkan, I ê simsîn thang tittio̍h antsēng, iā sòa thang hióngsiū pêngan bô iôtāng ê sim, lâi khiākhí tī Pē ê bīntsêng, lán kiám thang ēng kèngkhiân ê sim lâi ánni siūⁿ ? Tse kiám sī ìntap I só͘ kîkiû ê, lâi tshōa tsit ê tsāigōa ê lâng tī tiapákú koh tńgkhì I ê tshùlāi, lâi thiaⁿ Pē ê èngún, lâi tittio̍h êngkng, tsiūsī “tī sèkan ê ítsêng I só͘ ū ê êngkng” mah? Tsāi hiah ê jûloān ê Sùtô͘ teh khòaⁿ, tsit ê sūsi̍t bô m̄sī tōatōa thang thêko in ê susióng, hō͘ in thang giâmsiok lâi siūⁿ in ê Tsú ê sū, tsiūsī hō͘ in bêngpe̍k tiàm tī jio̍kthé kap in tsòe hó ê tângphōaⁿ, ji̍tji̍t saⁿkap teh singua̍h ê Iésu, tsitsî ū tittio̍h tsuntsông, ho̍ksāi tī thiⁿ·ni̍h. Ia̍h tsit ê sūsi̍t, bô m̄sī ū khésī in, hō͘ in bêngpe̍k hit ê Bôkhòaⁿkìⁿ ê sèkài ū tsáiⁿiūⁿ tsiapkūn tī I! Iūkoh bô m̄sī hō͘ in liáukái Tsú ū tsáiⁿiūⁿ ēng tiāmtsēng koh ū khaksìn ê lo̍kkuan lâi teh khòaⁿ I ê ôngkok ê sūgia̍p, suijiân ū tútio̍h tsōetsōe sitbāng kap hit hō khòaⁿliáu sī sitpāi ê hiānsiōng! Tsáiⁿiūⁿ hit ê sūgia̍p ē sitpāi! Inūi tiàm tī hn̄ghn̄g hit ê tsoânlêng ê sèkài, tsiūsī “Siōngtè, Singsài, íki̍p oântsoân ê gīlâng” só͘ tiàm ê sèkài, sī ū pótsèng I ê sêngkong. Hit ê sèkài sîsiông ēng tsòe tshintshiat ê liāmthâu lâi teh khòaⁿkò͘ I. Tsitsî lán ū khòaⁿkìⁿ nn̄g ê sînlêngkài ê lângkheh, tsiūsī tī kúinā pah nî tsêng l kīkhui tsit ê sèkan· ê. In íking ū tshiauua̍t tsit sèkan ê susióng, iā puttsí jia̍tsêng teh tuikiû pa̍t sèkài ê singua̍h. Tsiôngtiong tsi̍t ê, tsiūsī Mô͘se; i lóng bô kóngkhí Huatló ông, íki̍p Ânghái ê sū. Iūkoh tsi̍t ê, tsiūsī Eliiah, i māsī lóng bô teh susióng Iâkop ê phûtôhn̂g ê sū. In só͘ kinggiām ê kó͘tsá ê kìik, tsitsî sī khòaⁿ tsòe tsi̍t tséng pêngsiông ê siókhóa sū. “In tī êngkng hiánhiān, tâmlūn I ê kòesì, tsiūsī I tīÊlúsalém só͘ beh le̍kkè· ê.” Tse bô m̄sī teh àmsī hō͘ lán tsai in íki̍p hiah ê tiàm tī Tiùⁿlîlāi ê úitāi ê tângphōaⁿ, sī puttsí jia̍tsêng teh kuansim in ê Tsú tī tōebīntsiūⁿ ê singua̍h, íki̍p tī jînlūi ê tsínkiù siōng tsit ê tōa ê tsoánki, tsiūsī tī in ê bîntso̍ksú tiong tsit ê tsòetōa ê sūkiāⁿ.
