《《平民ê基督傳》》 |
| | | 轉寄 |
TĒ 3 tsiuⁿ HOKIMSU SÓ͘ SITLO̍H Ê KÒ͘SŪ
TĪ Tahliâutsueh hit tsi̍t lépài ê tiongkan, ū siⁿkhí nn̄g tsân lán sī tio̍h tsùì ê sūkiāⁿ, tsóngsī lán sòa hutlio̍k kèkhì.
Bat ū tsi̍t ji̍t, Iésu kap I ê ha̍ksing kiâⁿ kèkhì ê sî, I ū khòaⁿkìⁿ tsi̍t ê siàuliân ê tshiⁿmî lâng, tsē tī tiān·ni̍h ê mn̂gkháu teh kiû siásì, iā ū ua̍t i ê tshiⁿmî ê ba̍ktsiu kèlâi n̂g in, hitsî ū lâng tùi in kóng, tsit ê tùi tshutsì tsiū tshiⁿmî. Tùi ánni, hiah ê ha̍ksing tsiksî kîkoài, lâi teh siūⁿ tsit ê sūsi̍t. Tsiàu in teh phahsǹg, lâng tútio̍h lôkhó͘, tiāⁿtio̍h sī tshut tùi tsōeok ê kiatkó, só͘í in ū thêkhí tsi̍t ê tshùbī ê būntôe lâi mn̄g Iésu kóng, “Lia̍ppí tsit lâng tshutsì tsiū tshiⁿmî, tùi siáng hoāntsōe, sī i púnsin, ásī i ê pēbú ah?”
Ū tsintsōe lâng puttsí tsimtsiok teh be̍ksióng tsit khoán jînsing lôkhó͘ ê òbiāu, tsóngsī lóng bô tshutthâu lâi kiùtsō͘ in. Iésu sī gâu lînbín lâng ê sim, bōethang iôngún tsit khoán ê susióng, tsiū kóng, “Tsit lâng bô hoāntsōe, i ê pēbú ia̍h bô; to̍kto̍k beh ēng i lâi hiánbêng Siōngtè ê só͘tsòe.” tsūjiân I m̄sī kóng, Tsit ê lâng sī tio̍h tshutsì tsiū tshiⁿmî, thang hō͘ I lâi kiâⁿ tsi̍t ê sînjiah, putkò I só͘ kóng tsit khoán ê khó͘thàng ê sūsi̍t, sī Siōngtè teh kéngtiàu lán lâi tsòe Siōngtè ê kang, lâi tsòe hit hō tôngtsêng kap kiùtsō͘ ê kang. I só͘ kóng, Jînsing ê khó͘thàng ê sūsi̍t, sī Siōngtè teh kéngtiàu lán, ài lán lâi siaubia̍t i. Tse tsiūsī Siōngtè ê kang, iā lán nā ū tsiôngsū tsit khoán ê kangtsok, lán tsiūsī tsòe Siōngtè ê tânglôtsiá ê tsi̍tê. Tsittia̍p Iésu ū tsiàu PĒ Siōngtè só͘ ài tsòe ê khoánsit, ū thiàⁿthàng, ū kiùtsō͘ hit ê tshiⁿmî lâng, tùi ánni lâi piáusī Siōngtè ê sim. Lán nāsī ū hō͘ lâng tsaiiáⁿ Siōngtè ū teh siàuliām in, iā lán ū hiántshut lán ê hêngûi lâi pangtsān in, tùi ánni, lán tsiūsī ū thang tāipiáu PĒ Siōngtè. Bat ū tsētsē lâng tútio̍h hoānlān, ūitio̍h i sī ū khòaⁿkìⁿ ê hiaⁿtī ê gâu thiàⁿthàng, tùi ánni, ōehiáutit sìngióng só͘ bô khòaⁿkìⁿ ê Siōngtè ê thiàⁿthàng.
Lán tsai tsit pái sǹg sī hántit ū ê hó kihōe thang kiâⁿ tshintshiat ê kang, iā Iésu tsiū sûisî lâi kiâⁿ i. I lóng bô kóng taⁿ tio̍h kóaⁿkín lâi bō͘tsi̍p tsētsē ê kikim, thang lâi siatli̍p tsi̍t ê siāhōe hōngsū hōikoán, tsiah lâi tsínkiù tsit ê tshiⁿmî lâng. Lūn tsitkhoán ê kiùtsè ê sūgia̍p, ūiáⁿ sī súi. Tsóngsī tsit ê kò͘sū sī ài kàsī lán ·ê, tsiūsī àilán tī ta̍kji̍t tio̍h kiâⁿ lán sī ū tútio̍h ê tsì siókhóa ê tshintshiat. Iésu putkò tútú beh “kiâⁿ kè khì,” iā khòaⁿkìⁿ tsit ê tshiⁿmî lâng, tsiū liâmpiⁿ tsùì lâi tôngtsêng i. Tī lán ê itsing putsî ū tsitkhoán thang tsòe siókhóa ê hósū ê kihōe tī·leh. Lán teh kiâⁿ jînsing ê lō͘tsām ê sî, ta̍k ji̍t lán to ū khòaⁿkìⁿ tsētsē ê kankhó͘ sū, kap khah bô hēnghok ê tāitsì, iā siatsú tùi hiah ê tsētsē ê kankhó͘ sū ê tiongkan, liân tsi̍t ê ke̍k siókhóa ê kankhó͘, lán nāsī ēthang kā i tûkhì lè, Iésu tsiū kóng, lán sī teh kiâⁿ Siōngtè ê kang.
