《《平民ê基督傳》》

| | | 轉寄

TēGō͘ koàn TĒ9 tsiuⁿ LA̍HCHALŌ͘ Ê KOHOA̍H第五卷第九章拉撒路Ê Koh活





TĒ9 tsiuⁿ LA̍HCHALŌ͘ Ê KOHOA̍H


Hôikò͘ lán ê singua̍h, lán bē biántit ài ē kìtit tsētsē khah phó͘thong ê siókhóa ê sū, inūi hiah ê siókhóa ê sū, kàubóe sī éngéng ē pìⁿtsòe tēit iàukín ê. Lán si̍ttsāi bēē phòaⁿtoàn tī lán ê singua̍h tiong símmi̍h sī tōa tsân ê sū, iā símmi̍h sī siókhóa ê sū. Tshintshiūⁿ ū tsi̍tji̍t, Iâso͘ kap I ê ha̍ksing tāike antsēng lâi thòeún tī ioktànhô piⁿ ê sî, hutjiânkan I ū tsiaptio̍h tùi Bēthaniah ê tsíbē só͘ kià lâi ê iàukín ê siausit kóng, “Tsú ah, Lí só͘ thiàⁿ ê lâng phòapīⁿ lah.” Ha̍ksing tsi̍tē thiaⁿkìⁿ tsit ê siausit, khíthâu sī bô símmi̍h kámtshioktio̍h in ê sim. Tsittia̍p in khiok ū siongsim, tsóngsī bô khòaⁿtsòe sī ū tōa iàukín ê, kàu jiânāu in tsi̍t ē hôikò͘ tsit tsân, tsiah tsaiiáⁿ tse sī teh kiò I lâi kiâⁿ kàu tī Golgóthah ê lō͘tsām.

Liân hiah ê sùtsiá kàuūi ê sî, Iâso͘ to íking tsaiiáⁿ La̍htsalō͘ sī íking sí lah. Iáukú I mā iûgoân ēng thiāmtsēng ê sim lâi tiàm tī i só͘ tòa ê só͘tsāi nn̄g ji̍t kú; koh lâi sòatsiap I tùi tsit ê sèkan só͘ beh kóng ê tsòeāu ê kàsī. Tsóngsī I putsî to teh siàuliām Bēthaniah ê La̍htsalō͘. I sī teh khòaⁿ Siōngtè beh tsáiⁿiūⁿ íntshōa I. Tsittia̍p I tio̍h tòtńgkhì tsiūkūn PĒ ê sî, sī íking pikkūn lah. Tsóngsī tī bōe līpia̍t tsit sèkan ê tāising, I sī ài phah tshiⁿkiaⁿ tiàm tī Êlúsalém hiah ê tiûtû putkuat ê lâng ê sim.
Kàu tē saⁿ ji̍t ê tsákhí, I ū kiòtshíⁿ I ê ha̍ksing kóng. “Lán koh lâikhì Ιûthài.” “Koh lâikhì Ιûthài! Lia̍ppí, kūnlâi Ιûthài lâng ài beh ēng tsio̍hthâu tìm lí; lí kám iáu beh koh khì hia?”
Iâso͘ ìn kóng, “Tsi̍t ji̍t kiám bô la̍ksî ? Lâng nā ji̍tsî kiâⁿ, tsiū bē tio̍htak, inūi khòaⁿkìⁿ tsit sèkan ê kng. Sî iáu sī ji̍tsî, tio̍h tsòe kang.” Lâng nā iáu tio̍h tsīn Siōngtè só͘ kautāi ê gībū ê tiongkan, i sī éngoán bē sí. “lán ê pêngiú La̍htsalō͘ teh khùn; góa khì sī beh kiò i tshíⁿ.” “Tsú ah, i nāsī teh khùn, tsiū ē hó.” “M̄sī, La̍htsalō͘ íking sí lah. Góa ia̍h ūitio̍h lín huaⁿhí, inūi góa bô tīhia, sī beh hō͘ lín sìn; tsóngsī lán lâikhì tsiūkūn i.”

Lán thang tùi hit ê tsīntiong, koh sitbōng ê Tomá só͘ kóng ê ōe lâi tshuitshik, tsaiiáⁿ in ū lōani̍h m̄ ài lo̍hkhì, iā lōani̍h teh khòalū in ê siansiⁿ ê sìⁿmiā. “I nā lo̍hkhì Ιûthài, sī beh khì siū hāisí! Lán tsiah ê ia̍h lâi khì kap I saⁿtâng sí!”

Tī hit ê Bēthaniah ê hiongtshuan ê só͘tsāi, iā tī hit ê êngkng tshànlān ê tshunthiⁿ sî, ū nn̄g ê ko͘to̍k bûliâu ê hūjînlâng teh thîkhàu in síkhí ê hiaⁿtī. Tī tsittia̍p, huehn̂g lāi ê hueba̍k lóng teh phahm̂, iā tsiáuá mā lóng tsin khoàilo̍k teh tshiùⁿkua. Tsóngsī “Tī hn̂glāi ū tsi̍t ê bōng,” Siōngtè sī tsòe tsit ê khoàilo̍k ê sèkài, sī tshintshiūⁿ teh kitshì in ê khó͘thàng. Tsūjiân ê sèkài sī lóng bô hián tshut tôngtsêng tī·leh. Tshiūba̍k lóng teh puhíⁿ, lîpa ê tsháuhio̍h sī tsin bō͘sêng, iā tsiáuá íki̍p hueba̍k māsī lóng teh piáubêng honghù ê ua̍hmiā. Tsóngsī La̍htsalō͘ sī íking sí lah! Tsíū Iâso͘ tsiah ēthang kàsī hiah ê khólîn teh thîkhàu ê lâng lâi tshimtsai Tshunthiⁿ ê kàsī, tsiūsī tī pa̍t sèkài hiah ê hó koh tshintshiat ê simsîn só͘ bat ê, iā hit ê kàsī, tsiūsī kóng, tangthiⁿ tsi̍tē kàu, tsiū tshunthiⁿ sī lī bô hn̄g, iā sísit sī tshutsì tī tsi̍t ê koh khah tōa ê sèkài.