Tsitsî ài tsoán kèlâi siūⁿ tsi̍t ê khah sió ê būntôe, tsiūsī ū bi̍ttsiap kuanhē tī lán· ê. Tùi tī tha̍k lán ê Tsú ê singua̍h, lán ū tsa̍phun khaksìn hit ê pa̍t ê sèkài ū tsámjiân tshimtshim teh tôngtsêng, teh kuansim lán tsit ê sèkài; tsit ê sūsi̍t bô m̄sī ē pangtsān lán, hō͘ lán siⁿkhí sìngióng, ásī tsìtsió mā ē siⁿkhí ǹgbāng lâi siūⁿ kóng, tī kináji̍t khiākhí tī hit ê lêngkài lán só͘ thiàⁿ ê lâng, māsī iáukú ua̍hua̍h tī·leh, iáu ū ìsik, kìik ê khùila̍t, lâi teh kuansim lán tōebīntsiūⁿ ê singua̍h, iā iáukú ū ūitio̍h lán khiākhí tī tsit ê iáⁿ ê sèkài ê tsènglâng, lâi hiántshut thiàⁿthàng kap pangtsān ê sim teh thòe lán kîtó. Tse tsiūsī tsho͘tāi Kàuhōe só͘ phāu ê ū kongtshái khoàilo̍k ê sìngióng. Tī kó͘tsá ū tsōetsōe úitāi ê Kàuhū, tsin ài biôsiá hit ê tsêngkéng. Tsiūsī kóng, tī hit ê Bô khòaⁿkìⁿ ê sèkài, ū kui tōatīn ê lângkheh teh khòaⁿ lán tsit ê sèkài. Hit ê tsêngkéng sī tshintshiūⁿ “hāuiú” tńglâi bóhāu, hù ūntōnghōe, teh tshamkuan in tsásî só͘ teh ūntōng ê tsióngtsióng ê kēngkī tsi̍tpuaⁿiūⁿ. Hibúlâi jînsu ê tùtsiá, tī i ê thâunáulāi ū tāmpo̍h khǹg tsit hō ê susióng tī·leh. I khòaⁿkìⁿ hit ê sînlêng ê sèkài ū putsî teh khòaⁿ lán tsit pêng ê kēngkī. “Íking ū tsòe kantsèng ê kàu hiah tsōe, tshintshiūⁿ hûn ûi lán, Siōngtè kap Sèngsài, íki̍p oântsoân ê gīlâng khiākhí tīhia, só͘í lán tio̍h ēng thunlún lâi tsáu só͘ anpâi tī lán thâutsêng ê lō͘tsām.”
第十六章 該撒利亞 腓立比
咱tsit時是ài來想tī 十二使徒ê訓練上,tsit一禮拜內不止要緊ê故事。