Tsit ê tshiⁿmî lâng ū thiaⁿkìⁿ I teh kóngkhí, lūn tsòe Siōngtè ê kang ê būntôe. Tsóngsī i khíthâu lóng m̄tsai I só͘ kóng ê ìsù, putkò kàu tī i kámkak tio̍h ū tshintshiat ê tshiú hōaⁿ tī i ê kingthâu, iā Iésu ū ēng nōa kiáuthô͘ lâi kô͘ i ê ba̍ktsiu, hitsî i tsiah tsai hit ê ìsù. Iésu kā i kóng, “Khì sé tī Silóám ê tî.” Tsit ê tshiⁿmî lâng kójiân khì sé, tsiū tittio̍h khòaⁿ·kìⁿ. Siáng ēthang sióngsiōng tsit ê tshiⁿmî lâng só͘ kinggiām tsit ê tōa ê sūsi̍t, ū hō͘ i siⁿkhí kámthàn kap huaⁿhí kàu siáⁿkhoán, inūi i tsittia̍p tsiah thâu tsi̍tpái kìⁿtio̍h ji̍tkng, iā lâi ji̍p tī kngbêng tshànlān kap bílē ê sin sèkài, ēthang khòaⁿkìⁿ tsi̍t ê kóngkhuah ê khongkan, tsòngkuan ê kiàntiokbu̍t, íki̍p tsētsē tapo͘, hūjînlâng ê bīnmāu, tsiūsī gâu piáuhiān simsu ·ê. tsāi hiah ê tsiônglâi bē bat khòaⁿtio̍h tsit ê sèkài ê lâng teh khòaⁿ, tsit ê tsêngkéng sī tshintshiūⁿ ji̍pkhì tī thiantông tsi̍tpuaⁿ. Iésu teh kóng tsòe Siōngtè ê kang, tàutí sī tsit ê ìsù mah? I kiám ōe thang tsa̍phun lâi tùi tsit ê Lâng, tsiūsī ūitio̍h i lâi kiâⁿ tsit ê tōa ê sū ·ê, kám sīlâi piáubêng kámsiā ê sim ?
Liâmpiⁿ ū tāmpo̍h siū kámtōng ê lâng, tsáu óa lâi tī tsit ê tshiⁿmî lâng ê sinpiⁿ, mn̄g kóng, “Tsit lâng kiám m̄sī tsē tī tiāntn̂g ê mn̂gkháu, hit ê tshiⁿmî ê khittsia̍h?”
“Ūiáⁿ, sī i lah!”
“M̄sī, sī tshintshiūⁿ i nātiāⁿ.”
I ū tittio̍h sianglúi ê ba̍ktsiu, tùi ánni ū hiántshut puttsí kohiūⁿ ê iôngmāu tī·leh.
Tsit ê lâng tsittia̍p só͘ tiàm tī kîīⁿ, sin ê sèkài, simkuaⁿ sòa bângbâng, tsiū âukiò kóng, “Sī lah, góa tsiūsī!”
“Tsóngsī tshiáⁿ kā góa kóng, lí ê ba̍ktsiu sī tsáiⁿiūⁿ tittio̍h khui.”
“Hit ê miâ kiò Iésu ·ê, ū kā góa kiâⁿ tsit ê sū.”
“Hit lâng tī tálo̍h?”
“Góa m̄tsai I tī tálo̍h.”
Tsiôngtiong ū lâng bêngbêng sī khǹg oànhūn ê sim. lâi thêgī kóng,
“Lán tio̍h tshōa i lâi khì konghōe kìⁿ Huatlīsài lâng.”
Tshintshiūⁿ ánni, in tsiū tshōa hit ê pêngsò͘ tshiⁿmî ·ê khì kìⁿ Huatlīsài lâng. Iôhaneh ū kóng, “Hit ji̍t sī Anhiohji̍t.” Só͘í lán sûisî tsaiiáⁿ úntàng sī ū tāitsì. Hiah ê kiklia̍t ê Anhiohji̍t tsúgītsiá, tsiūsī Ιûthàikàu ê hāithâng, khaksi̍t ū íntshōa Iésu koh tsi̍tpái lâi ji̍p tī tsin gûihiám ê tēpō͘.
Hit ê lâng ū hō͘ lâng tshōa khì khiā tī Konghōe ê bīntsêng, hit sî koh ū tsin tōatīn ê kûntsiòng ûi tī i ê sinpiⁿ, mn̄g kóng.
“Hit ê Iésu sī àntsóaⁿ? Tio̍h kóng ū tútio̍h símmi̍h sū?”
“I tsiong thô͘moâi hē tī góa ê ba̍ktsiu, góa khì sé, tsiū khòaⁿ·kìⁿ.”
Tùi ánni, Konghōe ê lâng sòa kakī hunpêng, lâi saⁿ tsingpiān kóng. “Tsit lâng bô siú Anhiohji̍t, m̄sī tùi Siōngtè.”
“Ū tsōe ê lâng tháiē kiâⁿ tsit hō sînjiah ah?” Tī hit ê gīlūn hunhun ê tiongkan, in tsiū koh kiò hit ê lâng lâi mn̄g i kóng.
“Lí púnsin kóng, I sī símmi̍h hō lâng?”
Tsit ê lâng tsaiiáⁿ i ū gûihiám tī·leh, tsóngsī i kuattoàn m̄kiaⁿ in ê hánghuah, tsiū kóng.
“Góa siūⁿ I sī Sianti lâng.”
“Lí siūⁿ I sī sianti lâng! Goán siūⁿ lí sī pe̍htsha̍t! Lâi khì kiò lí ê pēbú lâi.”
Tshintshiūⁿ ánni, in ū khì kiò i ê pēbú lâi. Tsóngsī i ê pēbú lóng m̄káⁿ hiánjiân lâi kóngkhí símmi̍h. In tsaiiáⁿ kàutsittsiá ê sèle̍k sī tsin thang hō͘ lâng tshiⁿkiaⁿ. In tsaiiáⁿ tsèsi ū tshut bēnglēng kóng, Siatsú lâng nā kòpe̍h, jīn Iésu sī Mesíiah, tsiū tio̍h kik i tshut hōetn̂g.
“I ūiáⁿ sī goán ê kiaⁿ. Ūiáⁿ, goán tsai i tshutsì tsiū tshiⁿmî; tsit ê ígōa goán m̄tsai,
Tshintshiūⁿ ánni, i ê pēbú simlāi ū kiaⁿhiâⁿ lâi ánni kóng.
In ū koh tsi̍t pái kiò hit ê siàuliân ê khittsia̍h ji̍p lâi, kā i kóng, “Tio̍h kui êngkng Siōngtè; goán tsai tsit lâng sī ū tsōe ê lâng.” Tsóngsī tsittia̍p i ū kinggiāmtio̍h bîbiāu kap khoàilo̍k ê sin sèkài, i tsiū lóng bô kiaⁿ in. I sī ū piáubêng tsīntiong ê sim, lâi ūitio̍h in sī oànhūn hit ê m̄ siobat ê hó pêngiú, tsiūsī ū piànōaⁿ i ê singua̍h ê, lâi piàⁿmiā, lâi ūi I, kóng.