In nn̄g ê tsíbē si̍ttsāi lóng ū hiántshut in ê sèngtsit tī·leh. Málīa só͘ tiàm tī ba̍tpâng teh thîkhàu, iā simsîn puttsí jûloān. Hiah ê sùtsiá tńglâi, ū tòa tsi̍t ê kîīⁿ ê siausit lâi hêhok i kóng, “Tsit ê pī° puttì kàu sí, tsiūsī ūitio̍h Siōngtè ê êngkng.” Iáukú La̍htsalō͘ sī íking sí lah! Iā hit ê si̍ttsètik ê Mátāi, sī teh tsiapthāi hiah ê lângkheh, tsiūsī lâi teh hóngbūn anùi in ê. Hutjiânkan thiaⁿkìⁿ ū tsi̍t ê lâng teh suanpò kóng, Iâso͘ tīhia teh lâi lah, tùi ánni, hit ê thiāmtsēng m̄ài kóngōe ê hūjînlâng Mátāi, tsiū tòngbōetiâu, kóaⁿkín tshutkhì siākha ê tōalō͘ téng lâi tántsih Iâso͘. Mátāi tsi̍tē khòaⁿkìⁿ Iâso͘, nââuk¡g tsiū tīⁿ, tsiū tùi i ê hiaⁿtī sī tshinbi̍t ê pêngiú Iâso͘ kóng, “Tsú ah, lí nā tītsia, góa ê hiaⁿtī tsiū bē sí!”

“Mátāi ah, lí ê hiaⁿtī beh kohua̍h.”

Lán ēthang tshuitshik, tsiàu só͘ kì ê ígōa ê ìsù, lâi bêngpe̍k I ìn hit kù ōe ū hō͘ Mátāi sitbōng kàu tsáiⁿiūⁿ. Hit kù ōe i thiaⁿliáu sī tshintshiūⁿ i tī ta̍k ji̍t só͘ ū thiaⁿtio̍h ê, teh anùi lâng ê thòthâu ōe. “Tsú ah, góa tsai Bua̍tji̍t kohua̍h ê sî, i beh kohua̍h.” Tsiàu khòaⁿ Mátāi ê ìsù sī ài beh kóng, hit hō sī bô kàu lōani̍h thang tsòe góa ê anùi, hit hō sī tsámjiân hn̄g ê sū. Siatsú lán sī sêngsi̍t ê lâng, lán tikkhak ē kakī kòpe̍k, lâi sêngjīn, tôngtsêng Mátāi ê ìsù. Tse kiámtshái m̄sī súi ê tsongkàu tsingsîn. Tsóngsī tse sī ke̍kkî tsiàu jîntsêng. Lūn kàu Bua̍tji̍t ê kohua̍h, nāsī tsiàu lán khah siông sī siū kàsī ê, putkò sī tsi̍t ê ko͘to̍k, saⁿlī hn̄ghn̄g ê tsionglâi ê sūsi̍t, iā tī hiānkim kap tsionglâi ê tiongkan, lóng bô ū tsi̍tsutá kuanhē tī·leh, só͘í sī bē thang anùi lâng kàu tsáiⁿiūⁿ. Tsiàu lán sī sìn, Bua̍tji̍t ê kohua̍h, sī tshintshiūⁿ tī lán ê lâisè ê kò͘sū tiong ê tsi̍t ê sînbiāu, tsòngtāi ê tsi̍t tsoánki, tsiūsī tī hitsî, hit ê bô khòaⁿkìⁿ ê sînlêng ê singua̍h beh tsìnpō͘ kàu tī tsi̍t ê khah kosiōng ê tēpō͘. Tsóngsī lán lóng sī bîsè ê lâng. Lán tio̍h khiàmēng pangtsān, tsiah thang pôaⁿkòe hiānsè kap kohua̍h tsit tiongkan só͘ ū ê tōa ê khiah. Siatsú La̍htsalō͘ tsittia̍p sī íking sí, iā i ê tsíbē só͘ tsaiiáⁿ tī hit ê hn̄ghn̄g ê tsionglâi, ū tsi̍t ji̍t i tsiah beh kohua̍h, nāsī ánni, tsiū bô símmi̍h thang tsòe i ê anùi. Tsóngsī Iâso͘ só͘ kóng beh kohua̍h, m̄sī teh tsí hit ê hn̄ghn̄g ê tsionglâi ê ū tsi̍t ji̍t ê sū. Tsittia̍p La̍htsalō͘ sī iáu ua̍hua̍h tiàm tī hit ê Sînlêng ê sèkài. I ê ua̍hmiā sī sòatsiap teh tsìntsêng. I sī bēē sí. Inūi “Kohua̍h kap ua̍hmiā sī tsāi tī góa. Hoānnā tiàm tī góa lâi ua̍h, sìn góa ê, éngoán bē sí.” Hoānnā lâng kiatliân tī Siōngtè, i ê ua̍hmiā tsiū éngoán bē bia̍tbô. Nāsī lâng bô kiatliân tī Siōngtè, i ê ua̍hmiā tītsia I tsiū bô kóngkhí. Inūi lâng nā bô kiatliân tī Siōngtè, i ê ua̍hmiā I tsiū tsoânjiân bô kiòtsòe sī ua̍hmiā. Tsittia̍p La̍htsalō͘ sī iáu ua̍hteh, iā beh tńglâi piáubêng hit ê sūsi̍t.

Mátāi thiaⁿliáu, i ê sim māsī tsin jûloān, tsoânjiân bē liáukái, putkò i ū tsiâutsn̂g sìnhōng Iâso͘, iā sòa tsiong i só͘ teh jûloān ·ê, lóng kautāi I. “Tsú ah, sī lah, góa íking sìn lí sī Kitok, Siōngtè ê Kiáⁿ, tsiūsī lâi ji̍p sèkan ê.”