伊tī加利利ê傳教ê中間,已經有看tio̍h tsē-tsē兆頭,有teh表明tsit-ê危機是teh逼óa。Tsit時是khah bē-tàng看見有kui大陣 ê人teh tòe伊,咱所聽-·tio̍h-·ê,khah tsē是論十二使徒ê消息。時日直直逼óa,to̍h是伊「受tsih接上天ê日期beh到,to̍h決意ǹg耶路撒冷來行。Tùi tsit時起,照看伊是tsim-tsiok teh思想伊ê臨終ê事,也為tio̍h án-ne,有teh準備伊ê心。Tī hit-ê準備ê中間,伊ê全精神是集中tī hiah-ê學生,to̍h是tī將來伊離開去ê時,thang宣傳伊ê計畫-·ê。In卻是已經有kah伊做伙生活兩年外久,總是in iáu-koh是不止愚蠢。In iáu-koh是bē-tàng放sak偤太人所抱hit-ê微細ê上帝國ê觀念,iáu-koh是teh ǹg望伊是beh來成做一个一時tik ê地面上ê彌賽亞,thang來榮顯 in ê國度。In全然是無teh按算,伊所beh行ê是犧牲ê路,也到尾是tio̍h tú-tio̍h見笑ê死,然後tsiah beh tùi死koh活,來建設一个大ê世界ê精神王國。伊受tsih接上天ê時日是直直teh近óa。所以若無要緊關心來準備in ê心,是bōe做得。
照看伊是ài比以前koh-khah ài ka-kī一人來kah in做伙 tiàm,總是tsit-ê機會m̄是容易thang得tio̍h。Hit日伊吩咐 in講:「Lín ka-kī kah我來去曠野。」也一下到,續tī hit-pêng 岸看tio̍h kui大陣 ê人teh thèng候伊,tsit-ê實情不過是表明tī ta̍k時伊所經驗tio̍h ê款式。因為伊ê名聲是已經thàu到極。伊所行ê神蹟,是做全國民 ê注意ê中心。彌賽亞ê 革命ê 希望,á是驚惶,是已經teh進行。所以無論伊到tī ta̍k所在,to lóng bē-tàng隱密得。
明明是為tio̍h án-ne,咱tsiah有讀tio̍h講tī tsit時伊有tshōa in離開巴勒斯坦入去迦南ê推羅kah西頓ê地方,tī-hia來醫好一个敘利亞腓尼基ê婦人人ê tsa-bó͘-kiáⁿ。In有tùi tsia koh去到啥物偏僻ê所在,咱無啥物知影。馬可有講:「耶穌liâm-piⁿ kah學生搭船到Tāi-má-lô͘-tāi ê 境界。」大面to̍h是加利利湖邊ê 曠野 ê地方。Tsit時論伊ê事情,咱看了是無到jōa現,只有tī-tsia,tī-hia,hóaⁿ-hóaⁿ有看見I niā-niā。
咱tī-tsia只有兩pái thang 小khóa看見伊,tsit-pái to̍h是tī tsit-ê上危機ê一禮拜裡ê頭tsām,也koh一pái是tī hit-ê路尾tsām,tī-tsia所beh講tsit-ê,是頭一pái-· ê。Tī加利利省 ê北pêng,近óa tī約旦河ê 發源,也tī黑門山腳hit-ê 壯觀ê景緻ê所在,有一个súi-súi細細ê城市,叫做該撒利亞 腓立比。Κiám-tshái伊kah使徒是來隱退tī tsit-ê城ê頂面ê山間。照路加所講,耶穌離開in ka-kī teh祈禱。伊後來祈禱suah to̍h起來,行óa來就近hit-ê細細ê團體,問in講。
「請kā我講,人民lóng teh想我是啥物,也in lóng teh講我是啥人?」
「先生ah,有ê親像希律王,是teh想講你是行洗禮約翰koh活,也有ê講你是以利亞koh落來世間,koh mā有ê講你是耶利米,á是先知人ê一个。」
免僥疑,伊是夠額明白眾人ê心思,也只有是有khǹg khah深ê目的tsiah來問in。伊to̍h忽然來直接問in講。
「總是lín講我是啥人?」
這正正是伊所關心ê問題,伊tsit時 to是beh放下伊ê王國ê工程來交帶in顧。伊ài 知tī tsit兩年久ê訓練kah至密ê交陪,到底 in是有學習á是有揣摩到啥款?彼得to̍h即時無延tshiân來替眾大家應講:「你是基督,真活上帝ê kiáⁿ!」