“I sī ū tsōe ê lâng á m̄sī, góa m̄tsai; tsíū tsai tsi̍t hāng, tsiūsī góa tsêng tshiⁿmî, hiānkim ē khòaⁿkìⁿ. lán tsai Siōngtè bô thiaⁿ ū tsōe ê lâng. Tùi kó͘tsá ílâi, bē bat thiaⁿkìⁿ tshutsì tshiⁿmî ·ê, ū lâng khui i ê ba̍ktsiu. Tsit lâng nā m̄sī tùi Siōngtè lâi, tsiū bô só͘ ē tsòe.”
In tsiū ìn i kóng, “Lí tsoânjiân tshutsì tī tsōeok tiong, hoántńg kám sī kàsī goán ?” Ia̍h tùi ánni, in tsiū kik i tshut. Kàuhōe ū suanpò i ê tsōeok. Tùi hittia̍p íāu, i tsiū bô koh ū thang tsē tī Sèngtiān ê mn̂gkháu. Iā bô thang ji̍p tī Siōngtè ê tshù lâi ho̍ksāi I. Hiah ê kèngùi Siōngtè ê lâng mā lóng bô beh kang hō͘ i. I sī hō͘ lâng m̄ài óa i, khòaⁿtsòe sī tshintshiūⁿ tháiko ·ê, tsòe tsi̍t miâ siū kàuhōe kiktshut ê Ιûthài lâng lâi tshutkhì. Tsóngsī i ū ūitio̍h i sī m̄bat ê Iésu lâi tamtng ittshè ê sū.
Iésu thiaⁿkìⁿ tsit ê siausit, tsiū khì tshē tsit ê khólîn siū kiktshut ê lâng. Hit ê lâng ū tùi I hiántshut kámsiā ê sim, hitsî I úntàng sī ū kàsī i bat hit ê Éngoán ê PĒ ê thiàⁿthàng, ū tshikhián I lâi lîmkàu sèkan lâi kiâⁿ Siōngtè ê kang, tùi ánni, hō͘ hit ê lâng ê simsîn ē piānpiān thang ìntap tsit ê tsòeāu ê būntôe, kóng, “Lí kám sìn Siōngtè ê Kiáⁿ ?” I kóng, “Tsú ah, góa sìn.” Iā i tsiū pài I. Tshintshiūⁿ ánni, tī hit ji̍t, tēbīntsiūⁿ ê kàuhōe ū kuaiⁿmn̂g m̄tsún i ji̍p, tsóngsī Thiⁿ·ni̍h ê mn̂g ū khuithâu·leh, tsit ê khólîn ê tshiⁿmî khittsia̍h, tsiū tsiaptio̍h Siōngtè ê tsinkng, tsóngsī Ísiklia̍t hiah ê tsūko ê siansiⁿ bô thang tittio̍h.
Tshintshiūⁿ ánni, tsit ê tshiⁿmî ê khittsia̍h ū līkhui tsit ê bútâi. Tsóngsī tōabīn tùi sèkài tsit ê lâng sī tsīn ê sùbēng, sī pí lán só͘ bat ê ithuat tiōngtāi. siatsú nā ēthang lâi tshuitshik kóng Iésu ū kongjiân lâi kóngkhí i ê sūtsêng, sòa kóngkhí hiah ê tsânjím ê bo̍ktsiá, ū tsáiⁿiūⁿ lâi kóaⁿtshut tsit ê khólîn ê iûⁿá, līkhui iûⁿkûn, lán thang kóng, lán ū siūtio̍h tsit ê tshiⁿmî ê khittsia̍h ê un, tsiah ū thang lâi tittio̍h hit ê súisúi ê phìjū, tsiūsī I tsiksî sòatsiap só͘ kóng hit ê tsin ê Bo̍ktsiá kap tsòe tshiàⁿkangê ê phìjū.
Hiah ê kétsòe ê bo̍ktsiá, suijiân pháiⁿ khoánthāi tsoân iûⁿkûn, lâi kóaⁿ in tshut, iáukú bô ūitio̍h ánni, lâng tsiū bô thang ji̍p tī Siōngtè ê iûⁿtiâu. “Góa tsiū sī tsinsi̍t ê iûⁿmn̂g, tsòe tshiàⁿkang· ê sī bô kuansim tī iûⁿ. Góa tsiūsī hó ê bo̍ktsiá. Hó ê bo̍ktsiá ūitio̍h iûⁿ pàngsak sìⁿmiā, só͘í PĒ thiàⁿ góa, inūi góa ū pàngsak góa ê sìⁿmiā. Bô lâng tùi góa tshú i. Sī góa kakī pàngsak i. Tshintshiūⁿ PĒ bat góa, góa bat PĒ tsi̍tiūⁿ, koh góa ūitio̍h iûⁿ pàngsak sìⁿmiā.”
Tshintshiūⁿ ánni, tùi tī tsit ê tshiⁿmî ê khittsia̍h ê tììm, lán tsiah ū thang tittio̍h tsit ê súisúi ê phìjū.