Tsittia̍p Málīa iā tsin kóaⁿkín beh khì gêngtsiap Iâso͘. Tsit ê Málīa iāsī siāngkhoán ēng thòngkhó͘ ê siaⁿ lâi tùi I âukiò, koh tùi hit ê sàngtsòng ê ji̍t ílâi, in nn̄g ê tsíbē sī khǹg siāng tsi̍tiūⁿ ê simsu. “Tsú ah, Lí nā tītsia, góa ê hiaⁿtī tsiū bē sí.” Tsóngsī tsittia̍p Iâso͘ ê bīnmāu ū hiántshut tāmpo̍h khah kohiūⁿ ê khìsiōng tī·leh, tìkàu Málīa khòaⁿliáu sòa tshiⁿkiaⁿ, tsiū tiāmtiām m̄káⁿ koh tùi I kóng símmi̍h. Inūi I ū hiántshut kíntiuⁿ, tshámtshueh kap lāisim ū jûloān ê bīnsik tī·leh. Hokimsu tùtsiá, bêngbêng sī ū tittio̍h tōa ê ìnsiōng, kóng, “Iâso͘ tsiū tsin tshámtshueh, koh tōa jûloān.” Iā kàu tī bōng·ni̍h ê sî, i ū koh khòaⁿkìⁿ Iâso͘ ê simsîn ū koh tōatōa tshuehsim. Iā in beh khì bōng·ni̍h ê tô͘tiong, i ū khòaⁿkìⁿ Iâso͘ ū lâu ba̍ksái.

Tse sī símmi̍h ìsù, lán khiok m̄tsai. Lán beh lâi siūⁿ kóng sī ūitio̍h I tútú beh līpia̍t sèkan tsiah lâi iubūn kankhó͘, tsiàukhòaⁿ sī m̄ tsūjiân. Kiámtshái sī ūitio̍h I, suijiân sī ū khǹg tōa iàukín ê bo̍ktik, iáukú m̄ài hō͘ I ê pêngiú koh tńglâi khiākhí tī tsit ê tsōeok ê sèkài. Iā kiámtshái sī ūitio̍h tsiàu tsêng só͘ kóngkhí ê khoán, I ê sînjiah m̄sī kanta khoàikhoài ēng I ê koânlêng ê ōe lâi kiâⁿ ê, hoántńg sī tshut tùi sînbiāu ê huattō͘, tùi tī hiàn I púnsin ê sìⁿmiā tsiah ē thang kiâⁿ i, tsiūsī ta̍kpái Iâso͘ ū beh kiâⁿ tsin tōa ê sînjiah, hitsî I ê tsingsîn ingkai lóng ē tōatōa kíntiuⁿ. TĪ Kapehnáum liân tsi̍t ê khólîn ê hūjînlâng óa lâi bong I ê saⁿáku ài tittio̍h ihó, hitsî I māsī tsaiiáⁿ ū khùila̍t tùi I tshut. Inūi lán ài tshimsìn I teh kiâⁿ sînjiah m̄sī khoàikhoài lâi huathui I ê koânlêng tsiū ē. Si̍ttsāi lóng sī piàⁿ I ê sìⁿmiā lâi teh kiâⁿ i. I sī ū tsiong I púnsin ê khùila̍t lâi hiàn tsòe pa̍tlâng ê khùila̍t, iā tsiong I ê sìⁿmiā lâi hiàn tsòe pa̍tlâng ê sìⁿmiā. M̄sī kanta siū tèng tī si̍pjīkè téng hitsî nātiāⁿ, hoántńg tsiūsī tī I ê tsoân singgâi, I ū tsiong I púnsin lâi hiàn tsòe pa̍tlâng ê lō͘ēng.

Tī hitsî tùi tshùpiⁿ thâubé sī tsūtsi̍p ê kui tōatīn lâng ū tsakóa tī I ê sinpiⁿ. “Lín hē i tī símmi̍h só͘tsāi?” “Tsú ah, lâi khì khòaⁿ.”

Tsiàu khòaⁿ La̍htsalō͘ ê tēūi tōabīn i sī m̄ ingkai bâitsòng tī kongtsiòng ê bōngtē, to̍kto̍k sī bâitsòng tī i suiú ê bōng·ni̍h tsiahtio̍h. “hn̂glāi” sī bâitsòng sinsi ê tsi̍t ê hó ê só͘tsāi. Tùi ánni, in tsiū tshōa Iâso͘ kàu tī hit ê tshunthiⁿ sî hueba̍k tsin súi ê huehn̂g lāi; iā lóng bô teh phahsǹg, koh bô lōakú, Iâso͘ púnsin iûgoân beh hō͘ lâng bâitsòng I tī koh tsi̍t ê “hn̂glāi.” Tsiūsī tī tshunthiⁿ sî tsháuhue tsin súi ê, tsiūsī tī saⁿlī bô lōa hn̄g ê só͘tsāi.

Iâso͘ kóng, “Sóa khui hit tè tsio̍h.” Mátāi siūⁿ liáu tsin kiaⁿ, inūi kiaⁿliáu tsit ê khólîn ê sinsi ē hiántshut sí ê pháiⁿkhòaⁿsiùⁿ. Tsóngsī I ū ēng tsi̍tkù ōe lâi antsēng i ê sim, hō͘ i íki̍p tâng tsūtsi̍p ê tsènglâng thiaⁿliáu móasim tōa kámtōng. “Góa kiám bô kā lí kóng, lí nā sìn, ē khòaⁿkìⁿ Siōngtè ê êngkng ?”

