《《平民ê基督傳》》

 | | | 轉寄

TĒ6 Koàn TĒ3 tsiuⁿ PŌEGE̍KCHIÁ 第六卷第三章背逆者

作者 Tâi e̍k:Ko Tiktsiong,Siutēng Lîm Tsùnio̍k & Tsng Hūiphêng 2024.12.29





TĒ3 tsiuⁿ PŌEGE̍KCHIÁ

Tshintshiūⁿ ánni, I tsòeāu līkhui Sèng tiān, hitsî I si̍ttsāi ū suankò I púnsin ê sí. I tī tsèng hōetsiòng ê koánlítsiá, só͘ í in nāsī pàng kùtsāi I, in tiāⁿtio̍h sī bô koh ū bīn thang kìⁿ Êlúsalém ê lâng. Tsittia̍p khòaⁿ sī I tio̍h hângho̍k, ásī in tio̍h tútio̍h sitpāi.

Hit àm, I ū kap I ê ha̍ksing saⁿkap hiohkhùn, hitsî ha̍ksing tiong ū tsi̍t ê bô khòaⁿkìⁿ. Kàuhōe ê tsítōtsiá ū tiàutsi̍p kínkip ê hōegī. In teh phahsǹg, iàukín tio̍h siat huattō͘ thang liâmpiⁿ tìntsēng tsit ê Natsalia̍t ê Iésu. Tsóngsī taⁿ beh àntsóaⁿ? Hitsî tsèng pehsìⁿ ê sim ū tsin kankhó͘. In sī íking sitbāng, khòaⁿkìⁿ hit ê anhiohji̍t ê hênglia̍t lóng bô siⁿkhí símmi̍h sū. Iā in ê jia̍tsêng to íking teh léngkhì lah. Ūê lâng sòa tsiāmtsiām siⁿkhí hoántùi ê sim. tsóngsī tī tsèng pehsìⁿ ê tiongkan, Iésu mā iáukú sī ū tōa ê kámtōng la̍t tī·leh. Só͘í siatsú ài beh lia̍h I, sī tikkhak tio̍h "tng pehsìⁿ bô tī·leh ê sî," Tī hit ê iôtsuah ê tsi̍t tsiukan, mî kah ji̍t tsèng pehsìⁿ putsî to tī i ê sinpiⁿ. Só͘í tikkhak tio̍h thènghāu kàu tsèng pehsìⁿ lóng tńgkhì liáu tsiah thang lia̍h I. In tikkhak tio̍h thènghāu, tio̍h khòaⁿ ū símmi̍h hó ê kihōe tsiah káⁿ lia̍h I.

Hit ê kihōe si̍ttsāi sī ū pôaⁿkòe in só͘ teh siūⁿ ê, ū tsámjiân ithuat pikóa lah. Tī hit ê gue̍hkng mî, ū tsi̍t ê lâng bâiho̍k tī gōabīn tshiūńg ê só͘tsāi, iā kò͘siú ê gêia̍h ū khòaⁿtio̍h, tsiū kiò i lâi mn̄g i ê sūtsêng. I tsiū tùi hit ê tsheia̍h kóng, "Tshiáⁿ tshōa góa ji̍plâi kìⁿ konghōe, tsiūsī ūitio̍h Natsalia̍t ê Iésu ê sū lah."

Tshintshiūⁿ ánni, tsit ê pōege̍ktsiá ū ji̍pkhì khiā tī hiah ê kiōngbô͘tsiá ê bīntsêng. Tse sī bô ànsǹg ê hóūn. I sī Iésu tshinbi̍t ê pêngiú ê tsi̍tê, só͘í i thang bô tiuⁿtî lâi lia̍h I. "In huaⁿhí, iok beh gûn hō͘ I. I tsiū ún i; tsiū tshōe kihōe, tng pehsìⁿ bô tī·leh ê sî, tsiong Iésu kau in."