Koh iáu tsi̍t tsân, tsiūsī sio̍k tī Hokimsu tiong sī “Sitlo̍h ê Kò͘sū” ê tsi̍tê. Iésu ê singgâi tiong, ū tsintsōe kò͘sū khì hō͘ sitlo̍hkhì. Tsit ê tsiūsī lán sī huatkiàntio̍h ê tsiótsió ê kò͘sū tiong ê tsi̍tê. Tsit ê ū kìtsài tī Iôhaneh Hokimsu ê tiongtsām, tsit ê sū kîsi̍t sī m̄ ingkai khǹg tītsia, sī khah bô tútú ha̍h. Iôhaneh púnsin mā bô siá tsit ê sūsi̍t. Kîthaⁿ ê Hokimsu tùtsiá lóng bô kóngkhí. Lō͘ka tī teh phiantsi̍p tsiūⁿ Êlúsalém tô͘tiong ê kìik ê sî, iûgoân bô khòaⁿtio̍h tsit tsân sū. Kiatkio̍k hiah ê goânpún ê Hokimsu, sī lóng bô ū hiántshut tsit ê kò͘sū tī·leh. Tsóngsī tsho͘tāi ê ha̍ksing ēkìtit tsit ê kò͘sū iā ū liûthoân lo̍hlâi, iā kàu tī Hokimsu lóng tshutpán liáu ê ū tsi̍t ji̍t, ū lâng ū tsiong tsit ê kò͘sū lâi siá tī tsi̍t pún Hokimsu ê tshaupún ê tsóakîⁿ. Iā íāu ū lâng sòa siá pôaⁿlo̍hkhì tī púnbûn ê lāibīn, iā tsit ê kò͘sū ê kámtōngla̍t sī tsin tōa, só͘í si̍ttsāi iā sī ēkhamtit thang khǹgtī hit ê lāibīn. Tshintshiūⁿ ánni, tùi lâng sī bē kìtit ê tiongkan, lán ū thang tittio̍h tsit ê ē kámtōng lâng ê tsi̍t ê sòesòe ê kò͘sū, tsiūsī teh kóngkhí ū tsi̍t ê hūjînlâng tútú teh kiâⁿîm ê sî, ū hō͘ lâng lia̍htio̍h ê sū.
Lán kūntāi ê siáusuat, ū piáusī tsintsōe bô hó thiaⁿ ê lâmlú ê būntôe, tshintshiūⁿ ánni, Tī Kitok ê sītāi, hiah ê Huatlīsài lâng iûgoân sī ū tsit hō ê būntôe. Ū tsi̍t ji̍t, tútú kèngpài suah, Iésu ū khiātī tiāntn̂g ê tiâⁿ·ni̍h, hitsî Kingha̍ksū kap Huatlīsài lâng ū tòa tsi̍t ê tsho͘iá bô ngákhì ê hūjînlâng lâi tī i ê bīntsêng, inūi i sī tútú teh kiâⁿîm ê tiongkan hō͘ lâng lia̍htio̍h ·ê. Lán ēthang sióngsiōng, tsit ê hūjînlâng lóng sī ēng i ê ba̍kbé teh khòaⁿ lâng, iā i ê bīn ū ēng tshiú jia·teh, koh nââukńg tīⁿ, ti̍tti̍t teh háu. Hit ê tsêngkéng sī ū hiántshut kiànsiàu thang iàmhūn ê sū. Tsóngsī ittàn Iésu to ū kéngsoán I ê lō͘tsām, ài tâusin tī ū tsōe ê jînlūi ê tiongkan, só͘í I bē biántit ē tsiaptshioktio̍h hit hō kiànsiàu kap iàmhūn ê sū. Tshintshiūⁿ tsit khoán hūjînlâng lâi khiā tī i ê bīntsêng, tse to m̄sī thâu tsi̍tⁿ̄g pái ê sū. Lán ē kìtit ū tsi̍t ê tūilo̍h ê hūjînlâng, ū ji̍plâi tī Sebûn ê iânsia̍h, koh ū tshiongki kap kui tōatīn ê thiuhiòng ·ê, saⁿkap tsak óa lâi thiaⁿ I ê kàsī.
Tongsî ê lâng éngéng ài giâugî, àntsóaⁿ Iésu thài ē ēng hiahni̍h khuaniông ê sim lâi khoánthāi tsit khoán tī siāhōe siōng bô tēūi ê lâng lè? Kîsi̍t I lóng sī tsûn ǹgbāng ê sim lâi kap in tâmlūn. I sī ēng unjiû lâi khoánthāi in. I sī siôngsiông íntshōa in lâi hoánhóe tsōe, lâi tshōe Siōngtè. I tsaiiáⁿ tsētsē hūjînlâng lóng sī siūtio̍h tapo͘lâng íniú ·ê, khah tōabīn sī tshut tùi pa̍tlâng ê ìsù, khah m̄sī kakī ài hoāntsōe. Bô giâugî, I sī oànhūn tongsî ê tshògō͘ ê tōtikkuan, kanta khiàntsik hiah ê tūilo̍h ê hūjînlâng ê tsōeok, iā tapo͘lâng tūilo̍h tsiū pàng hō͘ i tôsiámkhì. I khaksi̍t ū tsútiuⁿ kóng, hiah ê ū thébiān ê lâng só͘ hoān ê tsōe, tsiūsī thamtsâi, siatto̍k, bô thiàⁿsim, tsiah ê tsōeok tī Siōngtè ê bīntsêng sī pí jio̍kthé tsiūⁿ só͘ hoān ê kèsit kohkhah o͘àm. Hiah ê kiaungō͘, tsūtshing kèngkhiân ê Huatlīsài lâng, in sī kéhó, gâu khòaⁿkhin itpuaⁿ ê lâng, só͘í tī Siōngtè ê bīntsêng, in sī pí hiah ê kiâⁿ kiànsiàu sū ê hūjînlâng kohkhah thang oànhūn ·ê. Ū tsi̍t ji̍t, I ū bêngbêng tùi hiah ê késèng ê kàutsittsiá kóng, “Liân tsiah ê thiuhiòng ·ê, kap tshiongki to tāising lín ji̍p Siōngtè ê kok.”
Tsāi hit hō bîntsiòng ê káikiktsiá, beh lâi kóng tsit hō susióng, sī ū gûihiám tī·leh. Inūi tsit ê susióng, sī puttsí khoài hō͘ lâng gō͘kái. Lán khah tsōe lâng lóng m̄káⁿ kóngbêng tsit hō ê ìkiàn, inūi kiaⁿliáu ē hō͘ lâng kongkik, kóng lán sī khòaⁿkhin lâng só͘ hoān hit hō bô sûnkiat ê tsōeok. Tsóngsī Iésu tsiū lóng bô lúnneh, kongjiân lâi kóngbêng tsit ê susióng, inūi I khòaⁿ tsit ê susióng sī tio̍h ài kóngkhí. I m̄sī ài khòaⁿkhin jio̍kthé ê tsōeok, tsiah lâi kóngkhí iáu ū kohkhah pháiⁿ, khah gûihiám, ohtit itī ê tsingsîntsiūⁿ ê tsōe tī·leh, hoántńg tsuantsuan sī ūitio̍h lâng khah khòaⁿkhin tsiah ê tsōe tsiah lâi kóng ánni. Ū tsintsōe gâu ê singlí lâng, tsin bô tsiàu huattō͘ lâi súnhāitio̍h in ê kēngtsingtsiá, koh iā ū tsētsē okto̍k ê hūjînlâng, gâu ēng tshiòiông ê bīnmāu lâi kóng katsiahāu ōe, lâi húipòng in ê tshùpiⁿ, iā tsit khoán lâng lóng sī tsin ū khaksìn ê khoán lâi teh tshutse̍k tī kàuhōe, iā kakī puttsí gôngngia̍h, m̄ài lâi tsē tī hiah ê tūilo̍h ê hūjînlâng ê āubīn. Tsóngsī Iésu ài in lâi tsē tīhia. Iā in sī úntàng m̄ài hit khoán hūjînlâng. Huatlīsài lâng māsī bô ài.