Iâso͘ tùi PĒ Siōngtè ê kongtsiòng ê kámsiā liáuāu. I ū kóngtshut I ê bān koânlêng ê ōe, iā I ê siaⁿim ū hiángliāng thàng ji̍p kàu tī hit ê bōng lāi, íki̍p hit ê līpia̍t khì ê lâng só͘ khiākhí ê Sînlêng ê sèkài. “La̍htsalō͘, tshutlâi!” Tsènglâng sòa tiāmtiām, hián tshut tsonggiâm kiaⁿhiâⁿ ê liāmthâu, tāike sòa kiaⁿkàu sînkhì, lâi teh thènghāu. Tī hit ê sioktsēng ê tiongkan, ū tsin thang tshiⁿkiaⁿ ê hiānsiōng teh huatsing. Tī hit nn̄g ê sèkài sī saⁿ kaukài ê só͘tsāi. Sí lâng tsiū tshutlâi, i ê tshiú kha lóng khún pò͘, iā bīn·ni̍h ū ēng kun pauteh. Iâso͘ tsiū kóng, “Tháukhui hō͘ i kiâⁿ.”

Tsit ê kò͘sū sī tshintshiūⁿ ánni tsòe suahbóe. Tiapákú lán thang tsùì lâi khòaⁿ tsit ê tiksèng ê Kitok, íki̍p in nn̄g ê tsíbē sī lámteh hit ê kohua̍h khílâi ê sí lâng, kap hiah ê puttsí tshiⁿkiaⁿ gôngngia̍h ê kuitīn ê tsènglâng. Āulâi tsit ê pò͘lî ū kuaiⁿ ·khílâi. Tùi ánni, kui tīn ê tsènglâng ū lóng sìsòaⁿ tńgkhì. Lán iāsī ánni. Tāike tńgkhì thang siūⁿ tsit ê tāitsì, iā thang kîkoài. Koh kiámtshái iā thang giâugî.

Tsènglâng siāng tāising sī ài giâugî. Tsit ê kò͘sū kiám ūiáⁿ? Bôlūn símmi̍h lâng ài giâugî tsit ê kò͘sū, sǹg m̄sī thang kiànsiàu. Inūi tsit ê kò͘sū ū thiautsiàn lán, hō͘ lán ē siⁿkhí giâugî ê sim. Tsētsē éngéng ài mn̄g kóng, àntsóaⁿ kanta Iôhaneh ū kìtsài tsit tsân tōa ê sūkiāⁿ nātiāⁿ? Tsóngsī lūn hit ê tsiúkóaⁿ hūjînlâng ê kiáⁿ ê kohua̍h ê sū, lán mā thang siāng tsitkhoán lâi tsitmn̄g. Hit ê tāitsì kiám iā ūiáⁿ? Àntsóaⁿ tsíū Lō͘ka ū kìtsài nātiāⁿ? Iā àntsóaⁿ tsíū Máthài kap Mákhó ū kìtsài Gâilī ê tsabókiáⁿ ê kohua̍h nātiāⁿ? Lán khiok m̄tsai. Tsóngsī lán thang tshuitshik hit ê líkhì. Tshiáⁿ lán tio̍h ē kìtit tsiah ê Hokimsu, lóng sī hiah ê tùtsiá íking ū khòaⁿkìⁿ Tsú púnsin ê kohua̍h, tsit ê tōatōa thang tshiⁿkiaⁿ ê sūsi̍t liáuāu tsiah siá· ê. Kàu tī hitsî, tsāi hiahê kap Iâso͘ saⁿkap khiākhí ê lâng teh khòaⁿ, jînsing lóng sī kîīⁿ thang kámthàn ê sū liáuliáu, iā bô ū símmi̍h te̍kpia̍t sī khah kîīⁿ ê sū. Lán sī teh phahsǹg tī Hokimsu tiong, La̍htsalō͘ ê kohua̍h sī tsit ê tēit tùhiān ê sūsi̍t. M̄sī! La̍htsalō͘ kohua̍h, ásī hit ê tsiúkóaⁿ hūjînlâng ê kiáⁿ kohua̍h, tsiah ê sū nā lâi kap I ê siū tèng tī si̍pjīkè liáuāu só͘ huatsing hit ê thang tshiⁿkiaⁿ ê sūsi̍t saⁿ tùipí, tsiūsī bô kàu lōa thang tshiⁿkiaⁿ ê sū.

Tsittia̍p ài lâi khòaⁿ hoán tsi̍tbīn ê tsinlí. Ta̍k pái lán nāsī bô khoàikhoài sìn ūiáⁿ ū bó͘ hāng sū, hitsî ài tshìmn̄g, nāsī ánni, kiám khoàikhoài thang sìn bôiáⁿ ū bó͘ hāng sū ? Kiám sī Iôhaneh ū kò͘ì lâi huatbêng hit hō bôiáⁿ ê sū ? Kiám sī i ū bāng·kìⁿ, ásī sióngsiōngtio̍h tsit ê tāitsì ? Liân ittshè siôngsè ê tsênghêng, i kiám m̄sī ū lóng kóngkhí, tsiūsī ū kóngkhí in ū tshe sùtsiá khì khòngiá, iā lúhêng Bēthaniah biānhōe Mátāi, íki̍p Málīa, kui tōatīn ê Ιûthài ê tshamkuantsiá, iūkoh in tiongkan ū tsētsē lâng sī hoántùi Kitok, in sī ē sûisî piānpok hit khoán kò͘sū ê khaksi̍t. Iôhaneh ū kóng tsit ê tāitsì sī tsi̍t ê kongjiân ê tōa sūkiāⁿ, jiânāu ū íntshōa Iâso͘ kàu tī si̍pjīkè ê. Só͘í lán kiámsī khoài thang sìn tsit ê kò͘sū sī pe̍htsha̍t, iā lâi bô sìn kóng hit ê tùi sílângtiong kohua̍h ê Siōngtè ê Kiáⁿ ū hō͘ La̍htsalō͘ kohua̍h?