這是一个非常大ê發見,是tī 十二使徒ê訓練上一个大ê轉機。設使將來基督教若是有失落伊ê氣力,to̍h是因為人bē記得tsit-ê中心ê事實。Tī現今咱lóng感覺真不安,因為人ná意向ài beh 解釋咱ê信仰hō͘伊khah 容易信,ài beh 解釋神蹟hō͘ 伊無去,ài hō͘咱ê信條khah快信。Tio̍h謹慎恐驚ē續致到hō͘基督變做無力去。Tsit-ê是基督教ê 石磐,thang起造一切ê信仰tī hit-ê頂面。「你是基督,真活上帝ê kiáⁿ!」
彼得所應答ê話明明是有深深振動伊ê心。「西門,Pa-iok-ná,你有福氣ah;因為hiat去肉體-· ê無指示你,to̍h是我tī天裡ê父指示你。」Tú-tú tī tsit種時tsūn,伊看tsit句話,不止有深ê意思tī-·leh。伊ē信用 伊所揀選ê人。結局in tsiah受tio̍h伊ê光照來知影,伊m̄是kan-taⁿ一个國民 ê 革命ê 指導者niā-niā,反轉是tùi天裡落來-·ê,上帝ê神靈ê王國ê君王,這實在是有大進步ê經驗。
總是這不過是加進一步niā-niā,in是猶 teh ǹg望,teh想講伊是hiah-ni̍h偉大,所以伊beh引tshōa以色列來得tio̍h榮光,顯出tsit-ê成功ê 光彩hō͘人真生驚,也in beh看見上帝ê國用伊ê權柄來實現 tī地面上。親像án-ne,伊的確tio̍h koh 進前來準備in ê心,ǹg望thang廢無in tsit款thang驚惶ê錯誤ê思想。若無,恐驚tī無phah算ê中間會phah破 in ê信仰。伊是已經有小khóa kā in指點,不過m̄是出tùi tiâu故意。Tsit時 in tiàm-tī 驚惶ê中間,已經有受tio̍h伊ê光照,淡薄了解「耶穌ê大ê奧妙」,來明白伊是啥人。伊to̍h即時嚴嚴 吩咐學生tio̍h 恬恬,m̄-thang講起伊ê奧妙。Tī耶穌kah學生ê中間,的確tio̍h祕密tsit-ê事實,tio̍h m̄-thang kā人講起。Thang公然kā一切ê事來發表hō͘眾人知影ê時是iáu未到,tsit-ê世界iáu未認伊是上帝ê以前,tsit-ê永遠ê基督的確tio̍h成做親像一个人來受害死。
耶穌露出tsit-ê,算是真thang生驚,thang艱苦 ê事。Tùi hit時起,伊tsiah來教示in講:「人子的確tio̍h交付tī人ê手,也in beh thâi伊,koh受害死了後,過三日to̍h koh活。」
咱大家beh想講tsit句話在咱是夠額快了解,總是咱知影in to̍h無kah hiah-ni̍h 快了解。Tsit-ê話有phah生驚in ê心,也hō͘ in ê心不止jû亂。總是in是bē-tàng照伊所講ê話,來解釋tsit句話。In beh thài ē án-ne想leh?伊to̍h是in所尊崇ê主,in tú-á-tsiah tsiah有明明來承認伊m̄是人niā-niā,是神,也伊來世間是beh khah贏全世界,來建設上帝ê國。伊tsit時 tú-tú出發,to̍h講起伊beh受害死ê事!照in teh想確實伊的確是有隱密啥物神祕 ê意思tī-·leh。咱bē-tàng料想tsiah-ê人ê信仰ē進步到來明白上帝ê觀念,to̍h是知影伊ê偉大是全然在tī伊ê 齊全犧牲ka-kī ê精神,也伊beh替人來歡喜忍受見笑,人ê phùi-nōa、困苦、死失,亦後來beh得勝來khah贏死失,tùi án-ne全世界ê人beh疼伊,續來信服伊。無lah,tsit句話的確是bē-tàng照伊所講ê來實現lah。Tī一時久,in卻是有生驚;總是liâm-piⁿ無去。In只有是「bōe曉悟tsit-ê話,也m̄敢問伊。」In無ài siuⁿ嚴密來kiù-khàm hit-ê意思。In想ài thang bē記得tsit句話。