Tshintshiūⁿ ánni, lán tsaiiáⁿ in ū pâi tsi̍t ê ua̍htauh tī i ê bīntsêng, lâi mn̄g kóng, “Siansiⁿ, Mô͘se Tī lu̍thuat bēnglēng goán ēng tsio̍hthâu tìmsí tsit hō ê hūjînlâng, taⁿ lí kóng tsáiⁿiūⁿ?” Tsóngsī I ū bêngpe̍k in ê ìsù. Tsiah ê lâng to m̄sī ū hó ê simkuaⁿ tī·leh, si̍ttsāi to m̄sī ūitio̍h tsit ê tsin thang kiànsiàu ê tsōe lâi teh siongsim, kankhó͘. Siatsú in sī hit khoán lâng, tiāⁿtio̍h sī bô beh kongjiân tshōa tsit ê hoāntsōe ê hūjînlâng lâi tshōe I. Kîsi̍t tse sī tshut tùi pháiⁿsim ê kèbô͘, ài tī itpuaⁿ ê lâng ê bīntsêng lâi liânlūi Iésu ê miâsiaⁿ.
I tsi̍tē khòaⁿkìⁿ tsit ê hūjînlâng ū hiántshut kiànsiàu ê bīnmāu, tsiū bô koh khòaⁿkhin i. Iésu tsiū ua̍t bīn tùi piⁿ·á khì, tshintshiūⁿ bô khòaⁿtio̍h i ê khoánsit, tsiū àⁿio, ēng tsńgthâuá siá jī tī thô͘ni̍h. I tsiū tiāmtiām sòa hiántshut kankhó͘ ê bīnmāu, lán thang liāusióng I sī teh susióng tsit ê hūjînlâng, íki̍p hiah ê lâng ê sū. Tsit ê hūjînlâng sī tsòe ê kiànsiàu ê sū, kap hiah ê késèng beh lâi khiàntsik i ê sī ū ê okto̍k ê thàitō͘, tàutí tálo̍h tsi̍t ê sī khah pháiⁿ. Suijiân I sī tiāmtiām, tsóngsī I khòaⁿkìⁿ in iáukú tshutla̍t teh kò i, hitsî I tsiū thêngsin khílâi, tsùba̍k khòaⁿ in. I ū giâmgiâm lâi tshuipik in ê liôngsim, kóng, “Lín tiongkan bô tsōe ê lâng thang tāising ēng tsio̍hthâu tìm i. ” In thiaⁿliáu tùi lāu kàu siàuliân, tsi̍tê tsi̍tê lóng tshutkhì; tsíū Iésu kakī tī·leh, hūjînlâng iûgoân khiā tī tiongng. Tsóngsī tsit ê hūjînlâng bô tshutkhì. Tsit ê hūjînlâng sī bōe thang līkhui I khì, inūi tsit ê póhō͘ i ê, tsittia̍p mā iáukú àⁿ tī thô͘kha, oánjiân tshintshiūⁿ tōahiaⁿ ūitio̍h i ê sióbē sī tsòe hit ê tshiⁿkiaⁿ ê tsōe, lâi teh kiànsiàu. Tsit ê kò͘sū ū àmsī lán tsai, I iûgoân ū tshìtsha̍ktio̍h tsit ê hūjînlâng ê liôngsim, iā lán tsai i ū tshámtshueh, kiànsiàu lâi khiā tī i ê bīntsêng, hiántshut aisiong, kap hoánhóe ê sim. Hitsî I tsiū thêngsin khílâi tsùba̍k khòaⁿ i, kóng, “Hūjînlâng ah, in tī tálo̍h ah? Kám bô lâng tēng lí ê tsōe ? “Tsú ah, Bô.” “Góa ia̍h bô tēng lí ê tsōe; khì ah; taⁿ íāu bo̍htit koh hoāntsōe.”
Lán tītsia sī teh khòaⁿ Siōngtè ê simpak. Tse tsiūsī Kitok teh táⁿtia̍p lâng ê tsōeok ê huattō͘. Lán m̄sī ēng tsio̍hthâu lâi tìm i tsiū ēthang káitû i ê kanîm ê sītsòe. Tsóngsī Kitok ū ēng jîntsû, siàbián ê sim lâi kámtōng i, iā i tsiū tsiâⁿtsòe tsi̍t ê sin ê hūjînlâng, lâi khílâi kiâⁿ, iā íāu tsiū lóng bô koh hoāntsōe.