Tsittia̍p lán bē biántit ài lâi siūⁿ La̍htsalō͘. Liân tsit ê sènglī ê Kitok iáu tiàm tī bōng·ni̍h, iā La̍htsalō͘ suijiân sī khiā tī I ê bīntsêng, lán to bē thang bô ài lâi khòaⁿ La̍htsalō͘. Tī tsit ê le̍ksú tiong lán siôngsiông himbō͘ ài tsai hiah ê kap Iâso͘ tī tiapákú kingkòe tsit ê bútâi, lâi tsìntsêng khì hit ê sèkài·ê ê singua̍h. Tsiôngtiong lán tēit ài tsai ·ê, tsiūsī La̍htsalō͘. Inūi I ū kkòkhì kàu tī bōng·ni̍h ê hitpêng ê sèkài, iā ū koh tòtńg lâi. Só͘í tùi tsit ê sèkài, I m̄tsai sī kámsióng siáⁿkhoán? Iā àntsóaⁿ I lóng bô kóngkhí hitpêng ê sèkài? Tsiàu Iâso͘ sī biôsiá tī hit ê pùlâng ê kò͘sū, hit ê sèkài sī tsi̍t ê ū ua̍hua̍h ê ìsik ê singua̍h, sī ū susióng kap kìik ê sèkài.

Siáⁿsū i lóng bô kóngkhí? Tōabīn sī ūitio̍h i to bô símmi̍h siausit thang kóngkhí. Iā kohkhah tōabīn sī ūitio̍h i kinggiāmtio̍h sísit hit ê kíntiuⁿ ê singua̍h liáuāu, ū tsiāmsî hiohkhùn i ê tsingsîn, só͘í tī hit tiongkan, i sī lóng m̄ tsaiiáⁿ símmi̍h, iā i tsi̍tē tsingsîn khílâi, hitsî oánjiân tshintshiūⁿ ângeⁿá tī tsákhísî khùn tshéⁿ tsi̍tiūⁿ, khòaⁿliáu ta̍khāng sī sin ê mi̍h liáuliáu. Ásī kiámtshái i tī hit ê tété jûloān ê kinggiām tiong, sī bē thang tiautsiat i ê simsu; ásī āulâi i sī bô thang tshōetio̍h túhó ê ōe, thang lâi piáusī hit ê tsêngkéng. Tshìsiūⁿ, siatsú ū símmi̍h tshiⁿmî lâng, ásī tshàuhī lâng Tī tsi̍t tiám tsing kú in ē tittio̍h khòaⁿkìⁿ, tittio̍h thiaⁿkìⁿ, iā āulâi ū kohtsài ho̍ktò in ê púnjiân ê khoán, hitsî in ēthang tùi in ê pêngiú kóng símmi̍h, iā kiám si̍ttsāi in ōe tsa̍phun liáukái símmi̍h ? Hiah ê lâng sī kanta bêloān in ê sim, bô thang piáusī siáⁿkhoán tsiah tio̍h. Hiah ê beh thiaⁿ i kóng ōe ê lâng, mā Sī bô khùila̍t thang liáukái i só͘ kóng ê, iā kiámtshái māsī bô símmi̍h túhó ê kinggiām thang pangtsān i lâi biôsiá hit ê tsêngkéng. Tshuttsāi lán tùi hiah ê tshiⁿmî ·ê, lâi suatbêng siktī ê ìsù, in to sī bōehiáu liáukái; iā tùi hiah ê tshàuhī lâng àntsóaⁿ tshutla̍t beh lâi kā in kóngkhí imga̍k ê sū, in to sī sióngsiōng bōe kàu. Lán iáu tiàm tī Siōngtè tsit ê útiū tiong, lán lóng sī tshiⁿmî ê, lóng sī tshàuhī ê. Siatsú lán tiongkan ū tsi̍t lâng kèkhì kàu tī hitpêng ê sèkài, tī hia lán tshiⁿmî ê ba̍ktsiu ū tittio̍h khui, tshàuhī ê hīkhang ū tittio̍h thiaⁿkìⁿ, iā khahsi̍t tútsiah tsi̍tē khì, liân só͘ ū tútio̍h ê sūsi̍t to sī ohtit liáukái hit ê ìsù, iā siatsú i ē thang koh tòtńg lâi tsit tēbīntsiūⁿ, i māsī tsámjiân ohtit thang thoânta̍t hit ê siausit.

Só͘í lán thang siūⁿ La̍htsalō͘ tī tiapákú sī khòaⁿkìⁿ hit ê tōatōa thang tshiⁿkiaⁿ ê sū, putkò sī hō͘ i ê sim ná jûloān nātiāⁿ. Khaksi̍t i sī tho̍ngji̍t ū ûnûná sìkè teh kiâⁿ, iā tiāmtiām lâi sìkè khòaⁿ hit ê hn̄ghn̄g ê tsêngkéng, tshintshiūⁿ lâng teh kiâⁿiû tī bînbāng tiong, ū bāngkìⁿ tsētsē kîīⁿ ê sū, iáukú kàu tsi̍tē khùntshíⁿ, tsiū lóng bē kìtit i sī bāng ê tsi̍tiūⁿ.

Tshintshiūⁿ ánni, Iâso͘ ū koh kàsī lán kóng, lâng ê sí m̄sī tsū ánni suahkhì. Lán tsíū iáu khiàmēng tsi̍tpái tsit khoán ê kàsī, iā tsitê kàsī sī liâmpiⁿ beh kàu ê, inūi hitsî Siōngtè ê Kitok beh tùi sí koh khí, iā tùi Hokim hō͘ ua̍hmiā kap bē pāihōai ê lóng hiánbêng.