總是耶穌bē-tàng容允in來bē記得去,tī khah後來伊有koh一pái 過一pái,來復述tsit句話。後來in ê心tsiah不止生驚,tsit-ê可憐ê彼得聽了,不止寒心。伊to̍h真tshóng-pōng 、tshiàm權ê款來諫諍講:「主ah,千萬m̄-thang,tsit-ê決斷無beh到tī你。」
啥事耶穌tio̍h用hiah-ni̍h嚴 ê話來應答伊?這kám m̄是hō͘ 伊koh一pái來經驗tio̍h khah早tī曠野所受hit-ê試?因為hit時撒但有óa來試伊,來暗示伊tio̍h án怎做,to̍h thang免tú-tio̍h悽慘ê事,ē-thang得勝來建設伊ê王國。咱知khah常出tùi疼痛ê熱誠ê 懇求 ê話,是ē hō͘人khah oh得盡義務,親像有時丈夫ài出征去抵當死失ê時,伊ê婦人人,以及細漢ê kiáⁿ兒,tiāⁿ-tiāⁿài相爭óa來伊ê身邊,一人giú一手,來細聲khǹg僥疑ê態度問伊講:「Ah,tsit-ê義務kám的確tio̍h你來擔當?」彼得有顯出憂愁ê容貌,這kám是teh顯明撒但有koh一pái beh來試伊?」咱tio̍h有親像tsit款ê 解釋tsiah thang了解,án怎伊ē用hiah-ni̍h嚴thang生驚ê話,來責備 hit-ê hiah-ni̍h疼伊ê人。「撒但 退去我ê後面;因為你所想-·ê m̄是照上帝ê意思!是照人ê意思。」
伊講照上帝ê意思!這是啥物意思?伊to̍h tùi in講:「所想照上帝ê意思,to̍h是講:人 tio̍h為tio̍h義來完全犧牲ka-kī。Lín所想-·ê是照人ê意思,lín欣慕我tio̍h救我ê性命。見若ài救伊ê性命-·ê beh失落伊。見若為tio̍h最高ê 福氣來失落伊ê性命-·ê,beh得tio̍h伊。這to̍h是我所beh行ê路,見若ài tòe我-·ê,的確tio̍h看無ka-kī,續tòe我來行tsit條路。」
這實在是高尚ê教示。明明在in teh看,這是siuⁿ過頭高尚ê教示。因為連tùi hit-tia̍p起in mā iáu未明白,tsit句 ê意思是teh指明,耶穌的確tio̍h受害死。咱是真oh得了解,án怎in ē án-ne。總是咱tio̍h ē記得,人有固執ê性質tī-·leh,無ài快快放sak in所有ê先入ê見解;也咱tsē-tsē lóng是有tsit款ê傾向,to̍h是想ài放sak無快樂ê思想,也咱lóng有一款ê心情,ài ǹg望bōe tú-tio̍h啥物艱苦 ê事。確實tī in ê心內,暗暗ê中間有淡薄無快樂ê念頭tī-·leh。不過tsit-ê tāi-tsì了後,tī有一日,in有相爭ài做siāng大-·ê,來坐tī將來ê王國,也Se-pí-thài ê kiáⁿ兒ê老母有tùi耶穌稟求,ài beh hō͘伊ê kiáⁿ一个來坐tī伊ê 正pêng,也一个tī倒pêng。Tsit-ê tāi-tsì了後耶穌有受釘死。這事實有hō͘ in ê心不止生驚,也耶穌ê身屍倒 tī墓裡,hit時in ê心志全然失望。Ah!咱lóng是奇怪ê人類,咱lóng是人lah。
In tiàm-tī山內、樹林中來經驗tsit-ê細細ê微光了後,tsiah出發去tiàm-tī hit-ê 荒蕪、孤獨 ê黑門山間ê一禮拜中間,來經驗hit-ê決斷bē-tàng忽略去ê故事。論in所經驗hit-ê 親密 ê交陪ê情形,咱lóng bē-tàng得tio̍h啥物消息,kan-taⁿ知影耶穌有kah十二使徒做伙 tī-·leh。總是咱知,tùi tī 伊teh訓練使徒ê 方面來看,tsit一禮拜中間穩當m̄是平常ê 一禮拜。In是用tsit-ê大ê告白ê話來開始tsit禮拜ê情境,「你是基督,永活ê上帝ê kiáⁿ。」也用tsit-ê koh-khah大ê情景,to̍h是hit-ê變容貌ê嚴肅ê 極點,來結尾tsit一禮拜ê情形。