Hokimsu tùtsiá, ū ēng tsit kúi kú ōe lâi kóngkhí jînlūi sú tiong tēit thang tshiⁿkiaⁿ ê pōege̍k ê sū, iā tùi tsit ê thang tshiⁿkiaⁿ ê sèkan lâi tsèngbêng i sī ū pōe Kitok ê iok, sòa tsiâⁿtsòe pōege̍ktsiá kétsòe sī I ê pêngiú, lâi bōe i ê Siansiⁿ, tsiūsī thiàⁿ i ·ê, kàu tī sí.

Lán kám ē thang siūⁿ hit ê intuaⁿ? Lán bat thiaⁿkìⁿ kóng, thamio̍k tsiūsī i ê tsúiàu ê io̍kbōng, iā i bōe i ê Siansiⁿ lâi hō͘ I tútio̍h hit ê thang kiaⁿhiâⁿ ê sí, sī ūitio̍h ài beh tittio̍h hit saⁿtsa̍p ê gûná. Lán khah m̄káⁿ liâmpiⁿ ánni sìn. tse thiaⁿliáu sī khah po̍kjio̍k, bô tútú sìtsiàⁿ ê tshuilí, Sī bē thang hō͘ lâng tshimsìntit ê. Ūiáⁿ, i sī tsin pháiⁿ, sī bē thang hêngiôngtit ê, tsóngsī i m̄sī ūitio̍h ài tittio̍h hit kúi tsa̍p gûn ê siūiū, tsiah tsòe hit khoán bē hêngiông tit ê khóò͘ⁿ sū, iā si̍ttsāi tī āulâi, i ū tsiong só͘ siūiū hit ê gûná, tngbīn koh tìmhêng hit ê hō͘ i ·ê. Só͘í tsiàu khòaⁿ tsit hō tshuilí, sī bô símmi̍h hôha̍p tī i ê sūsi̍t kap i ê lângkhoán.

Tsit ê lâng m̄sī kanta tsutsu teh siūⁿ beh tsîⁿ ê lâng, i sī tsámjiân khah tōa ê jînbu̍t. Saⁿ nî tsêng, i sī tsi̍t ê tshangmiâ koh kèngkhiân ê siàuliân ê Ιûthài lâng, simlāi ū kuansim tī in ê tsongkàu, íki̍p Mesíiah ê hibōng. Kàu ū tsi̍t ji̍t, i ū lâi tshōe Natsalia̍t ê Iésu, iā nn̄g lâng tāike ū tsámjiân saⁿ hèngbī ê só͘tsāi tī·leh. Nā m̄sī ánni, tsiū Iésu úntàng bô beh kéngtiàu i lâi ji̍p tī sùtô͘ ê panlia̍t, iā Iûtāi úntàng mā bô beh èng I ê kéngtiàu. Tī hit kúi miâ sìkòe kiâⁿ ê suatkàutsiá, úntàng sī bô ū lōa tsē tsîⁿ thang hō͘ i thauthe̍h, ē thang giú i ê sim. Iûtāi iûgoân sī tshintshiūⁿ kîû ê sùtô͘ tsi̍tpuaⁿ, ū pàngsak i ê ittshè lâi tè I, liân "I ê ha̍ksing tsētsē thèkhì, bô koh kap I kiâⁿ," hitsî i to iáu koh tsiapsòa teh kuntè I. Tsit ê Iûtāi to m̄sī símmi̍h te̍kpia̍t kîkoài ê jînbu̍t, I sī kap lán siāng khoán. I tsámjiân ū khólêngsèng thang pìⁿtsiâⁿ hó. Putkò i iûgoân sī ū khólêngsèng ē pìⁿtsiâⁿ pháiⁿ. Lán m̄sī ài beh sóetshing i ê miâsiaⁿ, putkò sī ài sìtsiàⁿ lâi liáukái i nātiāⁿ.