第三章 福音書所失落Ê故事
Tī搭寮節hit一禮拜ê中間,有生起兩tsân咱所tio̍h注意ê事件,總是咱suah忽略過去。
Bat有一日,耶穌kah伊ê學生行過去ê時,伊有看見一个少年ê青瞑人,坐tī 殿裡 ê 門口 teh求捨施,也有ua̍t伊ê青瞑 ê目tsiu過來ǹg in,hit時有人對in講,tsit-ê tùi出世to̍h青瞑。Tùi án-ne,hiah-ê學生即時奇怪,來teh想tsit-ê事實。照in teh phah算,人tú-tio̍h勞苦,tiāⁿ-tio̍h是出tùi 罪惡ê 結果,所以in有提起一个趣味ê問題來問耶穌講:「拉比,tsit人出世to̍h青瞑,tùi 啥人 犯罪,是伊本身,á是伊ê父母ah?」
有真tsē人不止tsim-tsiok teh默想tsit款人生勞苦ê奧妙,總是lóng無出頭來救助 in。耶穌是gâu 憐憫人ê心,bē-tàng容允tsit款ê思想,to̍h講:「Tsit人無犯罪,伊ê父母亦無;獨獨beh用伊來顯明上帝ê所做。」自然伊m̄是講,tsit-ê人是tio̍h出世to̍h青瞑,thang hō͘伊來行一个神蹟,不過伊是講tsit款ê苦痛 ê事實,是上帝teh揀召咱來做上帝ê工,來做hit款同情kah救助ê工。伊是講,人生 ê苦痛 ê事實,是上帝teh揀召咱,ài咱來消滅伊。這to̍h是上帝ê工,也咱若有從事 tsit款ê工作,咱to̍h是做上帝ê 同勞者 ê一个。tsit時耶穌有照父上帝所ài做ê款式,有疼痛,有救助 hit-ê青瞑人,tùi án-ne來表示上帝ê心。咱若是有hō͘人知影上帝有teh siàu念in,也咱有顯出咱ê行為來幫助 in,tùi án-ne,咱to̍h是有thang代表父上帝。Bat有tsē-tsē人tú-tio̍h 患難,為tio̍h伊所有看見ê兄弟ê gâu疼痛,tùi án-ne,ē曉得信仰所無看見ê上帝ê疼痛。
咱知tsit pái算是罕得有ê好機ē-thang行親切 ê工,也耶穌to̍h隨時來行伊。伊lóng無講taⁿ tio̍h趕緊來募集tsē-tsē ê 基金,thang來設立一个社會奉事 會館,tsiah來拯救tsit-ê青瞑人。論tsit款ê 救濟 ê事業,有影是súi。總是tsit-ê故事所ài教示咱ê,to̍h是ài咱tī ta̍k日tio̍h行咱所有tú-tio̍h ê至小khóa ê 親切。耶穌不過tú-tú beh「行過去」,也看見tsit-ê青瞑人,to̍h liâm-piⁿ注意來同情伊。Tī咱ê一生不時有tsit款thang做小khóa ê好事ê 機會tī-·leh。咱teh行人生 ê路tsām ê時,ta̍k日咱to有看見tsē-tsē ê艱苦事,kah khah無幸福ê tāi-tsì,也設使tùi hiah-êtsē-tsē ê艱苦事ê中間,連一个極小khóa ê艱苦,咱若是ē-thang kā伊除去leh,耶穌to̍h講,咱是teh行上帝ê工。
Tsit-ê青瞑人有聽見伊teh講起,論做上帝ê工 ê問題。總是伊起頭lóng m̄知伊所講ê意思,不過到tī伊感覺tio̍h有親切 ê 手 hōaⁿ tī伊ê 肩頭,也耶穌有用nōa kiáu土來糊伊ê目tsiu,hit時伊tsiah知hit-ê意思。耶穌kā伊講:「去洗tī西羅亞ê池。」tsit-ê青瞑人果然去洗,to̍h得tio̍h看見。啥人 ē-thang想像tsit-ê青瞑人所經驗tsit-ê大ê事實,有hō͘伊生起感歎kah歡喜到啥款,因為伊tsit時tsiah頭一pái 見tio̍h日光,也來入tī 光明 燦爛 kah美麗 ê新世界,ē-thang看見一个廣闊ê 空間,壯觀ê 建築物,以及tsē-tsē ta-po͘,婦人人ê面貌,to̍h是gâu表現心思ê。在 hiah-ê 從來m̄-bat看tio̍h tsit-ê世界ê人teh看,tsit-ê情景是親像入去tī 天堂仝款。耶穌teh講做上帝ê工,到底是tsit-ê意思 ?伊kám ē-thang十分來tùi tsit-ê人,to̍h是為tio̍h伊來行tsit-ê大ê事ê,來表明感謝 ê心?
Liâm-piⁿ有淡薄受感動ê人,走óa來tī tsit-ê青瞑人ê身邊,問講:「Tsit人kám m̄是坐tī 殿堂 ê 門口,hit-ê青瞑 ê 乞食?」 「有影,是伊lah!」 「M̄是,是親像伊niā-niā。」 伊有得tio̍h雙蕊ê目tsiu,tùi án-ne有顯出不止koh樣ê容貌tī-·leh。 tsit-ê人tsit時是tiàm tī 奇異、新ê世界,心肝suah茫茫,to̍h喉叫講:「是lah,我to̍h是!」 「總是請kā我講,你ê目tsiu是án怎得tio̍h開。」 「Hit-ê名叫耶穌-·ê,有kā我行tsit-ê事。」 「Hit人tī tó位?」 「我m̄知伊tī tó位。」 從中有人明明是khǹg怨恨ê心,來提議講:「咱tio̍h tshōa伊來去公會見 法利賽人。」 親像án-ne,in to̍h tshōa hit-ê平素青瞑 ê去見法利賽人。約翰有講:「Hit日是安息日。」所以咱隨時知影穩當是有tāi-tsì。Hiah-ê 劇烈 ê安息日主義者,to̍h是偤太教 ê害蟲,確實有引tshōa耶穌koh一pái來入tī真危險ê 地步。 Hit-ê人有hō͘人tshōa去khiā tī 公會ê面前,hit時koh有真大陣 ê 群眾圍tī伊ê身邊,問講:「Hit-ê耶穌是án怎?Τio̍h講有tú-tio̍h啥物事?」 「伊kā土糜hē tī我ê目tsiu,我去洗,to̍h看見。」 Tùi án-ne,公會ê人suah ka-kī分pêng,來相爭辯講。 