因為咱有聽見論起tsit一禮拜中間ê路尾日ê事,有講:「過六日,耶穌有另外帶彼得、雅各,kah雅各ê 兄弟約翰,tshōa in peh上高山祈禱;當in ê面前形狀變換。」Tsiah-ê人tī耶穌koh活了後tsiah講起tsit-ê tāi-tsì。Tī hit-ê以前,耶穌是m̄準 in來講起。咱若kā福音書中所有記hit三个無聯絡ê記事來khioh做伙,to̍hē淡薄了解tī in ê記憶中,tsit-ê第二ê情景ê款式。
Tī hit-ê夏天ê烏暗暝,in只有ka-kī tiàm-tī黑門山ê山腰khah高ê所在。In ê先生有離開in,ka-kī一人全心teh祈禱上帝。In ka-kī mā 小khóa祈禱,也祈禱suah,自án-ne捲in ê外套來睏去。Tī hit暗,in有常常感覺tio̍h燦爛ê光,致到有phah醒 in ê眠,也koh有感覺tio̍h奇異ê事,續精神起來。Hit時in ê目tsiu一下開,to̍h有看見從來咱tsit種ē死無ê人所m̄-bat看見ê事。In看了恍忽親像tiàm-tī一个新 ê世界。咱thang料想in是phah算in tsit時是已經過往,去到tī天堂。
In ê主耶穌iáu-koh 肅靜teh祈禱。也伊teh祈禱ê時形狀變換。因為伊近óa tī父ê身邊,koh是結聯tī hit-ê無看見ê世界,所以tī伊ê內面,所有ê神聖有發出燦爛ê光,照tī伊ê肉體 ê衣裳,tùi án-ne伊ê衫燦爛光nà-nà,也極其白,世間ê漂布-·ê是bōe會hō͘伊白到án-ne。亦tùi hit-ê神靈ê世界ê布籬內,to̍h是差伊落來tsia ê,有顯出神靈界 ê人,to̍h是摩西、以利亞;in是以色列ê偉大ê 指導者,tī真tsē年前to̍h離開tsit世間起去hit-ê所在。In有顯出榮光ê形狀來談論伊ê「過世」,to̍h是伊tī耶路撒冷所歷過-· ê。In tī榮光出現來談論伊ê「過世」,這tú-tú是親像tī三十年前tiàm-tī百利恆ê山場,hiah-ê別个神靈來teh歡喜,吟詩o-ló伊ê「出世」仝款樣。Ah,實在hit-ê神靈ê世界是不時密接tī伊ê身邊!
近代ê人,tùi「神靈學」(Spiritualism) hoān-sè beh議論東西,總是咱掀開福音書讀了知影tī耶穌ê生活,不時to有關聯tī一个khah高尚真實ê「神靈ê事」(Spiritualism) tī-·leh,這是bē-tàng異議 ê實事。耶穌beh出世ê時,tī百利恆ê山場有kui大陣 ê天軍出現來慶賀,也到tī路尾,耶穌beh上天ê時,也「有兩人穿白衫khiā tī身邊」,koh tī tsit中間,咱有相續聽tio̍h別世界ê消息,聽見hit-ê聲音,也有看見hit-ê 出現kah兆頭;免僥疑tsiah-ê,lóng是tùi hit-ê世界,to̍h是pôaⁿ過咱一个 ê世界所出來-·ê,也lóng不止有關聯tī咱ê拯救ê事業。凡若誠實來讀福音書ê人,是tiāⁿ-tio̍h bē-tàng忽略tsit點。