Bô giâugî, i sī tsi̍t ê thamio̍k ê lâng, tsóngsī m̄sī kanta ūitio̍h ánni, tsiū thang suatbêng i lâi tsòe hit tsân khóò͘ⁿ sū. Tsittia̍p lán thang kóng, i ê iásim, tsiūsī i simlāi sī ū ê tsúiàu ê io̍kbōng, iā tshiáⁿ saⁿkap lâi siūⁿ khòaⁿ ánni kiám bô khah ha̍p tī tsit ê kò͘sū. Kátēng lâi kóng, ū ê lâng simlāi ū phāu iásim, iā hit ê iásim nāsī tútio̍h sitbāng, tsiū ē siⁿtshut kankhó͘, iā sim ū kankhó͘, tùi Iésu tsiū sitlo̍h thiàⁿthàng, koh ittàn sitlo̍h thiàⁿ sim, tsiū siⁿtshut oànhūn, nā sī oànhūn ê kiatkio̍k, tsiūsī pōege̍k. I khíthâu teh siūⁿ, Iésu sī beh tshutthâu kiànsiat tēbīntsiūⁿ ê ôngkok. Tsèng ha̍ksing māsī phahsǹg ánni. I iûgoân sī kap Iâkop, Iôhaneh siāng tsi̍tiūⁿ, ū phāu iásim, ài tittio̍h koân ê tōeūi. Iā i ū sitbāng. I sī tittio̍h khah kē ê tēūi. I sī kuattoàn bô thang tittio̍h tsòe "Iésu só͘ thiàⁿ ê saⁿ lâng tiong ê tsi̍tê." Lán thang lâi siūⁿ i ê tsênghêng, i sī tsi̍t ê ko͘to̍k ê Ιûthài lâng, kap hiah ê Galílaiah ê thoânthé kaupôe liáu, sī bô símmi̍h ōe lo̍h kûn, sīmtsì tī Gâilī ê tshù, íki̍p tī piàn iôngmāu ê suaⁿténg, pa̍t ê ha̍ksing ū siū kéng lâi kap I saⁿkap khì, só͘í i ê sim ithuat siⁿkhí oàntò͘, oànhūn ê liāmthâu. Iā ji̍ttsí ti̍tti̍t kòikhì, hitsî i só͘ teh himbō͘ ê ôngkok, khòaⁿ liáu sī tāmpo̍h thang giâugî. Iā tsiàu khòaⁿ Iésu sī tshintshiūⁿ bô teh himbō͘; sīmtsì sòa bô huaⁿhí I só͘ ū ê miâsiaⁿ, khòaⁿ tsòe bô símmi̍h līik. Tsènglâng to lóng beh hû I tsòe ông, hitsî I sòa kūtso̍at i. Tùi ánni, Iûtāi úntàng ē siⁿkhí gî sim, tsiū bô boántsiok I, sòa sitlo̍h thiàⁿsim. Lán thang liāusióng hit ê kháisoân ê Anhiohji̍t ê hênglia̍t, sī ū kuattēng i ê simsu. Hit tsákhí tsènglâng ū siⁿtshut puttsí jia̍ttshiat ê hibōng, iā tāike kongjiân lâi hênglia̍t, piáubêng tiksèng ê khìkhài, tsêsiaⁿ huah kóng, "TĪ Tsú ê miâ lâi ê Ísiklia̍t ông tittio̍h oló!" Tsiàu khòaⁿ hit ji̍t ê hêngsè, Iésu sī tsíū tio̍h tshun I ê tshiú, lâi boántsiok in ê iásim tsiah tio̍h. tsóngsī I bô beh ánni, I ū tsiong hit ê kihōe lâi pàng hō͘ kèkhì. I ê só͘tsòe sī hō͘ in só͘ ū ê jia̍tsêng sòa léngkhì. Iā āulâi I ū ēng giâmhat ê ōe lâi khiàntsik Ísiklia̍t ê kàutsittsiá, tùi ánni, I ū hòebô I tsòeāu ê hó kihōe. Só͘í tsiàu Iûtāi teh siūⁿ, i sǹgsī hùiliáu kúinā nî ê ji̍ttsí, iā khangkhang bô thang tittio̍h símmi̍h, tsiū siⁿkhí oànhūn ê sim, sòa siūkhì tsit ê Bōngsióngka, tsiūsī hō͘ i sitbāng· ê.