第九章 拉撒路Ê Koh活

回顧咱ê生活,咱bē 免得ài ē記得tsē-tsē khah 普通 ê 小khóa ê事,因為hiah-ê 小khóa ê事,到尾是tiāⁿ-tiāⁿ ē變做第一要緊ê。咱實在bē-ē 判斷 tī咱ê生活中啥物是大tsân ê事,也啥物是小khóa ê事。親像有一日,耶穌kah伊ê學生大家安靜來退隱 tī約旦河邊ê時,忽然間伊有接tio̍h tùi伯大尼ê姊妹所寄來ê要緊ê消息講:「主ah,你所疼ê人破病 lah。」學生一下聽見tsit-ê消息,起頭是無啥物感觸tio̍h in ê心。tsit時 in卻有傷心,總是無看做是有大要緊ê,到然後 in一下回顧 tsit tsân,tsiah知影這是teh叫伊來行到tī各各他ê路tsām。

連hiah-ê使者到位 ê時,耶穌to已經知影拉撒路是已經死lah。Iáu-koh伊mā猶原用恬靜ê心來tiàm tī伊所tòa ê所在兩日久;koh來續接伊tùi tsit-ê世間所beh講ê最後ê教示。總是伊不時to teh siàu念伯大尼ê拉撒路。伊是teh看上帝beh án怎引tshōa伊。tsit時伊tio̍h tò-tńg去就近父ê時,是已經逼近lah。總是tī未離別tsit世間ê 進前,伊是ài phah生驚tiàm tī耶路撒冷hiah-ê 躊躇不決 ê人ê心。
到第三日ê 早起,伊有叫醒伊ê學生講: 「咱koh來去偤太。」 「Koh來去偤太!拉比,近來偤太人ài beh用石頭 tìm你;你kám iáu beh koh去hia ?」
耶穌應講:「一日kám無六時 ?人若日時行,to̍h bōe tio̍h-tak,因為看見tsit世間ê光。時猶是日時,tio̍h做工。」人若猶tio̍h 盡上帝所交帶ê 義務ê中間,伊是永遠bōe死。」咱ê朋友拉撒路teh 睏;我去是beh叫伊醒。」
「主ah,伊若是teh 睏,to̍h ē好。」 「M̄是,拉撒路已經死lah。我亦為tio̍h lín歡喜,因為我無tī-hia,是beh hō͘ lín信;總是咱來去就近伊。」
咱thang tùi hit-ê 盡忠,koh失望 ê多馬所講ê話來推測,知影in有jōa-ni̍h m̄ ài落去,也jōa-ni̍h teh掛慮 in ê先生ê性命。」伊若落去偤太,是beh去受害死!咱tsiah-ê亦來去kah伊相同死!」

Tī hit-ê伯大尼ê鄉村ê所在,也tī hit-ê榮光燦爛 ê春天時,有兩个孤獨無聊 ê婦人人teh 啼哭 in 死去ê兄弟。Tī tsit時,花園內ê花木lóng teh phah-m̂,也鳥á mā lóng真快樂teh 唱歌。總是「Τī園內有一个墓」,上帝所做tsit-ê快樂ê世界,是親像teh譏刺in ê苦痛。自然 ê世界是lóng無顯出同情tī-·leh,樹木lóng teh puh芛,籬笆ê 草葉是真茂盛,也鳥á以及花木 mā是lóng teh表明豐富 ê活命。總是拉撒路是已經死lah!只有耶穌tsiah ē-thang教示hiah-ê 可憐 teh 啼哭 ê人,來深知春天ê教示,to̍h是tī別世界hiah-ê好koh 親切 ê心神所bat ê,也hit-ê教示,to̍h是講,冬天一下到,to̍h春天是lī無遠,也死失是出世 tī一个koh-khah大ê世界。

In兩个姊妹實在lóng有顯出in ê性質tī-·leh,馬利亞是tiàm tī密房teh 啼哭,也心神不止jû亂。Hiah-ê使者tńg來,有帶一个奇異 ê消息來回覆伊講:「tsit-ê 病不致到死,to̍h是為tio̍h上帝ê榮光。」Iáu-koh拉撒路是已經死lah!也hit-ê實際的ê馬大,是teh接待hiah-ê人客,to̍h是來teh訪問安慰 in ê。忽然間聽見有一个人teh 宣布講,耶穌tī-hia teh來lah,tùi án-ne,hit-ê恬靜m̄-ài講話 ê婦人人馬大,to̍h tòng-bē-tiâu,趕緊出去社腳ê大路頂來等tsih耶穌。馬大一下看見耶穌,嚨喉管to̍h tīⁿ,to̍h tùi伊ê兄弟所親密 ê朋友耶穌講:「主ah,你若tī-tsia,我ê兄弟to̍h bē死!」

「馬大ah,你ê兄弟beh koh活。」

咱ē-thang推測,照所記 ê以外 ê意思,來明白伊應hit句話有hō͘馬大失望到án怎。Hit句話伊聽了是親像伊tī ta̍k日所有聽tio̍h ê,teh安慰人ê套頭話。」主ah,我知末日koh活 ê時,伊beh koh活。」照看馬大ê意思是ài beh講,hit款是無到jōa-ni̍h thang做我ê安慰,hit款是相當遠 ê事。設使咱是誠實 ê人,咱的確會ka-kī告白,來承認,同情馬大ê意思。這hoān-sè m̄是súi ê宗教精神,總是這是極其照人情。論到末日ê koh活,若是照咱khah常所受教示ê,不過是一个孤獨,相離遠遠 ê將來ê事實,也tī現今kah將來ê中間,lóng無有一屑á關係 tī-·leh,所以是bē-tàng安慰人到án怎。照咱所信,末日ê koh活,是親像tī咱ê來世 ê故事中 ê一个神妙、壯大 ê一轉機,to̍h是tī hit時,hit-ê無看見ê 神靈 ê生活beh 進步到tī一个khah 高尚 ê 地步。總是咱lóng是微細 ê人。咱tio̍h 需要幫助,tsiah thang pôaⁿ過現世kah koh活tsit中間所有ê大ê隙。設使拉撒路tsit-tia̍p是已經死,也伊ê姊妹是知影tī hit-ê遠遠 ê將來,有一日伊tsiah beh koh活,若是án-ne,to̍h無啥物thang做伊ê安慰。總是耶穌所講beh koh活,m̄是teh指hit-ê遠遠 ê將來ê有一日ê事。Tsit時拉撒路是猶活活tiàm tī hit-ê 神靈 ê世界,伊ê活命是續接teh進前。伊是bē-ē死。因為「Koh活 kah活命是在tī我。凡若tiàm tī我來活,信我ê,永遠bē死。」凡若人結連tī上帝,伊ê活命to̍h永遠bē滅無。若是人無結連tī上帝,伊ê活命tī-tsia伊to̍h無講起。因為人若無結連tī上帝,伊ê活命伊to̍h全然無叫做是活命。tsit時拉撒路是猶活teh,也beh tńg來表明hit-ê事實。