咱確信hit-ê世界是iáu-koh是kāng一樣來teh包圍tī咱ê身邊。設使咱若是bē-tàng看見伊,獨獨是為tio̍h咱tsit世間ê光線bái,致到來遮khàm伊。Tú-tú親像咱ta̍k日所經驗ê款式,日頭ê光一下照tī世間,to̍h顯明ta̍k蕊細細ê súi花、樹枝、樹葉,以及連細細ê 蟲thōa,咱to thang看見,致到咱續無看tio̍h hit-ê顯出tī暝間ê偉大ê宇宙。所以thang講日頭ê光有阻止人ê目tsiu,來無看tio̍h暝間ê大ê宇宙,咱若tùi tsit方面來看,日頭ê光是無利益咱。親像án-ne,設使咱若無有經驗tio̍h烏暗,thang來四正咱ê眼力,to̍h咱穩當全然bē-tàng信講有一个星宿 ê世界tī-·leh。所以hoān-sè只有咱ê目tsiu合去,經驗tio̍h死失ê烏暗,hit時咱tsiah ē得tio̍h四正ê光,來看見hit-ê神靈ê世界。不過咱確信,hit-ê世界有圍tī咱ê身邊,是親像tī耶穌ê生涯中所顯出ê款仝款樣。
Tsit三个人心內jû亂,生驚到bōe曉講啥物,kan-taⁿ注神來看hit-ê情景到lóng過去。Hit時tsit-ê 緊性 ê彼得,to̍h擋bē-tiâu。伊有迷目,掠做伊本身是tiàm-tī天堂。Tsit-ê可憐ê彼得,近來是khah無享受天堂ê 福氣,因為伊不時ē記得伊ê主耶穌所暗示,論伊ê死ê事,koh也ē記得伊有hō͘伊嚴嚴責備。無奇怪,伊tsit時是欣慕ài tiàm-tī天堂,也若ē-thang jú久是jú好。
「主ah,咱tī-tsia真好;你若ài,我beh tī tsia搭三間寮á;一間hō͘你,一間hō͘摩西,一間hō͘以利亞。」伊來講án-ne,算是愚蠢 ê話,亦咱自然是歡喜來聽伊ka-kī所teh辯解ê話,來teh表明伊ê失體面。(Tio̍h ē記得馬可福音書,其實是彼得ê。)「是伊m̄知tio̍h án怎講,因為in真驚。」
「伊iáu teh講話ê時,忽然有光光ê雲罩 in,koh有聲tùi雲裡出,講tsit-ê是我所疼ê kiáⁿ,我所歡喜-·ê,lín tio̍h聽伊。」學生聽見,to̍h仆落去,盡在驚。耶穌進前摸in,in gia̍h目無看見一人,只有耶穌kah in tī-hia niā-niā。
親像án-ne,hit-ê異象to̍h過去。也hit-ê無看見ê世界ê門to̍h koh關;結局in tsiah知影in m̄是tiàm-tī天堂。
Tī初代教會所teh傳ê教示ê中間,tsit-ê變容貌ê事是看做不止重要;tùi án-ne,tsit-ê故事有記載tī共觀福音三本ê中間。論tsit-ê事咱beh án怎講?這kám kan-taⁿ是一種 ê異象,一種 ê眠夢,無有客觀的ê實在?確實m̄是!無論啥款,有看tio̍h tsit-ê事實ê人to̍h決斷無beh án-ne想。過了老早,hit-ê年老ê約翰koh回想 hit暗ê情景,也看做是一个大ê實事來寫講:「阮bat看見伊ê榮光,親像獨生kiáⁿ tùi父所得ê榮光。」亦彼得猶原有tùi教會來講起tsit-ê故事,「因為阮平素hō͘ lín 知,咱ê主耶穌基督ê權能kah伊ê降臨,m̄是用奇巧無影tsiah-ê話,to̍h是親目看見伊ê大威嚴。因為阮 kah伊tī聖山ê時,有聽見tùi天所出ê聲音。」若是有啥物人ài僥疑hit-ê真實性,lóng是為tio̍h有抱物質主義 ê心神tsiah ē án-ne想,hit款人lóng m̄知影有一个神靈ê世界,不時包圍tī咱ê身邊,to̍h是親像福音書所表明ê款,tsit-ê神靈ê世界有不時親近,koh深深來tshiàm有耶穌ê全生涯。
請一時á久用敬虔ê念頭來默想 hit-ê情景,請注意看咱ê主,伊有專心祈禱,也決意ǹg耶路撒冷來行,beh去受害死。伊是tio̍h-ài為tio̍h本身祈禱,ǹg望tī祈禱ê中間,伊ê心神thang得tio̍h 安靜,也續thang享受平安無搖動ê心,來khiā起tī父ê面前,咱kám thang用敬虔ê心來án-ne想?這kám是應答伊所祈求-· ê,來tshōa tsit-ê在外ê人tī 一時á久koh tńg去伊ê厝內,來聽父ê應允,來得tio̍h榮光,to̍h是「Τī世間ê以前伊所有ê榮光」?