「Tsit人無守安息日,m̄是tùi上帝。」 「有罪 ê人thài會行tsit種神蹟ah?」Tī hit-ê 議論紛紛ê中間,in to̍h koh叫hit-ê人來問伊講。 「你本身講,伊是啥物號人?」 tsit-ê人知影伊有危險tī-·leh,總是伊決斷m̄驚in ê哄huah,to̍h講: 「我想伊是先知人。」 「你想伊是先知人!阮想你是白賊!來去叫你ê父母來。」 親像án-ne,in有去叫伊ê父母來。總是伊ê父母 lóng m̄敢顯然來講起啥物。In知影教職者 ê勢力是真thang hō͘人生驚。In知影祭司有出命令講,設使人若告白,認耶穌是彌賽亞,to̍h tio̍h 激伊出會堂。 「伊有影是阮 ê kiáⁿ。有影,阮知伊出世to̍h青瞑;tsit-ê以外阮 m̄知, 親像án-ne,伊ê父母心內有驚惶來án-ne講。 In有koh一pái叫hit-ê少年ê 乞食入來,kā伊講:「Τio̍h 歸榮光上帝;阮知tsit人是有罪 ê人。」總是tsit時伊有經驗tio̍h微妙kah快樂ê新世界,伊to̍h lóng無驚in。伊是有表明盡忠 ê心,來為tio̍h in所怨恨hit-ê m̄ sio-bat ê好朋友,to̍h是有變換伊ê生活ê,來拚命,來為伊,講。
「伊是有罪 ê人á m̄是,我m̄知;只有知一項,to̍h是我前青瞑,現今ē看見。咱知上帝無聽有罪 ê人。Tùi古早以來,m̄-bat聽見出世青瞑 ê,有人開伊ê目tsiu。Tsit人若m̄是tùi上帝來,to̍h無所ē做。」
In to̍h應伊講:「你全然出世 tī 罪惡中,反轉教示阮 ?」亦tùi án-ne,in to̍h激伊出。教ē有宣報伊ê罪惡。Tùi hit-tiãp 以後,伊to̍h無koh有thang坐tī聖殿 ê 門口,也bē-tàng入tī上帝ê厝來服事伊。Hiah-ê 敬畏上帝ê人mā lóng無beh工hō͘伊。伊是hō͘人m̄-ài óa伊,看做是親像癩哥-·ê,做一名受教會激出ê偤太人來出去。總是伊有為tio̍h伊所m̄-bat ê耶穌來擔當一切 ê事。
耶穌聽見tsit-ê消息,to̍h去tshōe tsit-ê 可憐受激出ê人。Hit-ê人有tùi伊顯出感謝 ê心,hit時伊穩當是有教示伊bat hit-ê永遠ê父ê疼痛,有差遣伊來到世間來行上帝ê工,tùi án-ne,hō͘ hit-ê人ê心神ē便便 thang應答tsit-ê最後ê問題,講:「你kám信上帝ê Kiáⁿ?」伊講:「主ah,我信。」也伊to̍h拜伊。親像án-ne,tī hit日,地面上ê教會有關門 m̄準伊入,總是天裡ê 門有開thàu-·leh,tsit-ê 可憐 ê青瞑乞食,to̍h接tio̍h上帝ê真光,總是以色列hiah-ê自高ê先生bē-tàng得tio̍h。
親像án-ne,tsit-ê青瞑 ê 乞食有離開tsit-ê舞台。總是大面tùi世界tsit-ê人所盡 ê使命,是比咱所bat ê koh-khah重大。設使若ē-thang來推測講耶穌有公然來講起伊ê事情,suah講起hiah-ê 殘忍 ê牧者,有án怎來趕出tsit-ê 可憐 ê羊á,離開羊群,咱thang講,咱有受tio̍h tsit-ê青瞑 ê 乞食ê恩,tsiah有thang來得tio̍h hit-ê súi-súi ê譬喻,to̍h是伊即時續接所講hit-ê真ê牧者kah做倩工-·ê ê譬喻。
Hiah-ê假做ê牧者,雖然pháiⁿ款待全羊群,來趕in出,iáu-koh無為tio̍h án-ne,人to̍h bē-tàng入tī上帝ê羊寮。」我to̍h是真實 ê羊門,做倩工ê是無關心tī羊。我to̍h是好ê牧者,好ê牧者為tio̍h 羊放sak性命,所以父疼我,因為我有放sak我ê性命。無人tùi我取伊。是我ka-kī放sak伊。親像父 bat我,我bat父一樣,koh我為tio̍h 羊放sak性命。」
親像án-ne,tùi tī tsit-ê青瞑 ê 乞食ê 致蔭,咱tsiah有thang得tio̍h tsit-ê súi-súi ê譬喻。
Koh猶一tsân,to̍h是屬tī福音書中所「失落ê故事」ê一个。耶穌ê 生涯中,有真tsē故事去hō͘失落去。tsit-ê to̍h是咱所發見tio̍h ê 少少ê故事中 ê一个。tsit-ê有記載tī約翰福音書ê中tsām,tsit-ê事其實是m̄應該khǹg tī-tsia,是khah無tú-tú合。約翰本身mā無寫tsit-ê事實,其他ê福音書著者lóng無講起。路加tī teh編輯上耶路撒冷途中ê記憶ê時,猶原無看tio̍h tsit tsân事。結局 hiah-ê 原本ê福音書,是lóng無有顯出tsit-ê故事tī-·leh。總是初代 ê學生ē記得tsit-ê故事也有流傳落來,也到tī福音書lóng出版了ê有一日,有人有kā tsit-ê故事來寫tī一本福音書ê 抄本ê 紙墘。也以後有人suah寫pôaⁿ落去tī本文 ê內面,也tsit-ê故事ê感動力是真大,所以實在也是ē-tàng thang khǹg tī hit-ê內面。親像án-ne,tùi人所bē 記得 ê中間,咱有thang得tio̍h tsit-ê會感動人ê一个細細ê故事,to̍h是teh講起有一个婦人人tú-tú teh行淫 ê時,有hō͘人掠tio̍h ê事。