馬大聽了,伊ê心mā是真jû亂,全然bōe了解,不過伊有齊全信奉耶穌,也suah kā伊所teh jû亂 ê,lóng交帶伊。」主ah,是lah,我已經信你是基督,上帝ê kiáⁿ,to̍h是來入世間-·ê。」

Tsit時馬利亞也真趕緊 beh去迎接耶穌,tsit-ê馬利亞也是siāng款用痛苦 ê聲來對伊喉叫,koh tùi hit-ê 送葬 ê日以來,in兩个姊妹是khǹg siāng一樣ê心思。」主ah,你若tī-tsia,我ê兄弟to̍h bē 。」總是tsit時耶穌ê面貌有顯出淡薄khah koh樣ê氣象 tī-·leh,致到馬利亞看了suah生驚,to̍h恬恬m̄敢koh 對伊講啥物。因為伊有顯出緊張、慘慼kah內心有jû亂 ê面色 tī-·leh。福音書著者,明明是有得tio̍h大ê印象,講:「耶穌to̍h真 慘慼,koh大jû亂。」也到tī 墓裡 ê時,伊有koh看見耶穌ê心神有koh大大慼心。也in beh去墓裡 ê途中,伊有看見耶穌有流目屎。

這是啥物意思,咱卻m̄知。咱beh來想講是為tio̍h伊tú-tú beh 離別世間tsiah來憂悶艱苦,照看是m̄自然。Κiám-tshái是為tio̍h伊,雖然是有khǹg大要緊ê目的,iáu-koh m̄-ài hō͘伊ê朋友koh tńg來khiā起tī tsit-ê罪惡ê世界。也hoān-sè是為tio̍h照前所講起ê款,伊ê神蹟m̄是kan-taⁿ快快用伊ê權能ê話來行ê,反轉是出tùi神妙ê法度,tùi tī 獻伊本身ê性命tsiah ē-thang行伊,to̍h是ta̍k-pái耶穌有beh行真大ê神蹟,hit時伊ê精神應該lóng ē大大緊張。Tī迦百農連一个可憐 ê婦人人óa來摸伊ê衫á裾ài得tio̍h醫好,hit時伊mā是知影有氣力對伊出。因為咱ài 深信伊teh行神蹟m̄是快快來發揮伊ê權能to̍h ē。實在lóng是拚伊ê性命來teh行伊。伊是有kā伊本身ê氣力來獻做別人ê氣力,也kā伊ê性命來獻做別人ê性命。M̄是kan-taⁿ受釘tī十字架頂hit時niā-niā,反轉to̍h是tī伊ê全生涯,伊有kā伊本身來獻做別人ê路用。

Tī hit時tùi 厝邊頭尾所聚集ê kui大陣人有tsak óa tī伊ê身邊。 「Lín hē伊tī啥物所在?」 「主ah,來去看。」 照看拉撒路ê 地位,大面伊是m̄應該埋葬 tī公眾ê墓地,獨獨是埋葬 tī伊私有ê 墓裡tsiah tio̍h。「園內」是埋葬身屍ê一个好ê所在。Tùi án-ne,in to̍h tshōa耶穌到tī hit-ê 春天時花木真 súi ê花園內;也lóng無teh phah算,koh無jōa久,耶穌本身猶原beh hō͘人埋葬伊tī koh一个「園內」。to̍h是tī 春天時,草花真 súi-· ê,to̍h是tī相離無jōa 遠 ê所在。

耶穌講:「徙開hit 塊石。」馬大想了真驚,因為恐驚tsit-ê 可憐 ê 身屍會顯出死ê pháiⁿ看相。總是伊有用一句話來安靜伊ê心,hō͘伊以及同聚集ê眾人聽了móa心大感動。」我kám無kā你講,你若信,ē看見上帝ê榮光?」

耶穌對父上帝ê公眾ê 感謝了後,伊有講出伊ê萬權能ê話,也伊ê聲音有響亮 thàng入到tī hit-ê 墓內,以及hit-ê 離別去ê人所khiā起ê 神靈 ê世界。「拉撒路,出來!」眾人suah 恬恬,顯出莊嚴驚惶 ê 念頭,大家suah驚到神-·去,來teh thèng候。Tī hit-ê肅靜 ê中間,有真thang生驚ê現象 teh發生tī hit兩个世界所相交界ê所在。死人to̍h出來,伊ê 手腳lóng 捆布,也面裡有用巾包teh。耶穌to̍h講:「Τháu開hō͘伊行。」

Tsit-ê故事是親像án-ne做suah尾,一時á久咱thang注意來看tsit-ê得勝 ê基督,以及in兩个姊妹所攬teh hit-ê koh活起來ê死人,kah hiah-ê不止生驚gông-ngia̍h ê kui陣 ê眾人。後來tsit-ê 布簾有關-·起來。Tùi án-ne,kui陣ê眾人有lóng四散 tńg去。咱也是án-ne,大家tńg去thang想tsit-ê tāi-tsì,也thang奇怪,koh hoān-sè也thang僥疑。