Tsūjiân kîû ê ha̍ksing māsī tsiū sitbāng nò͘! Tsóngsī in bô lóng tsū ánni tsiū m̄ huaⁿhí I. In ū sìniōng Iésu. In sī kòjîntik, iáuū thiàⁿ I, iā nāsái Iésu ēthang kap in saⁿkap tiàm, tsiū ígōa ê sū sī bô símmi̍h iàukín. Iûtāi sī khah kohiūⁿ ê lâng. Tī kèkhì kúkú kap i ê Siansiⁿ ê tiongkan, íking ū siⁿkhí tāmpo̍h ê sū lâi teh tsó͘tòng in ê kaupôe. Kiámtshái i ê iásim kap thamio̍k ígōa, tī i ê simlāi iáu ū àmtsīⁿ ê tsōe tī·leh, kiámtshái sī íking ū siⁿkhí símmi̍h, lâi tìkàu hō͘ i ê simsîn húpāi, sòa hō͘ i tshiⁿkiaⁿ, bô siūⁿ ài kūnóa Iésu, tsiūsī ē khòaⁿ kàu tī i ê simté ê. Ia̍h ittàn i ê sim ū līkhui Iésu, tsiū bô ū símmi̍h khùila̍t thang tsó͘tsí i ê simsîn bián tìkàu pāihoāi. I ê simsîn ū tsáiⁿiūⁿ tsi̍tpō͘ tsi̍tpō͘ teh pìⁿ pháiⁿ, sòa hângho̍k pháiⁿ ê khùila̍t, tī tsit tiongkan ê simlítik ê tsōngthài, lán sī bē thang tshiautshōe hit ê kingkòe ê khoánsit, iā hit ê kiatkio̍k sī tshintshiūⁿ Hokimsu tùtsiá só͘ kóng hit ê thang tshiⁿkiaⁿ ê ōe. "Sattàn ū ji̍p i ê sim."

Hiah ê tshiⁿkiaⁿ ê ha̍ksing sī bô símmi̍h pa̍t mi̍h huattō͘ thang suatbêng i só͘ tsòe ê kiànsiàu sū. In khòaⁿ i sī hō͘ Sattàn ji̍p tī i ê sim, iā ū oànhūn Iésu, só͘í kuatì ài hāisí I. I hō͘ Sattàn bêkhì, tōatōa hângho̍k hit ê thang tshiⁿtshìn ê khùila̍t, sòa m̄tsai i só͘ ìhiòngê, sī bē thang hêngiôngtit ê khóò͘ⁿ sū.

Kàu tī i ê simba̍k khui, hoánhóe, hitsî lán tsiah koh lâi siūⁿ i ê sū.




第三章 背逆者

親像án-ne，伊最後離開聖殿，hit時伊實在有宣告伊本身ê死。伊tī眾會眾ê管理者，所以in若是放kù-tsāi伊，in tiāⁿ-tio̍h是無koh有面thang見耶路撒冷ê人。Tsit時看是伊tio̍h降服，á是in tio̍h tú-tio̍h失敗。

Hit暗，伊有kah伊ê學生做伙歇睏，hit時學生中有一个無看見。教會ê 指導者有召集緊急ê 會議。In teh phah算，要緊tio̍h設法度thang liâm-piⁿ鎮靜tsit-ê拿撒勒 ê耶穌。總是taⁿ beh án怎？Hit時人民眾人 ê心有真艱苦，in是已經失望，看見hit-ê安息日ê行列lóng無生起啥物事。也in ê熱誠to已經teh冷去lah。有ê人suah漸漸生起反對 ê心，總是tī人民眾人 ê中間，耶穌mā iáu-koh是有大ê感動力tī-·leh。所以設使ài beh掠伊，是的確 tio̍h「當人民無tī--leh ê時」，tī hit-ê搖tsuah ê一週間，暝kah日，人民眾人不時to tī伊ê身邊。所以的確 tio̍h thèng候到人民眾人lóng tńg去了tsiah thang掠伊。In 的確 tio̍h thèng候，tio̍h看有啥物好ê機會tsiah敢掠伊。