咱近代 ê小說,有表示真tsē無好聽ê 男女 ê問題,親像án-ne,tī基督ê時代,hiah-ê法利賽人猶原是有tsit種 ê問題。有一日,tú-tú敬拜suah,耶穌有khiā-tī 殿堂 ê埕裡,hit時經學士kah法利賽人有帶一个粗野無雅氣ê婦人人來tī伊ê面前,因為伊是tú-tú teh行淫 ê中間hō͘人掠tio̍h ê。咱ē-thang想像,tsit-ê婦人人lóng是用伊ê目尾 teh看人,也伊ê面有用手遮teh,koh嚨喉管tīⁿ,直直teh哮。Hit-ê情景是有顯出見笑 thang怨恨 ê事。總是一旦耶穌to有揀選伊ê路tsām,ài 投身 tī有罪 ê人類 ê中間,所以伊bē 免得ē接觸tio̍h hit款 見笑kah怨恨 ê事。親像tsit款婦人人來khiā tī伊ê面前,這to m̄是頭一兩pái ê事。咱ē記得有一个墮落 ê婦人人,有入來tī西門ê筵席,koh有娼妓kah kui大陣 ê 抽稅 ê,做伙 tsak óa來聽伊ê教示。
當時 ê人tiāⁿ-tiāⁿài僥疑,án怎耶穌thài ē用hiah-ni̍h 寬容 ê心來款待tsit款tī社會上無地位 ê人leh?其實伊lóng是存 ǹg望ê心來kah in談論,伊是用溫柔來款待in,in伊是常常引tshōa in來悔改罪,來tshōe上帝。伊知影tsē-tsē婦人人lóng是受tio̍h ta-po͘人ín誘-· ê,khah大面是出tùi別人ê意思,khah m̄是ka-kī ài 犯罪。無僥疑,伊是怨恨當時 ê 錯誤ê 道德觀,kan-taⁿ譴責hiah-ê 墮落 ê婦人人ê罪惡,也ta-po͘人墮落to̍h放hō͘伊逃閃去。伊確實有主張講,hiah-ê有體面 ê人所犯 ê罪,to̍h是貪財、褻瀆、無疼心,tsiah-ê罪惡 tī上帝ê面前是比肉體上所犯 ê 過失koh-khah烏暗。Hiah-ê 驕傲,自稱敬虔ê法利賽人,in是假好,gâu看輕一般ê人,所以tī上帝ê面前,in是比hiah-ê行見笑事ê婦人人koh-khah thang怨恨-·ê。有一日,伊有明明tùi hiah-ê假聖 ê教職者講:「連 tsiah-ê 抽稅 -·ê,kah 娼妓to進前lín入上帝ê國。」
在 hit款 民眾ê 改革者,beh來講tsit種思想,是有危險tī--leh;因為tsit-ê思想,是不止快hō͘人誤解。咱khah tsē人lóng m̄敢講明 tsit種 ê意見,因為恐驚ē hō͘人攻擊,講咱是看輕人所犯 hit款無純潔 ê罪惡。總是耶穌to̍h lóng無lún-neh,公然來講明 tsit-ê思想,因為伊看tsit-ê思想是tio̍h ài講起。伊m̄是ài看輕肉體 ê罪惡,tsiah來講起iáu有koh-khah pháiⁿ,khah危險,oh得醫治 ê精神上ê罪 tī-·leh,反轉專專是為tio̍h人khah看輕tsiah-ê罪tsiah來講án-ne。有真tsē gâu ê sing-lí人,真無照法度來損害tio̍h in ê 競爭者,koh也有tsē-tsē惡毒 ê婦人人,gâu用笑容 ê面貌來講ka-tsiah後話,來誹謗 in ê厝邊,也tsit款人lóng是真有確信 ê款來teh出席 tī 教會,也ka-kī不止gông-ngia̍h,m̄-ài來坐tī hiah-ê 墮落 ê婦人人ê後面。總是耶穌ài in來坐tī-hia,也in是穩當m̄-ài hit款婦人人,法利賽人mā是無ài。
親像án-ne,咱知影in有排一个活tauh tī伊ê面前,來問講:「先生,摩西tī 律法命令阮用石頭 tìm死tsit種 ê婦人人,taⁿ你講án怎?」總是伊有明白 in ê意思。Tsiah-ê人to m̄是有好ê心肝tī-·leh,實在to m̄是為tio̍h tsit-ê真thang見笑 ê罪來teh傷心、艱苦。設使in是hit款人,tiāⁿ-tio̍h是無beh 公然 tshōa tsit-ê犯罪 ê婦人人來tshōe伊。其實這是出tùi pháiⁿ心ê計謀,ài tī一般ê人ê面前來連累耶穌ê名聲。
伊一下看見tsit-ê婦人人有顯出見笑 ê面貌,to̍h無koh看輕伊。耶穌to̍h ua̍t面tùi邊-·á去,親像無看tio̍h伊ê款式,to̍h àⁿ腰,用指頭á寫字 tī 土裡。伊to̍h恬恬suah顯出艱苦ê面貌,咱thang料想伊是teh 思想tsit-ê婦人人,以及hiah-ê人ê事。tsit-ê婦人人所做ê 見笑 ê事,kah hiah-ê假聖beh來譴責伊ê所有ê惡毒 ê態度,到底 tó位一个是khah pháiⁿ。雖然伊是恬恬,總是伊看見in iáu-koh出力teh告伊,hit時伊to̍h停身起來,注目看in。伊有嚴嚴來催逼in ê 良心,講:「Lín中間無罪 ê人thang進前用石頭 tìm伊。」In 聽了tùi老到少年,一个一个 lóng出去;只有耶穌ka-kī tī-·leh,婦人人猶原khiā tī中央。總是tsit-ê婦人人無出去。tsit-ê婦人人是bē-tàng離開伊去,因為tsit-ê保護伊ê,tsit時 mā iáu-koh àⁿ tī 土腳,宛然親像大兄為tio̍h伊ê 小妹所做hit-ê生驚ê罪,來teh見笑。tsit-ê故事有暗示咱知,伊猶原有刺鑿tio̍h tsit-ê婦人人ê 良心,也咱知伊有慘慼,見笑來khiā tī伊ê面前,顯出哀傷,kah 悔改 ê心。Hit時伊to̍h停身起來注目看伊,講:「婦人人ah,in tī tó位ah?Kám無人定你ê罪?」主ah,無。」「我亦無定你ê罪;去ah;taⁿ以後m̄-thang koh 犯罪。」
咱tī-tsia是teh看上帝ê心腹,這to̍h是基督teh táⁿ-tiãp人ê罪惡ê法度。咱m̄是用石頭來tìm伊to̍h ē-thang改除伊ê姦淫 ê所做。總是基督有用仁慈、赦免ê心來感動伊,也伊to̍h成做一个新ê婦人人,來起來行,也以後to̍h lóng無koh 犯罪。