眾人siāng進前是ài僥疑,tsit-ê故事kám是有影?無論啥物人ài僥疑tsit-ê故事,算 m̄是thang見笑。因為tsit-ê故事有挑戰咱,hō͘咱ē生起僥疑ê心。Tsē-tsē tiāⁿ-tiāⁿài 問講,án怎kan-taⁿ約翰有記載tsit tsân大ê事件niā-niā?總是論hit-ê 守寡婦人人ê kiáⁿê koh活 ê事,咱mā thang siāng tsit款來質問。Hit-ê tāi-tsì kám也有影?Án怎只有路加有記載niā-niā?也án怎只有馬太kah馬可有記載Gâi-lī ê tsa-bó-kiáⁿê koh活niā-niā?咱卻m̄知,總是咱thang推測hit-ê理氣。請咱tio̍h ē記得tsiah-ê福音書,lóng是hiah-ê著者已經有看見主本身ê koh活,tsit-ê大大thang生驚ê事實了後才寫-·ê。到tī hit時,在 hiah-ê kah耶穌做伙 khiā起ê人teh看,人生lóng是奇異 thang感歎 ê事了了,也無有啥物特別是khah 奇異 ê事。咱是teh phah算tī福音書中,拉撒路ê koh活是tsit-ê第一出名 ê事實。M̄是!拉撒路koh活,á是hit-ê 守寡婦人人ê kiáⁿkoh活,tsiah-ê事若來kah伊ê受釘tī十字架了後所發生hit-ê thang生驚ê事實相對比,to̍h是無到jōa thang生驚ê事。

Tsit時 ài來看反一面 ê真理,ta̍k-pái咱若是無快快信有影有某項事,hit時ài試問,若是án-ne,kám快快thang信無影有某項事?Kám是約翰有故意來發明hit款無影 ê事?Kám是伊有夢見,á是想像tio̍h tsit-ê tāi-tsì?連一切詳細 ê情形,伊kám m̄是有lóng講起,to̍h是有講起in有差使者去曠野,也旅行伯大尼面會馬大,以及馬利亞,kui大陣 ê偤太ê 參觀者,又koh in中間有tsē-tsē人是反對基督,in是ē隨時sio-tsèⁿhit款故事ê確實。約翰有講tsit-ê tāi-tsì是一个公然 ê大事件,然後有引tshōa耶穌到tī十字架ê。所以咱kám是快thang信tsit-ê故事是白賊,也來無信講hit-ê tùi死人中koh活 ê上帝ê kiáⁿ有hō͘拉撒路koh活?

Tsit時咱bē 免得ài來想拉撒路,連 tsit-ê 勝利 ê基督猶tiàm tī 墓裡,也拉撒路雖然是khiā tī伊ê面前,咱to bē-tàng無ài來看拉撒路。Tī tsit-ê歷史中咱常常欣慕ài知hiah-ê kah耶穌tī 一時á久經過 tsit-ê舞台,來進前去hit-ê世界-·ê ê生活。從中咱第一ài知ê,to̍h是拉撒路。因為伊有過去到tī 墓裡 ê hit-pêng ê世界,也有koh tò-tńg來。所以tùi tsit-ê世界,伊m̄知是感想啥款?也án怎伊lóng無講起hit-pêng ê世界?照耶穌所描寫tī hit-ê 富人ê故事,hit-ê世界是一个有活活ê意識ê生活,是有思想kah記憶ê世界。

啥事伊lóng無講起?大面是為tio̍h 伊to無啥物消息thang講起。也koh-khah大面是為tio̍h伊經驗tio̍h死失hit-ê 緊張ê生活了後,有暫時歇睏伊ê精神,所以tī hit中間,伊是lóng m̄知影啥物,也伊一下精神起來,hit時宛然親像紅嬰á tī 早起時睏醒一樣,看了ta̍k項是新ê 物了了。Á是hoān-sè伊tī hit-ê短短jû亂 ê經驗中,是bē-tàng調節伊ê心思;á是後來伊是bē-tàng tshōe-tio̍h tú好ê話,thang來表示 hit-ê情景。試想,設使有啥物青瞑人,á是臭耳人tī一點鐘久 in ē得tio̍h看-·見,得tio̍h聽-·見,也後來有koh再復到 in ê本然 ê款,hit時in ē-thang對in ê朋友講啥物,也kám實在in ē十分了解啥物?Hiah-ê人是kan-taⁿ迷亂 in ê心,bē-tàng表示啥款tsiah tio̍h。Hiah-ê beh 聽伊講話 ê人,mā是無氣力thang了解伊所講ê,也hoān-sè mā是無啥物tú好ê經驗thang幫助伊來描寫hit-ê情景。出在咱tùi hiah-ê青瞑-· ê,來說明色緻ê意思,in to是bōe曉了解;也tùi hiah-ê 臭耳人án怎出力beh來kā in講起音樂 ê事,in to是想像bōe到。咱猶tiàm tī上帝tsit-ê宇宙中,咱lóng是青瞑-· ê,lóng是臭耳-· ê。設使咱中間有一人過去到tī hit-pêng ê世界,tī hia咱青瞑 ê目tsiu有得tio̍h開,臭耳 ê 耳孔有得tio̍h聽-·見,也khah實 tú-tsiah一下去,連所有tú-tio̍h ê事實to是oh得了解hit-ê意思,也設使伊ē-thang koh tò-tńg來tsit地面上,伊mā是相當oh得thang傳達 hit-ê消息。

所以咱thang想拉撒路tī 一時á久所看見hit-ê大大thang生驚ê事,不過是hō͘伊ê心ná jû亂niā-niā。確實伊是thong日有勻勻á四界 teh行,也恬恬來四界看hit-ê遠遠 ê情景,親像人teh行遊tī 眠夢中,有夢見tsē-tsē奇異 ê事,iáu-koh到一下睏醒,to̍h lóng bē記得伊所夢ê一樣。

親像án-ne,耶穌有koh教示咱講,人ê死m̄是自án-ne suah去。咱只有猶需要一pái tsit款ê教示,也tsit-ê教示是liâm-piⁿ beh到ê,因為hit時上帝ê基督beh tùi死koh起,也tùi福音hō͘活命kah bē 敗壞 -·ê lóng顯明。