Hit-ê機會實在是有pôaⁿ過in所teh想ê，有相當koh-khah逼óa lah。Tī hit-ê月光暝，有一个人埋伏tī外面樹蔭ê所在，也顧守 ê 衙役有看tio̍h，to̍h叫伊來問伊ê事情。伊to̍h tùi hit-ê差役講：「請tshōa我入來見公會，to̍h是為tio̍h拿撒勒 ê耶穌ê事lah。」

親像án-ne，tsit-ê 背逆者有入去khiā tī hiah-ê共謀者 ê面前。這是無按算ê好運，伊是耶穌親密 ê朋友ê一个，所以伊thang無tiuⁿ-tî來掠伊。」In歡喜，約beh銀hō͘伊。伊to̍h允伊；to̍h tshōe 機會，當人民無tī--leh ê時，kā耶穌交in。」

福音書著者，有用tsit幾句話來講起人類史中第一thang生驚ê背逆ê事，也tùi tsit-ê thang生驚 ê世間，來證明伊是有背基督ê約，suah成做背逆者假做是伊ê朋友，來賣伊ê先生，to̍h是疼伊-·ê，到tī死。
咱kám ē-thang想hit-ê因端?咱bat聽見講，貪欲to̍h是伊ê主要ê慾望，也伊賣伊ê先生來hō͘伊tú-tio̍h hit-ê thang驚惶 ê死，是為tio̍h ài beh得tio̍h hit三十个銀á。咱khah m̄敢liâm-piⁿ án-ne信。這聽了是khah薄弱，無tú-tú四正 ê推理，是bē-tàng hō͘人深信得 ê。有影，伊是真pháiⁿ，是bē-tàng形容得 ê，總是伊m̄是為tio̍h ài得tio̍h hit幾十銀 ê受賄，才做hit款bē 形容得 ê可惡事，也實在tī後來，伊有kā所受誘hit-ê銀á，當面 koh tìm還hit-ê hō͘伊ê。所以照看tsit種推理，是無啥物和合tī伊ê事實 kah伊ê人款。

Tsit-ê人m̄是kan-taⁿtiāⁿ-tiāⁿteh想beh錢ê人，伊是相當khah大ê人物。三年前，伊是一个聰明koh敬虔ê少年ê偤太人，心內有關心tī in ê宗教，以及彌賽亞ê希望。到有一日，伊有來tshōe拿撒勒 ê耶穌，也兩人大家有相當相興味 ê所在tī-·leh。若m̄是án-ne，to̍h耶穌穩當無beh 揀召伊來入tī使徒ê班列，也猶大穩當mā無beh應伊ê 揀召。Tī hit幾名四界行ê說教者，穩當是無有jōa tsē錢thang hō͘伊thau-the̍h，ē-thang giú伊ê心。猶大猶原是親像其餘 ê使徒仝款，有放sak伊ê一切來tòe伊，連「伊ê學生tsē-tsē退去，無koh kah伊行」，hit時伊to iáu-koh接續teh跟tòe伊。Tsit-ê猶大 to m̄是啥物特別奇怪 ê人物，伊是kah咱siāng款。伊相當有可能性 thang變成好。不過伊猶原是有可能性ōe變成 pháiⁿ。咱m̄是ài beh洗清伊ê名聲，不過是ài四正來了解I niā-niā。