在hiah-ê jû亂 ê使徒teh看,tsit-ê事實lóng是大大thang提高in ê思想,hō͘ in thang嚴肅來想in ê主ê事,to̍h是hō͘ in明白tiàm-tī肉體 kah in做好ê同伴,日日做伙 teh生活ê耶穌,tsit時有得tio̍h尊崇,服事tī天裡。亦tsit-ê事實,lóng是有啟示in,hō͘ in明白hit-ê無看見ê世界有án怎接近tī伊!又koh lóng是hō͘ in了解主有án怎用恬靜koh有確信ê樂觀來teh看伊ê王國ê事業,雖然有tú-tio̍h tsē-tsē失望kah hit款看了是失敗ê現象!án怎hit-ê事業會失敗!因為tiàm-tī遠遠hit-ê全能ê世界,to̍h是「上帝、聖使,以及完全ê義人」所tiàm ê世界,是有保證伊ê成功,hit-ê世界時常用siōng親切ê念頭來teh看顧伊。Tsit時咱有看見兩个神靈界 ê人客,to̍h是tī幾nā百年前離開tsit-ê世間-·ê。In已經有超越tsit世間ê思想,也不止熱誠teh追求別世界ê生活。從中一个,to̍h是摩西;伊lóng無講起法老王,以及紅海ê事。又koh一个,to̍h是以利亞,伊mā是lóng無teh思想Ná-po̍k ê葡萄園ê事。In所經驗ê古早ê記憶,tsit時是看做一種平常ê 小khóa事。「In tī榮光出現,談論伊ê過世,to̍h是伊tī耶路撒冷所beh歷過 -·ê。」這lóng是teh暗示hō͘咱知in以及hiah-ê tiàm-tī帳籬內 ê偉大ê同伴,是不止熱誠teh關心in ê主tī地面上ê生活,以及tī人類ê拯救上tsit-ê大ê轉機,to̍h是tī in ê民族史中tsit-ê最大ê事件。
Tsit時 ài轉過來想一个khah小 ê問題,to̍h是有密接關係 tī咱-·ê。Tùi tī讀咱ê主ê生活,咱有十分確信hit-ê別个世界有相當深深teh同情,teh關心咱tsit-ê世界;tsit-ê事實lóng是ē幫助咱,hō͘咱生起信仰,á是至少mā ē生起ǹg望,來想講tī今á日khiā起tī hit-ê靈界咱所疼ê人,mā是iáu-koh活活tī-·leh,iáu有意識,記憶ê氣力,來teh關心咱地面上ê生活,也iáu-koh有為tio̍h咱khiā起tī tsit-ê影 ê世界ê眾人,來顯出疼痛kah幫助ê心teh替咱祈禱,這to̍h是初代教會所抱ê有光彩快樂ê信仰。Tī古早有tsē-tsē偉大ê教父,真ài描寫hit-ê情景。to̍h是講tī hit-ê無看見ê世界,有kui大陣 ê人客 teh看咱tsit-ê世界。Hit-ê情景是親像「校友」tńg來母校,赴運動會,teh參觀in早時所teh運動 ê種種ê競技仝款樣。希伯來人書ê著者,tī伊ê頭腦內有淡薄khǹg tsit種ê思想 tī-·leh。伊看見hit-ê神靈ê世界有不時teh看咱tsit-pêng ê競技。「已經有做見證-·ê到hiah濟,親像雲圍咱,上帝kah聖使,以及完全ê義人khiā起tī-hia,所以咱tio̍h用吞忍來走所安排 tī咱頭前ê路站。」