無僥疑，伊是一个貪欲ê人，總是m̄是kan-taⁿ為tio̍h án-ne，to̍h thang說明伊來做hit tsân可惡事。Tsit時咱thang講，伊ê野心，to̍h是伊心內所有ê主要ê慾望，也請做伙來想看án-ne kám無khah合tī tsit-ê故事。假定來講，有ê人心內有抱野心，也hit-ê野心若是tú-tio̍h失望，to̍h會生出艱苦，也心有艱苦，tùi耶穌to̍h失落疼痛，koh一旦失落疼心，to̍h生出怨恨，若是怨恨ê 結局，to̍h是背逆。伊起頭teh想，耶穌是beh出頭建設地面上ê王國。眾學生mā是phah算án-ne。伊猶原是kah雅各、約翰siāng一樣，有抱野心，ài得tio̍h高 ê 地位。也伊有失望。伊是得tio̍h khah低ê 地位，伊是決斷bē-tàng得tio̍h做「耶穌所疼ê 三人中 ê一个。」咱thang來想伊ê情形，伊是一个孤獨 ê偤太人，kah hiah-ê加利利ê團體交陪了，是無啥物ē落群，甚至 tī Gâi-lī ê厝，以及tī變容貌ê山頂，別ê學生有受揀來kah伊做伙去，所以伊ê心koh-khah生起怨妒、怨恨ê 念頭。也日子直直過去，hit時伊所teh欣慕ê王國，看了是淡薄thang僥疑。也照看耶穌是親像無teh欣慕；甚至suah無歡喜伊所有ê名聲，看做無啥物利益。眾人to lóng beh扶伊做王，hit時伊suah拒絕伊。Tùi án-ne，猶大穩當ē生起疑心，to̍h無滿足伊，suah失落疼心。咱thang料想 hit-ê 凱旋 ê安息日ê行列，是有決定伊ê心思。Hit 早起，眾人有生出不止熱切 ê希望，也大家公然來行列，表明得勝 ê氣概，齊聲huah講：「Τī主ê 名來ê以色列王得tio̍h o-ló！」照看hit日ê形勢，耶穌是只有tio̍h伸伊ê 手，來滿足in ê野心tsiah tio̍h。總是伊無beh án-ne，伊有kā hit-ê 機會來放hō͘ 過去。伊ê所做是hō͘ in所有ê熱誠suah冷去。也後來伊有用嚴轄 ê話來譴責以色列ê教職者，tùi án-ne，伊有廢無伊最後ê好機會。所以照猶大 teh想，伊算是費了幾nā年ê日子，也空空bē-tàng得tio̍h啥物，to̍h生起怨恨ê心，suah受氣tsit-ê夢想家，to̍h是hō͘伊失望 ê。

自然其餘 ê學生mā是to̍h失望nò͘！總是in無lóng自án-ne to̍h m̄歡喜伊，in有信用耶穌。In是個人的，iáu有疼伊，也若sái，耶穌ē-thang kah in做伙 tiàm，to̍h以外 ê事是無啥物要緊。猶大是khah koh樣ê人，tī 過去老早 kah伊ê先生ê中間，已經有生起淡薄ê事來teh 阻擋 in ê交陪。Κiám-tshái伊ê野心kah貪欲以外，tī伊ê心內iáu有暗中 ê罪 tī-·leh，hoān-sè是已經有生起啥物，來致到hō͘伊ê心神腐敗，suah hō͘伊生驚，無想ài近óa耶穌，to̍h是ē看到tī伊ê心底 ê。亦一旦伊ê心有離開耶穌，to̍h無有啥物氣力thang阻止伊ê心神免致到敗壞。伊ê心神有án怎一步一步teh 變 pháiⁿ，suah 降服pháiⁿ ê氣力，tī tsit中間ê心理的ê 狀態，咱是bē-tàng tshiau-tshōe hit-ê 經過 ê款式，也hit-ê 結局是親像福音書著者所講hit-ê thang生驚ê話」，撒但有入伊ê心。」

Hiah-ê生驚ê學生是無啥物別物法度thang說明伊所做ê 見笑事，in看伊是hō͘撒但入tī伊ê心，也有怨恨耶穌，所以決意beh害死伊。伊hō͘撒但迷-·去，大大降服 hit-ê thang悽凊ê氣力，suah m̄知伊所意向ê，是bē-tàng形容得 ê可惡事。

到tī伊ê心目開，悔改，hit時咱tsiah koh來想伊ê事。